Негізгі тұжырымдамалар
Уақытша шығын токендердің баға қатынасы оларды өтімділік пулына салған кездегімен салыстырғанда өзгерген кезде орын алады.
Бұл өзгеріс неғұрлым үлкен болса, токендерді жай ғана ұстап тұрумен (HODLing) салыстырғанда шығын ықтималдығы соғұрлым жоғары болады.
Бұл дегеніміз, сіз DeFi пулдарына өтімділік ұсынып, нәтижесінде шығынға ұшырауыңыз мүмкін. Бұл арнайы нарық түрі – автоматтандырылған маркет-мейкер (AMM) құрылымының ерекшелігінен туындайды.
Өтімділік пулына өтімділік ұсыну пайдалы болуы мүмкін, бірақ ықтимал шығындарды болдырмау үшін уақытша шығын тұжырымдамасын есте сақтау қажет.
Кіріспе
Орталықтандырылмаған қаржы (DeFi) протоколдары көлем мен өтімділіктің қарқынды өсуін байқады. Олар қаражаты бар кез келген адамға маркет-мейкер болуға және сауда алымдарынан табыс табуға мүмкіндік береді. Маркет-мейкингті демократияландыру криптовалюта саласында кедергісіз экономикалық белсенділіктің артуына жол ашты.
Сонымен, осы платформаларда өтімділікті қамтамасыз етпес бұрын нені білуіңіз керек? Түсіну қажет ең маңызды ұғымдардың бірі – уақытша шығын және осы мақалада біз дәл осыны қарастырамыз.
Уақытша шығын деген не?
Уақытша шығын сіз активтеріңізді өтімділік пулына қосқан кезде, сол активтердің бір-біріне қатысты бағасы бастапқы салған уақытыңызбен салыстырғанда өзгерген жағдайда пайда болады.
Бұл өзгеріс неғұрлым үлкен болса, соғұрлым олар уақытша шығынға ұшырайды. Бұл дегеніміз, қаражатты шығарған кезде қайтып алатын активтеріңіздің долларлық құны оларды пулға қоспай, жай ғана ұстап отырған жағдаймен салыстырғанда төмен болуы мүмкін.
Бағаларының арақатынасы салыстырмалы түрде тұрақты активтерден тұратын пулдар, мысалы, бір валютаға байланған стейблкоиндар немесе бір монетаның әртүрлі оралған нұсқалары уақытша шығын тәуекелін азайтады. Алайда тіпті стейблкоиндар да құнсыздануға ұшырауы мүмкін, бұл уақытша тәуекелді арттыруы мүмкін.
Неге осы тәуекелге қарамастан өтімділік провайдерлері (LP) сонда да процеске қатысады? Себебі уақытша шығын көбінесе сауда алымдары арқылы толық немесе жартылай өтеліп отырады.
Мысалы, Uniswap тікелей өтімділік провайдерлеріне баратын әрбір саудадан алым алады. Трейдинг көлемі жеткілікті болса, жиналған алымдар өтімділікті қамтамасыз етуді, тіпті уақытша шығынға ұшыраған пулдарды да тиімді ете алады. Табыстылық протоколға, нақты пулға, активтерге және жалпы нарық жағдайларына байланысты болады.
Уақытша шығын қалай орын алады?
Өтімділік провайдері үшін уақытша шығын қандай болуы мүмкін екенінің мысалын қарастырайық.
Алиса өтімділік пулына 1 ETH және 100 USDC салады. Бұл нақты автоматтандырылған маркет-мейкерде (AMM), депозитке салынған токендердің депозитте долларлық балама құны болуы керек. Бұл мысалда 1 ETH бағасы 100 USDC-ді құрайды, сондықтан Алиса жасаған депозиттің құны $200-ды құрайды.
Сонымен қатар пулда жалпы 10 ETH және 1000 USDC бар – олар да Алиса сияқты басқа LP арқылы қаржыландырылған. Сонымен, Алиса пулдың 10% үлесіне ие, ал жалпы өтімділік – 10 000.
Енді ETH бағасы 400 USDC-ге дейін өседі делік. Бұл орын алып жатқан кезде, арбитраж трейдерлері пулға USDC қосады және қатынас ағымдағы бағаны көрсеткенше одан ETH алып тастайды. Есіңізде болсын, AMM-де тапсырыс кітаптары жоқ; бағалар пулда токендер қатынасы бойынша анықталады.
AMM резервтердің тұрақты өнімін сақтайтындықтан (x * y = k), пулдағы көлемдер бағаның өзгеруін көрсету үшін реттеледі. Қазір пулда шамамен 5 ETH және 2000 USDC бар, бұл арбитраж трейдерлері жұмысының нәтижесі.
Алиса өзінің 10% үлесін алып тастағанда, ол 0,5 ETH және 200 USDC алады, олар бірге $400 тұрады. Жақсы! Бұл оның бастапқы $200 депозитінен 100% жоғары. Алайда егер Алиса өзінің бастапқы 1 ETH және 100 USDC-ін ұстаған болса, оның активтері қазір $500 болар еді.
Біз көріп отырғанымыздай, Алиса үшін активтерін тек ұстап тұру (HODLing) өтімділік пулына салудан тиімдірек болар еді. Мұны біз уақытша шығын деп атаймыз. Шығын «уақытша», себебі баға қатынасы өзінің алдыңғы күйіне оралса, шығын жоғалады.
Бұл мысал сауда алымдарын есепке алмайтынын ескеріңіз. Өтімділікті қамтамасыз ету кезінде Алиса тапқан алымдар осы шығынды өтеуі немесе одан асып кетуі мүмкін, бұл өтімділікті қамтамасыз етуді пайдалы етеді. Бірақ уақытша шығын үлкен шығындарға әкелуі мүмкін екенін есте сақтаңыз (бастапқы салымның маңызды бөлігін қоса алғанда).
Уақытша шығынды бағалау
Яғни, уақытша шығын пулдағы активтердің бағасы өзгергенде пайда болады. Бірақ ол нақты қанша тұрады? Біз мұны графикке түсіре аламыз. Мұндайда өтімділікті ұсыну арқылы алынған алымдар есепке алынбайтынын ескеріңіз.
Мына график бізге HODLing-пен салыстырғанда қандай шығындар болатынын қысқаша көрсетіп тұр:
Бағаның 1,25 есе өзгеруі = ~0,6% шығын
Бағаның 1,50 есе өзгеруі = ~2,0% шығын
Бағаның 1,75 есе өзгеруі = ~3,8% шығын
Бағаның 2 есе өзгеруі = ~5,7% шығын
Бағаның 3 есе өзгеруі = ~13,4% шығын
Бағаның 4 есе өзгеруі = ~20,0% шығын
Бағаның 5 есе өзгеруі = ~25,5% шығын
Уақытша шығын бағаның жоғары немесе төмен жылжуына қарамастан орын алатынын ескеріңіз. Уақытша шығынға мән беретін жалғыз нәрсе – бұл енгізу уақытына қатысты баға қатынасы.
AMM-ге өтімділік ұсыну тәуекелдері
«Уақытша шығын» термині жаңылыстыруы мүмкін. «Уақытша» – егер сіз токендерді пулда сақтап тұрсаңыз, бұл шығынның нақты жүзеге аспағаны деген сөз. Егер сәтті болса, баға қатынасы қайта орнына келуі мүмкін. Алайда активтеріңізді шығарғаннан кейін кез келген шығын тұрақты болады.
Өтімділікті қамтамасыз ету кезінде сіз тапқан сауда алымдары бұл шығындардың орнын толтыруы немесе асып кетуі мүмкін, бірақ тәуекелдерден алдын ала хабардар болу маңызды. Бастапқыда үлкенірек сома салудан сақ болыңыз. Кірістер мен тәуекелдерді өлшеу үшін кішігірім сомадан бастаңыз.
Сондай-ақ пулдағы активтердің құбылмалылығын да ескеріңіз, құбылмалығы жоғары жұптарда уақытша шығынға ұшырау қаупі де жоғары болады.
Соңында, жақсы орнатылған AMM іздеңіз. DeFi протоколдарын форктау немесе өзгерту оңай болғандықтан, жаңа немесе аудиттен өтпеген AMM-де сіздің қаражатыңызды жоғалтуға әкелуі мүмкін қателер немесе қауіптер болуы мүмкін. Тәуекелдері жоғары болуы мүмкін болғандықтан, әдеттен тыс жоғары кіріске уәде беретін пулдардан сақ болыңыз.
Тәуекелдерді азайту
Заманауи AMM дизайндары уақытша шығын тәуекелін азайтатын шоғырландырылған өтімділік немесе стейблкоинмен оңтайландырылған пулдар сияқты мүмкіндіктерді ұсынады. Сонымен қатар біржақты өтімділікті қамтамасыз ету опциялары да пайда болуда. Осы баламаларды зерттеу пайдаланушыларға жалпы тәуекелдердің кейбірін азайтуға көмектесуі мүмкін.
Қорытынды ойлар
Уақытша шығын AMM-ге өтімділік ұсынғысы келетін әркімнің түсінуі тиіс негізгі ұғымдардың бірі. Қысқаша айтқанда, салынған активтердің баға қатынасы депозит салынғаннан бері өзгерсе, өтімділік провайдері уақытша шығынға ұшырауы мүмкін.
Қосымша оқитын материалдар
Жауапкершіліктен бас тарту туралы мәлімдеме: Бұл контент сізге «сол қалпында» тек жалпы ақпарат және білім беру мақсаттарына, ешқандай мәлімдемесіз немесе кепілдіксіз ұсынылады. Ол қаржылық, құқықтық немесе басқа кәсіби кеңес ретінде қабылданбауы керек, сондай-ақ қандай да бір нақты өнімді немесе қызметті сатып алуды ұсынуға арналмаған. Кеңесті тиісті кәсіби кеңесшілерден алуыңыз керек. Осы мақалада берілген өнімдер аймағыңызда қолжетімді болмауы мүмкін. Мақаланы үшінші тарап қатысушысы жазған жағдайда, айтылған пікірлер үшінші тарап қатысушысына тиесілі екенін және Binance Academy пікірін білдірмейтінін ескеріңіз. Қосымша мәліметтер алу үшін біздің жауапкершіліктен бас тарту туралы мәлімдемеміздің толық мәтінін оқыңыз. Цифрлық активтердің бағасы тұрақсыз болуы мүмкін. Инвестицияңыздың құны төмендеуі немесе жоғарылауы мүмкін және инвестицияланған соманы қайтара алмауыңыз мүмкін. Инвестициялық шешімдеріңізге тек сіз жауаптысыз және Binance Academy сізде туындауы мүмкін шығындар үшін жауап бермейді. Бұл материал қаржылық, құқықтық немесе басқа кәсіби кеңес ретінде қабылданбауы керек. Қосымша ақпарат алу үшін Пайдалану шарттары мен Тәуекел туралы ескертуді қараңыз.