Các điểm chính
Tiền mã hóa là loại tiền kỹ thuật số được bảo vệ bằng mật mã. Tiền mã hóa được hỗ trợ bởi công nghệ blockchain, cho phép người dùng gửi và nhận tài sản thông qua mạng lưới ngang hàng (P2P) phi tập trung.
Bitcoin, ETH, BNB, USDT và SOL là ví dụ về các đồng tiền mã hoá hàng đầu tính theo vốn hóa thị trường.
Người dùng truy cập tiền mã hóa thông qua ví tiền mã hóa hoặc sàn giao dịch. Mặc dù mọi người thường nói rằng tiền mã hóa được "lưu trữ" trong ví nhưng thực tế số dư được ghi lại trên blockchain.
Tiền mã hóa là gì?
Tiền mã hóa là loại tiền kỹ thuật số được bảo vệ bằng mật mã. Đây là tài sản kỹ thuật số thường được sử dụng làm phương tiện trao đổi. Tiền mã hóa có thể hoạt động trên toàn cầu, suốt 24/7 và độc lập với các trung gian như ngân hàng và đơn vị xử lý thanh toán.
Bản chất phi tập trung của tiền mã hoá hỗ trợ giao dịch trực tiếp giữa cá nhân với cá nhân (P2P). Vì vậy, thay vì sử dụng ví cứng và tài khoản ngân hàng, mọi người truy cập tiền mã hóa thông qua các ví tiền mã hóa hoặc sàn giao dịch tiền mã hoá độc đáo như Binance.
Đồng tiền mã hóa đầu tiên
Bitcoin là đồng tiền mã hóa đầu tiên và nổi tiếng nhất. Bitcoin được một người hoặc một nhóm người lấy tên là Satoshi Nakamoto tạo ra vào năm 2009. Kể từ đó, hàng nghìn loại tiền mã hóa ra đời, mỗi loại lại có những đặc điểm và mục đích riêng.
Giống như tiền pháp định truyền thống, tiền mã hóa có thể được sử dụng làm phương tiện trao đổi. Tuy nhiên, công dụng của tiền mã hoá đã phát triển đáng kể trong những năm qua và hiện bao gồm nhiều ứng dụng trong nhiều ngành chẳng hạn như tài chính phi tập trung (DeFi), trí tuệ nhân tạo, game, quản trị, chăm sóc sức khỏe, đồ sưu tầm kỹ thuật số cùng nhiều ngành khác.
Tiền mã hóa hoạt động như thế nào?
Mạng lưới blockchain
Hầu hết các loại tiền mã hoá đều phi tập trung, nghĩa là chúng sử dụng mạng lưới máy tính phân tán (node) để quản lý và ghi lại các giao dịch trong một sổ cái công khai được gọi là blockchain.
Vì vậy, bất cứ khi nào bạn gửi bitcoin cho bạn bè, giao dịch của bạn phải được các node của mạng lưới cùng xác minh và xác thực.
Mỗi node máy tính phải duy trì một bản sao cục bộ của blockchain và cập nhật bản sao đó mỗi khi có dữ liệu mới được thêm vào sổ cái. Sau khi được xác thực và xác nhận, các giao dịch tiền mã hóa sẽ được ghi lại vĩnh viễn trong cơ sở dữ liệu blockchain.
Kiến trúc phân tán này làm tăng tính bảo mật của mạng lưới vì không có điểm lỗi duy nhất nào để đối tượng xấu khai thác. Nếu một node cố gắng xác thực các giao dịch không hợp lệ hoặc hoạt động không đúng cách, node đó sẽ nhanh chóng bị trục xuất khỏi mạng lưới.
Mật mã học
Tiền mã hóa sử dụng mật mã để bảo mật giao dịch, duy trì tính toàn vẹn dữ liệu và kiểm soát việc tạo ra các đơn vị bổ sung. Khi bạn mở ví và thực hiện giao dịch tiền mã hoá, về cơ bản bạn đang sử dụng khóa riêng tư của mình để tạo chữ ký số. Sau đó, mạng lưới sẽ kiểm tra chữ ký của bạn. Nếu mọi thứ đều ổn, giao dịch của bạn sẽ được thêm vào một block mới.
Blockchain là một chuỗi các block được liên kết với nhau, do đó bạn có thể coi mỗi block là một trong nhiều trang trên sổ cái blockchain. Mỗi block chứa một danh sách duy nhất các giao dịch tiền mã hoá, cùng với những thông tin khác.
Điều gì làm cho tiền mã hoá trở nên độc đáo?
Tiền mã hoá đã tác động đến nhiều hệ sinh thái bằng cách ra mắt các tính năng tiên tiến giúp tiền mã hóa trở nên khác biệt với các quy trình và đơn vị tiền tệ truyền thống. Một số khía cạnh độc đáo của tiền mã hóa bao gồm:
1. Tính phi tập trung
Tiền mã hóa cho phép người dùng có toàn quyền kiểm soát tài sản của họ. Kiến trúc phi tập trung của tiền mã hóa loại bỏ nhu cầu cần có một cơ quan trung ương. Điều này mang lại tính tự chủ cao hơn, cũng như ít bị tác động bởi sự thao túng hoặc kiểm soát của một thực thể duy nhất.
2. Tính minh bạch và bất biến
Công nghệ blockchain ghi lại tất cả các giao dịch trên một sổ cái minh bạch và chống giả mạo. Khi một giao dịch được thêm vào blockchain, gần như giao dịch đó không thể bị thay đổi hoặc bị xóa.
3. Khả năng lập trình
Nhiều loại tiền mã hóa như ETH, là nguồn mở và có thể lập trình, nhờ đó nhà phát triển có thể triển khai hợp đồng thông minh để tạo các ứng dụng phi tập trung (DApp) và các giải pháp tiên tiến khác trên nền tảng blockchain. Do blockchain không cần cấp quyền là nguồn mở nên bất kỳ ai cũng có thể bắt đầu triển khai mã trên blockchain để tạo DApp của riêng mình.
4. Không biên giới
Người dùng có thể gửi và nhận tiền mã hoá ở bất kỳ đâu trên thế giới nên đây là lựa chọn lý tưởng để giao dịch và chuyển tiền trên toàn cầu.
5. Nguồn cung hạn chế
Nhiều loại tiền mã hóa có nguồn cung hạn chế. Ví dụ: Bitcoin có tỷ lệ phát hành có thể dự đoán được và nguồn cung tối đa là 21 triệu coin nên đồng tiền này có tiềm năng trở thành một phương tiện lưu trữ giá trị. Nguồn cung hạn chế giúp ngăn ngừa lạm phát và có thể khiến nhu cầu tăng theo thời gian.
Vốn hóa thị trường tiền mã hóa là gì?
Là từ rút gọn của giá trị vốn hóa thị trường tiền mã hóa, vốn hóa thị trường tiền mã hóa là số liệu được sử dụng để xác định quy mô và giá trị tương đối của một loại tiền mã hoá. Bạn có thể tính vốn hóa thị trường bằng cách nhân giá hiện tại của một coin với tổng số coin đang lưu hành:
Vốn hóa thị trường = Lượng cung lưu hành × Giá
Vốn hóa thị trường tiền mã hóa thường được sử dụng để xếp hạng các loại tiền mã hóa. Vốn hóa thị trường cao hơn thường cho thấy một loại tiền mã hóa ổn định hơn và được chấp nhận rộng rãi hơn. Ngược lại, giá trị vốn hóa thị trường thấp hơn thường báo hiệu một tài sản có tính đầu cơ hoặc biến động hơn.
Tuy nhiên, xin lưu ý rằng đây chỉ là một trong nhiều yếu tố cần xem xét khi đánh giá tiềm năng của một loại tiền mã hóa. Cần xem xét một số yếu tố khác như công nghệ, đội ngũ dự án, tokenomic và công dụng khi nghiên cứu.
Top 5 đồng tiền mã hoá tính theo vốn hóa thị trường
Trong số hàng nghìn loại tiền mã hóa, có 5 đồng tiền nổi bật bao gồm Bitcoin (BTC) và các altcoin phổ biến là ETH, BNB, USDT và SOL. Tính đến tháng 11 năm 2024, đây là top 5 đồng tiền mã hoá tính theo vốn hóa thị trường.
Bitcoin (BTC)
Được tạo ra bởi người có tên là Satoshi Nakamoto, BTC là đồng tiền mã hoá đầu tiên và nổi tiếng nhất. Bitcoin được sử dụng rộng rãi như một phương tiện lưu trữ giá trị và phương tiện trao đổi.
Bitcoin sử dụng cơ chế đồng thuận có tên là proof-of-work (PoW), trong đó thợ đào cạnh tranh với nhau để xác thực giao dịch nhằm mục đích nhận được phần thưởng block. Ngoài ra, nguồn cung hạn chế 21 triệu coin khiến BTC tương đối khan hiếm và được coi là "vàng kỹ thuật số".
Ether (ETH)
Ether (ETH) là đồng coin gốc của blockchain Ethereum. Được tạo ra bởi Vitalik Buterin, Ethereum cung cấp một mạng lưới phi tập trung để nhà phát triển có thể xây dựng DApp bằng hợp đồng thông minh.
Ban đầu, Ethereum sử dụng cơ chế đồng thuận proof-of-work nhưng sau đó đã chuyển sang proof-of-stake (PoS) để tăng hiệu quả và giảm mức tiêu thụ năng lượng. Sự thay đổi này cho phép người dùng xác thực giao dịch và bảo mật mạng lưới bằng cách stake ETH thay vì thông qua các node sử dụng công suất tính toán.
BNB
BNB ra mắt năm 2017 dưới dạng token ERC-20 trên blockchain Ethereum. Vào năm 2019, BNB đã chuyển sang blockchain của riêng mình và hiện là đồng tiền mã hóa gốc của hệ sinh thái BNB Chain.
Tương tự như Ethereum, BNB Chain cung cấp một môi trường cho hợp đồng thông minh và DApp, với phí giao dịch thấp hơn và thời gian xử lý nhanh hơn các blockchain khác.
BNB có nhiều công dụng như stake, thanh toán phí giao dịch trên BNB Chain, thanh toán phí giao dịch trên Binance và tham gia các đợt mở bán token trên Launchpool. Ngoài ra, cơ chế Tự động đốt BNB giúp hạn chế nguồn cung BNB và tạo ra sự khan hiếm.
Tether (USDT)
USDT là một stablecoin neo vào đồng USD được Tether Limited Inc. ra mắt vào năm 2014. Stablecoin là loại tiền mã hoá được thiết kế để luôn duy trì giá trị với một tài sản dự trữ, chẳng hạn như đô la Mỹ hoặc một loại tiền pháp định khác.
Trong trường hợp của USDT, mỗi token được đảm bảo bằng một lượng tài sản tương đương nắm giữ trong khoản dự trữ của công ty. Các stablecoin như USDT giúp loại bỏ chi phí bổ sung và sự chậm trễ thường thấy khi chuyển qua lại giữa tiền mã hoá và tiền pháp định.
Solana (SOL)
SOL là đồng tiền mã hoá gốc của blockchain Solana. Solana là một blockchain PoS thế hệ thứ ba ra mắt vào năm 2020. Solana đã thực hiện nhiều cải tiến độc đáo để mang lại thông lượng cao, tốc độ giao dịch nhanh và phí thấp.
Cách đầu tư an toàn vào tiền mã hóa
Giống như các tài sản tài chính khác, đầu tư vào tiền mã hóa có thể gặp rủi ro và có thể dẫn đến tổn thất tài chính. Dưới đây là 6 mẹo cần thiết để mua và bán tiền mã hóa an toàn hơn:
1. DYOR
Từ viết tắt DYOR là viết tắt của “do your own research” (tự mình nghiên cứu). Điều quan trọng là bạn phải hiểu những kiến thức cơ bản về công nghệ blockchain — chẳng hạn như các loại tiền mã hóa khác nhau và động lực thị trường — trước khi đầu tư vào bất kỳ loại tiền mã hóa nào.
Sách, blog, podcast và diễn đàn đều là những cách hay để bắt đầu. Bạn cũng nên tìm hiểu về dự án, đội ngũ và công nghệ đằng sau các loại tiền mã hóa khác nhau để đưa ra quyết định sáng suốt.
2. Đề phòng lừa đảo
Mặc dù có nhiều sự đổi mới và sản phẩm thú vị, nhưng thật không may, lĩnh vực tiền mã hoá cũng đầy rẫy các trò lừa đảo tiền mã hóa. Đừng tin người lạ trên mạng và hãy cảnh giác với mô hình đa cấp và ponzi.
Nếu bạn cần trợ giúp, hãy liên hệ với các kênh hỗ trợ khách hàng chính thức. Hãy cẩn thận với trò lừa đảo tấn công giả mạo, đa chữ ký, airdrop và tặng thưởng. Xác minh cẩn thận các tài khoản mạng xã hội để tránh sập bẫy các tài khoản mạo danh (giả mạo). Hãy cân nhắc sử dụng trình quản lý mật khẩu có uy tín và không lưu trữ khóa riêng tư và cụm từ ghi nhớ trên mạng. Bạn cũng có thể chia nhỏ cụm từ ghi nhớ để tăng tính bảo mật.
3. Bắt đầu với giao dịch nhỏ
Thị trường tiền mã hoá có thể biến động và khó đoán, đặc biệt là với những coin ít phổ biến. Do đó, bắt đầu với những khoản đầu tư nhỏ không ảnh hưởng đến túi tiền của bạn là cách khôn ngoan và an toàn. Cách này giúp bạn trải nghiệm và hiểu rõ hơn về xu hướng thị trường mà không phải mạo hiểm quá nhiều.
4. Luôn cập nhật thông tin
Lĩnh vực tiền mã hoá phát triển rất nhanh, vì vậy điều quan trọng là phải cập nhật tin tức, các tiến bộ công nghệ và thông tin mới nhất về quy định. Hãy chắc chắn rằng bạn hiểu rõ các dự án trước khi chấp nhận rủi ro.
5. Chọn một sàn giao dịch tiền mã hóa uy tín
Ưu tiên hàng đầu là chọn một sàn giao dịch tiền mã hóa nổi tiếng và an toàn để đầu tư tiền mã hóa. Nếu Binance không hoạt động tại khu vực của bạn, bạn có thể chọn các sàn giao dịch khác bằng cách so sánh các sàn về khối lượng giao dịch, phí, dịch vụ hỗ trợ khách hàng, bảo mật, giao diện và các loại tiền mã hóa có sẵn.
6. Quản lý rủi ro
Trước khi đầu tư vào bất kỳ loại tiền mã hóa nào, điều quan trọng là phải thực hiện một số kỹ thuật quản lý rủi ro. Ví dụ: chỉ đầu tư số tiền mà bạn sẵn sàng mất và đặt lệnh cắt lỗ để hạn chế thua lỗ tiềm ẩn.
Sách trắng về tiền mã hóa là gì?
Sách trắng về tiền mã hoá là tài liệu giải thích chi tiết và thông số kỹ thuật của một dự án blockchain. Tài liệu này thường bao gồm các thông tin như mục tiêu của dự án, cách thức hoạt động, công nghệ đằng sau dự án, đội ngũ phụ trách, tokenomic của dự án cũng như lộ trình phát triển và triển khai.
Sách trắng về tiền mã hóa đóng vai trò là hướng dẫn toàn diện về dự án, giải thích mục đích và lợi ích tiềm năng của dự án. Nhà đầu tư và thành viên cộng đồng thường đánh giá và xem xét kỹ lưỡng sách trắng nhằm đánh giá tính hợp pháp và tiềm năng của một dự án tiền mã hóa trước khi đầu tư.
Tuy nhiên, không có tiêu chuẩn hoặc quy định nào cho sách trắng và chúng có thể gây hiểu lầm hoặc không chính xác. Các dự án tiền mã hóa có thể viết bất cứ điều gì họ muốn trong sách trắng. Do đó, người dùng chịu trách nhiệm xác minh tính trung thực của các tuyên bố trong tài liệu.
Tổng kết
Tiền mã hoá đã thay đổi cách nghĩ của mọi người về tiền bạc và giao dịch tài chính. Một số người cho rằng sau cùng tiền mã hóa có thể thay thế các hệ thống tài chính truyền thống, trong khi những người khác lại coi tiền mã hóa là sự bổ sung cho các hệ thống hiện có. Tuy nhiên, tiền mã hóa đã tác động đến lĩnh vực tài chính và công nghệ và ảnh hưởng của tiền mã hóa có thể sẽ tiếp tục tăng lên.
Đọc thêm:
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Để tuân thủ các yêu cầu của MiCA, các stablecoin chưa được cấp phép phải tuân theo một số hạn chế nhất định đối với người dùng ở EEA (Khu vực kinh tế Châu Âu). Để biết thêm thông tin, vui lòng nhấp vào đây.
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm và Cảnh báo rủi ro: Nội dung này được trình bày cho bạn trên cơ sở “nguyên trạng” chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và phổ biến kiến thức mà không phải là sự cam đoan hay bảo đảm dưới bất kỳ hình thức nào. Nội dung này không nên hiểu là lời khuyên tài chính, pháp lý hoặc chuyên môn khác, cũng như không nhằm khuyến nghị mua bất kỳ sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể nào. Bạn nên tìm kiếm lời khuyên từ các cố vấn chuyên môn phù hợp. Trong trường hợp bài viết do cộng tác viên bên thứ ba đóng góp, xin lưu ý rằng những quan điểm thể hiện đó thuộc về cộng tác viên bên thứ ba và không nhất thiết phản ánh quan điểm của Binance Academy. Vui lòng đọc toàn bộ tuyên bố miễn trừ trách nhiệm của chúng tôi tại đây để biết thêm chi tiết. Giá tài sản kỹ thuật số có thể biến động. Giá trị khoản đầu tư của bạn có thể tăng hoặc giảm và có thể bạn sẽ không lấy lại được số tiền đã đầu tư. Bạn hoàn toàn chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của mình và Binance Academy không chịu trách nhiệm pháp lý đối với bất kỳ tổn thất nào bạn có thể gặp phải. Tài liệu này không nên hiểu là lời khuyên tài chính, pháp lý hoặc chuyên môn khác. Để biết thêm thông tin, hãy xem Điều khoản sử dụng và Cảnh báo rủi ro của chúng tôi.