TRZYDZIESTO-SEKUNDOWE PODSUMOWANIE:
- Kredyt – pieniądze, które pożyczasz, a następnie musisz je spłacić – napędzają gospodarkę.
- Większy kredyt oznacza więcej wydatków. Większe wydatki oznaczają większy dochód, a większy dochód sprawia, że pożyczkodawcy mogą udzielić więcej kredytów.
- Kredyt również tworzy dług: pożyczone pieniądze muszą zostać spłacone, więc wydatki muszą później spaść.
- Rządy podnoszą i obniżają stopy procentowe, aby utrzymać gospodarkę w ryzach.
Spis Treści
- Wprowadzenie
- Kto tworzy gospodarkę?
- Mierzenie aktywności gospodarczej
- Kredyt, dług i stopy procentowe
- Banki centralne, inflacja i deflacja
- Co się stanie, gdy pęknie bańka gospodarcza?
- Jak to wszystko się łączy?
- Przemyślenia końcowe
Wprowadzenie
Ekonomia sprawia, że świat się kręci. Głęboko wpływa na każdego z nas w naszym codziennym życiu, więc z pewnością jest to coś, co warto zrozumieć, nawet na zaawansowanym poziomie.
Definicje „gospodarki” są różne, ale ogólnie rzecz biorąc, gospodarkę można opisać jako obszar, w którym towary są produkowane, konsumowane i sprzedawane. Zazwyczaj zobaczysz je omawiane na poziomie krajowym, z komentarzami i dziennikarzami odnoszącymi się do gospodarki Stanów Zjednoczonych, gospodarki Chin itp. Możemy jednak również spojrzeć na działalność gospodarczą z perspektywy globalnej, biorąc pod uwagę działania i sprawy każdego kraju.
Kto tworzy gospodarkę?
Zacznijmy od małej skali, zanim przejdziemy dalej. Codziennie wspieramy gospodarkę, kupując (np. artykuły spożywcze) i sprzedając (np. pracując w zamian za pensję). Inne osoby, grupy, rządy i firmy na całym świecie robią to samo w trzech sektorach rynku.
Mierzenie aktywności gospodarczej
Ogólnie rzecz biorąc, rosnące PKB oznacza wzrost produkcji, dochodów i wydatków. Działa to także w drugą stronę. Spadające PKB oznacza malejącą produkcję, dochody i wydatki. Zauważ, że istnieje kilka wariantów, których możesz użyć: realne PKB uwzględnia inflację, podczas gdy nominalne tego nie robi.
PKB jest nadal zaledwie przybliżeniem, ale ma ogromne znaczenie w analizach na poziomie krajowym i międzynarodowym. Jest używany przez wszystkich, od małych uczestników rynków finansowych po Międzynarodowy Fundusz Walutowy, aby uzyskać wgląd w kondycję gospodarczą krajów.
Kredyt, dług i stopy procentowe
Pożyczkodawcy i pożyczkobiorcy
Dotknęliśmy faktu, że wszystko sprowadza się do kupna i sprzedaży. Warto zauważyć, że pożyczki są również niezbędne. Załóżmy, że masz dużą ilość gotówki, która obecnie nic nie robi. Możesz sprawić, że twoje fundusze zaczną pracować, aby generowały więcej pieniędzy.
Zdecydowanie się na proste odsetki oznaczałoby, że druga strona jest ci winna $1,000 miesięcznie do momentu zwrotu pieniędzy. Jeśli pożyczka zostanie spłacona po trzech miesiącach, spodziewasz się, że otrzymasz $103,000 plus dowolną określoną opłatę.
Banki i stopy procentowe
Banki są prawdopodobnie najbardziej znanymi typami pożyczkodawców w dzisiejszym świecie. Można o nich myśleć jako o pośrednikach (lub brokerach) między pożyczkodawcami a pożyczkobiorcami. Te instytucje finansowe faktycznie pełnią funkcję obu.
Kiedy wpłacasz pieniądze do banku, robisz to pod warunkiem, że Ci je zwrócą. Wielu innych robi to samo. Ponieważ bank ma teraz w kasie tak dużą ilość gotówki, pożycza ją pożyczkobiorcom.
Dlaczego kredyt jest ważny?
Kredyt można postrzegać jako paliwo dla gospodarki. Pozwala osobom, firmom i rządom wydawać pieniądze, których nie mają w danym momencie. Dla niektórych ekonomistów jest to problematyczne, ale wielu uważa, że wzrost wydatków jest oznaką kwitnącej gospodarki.
Jeśli wydaje się więcej pieniędzy, więcej ludzi otrzymuje dochód. Banki są bardziej skłonne do pożyczania ludziom o wyższych dochodach, co oznacza, że osoby fizyczne mają teraz dostęp do większej ilości gotówki i kredytów. Mając więcej gotówki i kredytów, ludzie mogą wydawać więcej, co oznacza, że więcej osób otrzymuje dochód, a cykl trwa.
Większy dochód → więcej kredytów → więcej wydatków → większy dochód.
Oczywiście ten cykl nie może trwać w nieskończoność. Pożyczając dziś $100,000, jutro pozbędziesz się ponad $100,000. Tak więc, chociaż możesz tymczasowo zwiększyć swoje wydatki, w końcu będziesz musiał je zredukować, aby spłacić dług.
Na czerwono jest produktywność, która rośnie w czasie. Zielona krzywa wskazuje względną kwotę dostępnego kredytu.
Więc na co dokładnie patrzymy? Cóż, najpierw zauważmy, że produktywność stale rośnie. Bez kredytu spodziewalibyśmy się, że będzie to jedyne źródło wzrostu – w końcu musisz produkować, aby otrzymać dochód.
Przyjrzyjmy się temu dokładniej w następnej sekcji.
Banki centralne, inflacja i deflacja
Inflacja
Załóżmy, że każdy ma dostęp do dużej ilości kredytów (pierwsza część wykresu z poprzedniej sekcji). Mogą kupić o wiele więcej, niż byliby w stanie bez niego, ale podczas gdy wydatki rosną w zawrotnym tempie, produkcja nie. W efekcie podaż towarów i usług nie rośnie znacząco, lecz popyt tak.
Jak działa bank centralny?
Podniesienie stóp procentowych to coś, co banki centralne mogą zrobić, gdy inflacja wymknie się spod kontroli. Kiedy stopy są podwyższane, należne odsetki są wyższe, więc pożyczanie nie wydaje się tak atrakcyjne. Ponieważ osoby fizyczne również muszą spłacać długi, oczekuje się, że wydatki spadną.
Deflacja
Podobnie jak inflację, deflację można mierzyć za pomocą CPI.
Co się stanie, gdy pęknie bańka gospodarcza?
Długoterminowy cykl zadłużenia.
Kiedy następuje delewarowanie, dochody zaczynają spadać, a kredyty wysychają. Nie mogąc spłacić długu, osoby fizyczne próbują sprzedać swoje aktywa. Gdy tak wielu robi to samo, ceny aktywów spadają z powodu dużej podaży.
Więc co mogą zrobić? Cóż, najbardziej oczywistym rozwiązaniem byłoby zmniejszenie wydatków i umorzenie długu. To jednak pociąga za sobą inne problemy: mniejsze wydatki oznaczają, że firmy nie będą tak dochodowe, co oznacza, że dochody pracowników spadną. Branże będą musiały zmniejszyć siłę roboczą, co doprowadzi do wyższych stóp bezrobocia.
W porównaniu z cyklami krótkoterminowymi długoterminowy cykl zadłużenia rozgrywa się w znacznie dłuższych ramach czasowych. Uważa się, że występuje co 50–75 lat.
Jak to wszystko się łączy?
Omówiliśmy tutaj sporo tematów. Ostatecznie model Dalio obraca się wokół dostępności kredytu – im więcej kredytów, tym bardziej gospodarka kwitnie. Przy mniejszej ilości kredytów kurczy się. Te zdarzenia naprzemiennie tworzą krótkoterminowe cykle zadłużenia, które z kolei składają się na część długoterminowych cykli zadłużenia.
Stopy procentowe wpływają w dużej mierze na zachowania uczestników gospodarki. Gdy stawki są wysokie, oszczędzanie ma większy sens, ponieważ wydatki nie są tak dużym priorytetem. Kiedy są obniżane, wydawanie wydaje się bardziej racjonalną decyzją.
Przemyślenia końcowe
Ekonomiczna maszyna jest tak kolosalna, że może być trudno pojąć wszystkie jej elementy. Jednak patrząc uważnie, możemy zobaczyć te same wzorce powtarzające się w kółko, gdy uczestnicy zawierają między sobą transakcje.
Mamy nadzieję, że na tym etapie lepiej zrozumieliście relacje między pożyczkodawcami a pożyczkobiorcami, znaczenie kredytu i długu oraz kroki, które banki centralne podejmują, aby spróbować złagodzić katastrofę gospodarczą.