TL;DR
Sa sarili nito, ang ideya ay simple ngunit malalim. Ang liquidity pool ay karaniwang mga pondong inilagay sa isang malaking digital pile. Ngunit ano ang magagawa mo sa pile na ito sa isang walang pahintulot na kapaligiran, kung saan ang sinuman ay puwedeng magdagdag ng liquidity dito? Tuklasin natin kung paano inulit ng DeFi ang ideya ng mga liquidity pool.
Ang
Decentralized Finance (DeFi) ay lumikha ng isang pagsabog ng aktibidad na on-chain. Ang mga volume ng DEX ay puwedeng makahulugan na nakikipagkumpitensya sa dami ng mga sentralisadong palitan. Hanggang noong Disyembre 2020, mayroong halos 15 bilyong dolyar ng
halaga na naka-lock sa mga DeFi na protocol. Ang ecosystem ay mabilis na lumalawak sa mga bagong uri ng mga produkto.
Ngunit pano ginagawang posible ang lahat ng pagpapalawak na ito? Ang isa sa mga pangunahing teknolohiya sa likod ng lahat ng mga produktong ito ay ang liquidity pool.
Ang liquidity pool ay isang koleksyon ng mga pondo na naka-lock sa isang smart contract. Ginagamit ang mga liquidity pool upang mapadali ang decentralized trading, pagpapautang, at marami pang mga function na susuriin namin sa mamaya.
Ang mga liquidity pool ay ang lakas ng maraming desentralisadong mga palitan (DEX), tulad ng
Uniswap. Ang mga user na tinatawag na liquidity provider (LP) ay nagdaragdag ng pantay na halaga ng dalawang mga token sa isang pool upang lumikha ng isang merkado. Kapalit ng pagbibigay ng kanilang mga pondo, kumita sila ng mga bayarin sa pagte-trade mula sa mga pag-trade na nangyayari sa kanilang pool, na proporsyonal sa kanilang bahagi ng kabuuang liquidity.
Tulad ng sinuman lahat ay puwedeng maging isang liquidity provider, ang mga AMM ay ginawang mas madaling ma-access ang merkado.
Ang isa sa mga unang protocol na gumamit ng mga liquidity pool ay ang Bancor, ngunit ang konsepto ay nakakuha ng higit na pansin sa pagpapasikat ng Uniswap. Ang ilan pang mga tanyag na palitan na gumagamit ng mga liquidity pool sa Ethereum ay ang
SushiSwap,
Curve, at Balancer. Ang mga liquidity pool sa mga lugar na ito ay naglalaman ng mga token na
ERC-20. Mga katulad na katumbas sa
Binance Smart Chain (BSC) ay
PancakeSwap,
BakerySwap, at
BurgerSwap, kung saan naglalaman ang mga pool ng
BEP-20 mga token.
Upang maunawaan kung paano magkakaiba ang liquidity pool, tingnan ang pangunahing batayan ng pagbuo ng elektronikong trading – ang order book. Sa madaling salita, ang order book ay isang koleksyon ng kasalukuyang bukas na mga order para sa isang naibigay na merkado.
Ang system na tumutugma sa mga order sa bawat isa ay tinatawag na matching engine . Kasabay ng pagtutugma ng makina, ang order book ay ang core ng anumang centralized exchange (CEX). Ang modelong ito ay mahusay para sa pagpapadali ng mahusay na palitan at pinapayagan ang paglikha ng mga kumplikadong merkado sa pananalapi.
Gayunpaman, ang pakikipag-trade sa DeFi ay nagsasangkot ng pagpapatupad ng mga pag-trade sa on-chain, nang walang isang sentralisadong partido na humahawak ng mga pondo. Nagpapakita ito ng problema pagdating sa mgaordervook. Ang bawat pakikipag-ugnayan sa order book ay nangangailangan ng mga bayarin sa gas, na ginagawang mas mahal upang magpatupad ng mga pag-trade.
Ginagawa rin nito ang trabaho ng
mga market maker, mga trader na nagbibigay ng liquidity para sa mga pares sa pag-trade, ay labis na magastos. Gayunpaman, higit sa lahat, ang karamihan sa mga blockchain ay hindi makakayanan ang kinakailangang throughput para sa pagte-trade ng bilyun-bilyong dolyar araw-araw.
Nangangahulugan ito na sa isang blockchain tulad ng Ethereum, ang isang on-chain order book exchange ay imposible. Puwede kang gumamit ng
mga sidechain o
layer-two na mga solusyon, at paparating na ang mga ito. Gayunpaman, hindi magagawang hawakan ng network ang produksyon sa kasalukuyang porma.
Bago pa tayo magpatuloy, sulit na tandaan na
mayroong mga DEX na gumagana nang maayos sa mga naka-chain na order book. Ang
Binance DEX ay binuo sa Binance Chain, at ito ay partikular na idinisenyo para sa mabilis at murang pag-trade. Ang isa pang halimbawa ay ang Project Serum na itinayo sa
Solana blockchain.
Kahit na, dahil ang karamihan sa mga asset sa mundo ng crypto ay nasa Ethereum, hindi mo puwedeng ma-trade ang mga ito sa iba pang mga network maliban kung gumagamit ka ng ilang uri ng
cross-chain bridge .
Binago ng mga automated market maker (AMM) ang larong ito. Ang mga ito ay isang makabuluhang pagbabago na nagbibigay-daan para sa on-chain trading nang hindi nangangailangan ng isang order book. Dahil walang direktang katapat na kinakailangan upang magpatupad ng mga pakikipag-trade, ang mga trader ay puwedeng makapasok at makalabas ng mga posisyon sa mga pares ng token na may mababang liquidity sa mga order book ng palitan.
Puwede mong isipin ang order book ng palitan bilang peer-to-peer, kung saan ang mga mamimili at nagbebenta ay napagkokonekta ng order book. Halimbawa, ang pakikipag-trade sa Binance DEX ay
peer-to-peer dahil ang mga trade ay direktang nangyayari sa pagitan ng mga wallet ng user.
Ang pag-trade gamit ang AMM ay iba. Puwede mong isipin ang pag-trade sa isang AMM bilang peer-to-contract.
Tulad ng nabanggit namin, ang isang liquidity pool ay isang grupo ng mga pondong idineposito sa isang smart contract ng mga nagbibigay ng liquidity. Kapag nagpatupad ka ng isang pag-trade sa isang AMM, wala kang katapat sa tradisyunal na kahulugan. Sa halip, isinasagawa mo ang pag-trade laban sa liquidity sa liquidity pool. Para bumili ang mamimili, hindi kailangang maging nagbebenta sa partikular na sandaling iyon, kundi ang sapat lang na liquidity sa pool.
Kapag bumili ka ng pinakabagong coin sa Uniswap, walang nagbebenta sa kabilang panig sa tradisyunal na kahulugan. Sa halip, ang iyong aktibidad ay pinamamahalaan ng algorithm na namamahala sa kung ano ang nangyayari sa pool. Bilang karagdagan, ang pagpepresyo ay natutukoy din ng algorithm na ito batay sa mga pag-trade na nangyayari sa pool. Kung nais mong makakuha ng isang mas malalim na pagpapaliwanag sa kung paano ito gumagana, basahin ang aming
artikulo ng AMM .
Siyempre, ang liquidity ay kailangang dumating sa isang lugar, at ang sinuman ay puwedeng maging isang tagapagbigay ng liquidity, upang matingnan sila bilang iyong katapat sa ilang mga katuturan. Ngunit, hindi ito pareho sa kaso ng modelo ng order book, habang nakikipag-ugnayan ka sa contract na namamahala sa pool.
Sa ngayon, halos tinalakay namin ang mga AMM, na naging pinakatanyag sa paggamit ng mga pool ng liquidity. Gayunpaman, tulad ng sinabi namin, ang pooling liquidity ay isang simple pero may malalim na konsepto, kaya puwede itong magamit sa maraming iba't ibang mga paraan.
Isa na rito ay ang yield farming o pagmimina ng liquidity. Ang mga liquidity pool ay ang batayan ng mga automated na platform na bumubuo ng yield tulad ng
yearn, kung saan idaragdag ng mga user ang kanilang mga pondo sa mga pool na pagkatapos ay ginagamit upang makabuo ng yield.
Ang pamamahagi ng mga bagong token sa kamay ng mga tamang tao ay isang napakahirap na problema para sa mga proyekto ng crypto. Ang pagmimina ng liquidity ay naging isa sa mga mas matagumpay na diskarte. Sa madaling salita, ang mga token ay ipinamamahagi ng algorithm sa mga user na inilalagay ang kanilang mga token sa isang liquidity pool. Pagkatapos, ang mga bagong naka-print na token ay ipinamamahagi nang proporsyonal sa bawat bahagi ng pool ng user.
Tandaan; ang mga ito ay puwedeng maging mga token mula sa iba pang mga liquidity pool na tinawag na
mga pool token. Halimbawa, kung nagbibigay ka ng liquidity sa Uniswap o nagpapahiram ng mga pondo sa
Compound, makakakuha ka ng mga token na kumakatawan sa iyong bahagi sa pool. Puwede mong mai-deposito ang mga token sa ibang pool at kumita ng return. Ang mga chain na ito ay puwedeng maging kumplikado, dahil ang mga protocol ay nagsasama ng iba pang mga protocol na mga token sa pool sa kanilang mga produkto, at iba pa.
Puwede rin nating isipin ang tungkol sa pamamahala bilang isang kaso ng paggamit. Sa ilang mga kaso, mayroong isang napakataas na threshold ng mga boto ng token na kinakailangan upang maipasa ang isang pormal na panukala sa pamamahala. Kung ang mga pondo ay pinagsama-sama sa halip, ang mga kalahok ay puwedeng mag-rally sa likod ng isang pangkaraniwang dahilan na sa tingin nila ay mahalaga para sa protocol.
Ang isa pang umuusbong na sektor ng DeFi ay ang seguridad laban sa panganib sa smart contract. Marami sa mga pagpapatupad nito ay pinalakas din ng mga pool ng liquidity.
Isa pa, kahit na ang higit na paggamit ng mga liquidity pool ay para sa tranching. Ito ay isang konsepto na hiniram mula sa tradisyunal na pananalapi na nagsasangkot sa paghahati ng mga produktong pampinansyal batay sa kanilang mga panganib at mgareturn. Tulad ng iyong inaasahan, pinapayagan ng mga produktong ito ang mga LP na pumili ng na-customize na panganib at mga return sa profile.
Ang pagmimina ng mga synthetic na assets sa blockchain ay umaasa din sa mga liquidity pool. Magdagdag ng ilang collateral sa isang liquidity pool, ikonekta ito sa isang pinagkakatiwalaang
orakulo, at makuha mo ang iyong sarili ng isang sintetiko na token na naka-peg sa anumang asset na gusto mo. Tama, sa totoo lang, ito ay isang mas kumplikadong problema kaysa doon, ngunit ang pangunahing ideya ay ganito kasimple.
Ano pa ang maiisip natin? Marahil ay maraming iba pang mga paggamit para sa mga liquidity pool na hindi pa natuklasan, at ang lahat ay hanggang sa talino ng kaalaman ng mga developer ng DeFi.
Kung magbibigay ka ng liquidity sa isang AMM, kailangan mong magkaroon ng kaalaman sa konsepto na tinatawag na pamsantalangpagkalugi. Sa madaling salita, ito ay isang pagkawala ng halaga ng dolyar kumpara sa
HODLing kapag nagbibigay ka ng liquidity sa AMM.
Kung nagbibigay ka ng liquidity sa AMM, malamang na naka-expose ka sa pansamantalang pagkalugi. Minsan puwede itong maging maliit; minsan puwede itong maging napakalaki. Siguraduhing basahin ang
aming artikulo tungkol dito kung isasaalang-alang mo ang paglalagay ng mga pondo sa isang dalawang panig na liquidity pool.
Ang isa pang bagay na dapat tandaan ay ang mga panganib sa smart contract. Kapag nag-deposito ka ng mga pondo sa liquidity pool, nasa pool sila. Kaya, habang walang teknikal na walang middlemen na humahawak ng iyong mga pondo, ang contract mismo ay puwedeng isipin bilang tagapag-ingat ng mga pondong iyon. Kung mayroong bug o ilang uri ng pagsasamantala sa pamamagitan ng isang
flash loan, halimbawa, ang iyong mga pondo ay puwedeng mawala magpakailanman.
Gayundin, mag-ingat sa mga proyekto kung saan may pahintulot ang mga developer na baguhin ang mga patakaran na namamahala sa pool. Minsan, ang mga developer ay puwedeng magkaroon ng admin key o ilang iba pang may pribilehiyong pag-access sa loob ng smart code ng contract. Puwede nitong paganahin ang mga ito upang potensyal na gumawa ng isang bagay na nakakahamak, tulad ng pagkontrol sa mga pondo sa pool. Basahin ang aming artikulo ng
DeFi scam upang masubukan at maiwasan ang mga rug pull at mga exit scam sa abot ng iyong makakaya.
Ang liquidity pool ay isa sa mga pangunahing teknolohiya sa likod ng kasalukuyang stack ng teknolohiya ng DeFi. Pinapagana nila ang desentralisadong pagte-trade, pagpapautang, pagbuo ng yield, at marami pa. Ang mga smart contract na ito ay nagpapagana ng halos lahat ng bahagi ng DeFi, at malamang na magpapatuloy nila ito.
Mayroon ka pa bang mga katanungan tungkol sa mga liquidity pool at Desentralisadong Pananalapi? Suriin ang aming Q&A platform,
Magtanong sa Academy, kung saan sasagutin ng komunidad ng Binance ang iyong mga katanungan.
