Негізгі тұжырымдамалар
Өтімділік пулдары – орталықтандырылмаған биржаларды (DEX) және басқа DeFi қолданбаларын іске қосатын смарт келісімшарттарда бұғатталған токендік резервтер.
Сатып алушылар мен сатушыларды сәйкестендірудің орнына, пайдаланушылар осы пулға біріктірілген активтермен автоматтандырылған маркет-мейкерлер (AMM) арқылы тікелей сауда жасайды.
Өтімділік провайдерлері (LP) алымдар мен сыйақылар таба алады, бірақ уақытша шығын және смарт келісімшарттағы қателер сияқты маңызды тәуекелдерді ескеру қажет.
Кіріс фермерлігі және өтімділік майнинг сияқты стратегиялар өтімділікті қамтамасыз ету үшін қосымша ынталандыра алады.
Кіріспе
Орталықтандырылмаған қаржы қызметтері (DeFi) пайдаланушылардың активтермен сауда жасау, қаражат қарыз алу және кіріс табу тәсілін өзгертті, олардың барлығы дәстүрлі делдалдарға сүйенбей жүзеге асады. Бұл экожүйенің негізінде өтімділік пулдары жатыр.
Өтімділік пулдары орталықтандырылмаған биржаларды мүмкін етеді және көптеген басқа DeFi қолданбаларының дамуына түрткі болады. Бұл нұсқаулықта біз олардың не екенін, қалай жұмыс істейтінін, не үшін маңызды екенін және қатысуға шешім қабылдасаңыз, нені ескеру қажет екенін талқылаймыз.
Өтімділік пулдары дегеніміз не?
Өтімділік пулы – орталықтандырылмаған сауда, кредит беру және басқа қаржылық қызметтер үшін өтімділік қамтамасыз ететін смарт келісімшартта бұғатталған криптовалюталар немесе токендердің жиынтығы. Дәстүрлі тапсырыс кітаптарына немесе орталықтандырылған маркет-мейкерлерге сүйенудің орнына, Uniswap және PancakeSwap сияқты DeFi платформалары өтімділік пулдарын автоматтандырылған маркет-мейкерлермен (AMM) бірге қолданып, токен своптарын жеңілдетеді.
Өтімділік пулдары сатып алушылар мен сатушыларды жеке сәйкестендіруді қажет етпейді. Оның орнына кез келген адам пулдағы активтермен сауда жасай алады, ал бағалар пулдағы токендердің үлесіне қарай автоматты түрде реттеледі.
Өтімділік пулдары қалай жұмыс істейді?
Өтімділік провайдерлері (LP)
Пулға токендер жеткізетін адамдар өтімділік провайдерлері немесе LP деп аталады. Әдетте LP екі түрлі токеннің тең құнын пулға енгізеді, олар: ETH және USDC. Өз кезегінде олар пулдағы үлесін білдіретін LP токендерін алады.
LP әрбір пулда жасалған своптан сауда алымдарының бір бөлігін табады. Бұл пассивті кіріс табудың бір тәсілі. Сонымен қатар, LP токендерін көбінесе қосымша сыйақы табу үшін басқа жерде стейкингке қоюға болады (бұл кіріс фермерлігі немесе өтімділік майнингі деп аталады).
Автоматтандырылған маркет-мейкерлер (AMM)
AMM – пулдағы бағаларды анықтайтын смарт келісімшарттар. Кең таралған формула – Uniswap:
x * y = kМұнда x және y – пулдағы токен баланстары, ал k – тұрақты шама. Кез келген адам сауда жасағанда, баланс өзгереді және баға автоматты түрде реттеледі. Бұл пайдаланушыларға дәстүрлі тапсырыс кітабынсыз өтімділік пулымен тікелей сауда жасауға мүмкіндік береді.
Өтімділік пулдарының артықшылықтары
Кез келген адамға ашық: шектеушілер жоқ. Кез келген адам өтімділік провайдері бола алады.
Әрқашан қолжетімді: сауданың екінші жағында басқа адамның қатысуынсыз 24/7 режиміндегі өтімділік қамтамасыз етіледі.
Лездік сауда: сатып алушылар мен сатушыларды күтудің қажеті жоқ.
Ынталандыру: LP-лер алымдар мен кейде бонус сыйақылар табады.
Жобалар үшін төмен кедергілер: жаңа токендер өтімділік пулдарын орталықтандырылған биржаларға сүйенбей-ақ тез іске қоса алады.
DeFi өтімділік пулдарын пайдалану тәуекелдері
Өтімділік пулдарын пайдалану арқылы DeFi блокчейн технологиясын пайдаланудың инновациялық тәсілдерін әкелді. Дегенмен, өтімділік пулдарына қатысты ескеру керек тәуекелдер бар.
Уақытша шығын
Уақытша шығын сіз токендерді өтімділік пулына енгізген кездегі бағалық үлесі өзгергенде пайда болады. Бұл өзгеріс неғұрлым үлкен болса, жай ғана токендерді ұстауға қарағанда ықтимал шығын соғұрлым жоғары болады. Бұл пул токен үлестерін автоматты түрде қайта теңдестіретіндіктен орын алады, кейде сізде бағасы өскен токен аз қалады.
Смарт келісімшарт әлсіздіктері
Өтімділік пулдары смарт келісімшарттарға сүйенетіндіктен, қателер немесе эксплойттар қаражаттың жоғалуына әкелуі мүмкін. Аудиттен өткен және беделді платформаларды пайдалану тәуекелді азайтады, бірақ оны толығымен жою мүмкін емес.
Рагпуллдар мен алаяқтықтар
Алаяқтар кейде жалған пулдар құрып, өтімділікті тартып, содан кейін қаражатпен жоғалып кетеді. Токендерді депозитке енгізбес бұрын әрқашан жобаның заңдылығын тексеріңіз және жоғалтуға дайын сомадан артық тәуекелге бармаңыз. Егер сенімді болмасаңыз, үлкен тәуекелге бармас бұрын, шағын сомалармен бастап көріңіз.
Өтімділік пулдарының танымал түрлері
Дәстүрлі пулдар: 50/50 құндық үлеспен екі токендік пулдар (мысалы, Uniswap v2).
Стейблкоин пулдары: құлдилауды азайту үшін стейблкоиндар немесе ұқсас құнды активтерден тұратын пулдар (мысалы, Curve Finance).
Көп активті пулдар: бірнеше токені бар және үлестерін баптауға болатын пулдар.
Біржақты пулдар: LP-лерге бір токенді енгізуге мүмкіндік береді, уақытша шығын тәуекелін азайтады.
Шоғырланған өтімділік пулдары: LP-лер капитал тиімділігін арттыру үшін өтімділікті белгілі бір бағалық диапазондарда қамтамасыз етеді (мысалы, Uniswap v3 және v4).
Өтімділік пулына қалай қатысуға болады
1. Платформа таңдаңыз: таңдаған активтеріңіз бен тәуекелге төзімділігіңізге сәйкес Uniswap немесе PancakeSwap сияқты беделді DeFi платформасын таңдаңыз.
2. Әмияныңызды қосыңыз: платформамен әрекеттесу үшін (MetaMask сияқты) үйлесімді криптоәмиянды пайдаланыңыз. Сондай-ақ Binance әмияны арқылы Binance Alpha-дан DeFi өтімділік пулдарына қол жеткізуге болатынын ескеріңіз.
3. Пулды таңдаңыз және токендер енгізіңіз: пул талап ететін токендерді депозитке енгізіп, орнына LP токендерін алыңыз.
4. Сыйақылар табыңыз: транзакция алымдары мен стейкинг ынталандыруларын пассивті кіріс ретінде жинаңыз.
5. Өтімділікті шығарыңыз: активтеріңіз бен табыстарыңызды (бар болса) қайтару үшін LP токендерін өтеңіз.
Қорытынды ойлар
Өтімділік пулдары DeFi тіректерінің бірі болып табылады. Олар орталықтандырылмаған сауданы, қарыз беруді және кіріс стратегияларын іске қосады, сонымен қатар қарапайым пайдаланушыларға пассивті кіріс табу мүмкіндігін береді. Бірақ кез келген инвестиция сияқты, олар уақытша шығын, код эксплойттары, рагпуллдар және алаяқтықтар сияқты тәуекелдермен бірге келеді. Сенімді платформаларды пайдалансаңыз, хабардар болып отырсаңыз және тәуекелді сауатты басқарсаңыз, өтімділік пулдары DeFi экожүйесіне қатысудың тиімді жолына айнала алады.
Қосымша оқитын материалдар
Жауапкершіліктен бас тарту туралы мәлімдеме: Бұл контент сізге «сол қалпында» тек жалпы ақпарат және білім беру мақсаттарына, ешқандай мәлімдемесіз немесе кепілдіксіз ұсынылады. Ол қаржылық, құқықтық немесе басқа кәсіби кеңес ретінде қабылданбауы керек, сондай-ақ қандай да бір нақты өнімді немесе қызметті сатып алуды ұсынуға арналмаған. Кеңесті тиісті кәсіби кеңесшілерден алуыңыз керек. Осы мақалада берілген өнімдер аймағыңызда қолжетімді болмауы мүмкін. Мақаланы үшінші тарап қатысушысы жазған жағдайда, айтылған пікірлер үшінші тарап қатысушысына тиесілі екенін және Binance Academy пікірін білдірмейтінін ескеріңіз. Қосымша мәліметтер алу үшін біздің жауапкершіліктен бас тарту туралы мәлімдемеміздің толық мәтінін оқыңыз. Цифрлық активтердің бағасы тұрақсыз болуы мүмкін. Инвестицияңыздың құны төмендеуі немесе жоғарылауы мүмкін және инвестицияланған соманы қайтара алмауыңыз мүмкін. Инвестициялық шешімдеріңізге тек сіз жауаптысыз және Binance Academy сізде туындауы мүмкін шығындар үшін жауап бермейді. Бұл материал қаржылық, құқықтық немесе басқа кәсіби кеңес ретінде қабылданбауы керек. Қосымша ақпарат алу үшін Пайдалану шарттары мен Тәуекел туралы ескертуді қараңыз.