Najważniejsze informacje
Handel bazowy polega na wykorzystywaniu luk cenowych między tym, ile coś kosztuje teraz (cena spot), a tym, ile ma kosztować później zgodnie z oczekiwaniami (cena futures).
Rolnicy, inwestorzy i traderzy krypto przy użyciu strategii handlu bazowego zabezpieczają się przed ryzykiem lub osiągają zyski. Jest ona popularna na rynkach dóbr, obligacji i bitcoina.
Handel bazowy wiąże się z ryzykiem i bywa niejasny dla początkujących. Wymaga zrozumienia charakterystyki rynku i ograniczania ryzyka wynikającego z nieoczekiwanych ruch cen lub ewentualnych problemów z płynnością.
Co to jest handel bazowy?
Wyobraź sobie, że kupujesz w sklepie spożywczym jabłka po 1,50 USD za sztukę. Jednak znajomy proponuje, że sprzeda Ci partię jabłek, które dostarczy w przyszłym miesiącu po 1,30 USD za sztukę. Tę 20-centową różnicę traderzy nazywają bazą. Na rynkach finansowych bazą jest różnica między ceną spot a ceną futures.
W handlu bazowym inwestorzy próbują zarabiać na przewidywaniu zmian tej różnicy (bazy) w miarę upływu czasu. Jeżeli uważasz, że różnica będzie się powiększać, zajmujesz tzw. pozycję long na bazie. Jeżeli uważasz, że się skurczy, zajmujesz tzw. pozycję short. Jest to zabawa ze strategią, analizą, a czasem szczęściem.
Na czym polega handel bazowy
Ceny spot i futures
Cena spot to kwota, jaką zapłacimy teraz, a cena futures to cena uzgodniona na przyszłą datę. Ceny te często się różnią, ponieważ uwzględniają wiele czynników, np. przechowywanie, oprocentowanie czy oczekiwania podażowo-popytowe.
Załóżmy np., że kukurydza kosztuje dziś 5 USD za buszel (cena spot), a cena kontraktów terminowych na kukurydzę za trzy miesiące wynosi 5,50 USD. W tym przypadku baza wynosi -0,50 USD. Jeżeli uważasz, że cena spot wzrośnie szybciej niż cena futures, możesz zająć pozycję long na bazie.
Rodzaje transakcji bazowych
Traderzy mogą zajmować pozycje long lub short stosownie do analizy. W swoich prognozach często posługują się mieszanką trendów rynkowych, danych historycznych i czynników ekonomicznych.
Long: Zakład, że cena spot wzrośnie względem ceny futures.
Short: Zakład, że cena spot spadnie lub że cena futures wzrośnie szybciej.
Dlaczego handel bazowy jest taki ważny?
Dla hedgerów
Handel bazowy może być ratunkiem dla osób, które produkują towary lub są od nich zależni. Wyobraźmy sobie rolnika, który uprawia pszenicę. Wie, że zbierze 10 tys. buszli w ciągu trzech miesięcy, ale obawia się spadku cen. Sprzedając kontrakty futures teraz, zabezpiecza cenę i zmniejsza ryzyko.
Z kolei fabryka chleba może przy użyciu handlu bazowego zabezpieczyć przyszłe dostawy pszenicy po przewidywalnych kosztach. Obie strony zabezpieczają się przed przykrymi niespodziankami.
Dla spekulantów
Spekulantom chodzi o zysk. Obserwują trendy rynkowe i obstawiają, dokąd zmierza baza. Jeżeli np. zdaniem tradera silny popyt doprowadzi do wzrostu ceny ropy naftowej na rynku spot, zajmuje pozycję long i zarobi, jeżeli jego przewidywania się sprawdzą.
Gdzie traderzy stosują handel bazowy?
1. Towary
To właśnie tutaj handel bazowy błyszczy. Rolnicy, górnicy i producenci energii przy jego użyciu zabezpieczają się od ryzyka, a spekulanci szukają zysków. Handel bazowy można prowadzić na zbożach, ropie naftowej, złocie czy jakimkolwiek innym towarze, który ma rynek spot i futures.
2. Stały dochód (obligacje)
Na rynkach obligacji inwestorzy często analizują różnicę między obligacjami gotówkowymi a instrumentami pochodnymi, np. swapami ryzyka kredytowego (CDS). Ujemna transakcja bazowa ma miejsce, kiedy spread CDS jest mniejszy niż spread obligacji. Daje to traderom okazję do arbitrażu.
3. Kryptowaluty
W kontekście kryptowalut handel bazowy polega na różnicy między ceną kryptoaktywa na rynku spot a ceną jego kontraktów na rynkach futures.
Handel bazowy kryptowalutami zrobił się bardzo popularny po uruchomieniu funduszy ETF typu spot na bitcoina na początku 2024 roku. Od tego czasu wielu traderów zaczęło analizować różnice cen między ETF-ami typu spot a najważniejszymi rynkami futures, np. CME Bitcoin Futures.
Przykład handlu bazowego bitcoinem
Traderzy realizujący handel bazowy na bitcoinie szukają różnic cenowych między rynkiem spot (na którym BTC jest przedmiotem handlu bieżącego) a kontraktami futures (które odzwierciedlają przyszłe ceny kryptowaluty).
Jeżeli np. cena BTC na rynku spot wynosi 80 tys. USD, a wycena kontraktów futures z dostawą za trzy miesiące wynosi 82 tys. USD, Alicja może kupić bitcoina na rynku spot, a jednocześnie sprzedać taką samą ilość BTC na rynku futures.
Cena spot: 80 tys. USD za BTC.
Cena futures: 82 tys. USD za BTC z dostawą za trzy miesiące.
Baza: 2000 USD.
Uzasadnienie: Zdaniem Alicji różnica, która wynosi 2000 USD (baza), zmniejszy się w ciągu najbliższych kilku tygodni ze względu na wzrost popytu spot lub spadek premii futures.
Strategia: Alicja realizuje arbitraż typu cash-and-carry, kupując BTC na rynku spot za 80 tys. USD i sprzedając kontrakt futures na BTC za 82 tys. USD.
Wynik: Jeżeli ceny zbiegną się z przewidywaniami, Alicja przy użyciu BTC zakupionego na rynku spot zrealizuje kontrakt futures, skutecznie zabezpieczając zysk w wysokości 2000 USD na BTC minus opłaty i koszty operacyjne.
Ryzyko i trudności związane z handlem bazowym
1. Ryzyko bazowe
Jedną z największych bolączek dla traderów realizujących handel bazowy jest sytuacja, w której ceny spot i futures nie są zgodne z oczekiwaniami. Np. rolnik, który zabezpiecza ceny kukurydzy, może stracić pieniądze, jeżeli podaż i popyt zakłóci nieprzewidywalna pogoda.
2. Płynność rynku
Jeżeli na rynku nie ma wystarczającej płynności, inwestorzy mogą mieć trudności z wchodzeniem w pozycje lub wychodzeniem z nich po oczekiwanych cenach. Zdarza się to zwłaszcza na niestabilnych rynkach lub podczas kryzysów finansowych.
3. Złożoność
Handel bazowy bywa skomplikowany. Do zrozumienia charakterystyki rynku, analizy trendów i skutecznego ograniczania ryzyka konieczna jest specjalistyczna wiedza. Początkujących może to przerastać.
Wnioski Końcowe
Może się wydawać, że handel bazowy jest skomplikowany, ale w gruncie rzeczy polega na sprytnym obstawianiu różnic cenowych. Niezależnie od tego, czy ograniczamy ryzyko związane z towarami, czy polujemy na zyski z obligacji, strategia ta daje duże możliwości.
Inwestorom znajomość handlu bazowego może otwierać nowe możliwości w zakresie ochrony portfela lub zwiększania zysków. Dla producentów i wytwórców jest to sposób na zapewnienie stabilności na nieprzewidywalnych rynkach. Natomiast dla spekulantów handel bazowy może być interesującą (i zyskowną) strategią – o ile się na nim znają.
Dalsza Lektura
Wyłączenie Odpowiedzialności: Niniejsza treść jest prezentowana bez rękojmi, wyłącznie w celach ogólnoinformacyjnych i edukacyjnych, bez jakichkolwiek deklaracji ani gwarancji. Nie należy jej interpretować jako porady finansowej, prawnej ani innego rodzaju porady specjalistycznej. Nie ma ona również charakteru zachęty do zakupu jakiegokolwiek konkretnego produktu ani usługi. Użytkownik powinien zasięgnąć własnej porady u odpowiednich fachowych doradców. Jeżeli artykuł jest napisany przez osobę z zewnątrz, należy pamiętać, że wyrażane poglądy są poglądami tej osoby i nie muszą odzwierciedlać poglądów Akademii Binance. Więcej informacji można znaleźć w naszym pełnym wyłączeniu odpowiedzialności tutaj. Ceny aktywów cyfrowych bywają zmienne. Wartość Twojej inwestycji może spaść lub wzrosnąć i możliwe, że nie odzyskasz zainwestowanej kwoty. Ponosisz wyłączną odpowiedzialność za swoje decyzje inwestycyjne, a Akademia Binance nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne straty. Niniejszego materiału nie należy interpretować jako porady z zakresu finansów, prawa ani innej dziedziny. Więcej informacji można znaleźć w naszych Warunkach użytkowania i Ostrzeżeniu o ryzyku.