Kısa Özet
DeFi 2.0, DeFi 1.0'ın sorunlarını çözmek için geliştirilen projelerden oluşan bir akımdır. DeFi, finansı büyük kitlelerin erişimine sunmayı amaçlar, fakat ölçeklenebilirlik, güvenlik, merkezilik, likidite ve bilgiye erişim konularında sıkıntılar yaşamıştır. DeFi 2.0 bu sorunların üstesinden gelmeyi ve daha kullanıcı dostu bir deneyim sunmayı amaçlar. Eğer başarılı olabilirse DeFi 2.0, kripto kullanıcılarını bu platformları kullanmaktan alıkoyan riskleri ve komplikasyonları azaltabilir.
Günümüzde faaliyet halinde olan çeşitli DeFi 2.0 kullanım alanlarını halihazırda görmemiz mümkündür. Bazı platformlar, LP tokenlerinizi kullanmanıza ve bu tokenlerle yield farming yapmanıza imkan tanır. Bu mekanizma, havuz ödüllerini kazanmaya devam ederken bir yandan da daha fazla değer elde edebilmenize olanak sunar.
Diğer kullanım alanları arasında ise ihlal edilen akıllı sözleşmelere ve geçici kayba (IL) karşı sigortalama yer alır.
DeFi 2.0'da yükselişte olan bir trend ise DAO yönetişimi ve merkeziyetsizleşmedir. Fakat devletler ve düzenleyici kurumlar, en nihayetinde projelerin nasıl yönetileceğine etki edebilir. Sunulan hizmetlerde değişiklik yapılması gerekebileceğinden, yatırım yaparken bunu dikkate almanız önemlidir.
Giriş
DeFi'nin (Merkeziyetsiz Finans) 2020'de yükselişe geçmesinden beri neredeyse iki sene geçti. O zamandan bu yana, UniSwap gibi son derece başarılı DeFi projeleri gördük, alım satım ve finansta merkeziyetsizleşme yaşandı ve kripto dünyasında kazanç elde etmenin yeni yolları karşımıza çıktı. Fakat Bitcoin'de (BTC) deneyimlediklerimize benzer şekilde böylesi yeni bir alanda da hala çözülmesi gereken sorunlar mevcut. Bu sorunlara yanıt olarak ise yeni nesil DeFi merkeziyetsiz uygulamalarını (DApp) tanımlayan DeFi 2.0 terimi popüler hale geldi.
Aralık 2021 itibarıyla DeFi 2.0 tam anlamıyla faaliyete geçmiş değil, fakat daha şimdiden ilk adımları görmemiz mümkün. DeFi 2.0'dan neler bekleyebileceğinizi ve DeFi ekosistemindeki başlıca problemleri çözmek için neden DeFi 2.0'ın gerekli olduğunu makalemizden öğrenebilirsiniz.
DeFi 2.0 nedir?
DeFi'nin sınırlamaları nelerdir?
DeFi 2.0'ın kullanım alanlarından daha ayrıntılı bir şekilde bahsetmeden önce çözmeye çalıştığı sorunlara değinelim. Bu sorunların büyük bir kısmı blockchain teknolojisinin ve kripto paraların genel anlamda karşılaştığı sıkıntılardır:
DeFi 2.0 neden önemlidir?
Deneyimli kripto kullanıcıları ve kriptolarını uzun vadeli tutanlar için bile DeFi göz korkutucu ve anlaşılması zor olabilir. Fakat amacı giriş bariyerini düşürmek ve kripto sahipleri için yeni kazanç fırsatları yaratmaktır.
DeFi 2.0, riski artırmadan finansı demokratikleştirebileceği için önemlidir. Aynı zamanda DeFi 2.0, bir önceki bölümde bahsettiğimiz sorunları çözmeye çalışarak daha iyi bir kullanıcı deneyimi sunmaya da çalışır. Bunu başarabilir ve daha iyi teşvikler sunabilirse, sonuçta herkes kazançlı çıkabilir.
DeFi 2.0 kullanım alanları
Stake edilmiş fonların değerini açığa çıkarma
Akıllı sözleşme sigortası
Deneyimli bir geliştirici değilseniz akıllı sözleşmeleri detaylı bir şekilde incelemek oldukça zordur. Bu bilgi olmadan da bir projeyi ancak kısmen değerlendirebilirsiniz. Bu da DeFi projelerine yatırım yaparken büyük miktarda risk yaratır. DeFi 2.0 ile belirli akıllı sözleşmelerde DeFi sigortası almak mümkündür.
Geçici kayıp sigortası
Bir likidite havuzuna yatırım yaparsanız ve likidite madenciliğine başlarsanız, kilitlediğiniz iki tokenin fiyat oranındaki herhangi bir değişiklik finansal kayba neden olabilir. Bu sürece geçici kayıp adı verilir, fakat yeni DeFi 2.0 protokolleri bu riski ortadan kaldıracak yeni yöntemler üzerine çalışmaktadır.
Örneğin, token çifti eklemenizi gerektirmeyen tek taraflı bir LP'ye bir token eklediğinizi varsayalım. Daha sonra protokol, çiftin diğer tarafı olarak kendi yerel tokenini ekler. Daha sonra, çiftte yapılan takas işlemleri için alınan ücretlerden hem size hem de protokole ödeme yapılır.
Zamanla protokol, yatırdığınız fonları geçici kaybın etkilerine karşı korumak için kazandığı ücretlerden bir sigorta fonu oluşturur. Birikmiş ücretler kayıplara karşılamaya yetmezse protokol yeni tokenler çıkarabilir. Biriken token miktarı borçtan fazlaysa da bu tokenler daha sonrası için saklanabilir ya da arzı azaltmak için yakılabilir.
DeFi 2.0'ın kontrolü kimdedir?
Tüm bu özellikler ve kullanım alanlarıyla DeFi 2.0'ın kontrolünün kimde olduğunu merak ediyor olabilirsiniz. Blockchain teknolojisi her zaman için merkeziyetsizlik eğilimindedir. DeFi de farklı değildir. DeFi 1.0'ın ilk projelerinden biri olan MakerDAO (DAI) bu akım için bir standart belirlemiştir. Artık gitgide daha fazla proje, topluluğuna söz hakkı tanımaktadır.
DeFi 2.0'ın riskleri nedir ve bu riskler nasıl önlenebilir?
DeFi 2.0'ın riskleri de DeFi 1.0 ile aynıdır. Bu risklerden en önemli olanları ve kendinizi güvene almak için yapabilecekleriniz şunlardır:
Son Söz
DeFi dünyasında başarılı birçok proje olsa da DeFi 2.0'ın tüm potansiyelini henüz görmedik. Konu, halen çoğu kullanıcı için karışıktır ve hiç kimse tam olarak anlayamadığı finansal ürünleri kullanmamalıdır. Özellikle de yeni kullanıcılar için süreçleri basitleştirmek adına halen atılması gereken adımlar vardır. Riski azaltmaya ve daha fazla getiri elde etmeye yönelik sunulan yeni yolların başarısını görmüş olsak da DeFi 2.0'ın vaatlerini yerine getirip getiremeyeceğini görmek için biraz daha beklememiz gereklidir.
Sorumluluk Reddi Beyanı: Bu makale, yalnızca eğitim amaçlıdır. Binance'in bahsi geçen projelerle bir ilişkisi yoktur ve projelere ilişkin desteği bulunmamaktadır. Binance tarafından sunulan bilgiler bir yatırım ya da alım satım önerisi veya tavsiyesi olarak görülmemelidir. Binance, yatırım kararlarınız için sorumluluk kabul etmez. Lütfen finansal risk almadan önce profesyonel danışmanlık alınız.