Czym jest Analiza Techniczna?

Analiza Techniczna (TA), często nazywana po prostu analizą wykresów, ma na celu przewidywanie przyszłych zachowań rynkowych w oparciu o historyczne ceny i dane dotyczące wielkości wolumenu handlowego danego rynku. TA jest szeroko wykorzystywana na tradycyjnych rynkach finansowych, ale stała się już niemalże integralnym elementem rynku kryptowalut.

W przeciwieństwie do analizy fundamentalnej (FA), która uwzględnia wiele czynników wpływających na cenę danego aktywa, TA jest ściśle ukierunkowana na cenę i wolumen. To właśnie dlatego wykorzystywana jest jako narzędzie do badania wahań cen aktywów oraz danych dotyczących wolumenu. Wielu traderów wykonuje TA w celu zidentyfikowania trendów i korzystnych dla siebie sygnałów handlowych.

Chociaż pierwsze prymitywne formy analizy technicznej pojawiły się w już XVII-wiecznym Amsterdamie i XVIII-wiecznej Japonii, współcześnie znane i stosowane podejście do Analizy Technicznej najczęściej przypisywane jest Charlesowi Dow. Jako dziennikarz finansowy i założyciel The Wall Street Journal, Dow był jedną z pierwszych osób z kręgu nowoczesnych finansów, która zauważyła, że poszczególne aktywa i rynki często poruszają się w pewnych cyklach (czyt. trendach). Odkrycie i sformułowanie przez Charlesa tzw. Dow Theory zachęciło wielu analityków, traderów i specjalistów do dalszego rozwoju współcześnie znanej nam analizy technicznej.

Na wczesnym etapie swojego rozwoju analiza techniczna opierała się na ręcznie tworzonych arkuszach i manualnych obliczeniach. Wraz z postępem technicznym i drastycznym rozwojem informatyki, TA stała się powszechna i relatywnie prosta w użyciu. To właśnie dlatego dla wielu traderów stała się ważnym narzędziem na którym opierają oni swoje decyzje handlowe.

Jak działa analiza techniczna?

Jak już wspomniano wyżej, TA, to zasadniczo badanie i analizowanie aktualnych oraz historycznych cen aktywów. Głównym założeniem analizy technicznej jest to, że wahania cen aktywów nie są przypadkowe, a wraz z biegiem czasu ewoluują one w kierunku możliwych do zidentyfikowania w czasie trendów.

W istocie TA jest analizą sił rynkowych: podaży i popytu, które odzwierciedlają ogólne nastroje rynkowe. Innymi słowy, cena danego aktywa jest odzwierciedleniem przeciwnych wobec siebie sił sprzedaży i kupna. Siły te są ściśle powiązane z emocjami traderów i inwestorów (a zasadniczo z ich strachem i chciwością).

Przy tej okazji warto zauważyć, że TA jest uważana za bardziej niezawodną i skuteczną na rynkach, które cechują się dużymi wolumenami i płynnością. Rynki o dużym wolumenie są mniej podatne na manipulacje cen i oddziaływanie na nie przez czynniki zewnętrzne, które mogłyby tworzyć fałszywe sygnały, a tym samym czynić TA bezużyteczną.

W celu dokonania analizy cen (czyt. wykresu) i znalezienia korzystnych okazji handlowych, traderzy wykorzystują różne narzędzia - znane jako wskaźniki (ang. indicators). Wskaźniki analizy technicznej mają na celu pomóc zidentyfikować istniejące trendy, a także dostarczyć wnikliwych informacji o trendach, które mogą pojawić się w przyszłości. Biorąc pod uwagę fakt, iż fizycznie nie istnieje żaden uniwersalny ani odporny na fałszywe sygnały wskaźnik, większość traderów - aby zminimalizować ryzyko popełnienia niekorzystnej dla siebie decyzji - wykorzystuje wiele różnych wskaźników.

Najpopularniejsze wskaźniki TA

Traderzy, którzy wykonują TA, korzystają z wielu różnych wskaźników i metryk, aby na podstawie wykresów i historycznych cen spróbować jak najlepiej określić trendy rynkowe. Wśród wielu różnych wskaźników analizy technicznej, Prosta Średnia Krocząca (SMA) jest jedną z najczęściej wykorzystywanych. Jak sama nazwa wskazuje, SMA oblicza się na podstawie ceny zamknięcia aktywa w określonym przedziale czasu. Wykładnicza Średnia Krocząca (EMA) jest zmodyfikowaną wersją SMA, która większą wagę (czyt. istotność) nadaje najnowszym danym dot. ceny zamknięcia.

Równie popularnym wskaźnikiem TA jest Wskaźnik Siły Względnej (RSI). Wskaźnik ten jednak jest zaklasyfikowany jako oscylator. W przeciwieństwie do Prostych Średnich Kroczących, które po prostu śledzą zmiany cen w czasie, oscylatory wykorzystują różne formuły matematyczne do analizy danych dot. cen, aby następnie wygenerować wyniki mieszczące się w predefiniowanych zakresach. W przypadku RSI domyślnym zakresem wynosi od 0 do 100.

Wskaźnik Wstąg Bollingera (BB) jest kolejnym typem oscylatora, który jest dość popularny wśród traderów. BB składa się z dwóch wstąg, które dosłownie płyną wokół linii Średniej Kroczącej. BB służy do wykrycia potencjalnych warunków wykupienia i wyprzedania rynku, a także do pomiaru zmienności rynku.

Poza podstawowymi i prostymi instrumentami służącymi do wykonania TA, istnieje również pewna grupa wskaźników, które do generowania danych opierają się na innych wskaźnikach. Stochastic RSI na przykład oblicza się stosując odpowiedni wzór matematyczny na zwykłe RSI. Innym popularnym przykładem jest wskaźnik MACD. MACD generowane jest poprzez odjęcie od siebie dwóch EMA, co ma na celu utworzenie głównej linii (linii MACD). Pierwsza linia EMA jest następnie wykorzystywana do generowania kolejnej EMA, w wyniku czego powstaje druga linia (znana jako linia sygnału). Co więcej, na MACD składa się również histogram, który jest obliczany na podstawie różnic między tymi dwoma liniami.

Sygnały handlowe

Chociaż wskaźniki są przydatne do identyfikacji ogólnych trendów, mogą być również wykorzystywane do dostarczania informacji o potencjalnych punktach wejścia i wyjścia (sygnałów kupna lub sprzedaży). Sygnały te mogą być generowane, gdy określone zdarzenia wystąpią na analizowanym wykresie. Na przykład, gdy RSI wyniesie 70 lub więcej, może to sugerować, że na rynek został wykupiony. Ta sama logika ma zastosowanie, gdy RSI spada do wartości 30 lub mniejszej, co ogólnie postrzegane jest jako sygnał o wyprzedaniu się rynku.

Jak już wspomniano wyżej, sygnały dostarczane przez analizę techniczną nie zawsze są dokładne. Dzieje się tak ponieważ nie są one w stanie wyfiltrować szumu (fałszywych sygnałów). Dotyczy to zwłaszcza rynków kryptowalut, które są znacznie mniejsze od tradycyjnych rynków finansowych i jako takie są bardziej zmienne.

Krytyka

Chociaż TA jest szeroko stosowana na różnych rynkach finansowych, wielu specjalistów uważa ją za kontrowersyjną i zawodną metodę. TA bardzo często określana jest jako „samospełniająca się przepowiednia”. Termin ten wykorzystuje się do opisywania wydarzeń, które mają miejsce tylko dlatego, że duża liczba osób zakładała, że tak się stanie.

Krytycy TA twierdzą, że w kontekście rynków finansowych, jeśli duża liczba handlowców i inwestorów polega na tych samych wskaźnikach, takich jak linie wsparcia lub oporu, szansa na to, że wskaźniki te dostarczą prawidłowych sygnałów rośnie.

Z drugiej strony, wielu zwolenników Analizy Technicznej twierdzi, że każdy z nich posiada swój własny sposób analizowania wykresów i inaczej od innych korzysta z wachlarza dostępnych wskaźników, co oznaczałoby, że jest praktycznie niemożliwym, aby zdecydowana większość traderów korzystała z tej samej strategii.

Analiza Fundamentalna kontra Analiza Techniczna

Główną przesłanką Analizy Technicznej jest to, że bieżące ceny aktywów odzwierciedlają już wszystkie fundamentalne założenia danego aktywa. W przeciwieństwie do TA, które głównie koncentruje się na danych historycznych i wolumenie (wykresach), analiza fundamentalna (FA) kładzie zdecydowanie większy nacisk na czynniki jakościowe.

Analiza fundamentalna polega na założeniu, że przyszła cena danego aktywa zależy od znacznie większej ilości czynników aniżeli tylko danych historycznych. Zasadniczo rzecz ujmując FA jest stosowane do oszacowania wewnętrznej wartości firmy, przedsiębiorstwa lub majątku w oparciu o szeroki zakres warunków mikro i makroekonomicznych, takich jak poprawne zarządzanie firmą, jej reputacja, konkurencja rynkowa, stopy wzrostu i generalne trendy w branży.

To właśnie dlatego można przyjąć, że w odróżnieniu od TA, która jest wykorzystywana głównie jako narzędzie prognostyczne dla cen i zachowań rynkowych, FA jest metodą określania, czy dane aktywo jest przewartościowane, czy też nie - zgodnie z jego założeniami i potencjałem. Podczas gdy analiza techniczna stosowana jest głównie przez traderów zainteresowanych krótkoterminowymi strategiami, analiza fundamentalna jest preferowana przez zarządzających dużymi funduszami inwestycyjnymi i inwestorów długoterminowych.

Jedną z istotnych zalet analizy technicznej jest fakt, że opiera się ona na danych ilościowych. Dzięki temu dostarczone przez nią informację związane są bezpośrednio z ceną i wolumenem jednocześnie eliminując wszelkiego rodzaju domysły obecne w analizie fundamentalnej.

Mimo wszystko, nawet biorąc pod uwagę fakt, że TA działa na danych empirycznych w dalszym ciągu pozostaje pod wpływem osobistych uprzedzeń i zwykłej subiektywności tradera. Dla przykładu przedsiębiorca, który jest silnie ukierunkowany na określone wnioski prawdopodobnie będzie w stanie manipulować swoimi narzędziami AT, aby móc wykreować na wykresie żądane przez niego dane, a tym samym odzwierciedlać z góry przyjęte założenia. Co więcej, analiza techniczna może zawodzić w okresach w których na rynkach nie występują wyraźne wzorce lub trendy.

Końcowe przemyślenia

Pomimo krytyki zarówno TA jak i FA, połączenie obu podejść jest obecnie uważane przez wielu za najbardziej racjonalny wybór. Podczas gdy FA zazwyczaj najlepiej sprawdza się się do długoterminowych strategii inwestycyjnych, TA może dostarczać wnikliwych informacji w odniesieniu do krótkoterminowych warunków panujących na danym rynku, które mogą okazać się przydatne zarówno dla przedsiębiorców, jak i inwestorów (na przykład przy próbie określenia korzystnych punktów wejścia i wyjścia).