Các điểm chính
Bể thanh khoản là kho dự trữ token được khóa trong các hợp đồng thông minh vận hành các sàn giao dịch phi tập trung (DEX) và các ứng dụng DeFi khác.
Thay vì kết nối người mua và người bán, người dùng giao dịch trực tiếp với các tài sản được gộp chung thông qua market maker tự động (AMM).
Nhà cung cấp thanh khoản (LP) có thể kiếm được phí và phần thưởng, nhưng có những rủi ro quan trọng cần cân nhắc như lỗ tạm thời và lỗi hợp đồng thông minh.
Các chiến lược như khai thác lợi suất và đào thanh khoản có thể mang lại thêm lợi nhuận cho việc cung cấp thanh khoản.
Giới thiệu
Tài chính phi tập trung (DeFi) đã thay đổi cách người dùng giao dịch tài sản, vay vốn và kiếm lợi nhuận—mà không cần dựa vào các trung gian truyền thống. Trung tâm của hệ sinh thái này là các bể thanh khoản.
Bể thanh khoản giúp các sàn giao dịch phi tập trung hoạt động và hỗ trợ vô số ứng dụng DeFi khác. Trong hướng dẫn này, chúng tôi sẽ giải thích bể thanh khoản là gì, cơ chế hoạt động, tại sao bể thanh khoản lại quan trọng và những điều cần lưu ý nếu bạn quyết định tham gia.
Bể thanh khoản là gì?
Bể thanh khoản là tập hợp các loại tiền mã hoá hoặc token được khoá trong hợp đồng thông minh để cung cấp thanh khoản cho các hoạt động giao dịch, cho vay phi tập trung và các hoạt động tài chính khác. Thay vì dựa vào sổ lệnh truyền thống hoặc market maker tập trung, các nền tảng DeFi như Uniswap và PancakeSwap sử dụng bể thanh khoản kết hợp với market maker tự động (AMM) để cho phép swap token.
Các bể thanh khoản thay thế nhu cầu phải kết nối riêng biệt người mua và người bán. Thay vào đó, bất kỳ ai cũng có thể giao dịch với các tài sản trong bể và giá được tự động điều chỉnh theo tỷ lệ token được nắm giữ trong bể.
Bể thanh khoản hoạt động như thế nào?
Nhà cung cấp thanh khoản (LP)
Những người cung cấp token cho bể được gọi là nhà cung cấp thanh khoản hoặc LP. Thông thường, các LP nạp 2 token khác nhau có giá trị tương đương nhau vào bể, ví dụ như ETH và USDC. Đổi lại, họ nhận được token LP đại diện cho phần của họ trong bể.
LP nhận được một phần phí giao dịch từ mỗi giao dịch swap trong bể. Đây là cách để kiếm thu nhập thụ động. Ngoài ra, token LP thường có thể được stake ở nơi khác để nhận thêm phần thưởng (đây là điều mà mọi người gọi là khai thác lợi suất hoặc đào thanh khoản).
Market maker tự động (AMM)
AMM là các hợp đồng thông minh quyết định giá trong một bể. Một công thức phổ biến là của Uniswap:
x * y = kTại đây, x và y là số dư token trong bể còn k là hằng số. Bất cứ khi nào có người giao dịch, số dư sẽ thay đổi và giá sẽ tự động điều chỉnh. Đây là cách cho phép người dùng giao dịch trực tiếp với bể thanh khoản mà không cần đến sổ lệnh truyền thống.
Lợi ích của bể thanh khoản
Dành cho tất cả mọi người: Không có rào cản. Bất kỳ ai cũng có thể trở thành nhà cung cấp thanh khoản.
Luôn hoạt động: Thanh khoản 24/7 mà không cần người khác ở phía bên kia của giao dịch.
Giao dịch tức thì: Không cần chờ đợi người mua hoặc người bán.
Ưu đãi: Các nhà cung cấp thanh khoản nhận phí giao dịch và đôi khi nhận thêm phần thưởng.
Các dự án có thể dễ dàng tham gia: Các token mới có thể nhanh chóng ra mắt bể thanh khoản mà không cần phụ thuộc vào các sàn giao dịch tập trung.
Rủi ro khi sử dụng bể thanh khoản DeFi
Thông qua việc sử dụng bể thanh khoản, lĩnh vực DeFi đã tạo ra các cách mới để sử dụng công nghệ blockchain. Tuy nhiên, bể thanh khoản vẫn có một số rủi ro mà bạn cần lưu ý.
Lỗ tạm thời
Lỗ tạm thời xảy ra khi tỷ lệ giá của token bạn gửi vào thay đổi so với lúc bạn gửi token đó vào bể thanh khoản. Thay đổi càng lớn thì khả năng thua lỗ càng cao so với việc chỉ đơn giản nắm giữ token. Điều này xảy ra vì bể tự động cân bằng lại tỷ lệ token, đôi khi khiến bạn có ít token hơn khi giá tăng lên.
Lỗ hổng hợp đồng thông minh
Do bể thanh khoản phụ thuộc vào hợp đồng thông minh nên lỗi hoặc lỗ hổng bảo mật có thể dẫn đến mất tiền. Việc sử dụng các nền tảng đã được kiểm toán và uy tín giúp giảm bớt rủi ro, mặc dù chúng ta không thể loại bỏ hoàn toàn rủi ro.
Rút vốn bỏ trốn và lừa đảo
Kẻ lừa đảo đôi khi tạo bể giả mạo, dụ dỗ mọi người cung cấp thanh khoản sau đó biến mất cùng với số tiền. Hãy nhớ luôn kiểm tra kỹ tính hợp pháp của dự án trước khi gửi token vào bể và không bao giờ đầu tư nhiều hơn số tiền mà bạn chấp nhận mất. Nếu chưa chắc chắn, hãy bắt đầu với số tiền nhỏ để thử nghiệm trước khi chấp nhận rủi ro lớn hơn.
Các loại bể thanh khoản phổ biến
Bể truyền thống: Bể có 2 token với tỷ lệ giá trị 50/50 (ví dụ: Uniswap v2).
Bể stablecoin: Bể chứa stablecoin hoặc tài sản có giá trị tương đương để giảm thiểu trượt giá (ví dụ: Curve Finance).
Bể có nhiều tài sản: Bể chứa nhiều token với tỷ trọng có thể tùy chỉnh.
Bể một token: Cho phép LP nạp một token duy nhất, giảm rủi ro lỗ tạm thời.
Bể thanh khoản tập trung: LP cung cấp thanh khoản trong phạm vi giá cụ thể để tăng hiệu quả sử dụng vốn (ví dụ: Uniswap v3 và v4).
Cách tham gia bể thanh khoản
1. Chọn nền tảng: Chọn một nền tảng DeFi uy tín như Uniswap hoặc PancakeSwap dựa trên tài sản bạn ưa thích và khả năng chấp nhận rủi ro.
2. Kết nối ví: Sử dụng ví tương thích (như MetaMask) để tương tác với nền tảng. Xin lưu ý rằng bạn cũng có thể truy cập các bể thanh khoản DeFi thông qua Binance Alpha với Ví Binance.
3. Chọn bể và cung cấp token: Gửi token mà bể yêu cầu và nhận token LP.
4. Nhận phần thưởng: Kiếm thêm thu nhập thụ động từ phí giao dịch và ưu đãi staking.
5. Rút thanh khoản: Đổi token LP để lấy lại tài sản và lợi nhuận của bạn (nếu có).
Tổng kết
Bể thanh khoản là một trong những trụ cột của DeFi. Chúng thúc đẩy hoạt động giao dịch, cho vay phi tập trung và các chiến lược lợi suất đồng thời mang đến cho người dùng thông thường cơ hội kiếm thu nhập thụ động. Nhưng giống như bất kỳ khoản đầu tư nào, bể thanh khoản cũng có những rủi ro, bao gồm lỗ tạm thời, lỗ hổng mã, trò rút vốn bỏ trốn và lừa đảo. Nếu bạn chỉ tham gia các nền tảng uy tín, luôn cập nhật thông tin và quản lý rủi ro một cách khôn ngoan thì bể thanh khoản có thể là cách hiệu quả để tham gia hệ sinh thái DeFi.
Đọc thêm:
Tuyên bố từ chối trách nhiệm: Nội dung này được trình bày cho bạn trên cơ sở “nguyên trạng” chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và phổ biến kiến thức, mà không phải là sự cam đoan hay bảo đảm dưới bất kỳ hình thức nào. Nội dung này không nên hiểu là lời khuyên tài chính, pháp lý hoặc chuyên môn khác, cũng như không nhằm mục đích khuyến nghị mua bất kỳ sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể nào. Bạn nên tham khảo lời khuyên từ các cố vấn chuyên môn thích hợp. Sản phẩm được đề cập trong bài viết này có thể không được cung cấp tại khu vực của bạn. Trong trường hợp bài viết được đóng góp bởi người đóng góp bên thứ ba, xin lưu ý rằng những quan điểm thể hiện đó thuộc về người đóng góp bên thứ ba và không nhất thiết phản ánh quan điểm của Binance Academy. Vui lòng đọc toàn bộ tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết thêm chi tiết. Giá tài sản kỹ thuật số có thể biến động. Giá trị khoản đầu tư của bạn có thể tăng hoặc giảm và có thể bạn sẽ không nhận lại được số tiền đã đầu tư. Bạn hoàn toàn chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của mình và Binance Academy không chịu trách nhiệm pháp lý về bất kỳ tổn thất nào mà bạn có thể phải chịu. Tài liệu này không nên hiểu là lời khuyên tài chính, pháp lý hoặc chuyên môn khác. Để biết thêm thông tin, vui lòng xem Điều khoản sử dụng và Cảnh báo rủi ro của chúng tôi.