TL;DR
Stablecoiny utrzymują stałą cenę przy użyciu mechanizmu tzw. pegu, czyli powiązania.
Stablecoiny mogą być albo zabezpieczone (zabezpieczone walutą fiat, krypto lub towarami), albo niezabezpieczone (regulowane algorytmami).
Przypadki z przeszłości, jak np. UST w 2022 r., USDC i DAI w 2023 r. oraz USDR w 2023 r., ilustrują słabości i komplikacje związane z utrzymaniem parytetu.
Co to jest parytet stablecoina?
Stablecoin to rodzaj aktywa krypto, które ma mieć stosunkowo stabilną wartość. O ile kryptowaluty są powszechnie znane z niestabilności, o tyle stablecoiny zostały stworzone specjalnie po to, aby dawać zabezpieczenie od wahań cenowych.
Stablecoiny utrzymują stabilność poprzez tzw. parytet. Parytet to swego rodzaju zakotwiczenie wartości. Kraj może powiązać wartość swoich pieniędzy z walutą innego kraju, aby zachować jej stabilność, i podobnie działają stablecoiny. Wiele stablecoinów, np. USDT i DAI, dąży do utrzymania wartości równej 1 $.
Co się dzieje, kiedy stablecoin traci parytet?
Kiedy wycena stablecoina przestaje być zgodna z wcześniej ustaloną wartością parytetu, jest to tzw. zdarzenie utraty parytetu. Z biegiem lat stablecoiny zyskały niesamowite zastosowania praktyczne i obecnie przypadają na nie miliardy dolarów dziennego wolumenu handlowego.
Dlatego też utrata parytetu może mieć daleko idące konsekwencje. W dalszej części artykułu przyjrzymy się dotychczasowym przypadkom utraty parytetu przez stablecoiny. Wcześniej jednak spójrzmy, jak stablecoiny zawiadują swoim parytetem.
W jaki sposób stablecoin utrzymuje parytet?
Stablecoiny zwykle dzielą się na dwie kategorie – zabezpieczone i niezabezpieczone.
1. Stablecoiny zabezpieczone
Większość stablecoinów, które obecnie znajdują się w obiegu, to stablecoiny zabezpieczone, co oznacza, że ich wartość jest zabezpieczona innymi aktywami. Te stablecoiny mają być zabezpieczone walutami fiat, innymi kryptowalutami lub towarami, np. złotem. W takich przypadkach każdemu wyemitowanemu stablecoinowi powinny teoretycznie odpowiadać odpowiednie aktywa w rezerwie.
Wygląda to tak:
Zabezpieczone walutą fiat: Każdy token w obiegu powinien być zabezpieczony równoważną kwotą waluty fiat, np. dolara amerykańskiego. W związku z tym każdy wyemitowany stablecoin powinien podlegać wykupowi za aktywa bazowe. Przykładowe stablecoiny zabezpieczone walutami fiat to FDUSD i USDT.
Zabezpieczone kryptowalutami: Te stablecoiny są nadzabezpieczone kryptoaktywami lub koszykiem aktywów krypto. Oznacza to, że w ramach zabezpieczenia przechowuje się kryptowaluty o wartości przekraczającej wartość stablecoina, co zapewnia bufor na okoliczność ewentualnych wahań cen. Przykładowe stablecoiny zabezpieczone kryptowalutami to DAI i crvUSD.
Zabezpieczone towarami: Te stablecoiny są spięte z ceną towarów, np. złota. Monety te mogą potencjalnie stanowić zabezpieczenie przed inflacją i dawać ekspozycję na towar. Przykładem stablecoina zabezpieczonego towarami z zabezpieczeniem w złocie jest Pax Gold (PAXG).
Uwaga: Wprawdzie projekty stablecoinów często powołują się na swoje rezerwy i mechanizmy ustalania parytetu, ale weryfikowalność i dokładność takich twierdzeń może być różna. Dlatego ważne jest, aby zachować ostrożność i uznać, że poziom zabezpieczenia niekoniecznie wynosi 100%.
2. Stablecoiny niezabezpieczone
W przypadku stablecoinów niezabezpieczonych, zwanych również stablecoinami algorytmicznymi, regulacja podaży odbywa się automatycznie przy użyciu kodowanych algorytmów i smart kontraktów zgodnie z popytem rynkowym, dzięki czemu cena stablecoina pozostaje zbliżona do jego parytetu.
Jeżeli cena spadnie poniżej wartości odwzorowywanej przez niego waluty fiat, algorytm zmniejsza podaż w obiegu i dąży do ponownego podniesienia ceny. Jeżeli z kolei cena przekroczy wartość waluty fiat, następuje wprowadzenie nowych tokenów w celu obniżenia wartości stablecoina. Stablecoinem algorytmicznym był token TerraUSD (UST).
Co się zatem dzieje, kiedy stablecoiny tracą parytet, a ich cena spada poniżej wartości rynkowej? Rozważmy kilka przykładów.
Dotychczasowe przypadki utraty parytetu przez stablecoiny
Oto kilka najbardziej niesławnych przypadków utraty parytetu przez stablecoiny.
Maj 2022 r. - UST
W maju 2022 r. świat krypto przeżył historyczne wydarzenie, kiedy to parytet stracił stablecoin UST Terra. Do czasu tego zdarzenia natywny token sieci Terra, LUNA, był ósmą co do wielkości monetą na świecie, szczycącą się kapitalizacją rynkową w wysokości 40 mld $. Przez tę utratę parytetu zarówno tokeny UST, jak i LUNA stały się praktycznie bezwartościowe, wywołując „krypto zarazę”, reakcję łańcuchową, w ramach której liczne projekty kryptowalutowe oraz firmy powiązane z projektem Terra poniosły znaczne straty. W tym niestabilnym okresie inne stablecoiny, np. token USDD sieci Tron i USN projektu Near Protocol, również tymczasowo straciły tzw. pegi, zanim odzyskały parytet.
Marzec 2023 r. - USDC i DAI
W marcu 2023 r. dwa czołowe stablecoiny, USDC i DAI, straciły parytet z powodu upadku trzech amerykańskich banków: Silicon Valley Bank (SVB), Signature Bank i Silvergate Bank. Emitent tokena USDC, Circle, ujawnił, że 3,3 mld USD rezerw gotówkowych służących do zabezpieczenia stablecoina było trzymanych w SVB. W rezultacie token USDC tymczasowo stracił parytet i spadł o ponad 12% w ciągu jednego dnia.
Token DAI również przeżywał wahania wartości, głównie dlatego, że ponad połowa jego rezerw zabezpieczających była wówczas spięta z tokenem USDC i powiązanymi z nim instrumentami. Sytuacja ustabilizowała się, kiedy Rezerwa Federalna USA ogłosiła pomoc dla wierzycieli banków, co doprowadziło do powrotu USDC i DAI do odpowiednich parytetów.
Po tym incydencie nastąpiła korekta składu rezerw obu stablecoinów, przy czym rezerwy gotówkowe stablecoina USDC zostały umieszczone głównie w Bank of New York Mellon, a rezerwy stablecoina DAI zostały rozdzielone na kilka stablecoinów i nastąpiło zwiększenie zasobów w aktywach świata rzeczywistego.
Październik 2023 r. - USDR
USDR, czyli Real USD, to stablecoin uruchomiony przez Tangible (natywny token TNGBL) w 2022 roku. Jest to stablecoin zpeggowany z USD, który miał być zabezpieczony kombinacją stokenizowanych nieruchomości i stablecoina DAI.
USDR miał również mechanizm automatycznego ponownego zabezpieczania, w ramach którego połowa czynszu pobieranego od najemców jest automatycznie przekierowywana do skarbu państwa. Miało to pełnić rolę mechanizmu stabilizacji kursu. Niestety pomimo tych środków stabilizacyjnych stablecoin USDR 11 października 2023 roku stracił parytet.
Jak do tego doszło:
11 października token USDR przeżył gwałtowny wzrost liczby żądań wykupu, które ostatecznie wyniosły 10 mln USDR.
Ta ogromna suma żądań wykupu wydrenowała skarbiec USDR ze wszystkich płynnych rezerw stablecoinów DAI.
Ponieważ jako zabezpieczenie pozostały niepłynne rezerwy stokenizowanych nieruchomości, zespół Tangible nie był w stanie od razu zrealizować żądań wykupu.
Ten nagły kryzys płynności doprowadził do znacznej niepewności wśród posiadaczy USDR, ponieważ moneta straciła parytet.
Według niezależnych badaczy i członków społeczności USDR tokenizowane nieruchomości służące do zabezpieczenia USDR działały w standardzie tokenów ERC-721, który nie jest tak elastyczny, jak powszechnie stosowany ERC-20. Ponieważ tokenów ERC-721 nie da się łatwo dzielić na części ułamkowe, utrudnia to wykup na czas.
Wnioski Końcowe
W niestabilnym świecie kryptowalut stabilność zapewniana przez stablecoiny była podstawową bezpieczną przystanią dla inwestorów. Jednak, jak uczy historia, te stablecoiny zdecydowanie nie są odporne na problemy. Ogromne zdarzenia związane z upadkiem UST i USDR wskazują na to, że są one podatne na zewnętrzne naciski finansowe i naturalne wady projektowe. Podobnie jak we wszystkich aspektach rynków finansowych, tak i tutaj decydujące znaczenie ma wykonanie własnej analizy przed podjęciem ryzyka.
Dalsza Lektura
Wyłączenie Odpowiedzialności: Niniejsza treść jest prezentowana użytkownikowi w stanie, w jakim się znajduje, wyłącznie w celach ogólnoinformacyjnych i edukacyjnych, bez jakichkolwiek gwarancji. Nie należy jej interpretować jako porady finansowej, prawnej ani innego rodzaju porady specjalistycznej. Nie ma ona również charakteru zachęty do zakupu jakiegokolwiek konkretnego produktu ani usługi. Użytkownik powinien zasięgnąć własnej porady u odpowiednich zawodowych doradców. Jeżeli artykuł jest napisany przez osobę z zewnątrz, należy pamiętać, że wyrażone poglądy są poglądami tej osoby i nie muszą odzwierciedlać poglądów Akademii Binance. Więcej informacji można znaleźć w naszym pełnym wyłączeniu odpowiedzialności tutaj. Ceny aktywów cyfrowych bywają zmienne. Możliwe, że wartość Twojej inwestycji spadnie lub wzrośnie i nie odzyskasz zainwestowanej kwoty. Ponosisz wyłączną odpowiedzialność za swoje decyzje inwestycyjne, a Akademia Binance nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne straty. To nie jest porada z zakresu finansów, prawa ani innej dziedziny. Aby uzyskać więcej informacji, zapoznaj się z naszymi Warunkami Użytkowania i Ostrzeżeniem o Ryzyku.