Kısa Özet
Delta, Gamma, Theta ve Vega'dan oluşan Yunan Harfleri, bir opsiyonun belirli parametrelere karşı duyarlılığını ölçen finansal hesaplamalardır. Delta (Δ), dayanak varlığın fiyatındaki 1 USD'lik hareketin opsiyonun fiyatını ne oranda değiştireceğini gösterir. Gamma (Γ), dayanak varlığın fiyatındaki 1 USD'lik değişimin opsiyonun deltasını ne oranda değiştireceğini ölçer.
Theta (θ), bir opsiyonun fiyatının sözleşmenin olgunlaşmasına (veya vadesinin dolmasına) kalan süreye ne kadar duyarlı olduğunu ölçer. Vega (ν), oynaklıktaki %1'lik bir değişimi temel alarak opsiyonun fiyat duyarlılığını ölçer.
Giriş
Türev alım satımı yapmak, spot piyasalarda işlem yapmaya kıyasla daha fazla bilgi sahibi olmayı gerektirir. Opsiyon alım satım için Yunan Harfleri, üzerinde uzmanlaşılması gereken en önemli araçlar arasında yer alır. Riskleri yönetmenize ve daha bilinçli alım satım kararları verebilmenize yardımcı olacak temel bir çerçeve sunarlar.
Yunan Harflerini nasıl kullanabileceğinizi öğrendiğinizde, opsiyon piyasası analizini daha iyi anlayabilir ve alım opsiyonları, satış opsiyonları ve diğer opsiyon konularında daha fazla fikir sahibi olabilirsiniz.
Opsiyon Sözleşmesi Nedir?
Bir opsiyon sözleşmesi, size bir dayanak varlığı belirli bir tarihe (son kullanma tarihine) kadar önceden belirlenmiş bir fiyattan (kullanım fiyatı) alma veya satma hakkı veren, fakat sizi bunu yapmakla yükümlü kılmayan bir finansal araçtır.
Opsiyon sözleşmeleri başlıca iki gruba ayrılır: alım opsiyonları ve satış opsiyonları. Alım opsiyonu, sözleşme sahibine dayanak varlığı belirli bir zaman zarfında kullanım fiyatından satın alma, satış opsiyonu ise dayanak varlığı belirli bir zaman zarfında kullanım fiyatından satma imkanı sunar. Opsiyonun güncel piyasa fiyatı prim olarak adlandırılır ve bu prim opsiyon satıcısının (opsiyon yazarı olarak da adlandırılır) gelirini oluşturur.
Vadeli işlemler sözleşmelerine aşinaysanız, bu sözleşmelerin opsiyonlarla bazı benzerlikler taşıdığını fark etmiş olabilirsiniz. Opsiyonlar hem riskten korunma olanağı hem de spekülatif fırsatlar sunar ve sözleşmenin tarafları karşıt ayı ve boğa yönlü pozisyonlar alır.
Gelecekteki finansal pozisyonunuzu daha iyi planlayabilmek amacıyla dayanak bir varlık için fiyatı belirli bir seviyede sabitlemek isteyebilirsiniz. Dayanak varlığı, bir fiyat değişimi tahminini temel alarak daha avantajlı bir fiyattan almak veya satmak istiyor da olabilirsiniz.
Yunan Harfleri Nelerdir?
Opsiyon alım satımında Yunan harflerinden sıkça bahsedildiğini görebilirsiniz. Bu finansal hesaplamalar, bir opsiyonun zaman ve oynaklık gibi belirli parametrelere karşı duyarlılığını ölçer. Yunan harfleri, opsiyon alım satımı yapanların pozisyonları hakkında daha bilinçli kararlar vermelerine ve risklerini değerlendirmelerine yardımcı olur. Opsiyon alım satımında kullanılan başlıca dört Yunan harfi vardır: Delta, Gamma, Theta ve Vega.
Delta (Δ)
Delta (Δ), dayanak varlığın fiyatındaki 1 USD'lik hareketin opsiyonun fiyatını ne oranda değiştireceğini gösterir. Hesaplama, opsiyonun dayanak varlıktaki bir fiyat hareketine karşı fiyat duyarlılığını temsil eder.
Delta, alım opsiyonları için 0 ile 1, satış opsiyonları içinse 0 ile -1 aralığında değişir. Alım opsiyonu primleri, dayanak varlığın fiyatı yükseldiğinde artar ve dayanak varlığın fiyatı düştüğünde azalır. Diğer yandan satış opsiyonu primleri dayanak varlığın fiyatı yükseldiğinde azalır ve dayanak varlığın fiyatı düştüğünde artar.
Alım opsiyonunuzun deltası 0,75 ise dayanak varlığın fiyatındaki 1 USD'lik bir artış, teorik olarak opsiyon primini 75 sent artıracaktır. Satış opsiyonunuzun deltası -0,4 ise dayanak varlığın fiyatındaki 1 USD'lik bir artış, primi 40 sent düşürecektir.
Gamma (Γ)
Gamma (Γ), dayanak varlığın fiyatındaki 1 USD'lik değişimin opsiyonun deltasını ne oranda değiştireceğini ölçer. Bu da onu deltanın ilk türevi haline getirir ve bir opsiyonun gamma değeri ne kadar yüksekse, prim fiyatı da o kadar oynak olur. Gamma, bir opsiyonun deltasının istikrarını anlamanıza yardımcı olur ve hem alım hem de satış opsiyonları için her zaman pozitiftir.
Alım opsiyonunuzun deltasının 0,6 ve gammasının 0,2 olduğunu varsayalım. Dayanak varlığın fiyatı 1 USD yükselirse alım opsiyonunun primi 60 sent artar. Bu durumda opsiyonun deltası da 0,2 yükselerek 0,8'e çıkar.
Theta (θ)
Theta (θ), bir opsiyonun fiyatının sözleşmenin olgunlaşmasına (veya vadesinin dolmasına) kalan süreye ne kadar duyarlı olduğunu ölçer. Theta bunu opsiyonun vadesi yaklaştıkça prim fiyatının günlük değişimini göstererek yapar.
Theta, uzun (veya alınan) pozisyonlar için negatif ve kısa (veya satılan) pozisyonlar için pozitiftir. Sözleşme sahibi için bir opsiyonun değeri, diğer her şeyin aynı kalması durumda zaman içinde azalır. Değerdeki bu düşüş hem alım hem de satış sözleşmeleri için geçerlidir. Opsiyonunuzun theta değeri -0,2 ise, sözleşmenin vadesi yaklaştıkça fiyatı günlük olarak 20 sent değişecektir.
Vega (ν)
Vega (ν), oynaklıktaki %1'lik bir değişimi temel alarak opsiyonun fiyat duyarlılığını ölçer. Piyasanın dayanak varlığın gelecekteki hareketlerine yönelik beklentisi anlamında gelen zımni oynaklık hesaplamasını temel alır. Diğer koşulların aynı kalması durumunda bir opsiyonun fiyatı yükseldikçe zımni oynaklığı da yükseleceği için vega değeri her zaman pozitiftir.
Genel olarak, oynaklığın yüksek olması opsiyonları daha pahalı hale getirir, çünkü kullanım fiyatına ulaşma ihtimali daha yüksektir. Zımni oynaklığın düşmesi opsiyon satıcısı için avantajlı, fakat alıcı için dezavantajlı olacaktır. Basit bir örneği ele alalım: Eğer opsiyonunuzun vega'sı 0,2 ise ve zımni oynaklık %1 artarsa, prim 20 sent artmalıdır.
Yunan Harfleri Kripto Para Opsiyon Sözleşmeleri için Kullanılabilir mi?
Kripto paraların opsiyonlarda dayanak varlık olarak kullanımı yaygındır. Kripto paranın kullanılıyor olması, Yunan harflerinin hesaplanması veya kullanımında bir fark yaratmaz. Fakat kripto paraların son derece oynak olabileceği, bunun da oynaklığı veya hareketin yönünü temel alan Yunan harflerinde büyük dalgalanmalar yaratabileceği göz önünde bulundurulmalıdır.
Son Söz
Başlıca dört Yunan harfi ile risk profilinizi bir bakışta daha iyi değerlendirebilirsiniz. Opsiyon alım satımı nispeten daha karmaşıktır ve sağduyulu alım satımlar yapmak için Yunan harfleri gibi araçları anlamak çok önemlidir. Dahası, bu makalede bahsedilenlerin dışında başka Yunan harfleri de vardır. Diğer Yunan harflerini de inceleyerek opsiyonlara hakkında daha fazla bilgi sahibi olabilirsiniz.
Ek Okumalar
Sorumluluk Reddi ve Risk Uyarısı: Bu içerik, size herhangi bir beyan veya garanti verilmeksizin yalnızca genel bilgi sunma ve eğitim amacıyla "olduğu gibi" sunulmaktadır. Bu içerik finansal bir tavsiye olarak yorumlanmamalıdır ve belirli bir hizmet veya ürünün satın alınmasını önerme amacı taşımamaktadır. Daha fazla bilgi için sorumluluk reddimizin tam metnini lütfen buradan okuyun. Dijital varlık fiyatları dalgalanabilir. Yatırımınızın değeri yükselebileceği gibi düşebilir de ve yatırım yaptığınız tutarı geri alamayabilirsiniz. Yatırım kararlarınızın tüm sorumluluğu size aittir ve Binance yaşanacak hiçbir kayıp için sorumluluk kabul etmez. Yatırım tavsiyesi değildir. Daha fazla bilgi için Kullanım Koşulları ve Risk Uyarısıbölümlerimize bakabilirsiniz.