Негізгі тұжырымдамалар
GENIUS заңы (АҚШ стейблкоиндарына арналған ұлттық инновацияларды басшылыққа алу және құру туралы заң) – стейблкоиндарды реттейтін АҚШ-тың бірінші федералды заңы.
Заңнама АҚШ долларымен қамтамасыз етілген төлем стейблкоиндарына арналған құрылымды белгілеп, бірге-бір қатынасындағы резервтер мен қатаң ашықтықты талап етеді.
Бұл жүйе тұтынушы құқықтарын қорғауды күшейтіп, Заңсыз жолмен алынған кірісті заңдастырумен күрес (AML) және «Өз клиентіңді біл» (KYC) ережелерімен сәйкес болуын талап етеді.
Заң финтех-компаниялар, дәстүрлі қаржы институттары және блокчейн платформалары үшін көптен күткен анық реттеу мүмкіндігін қамтамасыз етеді.
GENIUS заңы дегеніміз не?
GENIUS заңы ретінде белгілі АҚШ стейблкоиндарына арналған ұлттық инновацияларды басшылыққа алу және құру туралы заң – АҚШ-тағы стейблкоиндарды реттейтін бірінші федералды заң. 2025 жылдың 18 шілдесінде қол қойылған заңнама стейблкоиндардың ашық болуына, толық қамтамасыз етілуіне және АҚШ қаржы жүйесіне қауіпсіз интеграциялануына арналған құрылымды құрады.
Стейблкоиндар – активтерді, әдетте АҚШ доллары сияқты фиат валюталарын резервке қою арқылы тұрақты құнды сақтауға арналған цифрлық активтер. Олар блокчейн технологиясының бағдарламалану мүмкіндігін дәстүрлі валюталардың тұрақтылығымен біріктіретіндіктен, көбіне жаһандық аударымдар мен ончейн есеп айырысу үшін қолданылады.
GENIUS заңы эмитенттерге нақты ережелер орнату, қадағалау енгізу және тұтынушыларға күшейтілген қорғанысты қамтамасыз ету арқылы осы нарықты нығайтуға бағытталған. Заң жаһандық трендті көрсетеді, өйткені Еуропа Одағы сияқты аймақтар MiCA сияқты стейблкоин ережелерін қабылдайды.
GENIUS заңының негізгі бөліктері
GENIUS заңы АҚШ нарығындағы ашықтыққа, қадағалауға және тұтынушыларды қорғауға бағытталған ережелерді енгізу арқылы стейблкоин эмитенттері үшін жан-жақты құрылымды белгілейді.
Резервтік талаптар
Стейблкоиндар АҚШ доллары немесе қысқа мерзімді қазынашылық векселдері (Т векселдері) сияқты қауіпсіз және өтімділігі жоғары активтермен 1:1 қамтамасыз етілуі керек. Бұл резервтерді несие беру немесе алып-сату үшін пайдалануға болмайды. Есеп беру міндеттілігін қамтамасыз ету үшін эмитенттер өздерінің резервтері туралы ай сайынғы есептерді жариялап отыруы керек, ал айналымында 50 миллиард доллардан асатын ірі эмитенттер де жыл сайын тәуелсіз аудиттен өтуі керек.
Пайыздық төлемдер жоқ
Эмитенттерге стейблкоин иеліктеріне тікелей пайыз немесе кіріс төлеуге рұқсат етілмейді. Бұл ереже банк депозиттері немесе инвестициялық өнімдер сияқты әрекет етудің орнына, төлемдер мен құнды аударуға бағытталған стейблкоиндарды сақтауға арналған.
Заңды сақтау мәлімдемелері
Банк құпиясы туралы заңға сәйкес банкілер мен банк емес эмитенттердің екеуі де заңсыз жолмен алынған кірісті заңдастырумен күрес (AML), санкциялар және «Өз клиентіңізді біл» (KYC) ережелерін сақтауы тиіс. Заңды тапсырыстар талап еткен кезде эмитенттердің токендерді қатыру, басып алу немесе жағу техникалық мүмкіндігі болуы керек.
Тұтынушылардың құқықтарын қорғау
Эмитент төлемге қабілетсіз болса, стейблкоин иелеріне басқа кредиторлар алдында резервтер бойынша басым талаптар беріледі. Сонымен қатар заң стейблкоиндарды қалай сатуға болатыны туралы қатаң ережелерді орнатып, эмитенттерге оларды үкімет қолдайтын, федералды сақтандырылған немесе заңды төлем құралы деп ұсынуына жол бермейді.
Нормативтік бақылау
Ірі эмитенттерді валюта бақылаушысы кеңсесі (OCC) сияқты федералдық реттеушілер қадағалайды, ал кішігірім эмитенттер мемлекеттік деңгейдегі қадағалау арқылы жұмысын жалғастыра алады. Агенттіктермен, соның ішінде АҚШ Қазынашылығымен, Бағалы қағаздар және биржа бойынша комиссиямен (SEC) және Фьючерстік биржалық сауда жөніндегі комиссиясымен (CFTC) үйлестіру бүкіл қаржы жүйесі бойынша біркелкі қадағалауды қамтамасыз етеді.
GENIUS заңының әсері
GENIUS заңы стейблкоиндарды шығарып, пайдаланудың нақты ережелерін белгілеу арқылы криптовалюта нарығын да, ауқымдырақ қаржы жүйесін де қалыптастырады деп күтілуде.
Күнделікті пайдаланушылар
Жаңа құрылым АҚШ-тағы стейблкоиндардың сенімділігін арттыруға арналған қауіпсіздік шараларын ұсынады. Ережелерде қамтылған токендер толығымен қауіпсіз активтермен қамтамасыз етілуі керек. Эмитенттерден ай сайынғы резервтік есептерді жариялау талап етіледі, ал егер компания банкрот болса, ұстаушылар сол резервтерді бірінші болып ала алады. Бірлесіп бұл шаралар ашықтықты жақсартып, сенімді нығайтуға арналған.
Кепілге қойылмаған стейблкоиндарға байланысты тәуекелді ескерсек, бұл қорғаныс айрықша маңызды. Бұған 2022 жылғы Terra Luna сәтсіздігі мысал бола алады. Terra алгоритмдік стейблкоин болды және оның күйреуі стейблкоин сенімді активтерге бекітілмеген жағдайда бәрінің қаншалықты тез жойылатынын көрсетті. Токен доллармен байланысын үзіп алып, бірнеше күн ішінде 40 миллиард доллардан астам құнын жойды.
Институттар мен платформалар
GENIUS заңы стейблкоиндарды институттық пайдалануды кеңейте алатын нормативтік анықтықты енгізеді. USDC-ді басқаратын Circle сияқты белгіленген эмитенттер үшін заңнама сенімді арттырып, бизнес пен қаржы институттары тарапынан кеңінен қабылдануын қамтамасыз етеді.
Сонымен қатар анық көрсетілген ережелер дәстүрлі банктерді өздерінің жеке стейблкоиндарын шығаруға итермелеп, пайдаланушыларға бәсекелестікті арттыру арқылы көбірек опцион ұсынады. Финтех-компаниялар мен Stripe және PayPal сияқты төлем провайдерлері стейблкоиндардың кеңінен таралуынан пайда көре алады. Ереже стейблкоин төлемдеріне қолдау көрсетіп, клиенттерге транзакцияның көбірек жолдарын ұсыну арқылы бұл платформалардың жұмысын жеңілдетеді.
Есеп айырысу деңгейлері
Ethereum және Solana сияқты блокчейндерде, сондай-ақ басқа да 2-деңгей желілерінде стейблкоинды пайдалану кеңейген сайын сұраныс артуы мүмкін. Әрбір ончейн транзакция блок кеңістігіне сұранысты арттыра отырып, жоғары желі белсенділігіне ықпал етеді. Уақыт өте келе бұл желілердің стейблкоин транзакцияларын өңдеп, орналастыру үшін маңызды инфрақұрылым ретіндегі рөлін күшейтеді.
АҚШ доллары
Заңнама АҚШ долларының әлемдік нарықтағы рөліне әсер етуі мүмкін. Стейблкоиндардың АҚШ долларымен және вексельдермен қамтамасыз етілуін талап ету арқылы заң дәстүрлі және цифрлық қаржыда кеңінен қолданылатын резервтік валюта ретінде АҚШ долларының позициясын күшейте отырып, мемлекеттік қарызға деген сұранысты арттыруы мүмкін.
GENIUS заңының шектеулері қандай?
GENIUS заңы стейблкоиндарды реттеуге күшті құрылым құрғанымен, оның бірнеше әлсіз тұсы әлі де байқалады:
Кірістегі олқылықтар: Заң эмитенттерге стейблкоин иелеріне тікелей пайыз төлеуге тыйым салады, бірақ биржаларға немесе еншілес кәсіпорындарға бірдей шектеуді қолданбайды. Яғни кірістер әлі де жанама түрде ұсынылуы мүмкін, бұл ережені әлсіретіп, күйзеліс кезінде тұрақтылыққа қатысты алаңдаушылық тудыруы мүмкін.
Оффшорлық эмитенттер: USDT шығаратын Tether сияқты шетелдік стейблкоин эмитенттерін заң толығымен қорғайды. Бұл стейблкоиндар билік талабы бойынша аударымдарды қатыруға немесе блоктауға мүмкіндік беру шарты бойынша АҚШ-та аз шектеулермен әлі де айналымда болуы мүмкін. Нәтижесінде стейблкоин нарығының үлкен бөлігі АҚШ-тың тікелей бақылауынан тыс қалады.
Біркелкі емес реттеу: АҚШ-та орналасқан стейблкоин эмитенттері қатаң резерв, есеп беру және тұтынушы құқықтарын қорғау ережелерін сақтауы керек, ал оффшорлық эмитенттерге мұндай стандарттар қолданылмайды. Бұл теңсіздік жағдайы АҚШ эмитенттерін шетелге қоныс аударуға итермелеп, тұтынушыларға әртүрлі қорғаныс деңгейлерін ұсынатын әртүрлі стейблкоиндар қалдырады.
Қорытынды ойлар
GENIUS заңы стейблкоиндарды АҚШ нормативтік базасына енгізудегі маңызды қадамды білдіреді. Резервтерге, ашықтыққа және тұтынушылардың құқықтарын қорғауға қатысты нақты ережелерді белгілей отырып, заң стейблкоиндарды пайдаланушылар үшін сенімдірек етуге және кеңірек қаржы жүйесіне оңай біріктіруге бағытталған.
Алайда оффшорлық эмитенттер, теңсіздікті реттеу тәртібі және кірістегі ықтимал олқылықтар сияқты шешілмеген мәселелер бұл стейблкоинды қадағалаудың басы ғана екенін көрсетеді. Ары қарай ендірілуіне қарай, хабардар әрі белсенді болу барлық қатысушы үшін сәйкес, ашық және тұрақты нарық құруда маңызды рөл атқарады.
Қосымша оқитын материалдар
Жауапкершіліктен бас тарту туралы мәлімдеме: Бұл контент сізге «сол қалпында» тек жалпы ақпарат және білім беру мақсаттарына, ешқандай мәлімдемесіз немесе кепілдіксіз ұсынылады. Ол қаржылық, құқықтық немесе басқа кәсіби кеңес ретінде қабылданбауы керек, сондай-ақ қандай да бір нақты өнімді немесе қызметті сатып алуды ұсынуға арналмаған. Кеңесті тиісті кәсіби кеңесшілерден алуыңыз керек. Осы мақалада берілген өнімдер аймағыңызда қолжетімді болмауы мүмкін. Мақаланы үшінші тарап қатысушысы жазған жағдайда, айтылған пікірлер үшінші тарап қатысушысына тиесілі екенін және Binance Academy пікірін білдірмейтінін ескеріңіз. Қосымша мәліметтер алу үшін біздің жауапкершіліктен бас тарту туралы мәлімдемеміздің толық мәтінін оқыңыз. Цифрлық активтердің бағасы тұрақсыз болуы мүмкін. Инвестицияңыздың құны төмендеуі немесе жоғарылауы мүмкін және инвестицияланған соманы қайтара алмауыңыз мүмкін. Инвестициялық шешімдеріңізге тек сіз жауаптысыз және Binance Academy сізде туындауы мүмкін шығындар үшін жауап бермейді. Бұл материал қаржылық, құқықтық немесе басқа кәсіби кеңес ретінде қабылданбауы керек. Қосымша ақпарат алу үшін Пайдалану шарттары мен Тәуекел туралы ескертуді қараңыз.