Kısa Özet
Eşler arası (P2P) alım satım, kripto kullanıcıları arasında giderek popülerlik kazanmaktadır, fakat diğer tüm alım satım türleri gibi potansiyel riskler de barındırır. Kullanıcılar, bu risklerin bilincinde olarak kendilerini potansiyel kayıplardan koruyabilir ve süreci daha iyi anlayabilir. Farklı birçok önlem alınabilir. Bu önlemlerin neler olduğunu, nasıl ve ne zaman kullanılacaklarını öğrenmek için makalemizi okumaya devam edin.
Giriş
Eşler arası (P2P) kripto para alım satımı, üçüncü taraf bir aracıya ihtiyaç olmadan dijital para birimlerinin alınıp satılmasını gerektirir. P2P alım satım, alıcı ve satıcıların işlem yapmak istedikleri fiyatları belirlemelerine, işlem yapacakları karşı tarafı seçmelerine ve ne zaman işlem yapacaklarına karar vermelerine imkan tanır. Dikkatli ve deneyimli kullanıcıların, ihtiyaçlarına uyan daha iyi şartlara sahip işlemleri bulmalarına ve bunlardan faydalanmalarsına da olanak sağlar.
Kripto P2P pazar yerleri, bireysel kullanıcıların doğrudan kendi aralarında kripto para takas etmelerine imkan tanır. Merkezi bir otorite veya üçüncü taraf bir aracı olmaması sayesinde kullanıcıların fonları üzerinde daha fazla kontrole sahip olmalarına ve işlemler sırasında kimlik bilgilerini korumalarına olanak sağlar.
P2P alım satım bu avantajlarının yanı sıra, bu yöntemi denemeye karar veren tüm kullanıcıların bilincinde olması gereken bazı riskler de içerir. Alım satım yapanların sıkça karşılaştığı riskler arasında sahte ödeme ispatı, geri ödeme/ödeme iptali dolandırıcılığı, yanlış transfer, ortadaki adam saldırıları, üçgen dolandırıcılıkları ve oltalama yer alır.
P2P Alım Satım Güvenli midir?
Tüm alım satım türleri gibi P2P alım satım da önemli riskler içerir, fakat bu riskler borsaya ve borsanın aldığı güvenlik önlemlerine bağlı olarak değişebilir. Daha eski borsalarda hırsızlık ve dolandırıcılık riskleri daha yüksek olsa da birçok yeni P2P alım satım platformu güvenlik önlemlerini büyük ölçüde iyileştirmiştir.
Örneğin günümüzün önde gelen P2P borsaları kullanıcıları güvende tutmak için diğer önlemlerin yanı sıra genellikle bir emanet hizmetine, düzenli güvenlik güncellemelerine ve sıkı bir kimlik doğrulama sürecine sahiptir.
Bununla birlikte, uygun güvenlik önlemleri alınmış olsa bile tüm alım satım faaliyetleri risk içerir ve bu durum P2P alım satım için de geçerlidir.
Yaygın P2P Dolandırıcılıklarından Bazıları Nelerdir?
Sahte ödeme ispatı veya SMS
Dolandırıcılar, sizi ödeme yaptıklarına ikna etmek için dekontları dijital olarak değiştirebilir ve kriptoları serbest bırakmanız için sizi kandırmaya çalışabilir. Bunun örneklerinden biri suçluların alıcıya bir ödeme aldığını bildiren sahte bir kısa mesaj oluşturduğu SMS dolandırıcılığıdır.
Bu dolandırıcılıktan kaçınmak için: Bir satıcı olarak, yalnızca ödemenin cüzdanınıza veya banka hesabınıza geçip geçmediğini kontrol ettikten sonra işlemi onaylamalısınız.
Geri ödeme dolandırıcılığı
Kötü niyetli bir kişi varlıklarınızı aldıktan sonra seçtiği ödeme platformunda yaptığı ödemeyi iptal etmek için geri ödeme işlevini kullanabilir. Çoğu örnekte de üçüncü taraf bir hesap ile ödeme yapmaya çalışırlar. Çek ve çevrimiçi cüzdanlar gibi bazı ödeme yöntemlerinde ödeme iptali talebi yapmak daha kolaydır.
Bu dolandırıcılıktan kaçınmak için: Üçüncü taraf hesaplardan gelen ödemeleri kabul etmeyin. Böyle bir durumda platforma itiraz başvurusunda bulunun ve ödemeyi gönderildiği hesaba iade edin.
Yanlış transfer
Dolandırıcı, tıpkı geri ödeme dolandırıcılığındaki gibi işlemin hatalı olduğunu bildirmek için bankasıyla iletişime geçerek ve işlemin iptal edilmesini talep ederek varlıklarınızı çalmaya kalkışabilir. Bazı dolandırıcılar, olayı bildirmemeniz için kripto para satmanın yasa dışı olduğunu söylemek gibi korkutma taktikleri kullanarak size baskı bile yapabilir.
Bu dolandırıcılıktan kaçınmak için: Kullandıkları taktikler sizi korkutmasın. Suçluyla yaptığınız yazışmalar ve işlemlere dair ekran görüntüleri gibi tüm kanıtları toplayın.
Ortadaki adam saldırıları
Ortadaki adam saldırısında, kötü niyetli bir kişi varlıkları veya özel anahtarlar gibi hassas bilgileri çalmak için kullanıcı ile bir uygulama, kuruluş veya başka bir kişi arasına girer ve bu karşı taraf adına iletişime geçer. Ortadaki adam saldırıları aşk, yatırım ve e-ticaret dolandırıcılıkları olmak üzere üç gruba ayrılır.
Aşk dolandırıcılığı. Bu senaryoda, dolandırıcı kurbanıyla çevrimiçi bir ilişki kurar. Güvenini kazandıktan sonra kurbanını finansal sorunları konusunda kendisine yardım etmeye, biraz para veya kripto göndermeye veya özel anahtarları gibi hassas bilgilerini paylaşmaya ikna etmeye çalışır. Dolandırıcı kötü amaçlarına ulaştıktan sonra karşısındakiyle tüm iletişimi keser.
Yatırım dolandırıcılığı. Yatırım dolandırıcılığında, bir suçlu kurbanına yaklaşarak onu belirli bir şirkete yatırım yapmaya ikna etmeye çalışır. Kurban ile yatırım fırsatı arasında “ortadaki adam” olan dolandırıcı, kullanıcının fonlarını “yatırım” kisvesi altında istediği yere yönlendirebilir.
E-ticaret dolandırıcılığı. E-ticaret dolandırıcılığı, ürünleri indirimli fiyatlarla sunan bir çevrimiçi satıcı gibi davranan bir dolandırıcıyı içerir. Bu kişi, kurbanlarının ödemeyi cüzdanına kripto para olarak yapmasında ısrar eder ve ödemeyi aldıktan sonra taahhüt ettiği ürünleri göndermeden ortadan kaybolur.
Bu dolandırıcılıktan kaçınmak için: Herhangi bir sosyal ağ platformundaki alım satım taleplerine yanıt vermeyin. Bir işlem öncesinde ve sırasında karşı tarafla iletişimi yalnızca resmi platformla sınırlayın.
Üçgen dolandırıcılıkları
Üçgen dolandırıcılığı, kötü niyetli iki kişinin aynı satıcıya neredeyse aynı anda iki emir vermeleri ve kafasını karıştırdıkları satıcının aldığı ödemeden daha fazla kriptoyu serbest bırakmasına neden olmalarıdır.
Örneğin, A Alıcısı 5.000 BUSD değerinde kripto için emir verir (A Emri) ve B Alıcısı da 6.000 BUSD değerinde bir emir verir (B Emri).
B Alıcısı satıcıya 5.000 BUSD transfer eder ve aynı anda da A Alıcısı emri ödendi olarak işaretler. Satıcı, A Alıcısının kriptolarını serbest bırakır, böylece 5.000 BUSD'lik A emrini tamamlar. B Alıcısı satıcıya 1.000 BUSD daha göndermesinin ardından 5.000 BUSD'lik ödeme ispatına ek olarak 1.000 BUSD için de ödeme ispatı sunarak satıcıyı B emrindeki dijital varlıkları serbest bırakmaya zorlar.
Ortalık yatıştığında satıcının 5.000 + 6.000 = 11.000 BUSD değerinde kriptoyu serbest bıraktığı, fakat yalnızca 6.000 BUSD ödeme aldığı anlaşılır.
Bu dolandırıcılıktan kaçınmak için: Beklemede olan tüm P2P işlemlerinizde ödemenin tamamının size ulaştığını doğrulamak için banka hesabınızı veya cüzdanınızı mutlaka kontrol edin.
Oltalama
Oltalama, bir dolandırıcının sahte bir profil kullanarak varlıklarını veya bilgilerini kendisine göndermeleri için kullanıcıları kandırdığı kötü niyetli bir saldırı türüdür. Örneğin, kötü niyetli bir kişi gizli bilgilere veya kripto hesaplarına erişim kazanmak için bir P2P platformunun müşteri hizmetleri temsilcisi kılığına girebilir.
Bu dolandırıcılıktan kaçınmak için: Bazı dolandırıcılar, e-posta veya kısa mesaj ile hesabınızla ilgili sahte güvenlik uyarıları gönderebilir. Mesajlarınızı kontrol ederken, bilmediğiniz bağlantılara kaynağını doğrulamadan önce tıklamayın. Ayrıca, yalnızca resmi P2P borsalarından yardım talep edin.
Riskler Nasıl Belirlenir?
Alım satım yapmadan önce
P2P ilan profillerini kontrol edin. Bir işleme başlamadan önce alım satım yapacağınız potansiyel karşı tarafları inceleyin. Bir P2P profilini incelerken şunlara dikkat etmelisiniz:
İşlem sayısı: İşlem sayısının düşük olması bir anlam ifade etmeyebilir, fakat tamamlanan işlem sayısının yüksek olması karşı tarafın güvenilir olduğunu gösterebilir.
Tamamlama oranı: Bu oranın %80'in altında olması, karşı tarafın işlemlerden vazgeçme alışkanlığı olduğunu gösterebilir.
Satıcı veya kullanıcıların geri bildirimleri: Çok az olumlu yorum veya çok fazla olumsuz yorum olması, riskin yüksek olduğunu gösterebilir.
İlanları dikkatle kontrol edin. İhtiyaçlarınıza ve hedeflerinize uygun olup olmadığını belirlemek için tüm P2P ilanlarını değerlendirin. Fiyatı, miktarı, kabul edilen ödeme yöntemlerini, kısıtlamaları (alım satım limitleri gibi) ve diğer hüküm ve koşulları göz önünde bulundurun. Örneğin, P2P fiyatı ile diğer alım satım platformlarındaki piyasa fiyatı arasında büyük bir fark olması şüphe uyandırıcıdır.
Alım satım yaparken
Bir P2P alıcısıyla etkileşim kurarken dikkatli olun. Tehlike sinyalleri arasında şunlar yer alır:
Alıcının kriptoları serbest bırakmanız için sizi zorlaması
Alıcının gereksiz bilgiler talep etmesi
Alıcının yanıt vermemeye başlaması
Alıcının sizden borç istemesi
Alıcının emirde kararlaştırılan miktardan daha az ödeme yapması
Alıcının emirde kararlaştırılan miktardan daha fazla ödeme yapması
Alıcının P2P platformunun dışında iletişim kurmak istemesi
Alıcının bir üçüncü taraf aracılığıyla ödeme yapmak istemesi
Bir P2P satıcısıyla etkileşim kurarken dikkatli olun. Tehlike sinyalleri arasında şunlar yer alır:
Ödemeyi yapmanızdan sonra satıcının sizden emri iptal etmenizi istemesi
Satıcının P2P platformunun dışında iletişim kurmak istemesi
Satıcının sizden P2P platformunun dışında işlem yapmanızı istemesi
Satıcın ek bir komisyon ödemenizi istemesi
Alım satım yaptıktan sonra
Bir P2P alıcısıyla etkileşim kurarken tehlike sinyalleri arasında şunlar yer alır:
Ödemesini yaptığınız varlıkların size ulaşmaması
Alıcıdan aldığınız çekin karşılıksız çıkması
Bir alıcıdan ödeme aldıktan sonra banka hesabınıza bloke koyulması
Kripto paralarınızı karşı tarafa transfer etmenizin ardından alıcının banka kanalıyla bir geri ödeme talebinde bulunması
Kendinizi Dolandırıcılıklardan Koruyabilmeniz için Genel İpuçları
Pexpay gibi,
Kullanıcılarına güçlü güvenlik önlemleri sunan lider P2P platformlarını seçin. Bu platformların ortak özellikleri arasında şunlar yer alır:
Risk yönetimi özellikleri. Alım satım yapmadan önce belirli şartların yerine getirilmesini gerektiren bir platform, aktif olmayan, güvenilmez veya düşük kalitedeki ilanlarla daha az karşılaşmanızı sağlayabilir. Dahası, kullanıcıları yalnızca güvenilir kullanıcılarla ve doğrulanmış satıcılarla eşleştirmek için sofistike bir emir eşleştirme mantığının yanı sıra şüpheli faaliyetleri takip etmek için risk yönetim algoritmaları da bulunmalıdır.
Hatta bazı algoritmalar, kötü niyetli olması muhtemel kişilerin alım satım faaliyetlerini sınırlamak için optimize edilmiştir. Buna ek olarak, çekim limitleri ve gecikmeler de kullanıcı fonlarının korunmasını sağlayabilir.
Müşteri Tanı (KYC) protokolleri. KYC protokollerine sahip P2P platformları, kullanıcıların kimlik doğrulaması yapmasını zorunlu kılarak yeni başlayanların alım satım yapmak için güvenilir karşı taraflar bulmasını sağlayabilir. Bu da yeni başlayanların başarılı bir işlem geçmişine ve güvenilir fon kaynaklarına sahip doğrulanmış satıcılarla işlem yapmasını mümkün kılar.
Emanet hizmetleri. Emanet hizmetleri, alıcı ve satıcıların mal veya varlık takas etmeleri için güvenli bir yol sunar. Güvenilir bir üçüncü taraf (genellikle P2P platformu), güvenliği ve alım satımların adil olmasını sağlamak için işlem yapan taraflar arasında fonların el değiştirmesi sürecini yönetir.
Müşteri hizmetleri. P2P alım satımda genellikle bir aracı olmasa da kullanıcının bir işlemde sorun yaşaması durumunda P2P platformunun müşteri hizmetleri ekibi müdahale edebilir.
Otomatik ödeme. Yeni otomatik ödeme yöntemleri, P2P platformlarının emanette tutulan kriptoların manuel bir müdahale olmadan otomatik olarak serbest bırakılmasını sağlar. Yeni satın aldıkları varlıklar alıcılara anında ulaşır ve satıcıların her bir emrin ödemesini kontrol etmesine veya varlıkları manuel olarak serbest bırakmasına gerek kalmaz.
Engelleme özelliği. Engelleme özelliği, şüpheli kullanıcıları engellemenize imkan tanır. Bir kişiyle hoş olmayan bir deneyim yaşadıysanız, bu kullanıcıyı engelleyebilir ve sizinle tekrar alım satım yapmasını önleyebilirsiniz.
Yalnızca platform üzerinde iletişim kurun
İşlem yapacağınız olası karşı taraflarla şüpheli web sitelerinde iletişime geçmekten kaçının ve gerçek olamayacak kadar iyi gözüken fiyatlara karşı dikkatli olun. Ayrıca, harici kanalları kullanarak iletişim kurmanız bir dolandırıcının size karşı haksız bir itirazda bulunmasını ve işlemin gerçekleştiğini reddetmesini kolaylaştırır.
İşlemlerinizi iki kez kontrol edin
Eşler arası işlem yaparken karşı tarafla ilgili tüm bilgileri doğrulamayı unutmayın. Hiçbir şeyin dijital olarak değiştirilmediğinden emin olmak için tüm dekontları ve işlemleri ayrıntılı şekilde inceleyin. Sahte ödeme ispatlarını tespit etmek için şu ipuçlarından faydalanabilirsiniz:
Çakışan metinler
Farklı renkler
Farklı fontlar
Farklı yazı tipi boyutları
Ayrıca çevrimiçi olarak ücretsiz bir adli bilişim görüntü aracı da kullanabilirsiniz. Hangi programları kullanabileceğinizi görmek için "sahte görüntü tespiti" veya "üzerinde oynanmış görüntü adli bilişim aracı" araması yapın.
Ekran görüntüsü alın
Bir itirazda bulunmanız gerekebileceği ihtimaline karşı tüm iletişim ve işlem kanıtlarının kayıtlarını tutun.
Belirli kişileri hedef alan ilanlar yayınlayın
Kurmuş olduğunuz bir kripto ağınız varsa, ilanlarınızın yalnızca alım satım yapmak istediğiniz kişilere ulaşmasını sağlayın. İlanlarınızı gizleyin ve yalnızca tanıdığınız ve güvendiğiniz kişilerle veya daha önce başarıyla işlem yaptığınız kullanıcılarla paylaşın. İlanlarınızı gizlemeniz, büyük bir işlem yapmak istediğiniz zaman da faydalı olabilir.
Şüpheli karşı tarafları engelleyin
Kendinizi dolandırıcılıklardan veya alım satım deneyiminize zarar verebilecek diğer davranışlardan korumak için işlemlerinden memnun kalmadığınız kullanıcıları proaktif olarak engelleyin.
İtiraz başvurusunda bulunun
Bir sorunla karşılaşırsanız, müşteri hizmetlerinden destek alın ve bir itirazda bulunun. Müşteri hizmetlerinin size daha iyi yardımcı olabilmesi için işleminizle ilgili tüm kanıtları sunmayı unutmayın.
Son Söz
Varlıklarınızı korumak için P2P işlemleriyle ilgili potansiyel risklere karşı dikkatli olmanız gerekir. Buna herhangi bir anlaşmanın hüküm ve koşullarını anlamak, tehlike işaretleri konusunda dikkatli olmak ve sağlam güvenlik özelliklerine sahip platformları kullanmak da dahildir.
Bir P2P işlemi gerçekleştirirken dikkatli olun ve herhangi bir endişeniz olması halinde müşteri hizmetleriyle iletişime geçin. Dikkatli davranarak ve gerekli önlemleri alarak P2P işlemlerinin sunduğu avantajlardan tam anlamıyla faydalanabilirsiniz.
Ek Okumalar
Sorumluluk Reddi ve Risk Uyarısı: Bu içerik, size hiçbir beyan ve garanti verilmeksizin yalnızca genel bilgi sunma ve eğitim amacıyla "olduğu gibi" sunulmaktadır. Bu içerik finansal, hukuki veya diğer herhangi bir mesleki tavsiye olarak yorumlanmamalıdır ve belirli bir hizmet veya ürünün satın alınmasını önerme amacı taşımamaktadır. Uygun profesyonel danışmanlarla görüşerek kendinize yönelik tavsiye almanız gerekir. Üçüncü bir tarafın katkıda bulunduğu makalelerde yer alan görüşlerin o üçüncü tarafa ait olduğunu ve Binance Academy'nin görüşlerini yansıtmayabileceğini lütfen dikkate alınız. Daha fazla bilgi için sorumluluk reddimizin tam metnini buradan okuyabilirsiniz. Dijital varlık fiyatları dalgalanabilir. Yatırımınızın değeri düşebilir veya yükselebilir ve yatırdığınız tutarı geri alamayabilirsiniz. Yatırım kararlarınızın tüm sorumluluğu size aittir ve Binance Academy yaşanacak hiçbir kayıp için sorumluluk kabul etmez. Yatırım tavsiyesi değildir. Daha fazla bilgi için Kullanım Koşulları ve Risk Uyarısı bölümlerimize bakabilirsiniz.