Tuyên bố từ chối trách nhiệm: Bài viết này chỉ nhằm mục đích chia sẻ kiến thức. Thông tin được cung cấp qua Binance không phải là lời khuyên hoặc khuyến nghị đầu tư hoặc giao dịch. Binance không chịu trách nhiệm pháp lý đối với bất kỳ quyết định đầu tư nào của bạn. Vui lòng tìm kiếm lời khuyên chuyên nghiệp trước khi chấp nhận rủi ro tài chính. Các sản phẩm được đề cập trong bài viết này có thể không được cung cấp tại khu vực của bạn.
Các điểm chính
Front running là hành vi thực hiện giao dịch dựa trên thông tin nội bộ để kiếm lời từ biến động thị trường trước khi một giao dịch lớn được thực hiện.
Ở thị trường tiền mã hóa, front running là hành vi phổ biến trên các sàn giao dịch phi tập trung (DEX), nơi nhà giao dịch hoặc bot lợi dụng khả năng hiển thị giao dịch và khả năng chịu trượt giá.
Để phòng ngừa front running, nhà giao dịch DeFi có thể giảm mức độ trượt giá, sử dụng phương pháp giao dịch riêng tư và tận dụng các công cụ bảo vệ MEV như công cụ chặn MEV.
Giới thiệu
Front running là thuật ngữ được sử dụng trong thế giới tài chính để mô tả hành vi giao dịch bất hợp pháp và phi đạo đức. Front running liên quan đến việc lợi dụng thông tin không công khai về giao dịch sắp diễn ra của nhà giao dịch để trục lợi cá nhân. Bài viết này sẽ giải thích front running là gì, cơ chế hoạt động, tác động của front running đến thị trường và cách áp dụng vào giao dịch tiền mã hóa.
Front running là gì?
Front running xảy ra khi một môi giới, nhà giao dịch hoặc chuyên gia tài chính hành động dựa trên thông tin nội bộ. Mục tiêu của người thực hiện hành vi front running là đặt lệnh giao dịch của mình trước một lệnh lớn sắp diễn ra, với kỳ vọng thị trường sẽ biến động theo hướng có lợi cho họ khi giao dịch lớn hơn được thực hiện. Hành vi này bị coi là vi phạm lòng tin và tính toàn vẹn trên thị trường tài chính vì nó khai thác thông tin bí mật của khách hàng để phục vụ lợi ích cá nhân.
Ở các thị trường truyền thống, front running thường diễn ra khi người ta dự đoán có giao dịch lớn. Tuy nhiên, điều này cũng có thể xảy ra trên thị trường tiền mã hóa, đặc biệt là những thị trường có thanh khoản thấp (ví dụ: khi giao dịch meme coin trên các sàn giao dịch phi tập trung).
Cơ chế hoạt động của front running
Để hiểu cơ chế hoạt động của front running, chúng ta hãy bắt đầu với tình huống front running điển hình có thể xảy ra ở các thị trường truyền thống.
1. Truy cập thông tin nội bộ
Front running thường liên quan đến một môi giới hoặc nhà giao dịch có quyền truy cập vào thông tin về một giao dịch lớn. Ví dụ: khách hàng có thể đặt lệnh mua hoặc bán một lượng lớn cổ phiếu, trái phiếu hoặc tài sản khác.
2. Giao dịch cá nhân ưu tiên
Môi giới biết rằng giao dịch có thể ảnh hưởng đến giá tài sản nên sẽ mua hoặc bán tài sản đó cho tài khoản của mình trước khi thực hiện lệnh của khách hàng. Nếu khách hàng có kế hoạch mua một lượng lớn cổ phiếu, môi giới có thể mua cổ phiếu ở mức giá hiện tại dựa trên dự đoán rằng lệnh mua lớn từ khách hàng sẽ đẩy giá lên cao.
3. Lợi nhuận từ biến động thị trường
Khi giao dịch của khách hàng được thực hiện và giá di chuyển theo đúng mong đợi, môi giới sẽ bán cổ phiếu (hoặc đóng vị thế của mình) để kiếm lời. Lệnh của khách hàng khiến thị trường phản ứng, mang lại lợi ích cho môi giới đã hành động dựa trên thông tin trước những người tham gia thị trường khác.
Ví dụ về front running trên thị trường truyền thống
Hãy xem xét một ví dụ giả định để minh họa cơ chế hoạt động của front running:
Một nhà đầu tư tổ chức lớn quyết định mua 1 triệu cổ phiếu của Công ty X.
Nhà đầu tư đặt lệnh này thông qua môi giới.
Môi giới biết rằng giao dịch mua lớn này có thể đẩy giá cổ phiếu lên cao nên đã mua 10.000 cổ phiếu của Công ty X cho chính mình trước khi thực hiện lệnh của khách hàng.
Khi lệnh của khách hàng hoàn tất, giá cổ phiếu sẽ tăng theo đúng dự kiến. Sau đó, môi giới bán 10.000 cổ phiếu của mình với giá cao hơn, thu được lợi nhuận nhanh chóng.
Tại sao front running lại bất hợp pháp?
Front running được coi là bất hợp pháp ở nhiều quốc gia vì:
Khai thác thông tin bí mật: Các chuyên gia tài chính được tin tưởng sẽ hành động vì lợi ích tốt nhất của khách hàng. Việc sử dụng thông tin bí mật để trục lợi cá nhân sẽ vi phạm lòng tin đó.
Làm suy yếu tính toàn vẹn của thị trường: Front running làm méo mó tính công bằng của thị trường, tạo lợi thế không công bằng cho những người có quyền tiếp cận thông tin.
Gây hại cho nhà đầu tư: Khách hàng và những người tham gia thị trường khác có thể bị thiệt hại tài chính do tình trạng thao túng giá gây ra.
Để phòng ngừa front running, các cơ quan quản lý như Ủy ban Chứng khoán và Sàn giao dịch (SEC) tại Hoa Kỳ thực thi các quy tắc và hình phạt nghiêm ngặt.
Các loại front running
Front running có thể xảy ra trong nhiều bối cảnh khác nhau, bao gồm:
1. Thị trường chứng khoán
Trong giao dịch chứng khoán, môi giới có thể lợi dụng việc biết được lệnh mua hoặc lệnh bán lớn để thực hiện giao dịch cá nhân. Đây là một trong những hình thức front running phổ biến nhất.
2. Thị trường hàng hóa và ngoại hối
Nhà giao dịch trên các thị trường giao dịch hàng hóa hoặc ngoại hối (forex) có thể thực hiện front running nếu họ tiếp cận được thông tin về các giao dịch lớn đang chờ xử lý.
3. Thị trường tiền mã hóa
Khi giao dịch tiền mã hóa ngày càng phát triển, front running đã trở thành mối lo ngại trong lĩnh vực này. Tình trạng này đặc biệt phổ biến trên các nền tảng giao dịch phi tập trung. Chúng ta sẽ tìm hiểu chi tiết về nội dung này trong phần tiếp theo.
Front running trên thị trường tiền mã hoá
Cơ chế hoạt động của front running trong lĩnh vực tiền mã hóa
Trong lĩnh vực tiền mã hoá, front running thường liên quan đến các giao dịch blockchain trên nền tảng tài chính phi tập trung (DeFi). Điều này đặc biệt phổ biến trong các giao thức sàn giao dịch phi tập trung (DEX) và market maker tự động (AMM), nơi các giao dịch được xử lý bằng hợp đồng thông minh và hiển thị trên blockchain trước khi xác nhận.
Sau đây là cách thức hoạt động:
Quan sát các giao dịch đang chờ xử lý. Trong các mạng lưới blockchain công khai như Ethereum, Solana và BNB Chain, người ta có thể nhìn thấy các giao dịch trước khi chúng được xác nhận. Các nhà giao dịch hoặc bot xấu có thể theo dõi mạng lưới để phát hiện các giao dịch lớn đang chờ xử lý.
Gửi giao dịch ưu tiên. Trên Ethereum và BNB Chain, bot có thể trả phí gas cao hơn để giao dịch của mình được xử lý trước. Trên Solana, front running thường được thực hiện bằng cách sử dụng phí ưu tiên hoặc bởi những validator có đặc quyền truy cập dữ liệu giao dịch.
Bằng cách trả phí gas cao hơn, nhà giao dịch xấu có thể đảm bảo giao dịch của mình được xử lý trước giao dịch mục tiêu. Điều này cho phép họ được hưởng lợi từ những thay đổi về giá do giao dịch ban đầu gây ra khi giao dịch cuối cùng được xác nhận.
Kiếm lời từ biến động giá. Ví dụ: nếu giao dịch đang chờ xử lý liên quan đến việc mua một lượng lớn token thì người thực hiện hành vi front running sẽ mua token trước ở mức giá hiện tại. Sau khi giao dịch ban đầu đẩy giá lên thì người thực hiện hành vi front running sẽ bán token để kiếm lời.
Bên cạnh việc nhắm vào các giao dịch lớn, những người thực hiện hành vi front running còn khai thác các thị trường thanh khoản thấp và các nhà giao dịch đặt mức độ trượt giá cao trên các DEX như Uniswap, PancakeSwap hoặc Raydium.
Khai thác trượt giá ở các thị trường thanh khoản thấp
Khả năng chịu trượt giá xác định mức độ biến động giá mà nhà giao dịch sẵn sàng chấp nhận để tránh giao dịch của họ không thành công. Ở những thị trường thanh khoản thấp, việc thiết lập mức trượt giá cao có thể khiến nhà giao dịch dễ bị rơi vào trường hợp front running.
Ví dụ: nếu Bob muốn mua một meme coin có thanh khoản thấp trên DEX thì Bob có thể đặt mức trượt giá cao để đảm bảo giao dịch của mình được thực hiện. Một bot front running có thể phát hiện ra điều này, trả phí cao hơn để mua hết thanh khoản hiện có trước rồi bán lại token cho Bob với giá cao hơn nhiều.
Vì khả năng chịu trượt giá của Bob cho phép tăng giá nên Bob vô tình phải trả nhiều hơn dự kiến, mang lại lợi ích cho người thực hiện hành vi front running. Lệnh của Bob và khả năng chịu trượt giá càng lớn thì tác động đến giá càng lớn.
Hình thức front running này có thể xảy ra ngay cả trên các thị trường thanh khoản cao khi cài đặt trượt giá quá cao, cho phép bot thao túng giá và kiếm lời một cách không công bằng.
MEV và front running trên Solana
Solana, một blockchain nhanh và có khả năng mở rộng, gặp phải vấn đề riêng với front running, chủ yếu là do Giá trị trích xuất tối đa (MEV). MEV đề cập đến lợi nhuận mà validator hoặc bot có thể kiếm được bằng cách thay đổi thứ tự các giao dịch trong một block. Trên Solana, front running dựa trên MEV xảy ra vì người ta có thể nhìn thấy các giao dịch trước khi chúng được hoàn tất nên nhà giao dịch có thể lợi dụng thông tin này.
Không giống như Ethereum, nơi các giao dịch được ưu tiên dựa trên phí gas, Solana cho phép nhà giao dịch sử dụng phí ưu tiên để giao dịch của họ được xử lý trước. Điều này nghĩa là bot và validator có thể trả phí cao hơn để đẩy giao dịch của mình lên trước những giao dịch khác, giống như cơ chế front running truyền thống. Khi phát hiện lệnh mua hoặc bán lớn, bot MEV có thể nhanh chóng gửi lệnh của mình để kiếm lời từ biến động giá dự kiến.
Để giải quyết vấn đề front running liên quan đến MEV, nhà phát triển đang nghiên cứu các giải pháp như mempool riêng tư, hệ thống đặt giao dịch công bằng và đấu giá MEV giúp phân phối lại lợi nhuận một cách công bằng. Mặc dù tốc độ xử lý nhanh của Solana giúp giảm bớt một số rủi ro nhưng MEV vẫn là một thách thức liên tục.
Phòng ngừa front running trong lĩnh vực tiền mã hóa
Phần lớn giao dịch tiền mã hoá diễn ra trên các nền tảng phi tập trung. Điều này khiến việc phòng ngừa và xử phạt hành vi front running trở nên khó khăn hơn. Tuy nhiên, một số biện pháp đang được thực hiện.
Để tránh bị front running tiền mã hoá, nhà giao dịch có thể:
Giảm mức trượt giá để giảm thiểu rủi ro.
Sử dụng phương thức giao dịch riêng tư để ẩn lệnh khỏi bot.
Chia các giao dịch lớn thành nhiều giao dịch nhỏ hơn để tránh thu hút sự chú ý.
Sử dụng các công cụ bảo vệ MEV như công cụ chặn MEV, Flashbot (Ethereum) hoặc mempool riêng tư (Solana).
Bằng cách nắm được cơ chế hoạt động của front running trong lĩnh vực tiền mã hoá, nhà giao dịch có thể bảo vệ khoản đầu tư của mình tốt hơn và tránh những tổn thất không đáng có.
Tổng kết
Front running là hành vi vi phạm nghiêm trọng đạo đức và lòng tin của thị trường. Dù là ở thị trường tài chính truyền thống hay các lĩnh vực mới nổi như tiền mã hoá thì hoạt động này đều làm suy yếu tính công bằng và liêm chính. Bằng cách hiểu cơ chế hoạt động của front running và thực hiện các biện pháp phòng ngừa, nhà giao dịch, nhà đầu tư và cơ quan quản lý có thể hợp tác với nhau để tạo ra môi trường giao dịch minh bạch và công bằng hơn.
Đọc thêm:
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Nội dung này được trình bày cho bạn trên cơ sở “nguyên trạng” chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và phổ biến kiến thức mà không phải là sự cam đoan hay bảo đảm dưới bất kỳ hình thức nào. Nội dung này không nên hiểu là lời khuyên tài chính, pháp lý hoặc chuyên môn khác, cũng như không nhằm khuyến nghị mua bất kỳ sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể nào. Bạn nên tìm kiếm lời khuyên từ các đơn vị tư vấn chuyên môn phù hợp. Trong trường hợp bài viết do cộng tác viên bên thứ ba đóng góp, xin lưu ý rằng những quan điểm thể hiện đó thuộc về cộng tác viên bên thứ ba và không nhất thiết phản ánh quan điểm của Binance Academy. Vui lòng đọc toàn bộ tuyên bố miễn trừ trách nhiệm của chúng tôi tại đây để biết thêm chi tiết. Giá tài sản kỹ thuật số có thể biến động. Giá trị khoản đầu tư của bạn có thể tăng hoặc giảm và có thể bạn sẽ không lấy lại được số tiền đã đầu tư. Bạn hoàn toàn chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của mình và Binance Academy không chịu trách nhiệm pháp lý đối với bất kỳ tổn thất nào bạn có thể gặp phải. Tài liệu này không nên hiểu là lời khuyên tài chính, pháp lý hoặc chuyên môn khác. Để biết thêm thông tin, hãy xem Điều khoản sử dụng và Cảnh báo rủi ro của chúng tôi.