Najważniejsze informacje
Staking polega na blokowaniu kryptowaluty w celu wspierania bezpieczeństwa i zakresu funkcji sieci blockchain w zamian za nagrody.
Popularny wśród posiadaczy kryptowalut staking daje inwestorom możliwość wspierania swoich ulubionych sieci blockchain przy jednoczesnym stopniowym zwiększaniu stanu posiadania.
Staking jest dostępny tylko w niektórych sieciach blockchain, które stosują mechanizm konsensusu Proof of Stake. Wśród przykładów można wymienić m.in. sieci Ethereum, Solana, Cardano, Avalanche, Polkadot czy Cosmos.
Co prawda poprzez staking można zwiększyć stan posiadania krypto, ale ważne jest, aby brać pod uwagę potencjalne zagrożenia, np. ryzyko utraty środków z powodu zmienności, cięć czy awarii technicznych.
Czym jest staking w krypto?
Staking to blokowanie określonej ilości kryptowaluty w celu zabezpieczania i wspierania działań w sieci blockchain. W ten sposób stakujący dostają w nagrodę więcej kryptowaluty i dlatego jest to popularna metoda uzyskiwania dochodu pasywnego przez inwestorów. Staking stanowi ważny element sieci blockchain typu Proof of Stake.
Co to jest Proof of Stake?
Proof of Stake (PoS) to mechanizm konsensusu służący do weryfikacji i zatwierdzania transakcji. Powstał w roku 2011 jako alternatywa wobec mechanizmu Proof of Work (PoW) stosowanego w sieci Bitcoin.
Główna różnica między PoW a PoS polega na tym, że PoS nie polega na kopaniu, które jest nakładochłonne. Zamiast zmuszać górników do rozwiązywania złożonych zadań matematycznych przy użyciu mocy obliczeniowej, sieci PoS mają walidatorów wybieranych na podstawie liczby monet, jaką posiadają i jaką są gotowi stakować.
Na czym polega staking w krypto?
Krótko mówiąc, staking polega na blokowaniu kryptowaluty w celu uczestniczenia w działaniach sieci blockchain. Procedura może się różnić w zależności od sieci blockchain, ale zazwyczaj wygląda tak:
1. Wybór walidatorów: W sieciach blockchain typu PoS wybiera się walidatorów. Ich wybór zależy od kilku czynników, np. liczby zestakowanych monet, okresu stakingu, a czasami od wyniku losowania.
2. Zatwierdzanie transakcji: Po wybraniu walidator odpowiada za sprawdzanie i zatwierdzanie prawidłowości transakcji.
3. Tworzenie bloku: Zatwierdzone transakcje są grupowane w blok, a następnie zostają dodane do sieci blockchain, która jest zasadniczo rozproszoną księgą.
4. Nagrody: W nagrodę za swoją pracę walidatorzy otrzymują część opłat transakcyjnych, a w niektórych przypadkach nowe monety krypto.
Rodzaje stakingu
W zależności od poziomu wiedzy technicznej oraz ilości kryptowalut, jaką chcemy stakować, można to robić na różne sposoby. Oto kilka najbardziej popularnych rodzajów stakingu:
Staking solo lub własny: Polega na uruchomieniu węzła zatwierdzającego. Ta opcja daje największą kontrolę, ale wymaga znacznej wiedzy technicznej i odpowiedzialności. W przypadku błędu można stracić aktywa z powodu kar w postaci cięcia.
Staking na giełdzie: Niektóre giełdy kryptowalutowe mają w ofercie usługi stakingu, które stanowią najprostszą metodę stakingu bez konieczności samodzielnego zajmowania się kwestiami technicznymi. Metoda ta znana jest również pod nazwą „staking jako usługa”. Można np. zdobywać nagrody codzienne w ramach stakingu ETH na Binance.
Staking delegowany: Można przekazać swoje monety zaufanemu walidatorowi lub usłudze stakingowej i zlecić im zajmowanie się aspektami technicznymi. Niektóre altcoiny mają tę opcję bezpośrednio w swoich natywnych portfelach krypto.
Pule stakingowe: Staking w pulach umożliwia stakowanie monet z innymi użytkownikami, co zwiększa szanse na zdobycie nagród bez konieczności prowadzenia własnego węzła.
Czym jest pula stakingowa?
Pula stakingowa to grupa posiadaczy kryptowalut, którzy łączą siły stakingowe, aby zwiększyć swoje szanse na wybór na walidatorów. Łącząc zasoby, uczestnicy mogą zdobywać nagrody za staking proporcjonalnie do swojego wkładu w pulę.
Opcja ta jest szczególnie korzystna dla mniejszych inwestorów, którzy mogą nie mieć wystarczającej liczby monet, aby spełnić wymogi minimalne stakingu. Ważne jest jednak, aby sprawdzić i wybrać renomowaną pulę stakingową, ponieważ opłaty oraz zabezpieczenia mogą się różnić.
Staking a płynny staking
Płynny staking to nowsza forma stakingu, która umożliwia użytkownikom stakowanie aktywów bez utraty płynności. W odróżnieniu od stakingu konwencjonalnego, w którym aktywa w okresie stakingu bywają zablokowane i niedostępne, w płynnym stakingu wdrożone są mechanizmy, które umożliwiają użytkownikom zachowanie płynności oraz jednoczesne zarabianie nagród za staking.
Jedną z powszechnych metod jest emisja tokenów płynnego stakingu (LST), które są tokenami reprezentującymi zestakowane aktywa. Kiedy np. stakujemy ETH na Binance, otrzymujemy w zamian tokeny WBETH, którymi można handlować lub rozporządzać gdzie indziej bez uszczerbku dla nagród z tytułu stakingu ETH. Podobnie kiedy stakujemy ETH na takiej platformie jak np. Lido, otrzymujemy w zamian token LST o nazwie stETH.
Są również platformy, które umożliwiają staking bezpośredni bez emisji tokenów LST, czyli tzw. natywny staking płynny – np. tokenów ADA w sieci blockchain Cardano. Ta innowacja daje użytkownikom korzyści związane ze stakingiem przy jednoczesnym zachowaniu możliwości swobodnego korzystania z aktywów.
Zalety stakingu krypto
Staking to metoda, dzięki której nasze niewykorzystane aktywa mogą na nas pracować, co oznacza, że można generować nagrody, a jednocześnie wspomagać zabezpieczanie swoich ulubionych sieci blockchain. Staking kryptowalut jest szczególnie popularny wśród długoterminowych posiadaczy krypto, którzy chcą jak najlepiej wykorzystać swoje zasoby.
Co daje stakowanie?
Zdobywanie nagród: Staking umożliwia zarabianie dodatkowych kryptowalut poprzez trzymanie monet na portfelu stakingowym, co może być świetną metodą na generowanie dochodu pasywnego.
Wspieranie sieci: Stakując, pomagamy zabezpieczyć sieć i zapewnić jej prawidłowe funkcjonowanie, a zatem wspieramy jej kondycję ogólną.
Udział w zarządzaniu: W niektórych sieciach staking daje prawo głosu i wpływ na przyszły kierunek sieci.
Energooszczędność: W przeciwieństwie do kopania PoW staking jest znacznie mniej energochłonny, co oznacza, że jest opcją bardziej ekologiczną.
Czy warto stakować krypto?
Tak. Zazwyczaj warto stakować niewykorzystywane kryptoaktywa, aby generować dochód pasywny – zwłaszcza jeżeli jesteśmy posiadaczami długoterminowymi i chcemy wspierać dany projekt. Jednak potencjalne korzyści oraz zagrożenia mogą się różnić w zależności od wybranej kryptowaluty i platformy.
Jeżeli np. platforma stakingowa w sektorze DeFi oferuje duże zyski, ale nie zapewnia bezpieczeństwa, może dojść do kradzieży lub utraty zestakowanych aktywów. Kolejnym czynnikiem ryzyka, który może niwelować zyski lub powodować straty, jest zmienność rynkowa.
Zagrożenia związane ze stakingiem
Staking krypto może generować zyski, ale wiąże się również z zagrożeniami. Oto kilka potencjalnych zagrożeń związanych ze stakingiem:
1. Zmienność rynkowa: Jeżeli cena kryptowaluty, którą stakujemy, znacznie spadnie, zachodzi duże prawdopodobieństwo, że nagrody za staking nie wystarczą na pokrycie strat.
2. Ryzyko cięcia: Jeżeli zostaniemy walidatorami PoS, musimy pamiętać, żeby nasza działalność związana ze stakingiem była zgodna z intencjami. Weryfikatorzy, którzy działają w sposób złośliwy lub nie dbają o węzeł, mogą podlegać karze, co skutkuje utratą stakowanych środków.
3. Ryzyko centralizacji: Jeżeli niewielka liczba walidatorów ma pod kontrolą większość stakowanych monet, może to prowadzić do centralizacji, co stanowi potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa sieci.
4. Ryzyko techniczne: W niektórych rodzajach stakingu monety trzeba blokować na czas określony. Problemy techniczne, np. błędy w smart kontraktach czy oprogramowaniu, mogą skutkować utratą dostępu lub zamrożeniem środków.
5. Ryzyko zewnętrzne: Jeżeli stakujemy za pośrednictwem usług zewnętrznych, powierzamy środki osobom trzecim. Jeżeli platforma zostanie zhakowana, nasze środki mogą być zagrożone. Platformy DeFi również mogą się wiązać z podobnym ryzykiem, zwłaszcza kiedy trzeba przyznać pełen dostęp do portfela krypto.
Jak stakować krypto w roku 2024
1. Wybierz kryptowalutę PoS: Wybierz kryptowalutę, która obsługuje staking. Sprawdź, czy rozumiesz wymogi w zakresie stakingu i nagród.
2. Skonfiguruj portfel: Korzystaj z portfela z funkcją stakingu. Bezpieczniejsze jest korzystanie z popularnych portfeli, jak np. Portfel Web3 Binance, MetaMask czy TrustWallet.
3. Rozpocznij staking: Zestakuj monety zgodnie z instrukcjami sieci poprzez uruchomienie węzła walidacyjnego, delegowanie na rzecz walidatora lub przystąpienie do puli stakingowej.
Należy pamiętać, że portfele Web3 są jedynie interfejsami do usług stakingowych i nie kontrolują protokołów bazowych. Należy dawać pierwszeństwo uznanym sieciom blockchain, jak np. Ethereum czy Solana, a przed podjęciem ryzyka finansowego robić własne rozeznanie.
Jak wygląda obliczanie nagród za staking?
Nagrody za staking różnią się w zależności od sieci i często zależą od takich czynników, jak np.:
Kwota zestakowanej kryptowaluty.
Okres stakingu.
Całkowita liczba zestakowanych monet w sieci.
Opłaty transakcyjne sieci i stopa inflacji monet.
W niektórych sieciach blockchain nagrody przyznaje się w formie stałego procentu, co ułatwia przewidywanie zarobków. Nagrody za staking często mierzy się według ich szacunkowych zysków rocznych, tj. rocznej stopy procentowej (APR).
Czy można wypłacać krypto ze stakingu?
Zazwyczaj tak. Wypłata krypto ze stakingu powinna być możliwa w każdej chwili. Jednak konkretne mechanizmy i zasady wyglądają różnie na różnych platformach stakingowych. W niektórych przypadkach wcześniejsza wypłata zestakowanych aktywów może prowadzić do częściowej lub całkowitej utraty nagród za staking. Należy sprawdzać zasady stakingu w sieci blockchain lub na platformie, z której korzystamy.
Warto zauważyć, że aktualizacja Shanghai w sieci Ethereum z roku 2023 umożliwiła wypłaty ze stakingu w sieci Ethereum. Aktualizacja umożliwia stakerom ETH włączenie opcji automatycznego otrzymywania nagród za staking i wypłaty zablokowanych tokenów ETH w każdej chwili.
Dlaczego nie można stakować wszystkich kryptowalut?
Staking to rzecz charakterystyczna dla sieci blockchain typu PoS. Kryptowaluty takie jak bitcoin, które działają na mechanizmie konsensusu PoW, nie podlegają stakowaniu. Nawet w sieciach PoS nie wszystkie kryptowaluty obsługują staking, ponieważ mogą mieć różne mechanizmy zachęt do uczestnictwa.
Wnioski Końcowe
Staking kryptowalut stanowi metodę uczestniczenia w sieciach blockchain przy jednoczesnym zdobywaniu nagród. Mimo to ważne jest, aby rozumieć związane z nim zagrożenia, np. zmienność rynku, ryzyko zewnętrzne, cięcia czy zagrożenia techniczne. Starannie wybierając metodę stakingu i dokładnie sprawdzając sieć, można skutecznie brać udział w ekosystemie blockchain i potencjalnie uzyskiwać dochód pasywny.
Dalsza Lektura
Wyłączenie odpowiedzialności: Niniejsza treść jest prezentowana bez rękojmi, wyłącznie w celach ogólnoinformacyjnych i edukacyjnych, bez jakichkolwiek gwarancji. Nie należy jej interpretować jako porady finansowej, prawnej ani innej porady specjalistycznej. Nie ma ona również charakteru zachęty do zakupu jakiegokolwiek konkretnego produktu lub usługi. Użytkownik powinien zasięgnąć własnej porady u odpowiednich zawodowych doradców. Jeżeli artykuł jest napisany przez osobę z zewnątrz, należy pamiętać, że wyrażone poglądy są poglądami tej osoby i nie muszą odzwierciedlać poglądów Akademii Binance. Więcej informacji można znaleźć w naszym pełnym wyłączeniu odpowiedzialności tutaj. Ceny aktywów cyfrowych bywają zmienne. Wartość Twojej inwestycji może spaść lub wzrosnąć i możliwe, że nie odzyskasz zainwestowanej kwoty. Ponosisz wyłączną odpowiedzialność za swoje decyzje inwestycyjne, a Akademia Binance nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne straty. To nie jest porada z zakresu finansów, prawa ani innej dziedziny. Aby uzyskać więcej informacji, zapoznaj się z naszymiWarunkami Użytkowania i Ostrzeżeniem o Ryzyku.