Wartość aktywów netto

Czym jest wartość aktywów netto?

Jak się oblicza wartość aktywów netto?

Wartość aktywów netto oblicza się poprzez odjęcie zobowiązań funduszu od jego aktywów, a następnie podzielenie wyniku przez całkowitą liczbę akcji. Oto wzór:

Wartość aktywów netto = (aktywa ogółem - pasywa ogółem) / liczba akcji pozostających w obrocie

Dlaczego wartość aktywów netto ma znaczenie?

W przypadku funduszy inwestycyjnych i funduszy ETF wartość aktywów netto podlega aktualizacji każdej doby handlowej. Na koniec doby wartość aktywów netto oznacza wartość poszczególnych akcji, więc wiadomo, ile kosztuje kupno lub sprzedaż akcji.

Przykład wartości aktywów netto

Wyobraźmy sobie fundusz inwestycyjny, który posiada aktywa o wartości 500 mln USD, ale ma wydatki w wysokości 50 mln USD. Jeżeli w obrocie znajduje się 20 mln akcji, wartość aktywów netto będzie wyglądać następująco:

Wartość aktywów netto = (500 mln - 50 mln) / 20mln = 22,50

Oznacza to, że każda akcja jest warta 22,50 USD. Zatem kiedy kupujemy lub sprzedajemy akcje, są one wyceniane w okolicy tej wartości (plus ewentualne opłaty).

Wartość aktywów netto funduszy zamkniętych

Fundusze zamknięte działają nieco inaczej niż fundusze inwestycyjne i fundusze ETF. O ile fundusze inwestycyjne i fundusze ETF mogą emitować lub umarzać akcje zależnie od popytu, fundusze zamknięte mają od początku stałą liczbę akcji. Po emisji w ramach pierwszej oferty publicznej (IPO) akcje te są przedmiotem obrotu na giełdzie – podobnie jak pojedyncze akcje.

Z tego powodu o cenie akcji funduszu zamkniętego decyduje podaż i popyt na rynku, a nie wartość aktywów netto. Oznacza to, że akcje funduszu zamkniętego mogą być notowane z premią (powyżej wartości aktywów netto) lub dyskontem (poniżej wartości aktywów netto) – w zależności od tego, ile inwestorzy są skłonni zapłacić.

Jeżeli np. wartość aktywów netto funduszu zamkniętego wynosi 20 USD, ale z uwagi na wysoki popyt akcje są notowane po 22 USD, oznacza to, że są notowane z premią. I odwrotnie – jeżeli wartość aktywów netto wynosi 20 USD, ale akcje są notowane tylko po 18 USD ze względu na niski popyt, są sprzedawane z dyskontem.

Takie różnice cenowe mogą stwarzać inwestorom okazje do kupna z dyskontem lub sprzedaży z premią. To jednak również komplikuje sprawy, ponieważ cena akcji nie zawsze odzwierciedla rzeczywistą wartość aktywów posiadanych przez fundusz.

Wartość aktywów netto w funduszach inwestycyjnych o nieograniczonej emisji i w funduszach ETF

Zarówno fundusze inwestycyjne, jak i fundusze ETF mają wartość aktywów netto, ale jest ona wykorzystywana w różny sposób:

• Fundusze inwestycyjne: Wartość aktywów netto ma zasadnicze znaczenie dla funduszy inwestycyjnych, ponieważ określa cenę, po której inwestorzy kupują lub sprzedają akcje bezpośrednio z funduszu. Jednostki uczestnictwa funduszy inwestycyjnych kupuje się lub sprzedaje zazwyczaj tylko raz dziennie według wartości aktywów netto obliczanej po zamknięciu rynku.  
• Fundusze ETF: Co prawda fundusze ETF również mają wartość aktywów netto, ale są przedmiotem obrotu na giełdach przez cały dzień po cenach rynkowych, które mogą się różnić od wartości aktywów netto. Mimo to wartość aktywów netto ma dla funduszy ETF znaczenie, ponieważ stanowi wartość odniesienia dla aktywów bazowych funduszu.

Czynniki rzutujące na wartość aktywów netto

W obliczeniach wartości aktywów netto dużą rolę odgrywają oczywiście ruchy rynkowe. Wartość aktywów posiadanych przez fundusz powoduje wzrost lub spadek wartości aktywów netto w zależności od tego, jak te aktywa sobie radzą. Wartość aktywów netto może również zwiększać dochód generowany z dywidend lub odsetek, który zwiększa wartość funduszu. 

Z drugiej strony od aktywów funduszu odejmuje się koszty, np. opłaty z tytułu zarządzanie i koszty działalności, co zmniejsza wartość aktywów netto. Ponieważ na wartość aktywów netto mają wpływ zarówno wyniki rynkowe, jak i koszty wewnętrzne, jej wartość ulega ciągłym zmianom, co daje inwestorom bieżący obraz wyników funduszu.

Wniosek

Znajomość wartości aktywów netto jest dla inwestorów niezbędna, ponieważ daje jasny obraz wartości i wyników funduszu. Wiedząc, jak wygląda obliczanie wartości aktywów netto i jakie czynniki mają na nią wpływ, inwestorzy mogą podejmować bardziej świadome decyzje w sprawie swoich inwestycji w fundusze inwestycyjne oraz fundusze ETF. Niezależnie od tego, czy kupujemy lub sprzedajemy akcje, obserwujemy wyniki, czy porównujemy fundusze, wartość aktywów netto jest podstawową koncepcją, która odgrywa zasadniczą rolę w świecie połączonych funduszy inwestycyjnych.