Các điểm chính
Phần bù rủi ro về cơ bản là phần lợi nhuận tăng thêm mà bạn kỳ vọng khi chọn một khoản đầu tư rủi ro hơn so với việc giữ tiền ở nơi an toàn hơn.
Có nhiều loại phần bù rủi ro, tùy theo các yếu tố như biến động thị trường, khả năng người vay không trả nợ (rủi ro vỡ nợ) hoặc mức độ khó khăn khi bán một tài sản (tính thanh khoản).
Việc nắm được phần bù rủi ro có thể giúp nhà đầu tư phân loại khoản đầu tư nào có thể đáng giá, dựa trên phong cách đầu tư và khả năng chấp nhận rủi ro của họ.
Giới thiệu
Đầu tư là việc cố gắng đạt được lợi nhuận tốt mà không phải chấp nhận nhiều rủi ro hơn khả năng của bạn. Một số tài sản được coi là an toàn hơn những tài sản khác như trái phiếu chính phủ hoặc vàng. Mặt khác, đầu tư vào những thứ như cổ phiếu, tiền mã hoá hoặc bất động sản thường đồng nghĩa với việc chấp nhận rủi ro cao hơn.
Phần bù rủi ro là một khái niệm hữu ích giúp nhà đầu tư tìm kiếm cách gia tăng tài sản mà vẫn kiểm soát được những rủi ro tiềm ẩn.
Giải thích về phần bù rủi ro
Khi bạn đầu tư tiền vào những lựa chọn rủi ro hơn thì việc kỳ vọng lợi nhuận cao hơn là điều hiển nhiên. Phần lợi nhuận tăng thêm mà bạn hy vọng kiếm được so với một khoản đầu tư an toàn chính là phần bù rủi ro. Về cơ bản đó chính là khoảng cách giữa lợi nhuận bạn hy vọng kiếm được từ một khoản đầu tư rủi ro và lợi nhuận từ một khoản đầu tư an toàn.
Ví dụ: ở Hoa Kỳ, trái phiếu chính phủ được coi là an toàn vì khả năng chính phủ vỡ nợ là thấp. Nếu bạn quyết định đầu tư vào thứ gì đó ít dự đoán được hơn, bạn muốn nhận được nhiều hơn cho việc chấp nhận rủi ro đó. Chênh lệch về lợi nhuận tiềm năng giữa lựa chọn an toàn và lựa chọn rủi ro chính là phần bù rủi ro.
Nếu trái phiếu Hoa Kỳ có lãi suất 2% còn trái phiếu doanh nghiệp có lãi suất 5% thì phần bù rủi ro là 3%. Công ty phải cung cấp cho bạn lãi suất cao hơn vì có khả năng họ sẽ không thanh toán hoặc thậm chí phá sản.
Tại sao phần bù rủi ro quan trọng
Lý do chính khiến nhà đầu tư quan tâm đến phần bù rủi ro là vì nó giúp họ so sánh các lựa chọn. Không phải lúc nào việc chỉ theo đuổi lợi nhuận cao nhất cũng là thông minh; bạn phải cân nhắc khả năng thực sự nhận được lợi nhuận đó hoặc thua lỗ.
Phần bù rủi ro cũng quan trọng trong các mô hình mà các chuyên gia sử dụng như Mô hình định giá tài sản vốn (CAPM), giúp ước tính mức lợi nhuận lý tưởng mà một khoản đầu tư cần mang lại khi xem xét mức độ rủi ro của nó.
Bên cạnh đó, việc suy nghĩ về phần bù rủi ro có thể khuyến khích mọi người đa dạng hóa hoặc phân bổ các khoản đầu tư của họ. Bằng cách kết hợp các tài sản có phần bù rủi ro khác nhau, bạn có thể cố gắng đạt được sự cân bằng giữa mục tiêu lợi nhuận lớn hơn và không phải chịu rủi ro không đáng có.
Các loại phần bù rủi ro
Có nhiều lý do khác nhau khiến nhà đầu tư muốn kiếm thêm lợi nhuận cho việc chấp nhận rủi ro và vì thế có nhiều loại phần bù rủi ro khác nhau.
Ví dụ: phần bù rủi ro cổ phiếu là phần lợi nhuận tăng thêm mà nhà đầu tư kỳ vọng khi họ mua cổ phiếu thay vì lựa chọn các phương án an toàn hơn như trái phiếu chính phủ. Cổ phiếu thường biến động lên xuống nhiều hơn nên phần bù rủi ro có thể lớn hơn.
Ngoài ra, còn có một khái niệm gọi là phần bù rủi ro tín dụng. Đó là phần lợi nhuận tăng thêm khi cho những đối tượng có thể không trả lại tiền cho bạn như một công ty hoặc một quốc gia có tình hình tài chính không ổn định vay tiền.
Một loại khác là phần bù rủi ro thanh khoản. Một số tài sản đầu tư như bất động sản hoặc các bộ sưu tập hiếm không dễ bán trong thời gian ngắn. Để xứng đáng đầu tư, các khoản đầu tư này cần mang lại tỷ suất sinh lời kỳ vọng cao hơn.
Phần bù rủi ro tiền mã hoá
Tiền mã hóa đi kèm với một loại phần bù rủi ro riêng biệt. Vì thị trường tiền mã hóa vẫn còn khá mới và có thể biến động mạnh nên nhà đầu tư thường kỳ vọng lợi nhuận tiềm năng cao hơn so với các khoản đầu tư truyền thống như cổ phiếu hoặc trái phiếu.
Mặc dù bitcoin được coi là lựa chọn an toàn nhất nhưng các altcoin thường có độ rủi ro cao hơn nhiều. Những yếu tố như biến động giá, thay đổi về mặt quy định, trò rút vốn bỏ trốn, rủi ro bị tin tặc tấn công và thay đổi xu hướng đều làm tăng thêm sự bất ổn cho các khoản đầu tư tiền mã hoá.
Cách tính phần bù rủi ro
Việc tính toán phần bù rủi ro khá đơn giản. Bạn chỉ cần lấy tỷ suất sinh lời kỳ vọng từ khoản đầu tư rủi ro trừ đi tỷ suất sinh lời từ khoản đầu tư an toàn (như trái phiếu chính phủ). Ví dụ: nếu bạn cho rằng một cổ phiếu có thể mang lại tỷ suất sinh lời 8% mỗi năm và trái phiếu chính phủ mang lại tỷ suất sinh lời 3% thì phần bù rủi ro sẽ là 5%.
Con số này không phải là bất biến. Phần bù rủi ro có thể thay đổi rất nhiều, tùy thuộc vào những gì đang diễn ra trên thị trường, tâm lý của nhà đầu tư và những yếu tố khiến khoản đầu tư trở nên đặc biệt hoặc bất thường.
Những yếu tố nào có thể tác động đến phần bù rủi ro?
Phần bù rủi ro liên tục tăng giảm. Các yếu tố như tình hình kinh tế tổng thể hoặc cú sốc bất ngờ trên thị trường có thể khiến nhà đầu tư muốn phần bù rủi ro nhiều hơn hoặc đôi khi họ sẵn sàng chấp nhận phần bù rủi ro ít hơn. Khi mức độ bất ổn cao hơn, phần bù rủi ro có xu hướng tăng lên. Khi mọi thứ ổn định hoặc mọi người cảm thấy tự tin, phần bù rủi ro có thể giảm xuống.
Phần bù rủi ro cũng phụ thuộc vào các chi tiết về chính khoản đầu tư đó. Các khoản đầu tư mới trên thị trường, khó bán nhanh hoặc có độ biến động cao thường có phần bù rủi ro lớn hơn. Tin tức lớn hoặc các sự kiện vĩ mô cũng có thể tác động ngay lập tức đến phần bù rủi ro trong toàn bộ ngành hoặc quốc gia.
Tổng kết
Bất kỳ ai đang cố gắng đưa ra lựa chọn đầu tư thông minh hơn đều nên hiểu rõ phần bù rủi ro. Việc nắm được phần bù rủi ro là gì, cách tính toán và những yếu tố có thể làm thay đổi phần bù rủi ro sẽ giúp bạn có nhiều khả năng xây dựng được danh mục đầu tư phù hợp với mục tiêu và khả năng chấp nhận rủi ro của mình.
Cuối cùng, phần bù rủi ro nhắc nhở chúng ta rằng nếu muốn có cơ hội nhận được lợi nhuận lớn hơn, bạn gần như luôn phải chấp nhận thêm một số rủi ro. Bí quyết là xác định khi nào sự đánh đổi đó phù hợp với bạn.
Đọc thêm:
Tuyên bố từ chối trách nhiệm: Nội dung này được trình bày cho bạn trên cơ sở “nguyên trạng” chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và phổ biến kiến thức, mà không phải là sự cam đoan hay bảo đảm dưới bất kỳ hình thức nào. Nội dung này không nên hiểu là lời khuyên tài chính, pháp lý hoặc chuyên môn khác, cũng như không nhằm mục đích khuyến nghị mua bất kỳ sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể nào. Bạn nên tham khảo lời khuyên từ các cố vấn chuyên môn thích hợp. Sản phẩm được đề cập trong bài viết này có thể không được cung cấp tại khu vực của bạn. Trong trường hợp bài viết được đóng góp bởi người đóng góp bên thứ ba, xin lưu ý rằng những quan điểm thể hiện đó thuộc về người đóng góp bên thứ ba và không nhất thiết phản ánh quan điểm của Binance Academy. Vui lòng đọc toàn bộ tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết thêm chi tiết. Giá tài sản kỹ thuật số có thể biến động. Giá trị khoản đầu tư của bạn có thể tăng hoặc giảm và có thể bạn sẽ không nhận lại được số tiền đã đầu tư. Bạn hoàn toàn chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của mình và Binance Academy không chịu trách nhiệm pháp lý về bất kỳ tổn thất nào mà bạn có thể phải chịu. Tài liệu này không nên hiểu là lời khuyên tài chính, pháp lý hoặc chuyên môn khác. Để biết thêm thông tin, vui lòng xem Điều khoản sử dụng và Cảnh báo rủi ro của chúng tôi.