TL;DR
Το internet έχει εξελιχθεί από το Web 1.0 "μόνο για ανάγνωση" στην τρέχουσα κατάσταση του Web 2.0, το οποίο συχνά περιγράφεται ως συμμετοχικό και με κοινωνικό χαρακτήρα. Σήμερα, προχωράμε σταδιακά στην επόμενη φάση του internet, το Web 3.0, το οποίο συχνά καλείται Web3 στον χώρο των ψηφιακών περιουσιακών στοιχείων. Το Web3 υπόσχεται να επιτρέπει στους ανθρώπους να κατέχουν ψηφιακά στοιχεία, να κάνουν εύκολες διαδικτυακές συναλλαγές και να έχουν μεγαλύτερο έλεγχο των προσωπικών δεδομένων τους. Τα οικοσυστήματα blockchain και κρυπτονομισμάτων ήδη διαθέτουν λειτουργικά προϊόντα για το Web3. Για παράδειγμα, οι χρήστες μπορούν να πραγματοποιούν peer-to-peer (P2P) πληρωμές και να συλλέγουν ψηφιακά αντικείμενα με πορτοφόλια κρύπτο. Αρκετά έργα που βασίζονται στο blockchain είναι αποκεντρωμένα από τον σχεδιασμό τους και επιτρέπουν στον οποιονδήποτε να τα χρησιμοποιεί.
Εισαγωγή
Τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία μπορούν να γίνουν ένα εγγενές κομμάτι του Web3 – ένα νέο internet που αναμένεται να λύσει τα προβλήματα του σημερινού Web, όπως η συγκέντρωση της εξουσίας στα χέρια μερικών κεντρικών πλατφορμών μέσων κοινωνικής δικτύωσης και η εκμετάλλευση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών. Η αποκεντροποιημένη και άνευ άδειας φύση των blockchain είναι ουσιαστικής σημασίας για τη διανομή της ισχύος επικοινωνίας και όχι για την παραχώρησή της στις κεντρικές αρχές.
Αν και τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία εισάγουν τις εγγενείς ψηφιακές πληρωμές στο Web3, μπορούν, επίσης, να λειτουργήσουν ως token προγραμματισμένα να έχουν πολλούς διαφορετικούς ρόλους στα ψηφιακά οικονομικά συστήματα. Τα blockchain και τα κρυπτονομίσματα θα μπορούσαν, επίσης, να κάνουν το Web3 πιο επικεντρωμένο στην κοινότητα μέσα από αυτόνομους αποκεντρωμένους οργανισμούς (decentralized autonomous organizations, ή DAO).
Σε τι διαφέρει το Web3 από το Web2;
Τα κύρια εξελικτικά στάδια του internet συχνά εκφράζονται ως οι ποιοτικά διαφορετικές φάσεις που ονομάζονται Web1, Web2 και Web3. Στην εποχή του Web1, οι χρήστες δεν μπορούσαν να αλλάξουν τα διαδικτυακά δεδομένα ή να μεταφορτώσουν το περιεχόμενό τους στους ιστοτόπους με τους οποίους αλληλεπιδρούσαν. Τότε το internet αποτελούνταν από στατικές σελίδες HTML που επέτρεπαν απλές, μονής κατεύθυνσης εμπειρίες, όπως η ανάγνωση ενημερωτικών φόρουμ.
Το Web2 έδωσε τη δυνατότητα κατανάλωσης περιεχομένου και την απλή αλληλεπίδραση. Έκτοτε, το Web2 σταδιακά αναδείχθηκε σε ένα πιο διαδραστικό internet όπου οι χρήστες συμμετείχαν περισσότερο στη δημιουργία του δικού τους περιεχομένου. Δεδομένου ότι αυτοί οι τρόποι διαδικτυακών αλληλεπιδράσεων διευκολύνονταν κυρίως από τις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης, το Web2 είδε την ανάδειξη νέων ειδών κεντρικών τεχνολογικών κολοσσών.
Το τρέχον οικοσύστημα του Web2 αλλάζει ξανά, καθώς εκτίθενται περισσότερες αδυναμίες του. Για παράδειγμα, οι χρήστες του internet έχουν αρχίσει να ανησυχούν περισσότερο για την παρακολούθηση και την ιδιοκτησία δεδομένων, καθώς και για ζητήματα λογοκρισίας.
Η εξουσία των κεντρικών εταιρειών έγινε ιδιαίτερα εμφανής όταν ξεκίνησαν να την εκμεταλλεύονται για να αποκλείσουν συγκεκριμένους χρήστες και οργανισμούς από τις πλατφόρμες τους. Οι εταιρείες του Web2 χρησιμοποιούν, επίσης, τα δεδομένα για να κρατούν τους χρήστες στους ιστοτόπους τους και να δημιουργούν στοχευμένες διαφημίσεις προς όφελος τρίτων μερών. Τέτοιου είδους οικονομικά κίνητρα μπορούν να οδηγήσουν τις εταιρείες αυτές στο να μην ενεργούν προς το συμφέρον των χρηστών.
Το όραμα του Web3 είναι να κάνει το επόμενο βήμα προς ένα καλύτερο internet. Μια από τις βασικές υποσχέσεις του είναι να καταστήσει τις διαδικτυακές πλατφόρμες αποκεντρωμένες, μη εμπιστεύσιμες και άνευ άδειας. Θα μπορούσε, επίσης, να κάνει την ψηφιακή ιδιοκτησία, τις εγγενείς ψηφιακές πληρωμές και την ανθεκτικότητα στη λογοκρισία τα νέα πρότυπα για τα προϊόντα και τις υπηρεσίες web.
Το blockchain και τα κρυπτονομίσματα είναι σε εξαιρετική θέση για να γίνουν βασικές τεχνολογίες του Web3, καθώς είναι από τη φύση τους αποκεντρωμένα, επιτρέποντας στον οποιονδήποτε να καταγράψει πληροφορίες στο blockchain, να μετατρέπει περιουσιακά στοιχεία σε token και να δημιουργεί ψηφιακές ταυτότητες.
Πώς ταιριάζει το blockchain και τα κρυπτονομίσματα στο ήθος του Web3;
Αποκεντρωμένο. Όπως αναφέραμε και προηγουμένως, ένα από τα κεντρικά προβλήματα του Web2 είναι η συγκέντρωση εξουσίας και δεδομένων στα χέρια λίγων κυρίαρχων παραγόντων. Το blockchain και τα κρυπτονομίσματα μπορούν να αποκεντροποιήσουν το Web3 διευκολύνοντας την ευρύτερη διανομή πληροφοριών και εξουσίας. Το Web3 θα μπορούσε να χρησιμοποιεί δημόσια κατανεμημένα καθολικά τροφοδοτούμενα από το blockchain, ώστε να καταστεί δυνατή η μεγαλύτερη διαφάνεια και αποκεντροποίηση.
Άνευ άδειας: Τα έργα με βάση το blockchain αντικαθιστούν τα ιδιόκτητα συστήματα των παραδοσιακών εταιρειών με τον ανοιχτά διαθέσιμο κώδικα. Η άνευ άδειας φύση των εφαρμογών που έχουν δημιουργηθεί στο blockchain επιτρέπει σε οποιονδήποτε σε όλο τον κόσμο να έχει πρόσβαση και να αλληλεπιδρά με αυτές χωρίς περιορισμούς.
Μη εμπιστεύσιμο: Το blockchain και τα κρυπτονομίσματα εξαλείφουν την ανάγκη εμπιστοσύνης τρίτων μερών, όπως μια τράπεζα ή έναν μεμονωμένο μεσάζοντα. Οι χρήστες του Web3 μπορούν να πραγματοποιούν συναλλαγές χωρίς να χρειάζεται να εμπιστεύονται οποιαδήποτε οντότητα εκτός από το ίδιο το δίκτυο.
Γραμμές πληρωμών: Τα κρυπτονομίσματα θα μπορούσαν να χρησιμεύσουν ως η ψηφιακά εγγενής υποδομή πληρωμών του Web3. Τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία μπορούν εν δυνάμει να βελτιώσουν την ακριβή και ογκώδη υποδομή πληρωμών του Web2, επειδή είναι πραγματικά χωρίς σύνορα και δεν απαιτούν μεσάζοντες.
Ιδιοκτησία: Τα κρύπτο προσφέρουν ήδη εργαλεία, όπως πορτοφόλια κρύπτο χωρίς θεματοφύλαξη, που επιτρέπουν στους χρήστες να αποθηκεύουν τα κεφάλαιά τους χωρίς μεσάζοντες. Οι χρήστες μπορούν, επίσης, να συνδέσουν πορτοφόλια σε αποκεντρωμένες εφαρμογές για να χρησιμοποιήσουν τα κεφάλαιά τους με διάφορους τρόπους ή να παρουσιάσουν τα ψηφιακά τους αντικείμενα. Οποιοσδήποτε μπορεί να επαληθεύσει την ιδιοκτησία αυτών των κεφαλαίων και αντικειμένων χρησιμοποιώντας ένα διαφανές δημόσιο καθολικό.
Ανθεκτικότητα στη λογοκρισία: Τα blockchain έχουν σχεδιαστεί για να είναι ανθεκτικά στη λογοκρισία, πράγμα που σημαίνει ότι κανένα μέρος δεν μπορεί να αλλάξει μονομερώς το αρχείο των συναλλαγών. Μόλις προστεθεί η καταχώρηση στο blockchain, είναι σχεδόν αδύνατο να αφαιρεθεί. Αυτή η δυνατότητα θα μπορούσε να βοηθήσει στο να προστατευτούν όλα τα είδη λόγου από τη λογοκρισία της κυβέρνησης και των εταιρειών.
Είναι το blockchain και τα κρυπτονομίσματα απαραίτητα για το Web3;
Το Web3 μπορεί κάλλιστα να βασιστεί σε τεχνολογίες που δεν σχετίζονται με το blockchain ή τα κρυπτονομίσματα. Για παράδειγμα, τεχνολογίες όπως η επαυξημένη πραγματικότητα (AR), η εικονική πραγματικότητα (VR), το διαδίκτυο των πραγμάτων (internet of things, IoT) και το μετασύμπαν μπορεί, επίσης, να γίνουν απαραίτητες για τη νέα εποχή του διαδικτύου. Ενώ το blockchain θα μπορούσε να λειτουργεί περισσότερο στην πλευρά της υποδομής του Web3, αυτές οι τεχνολογίες και λύσεις θα μπορούσαν να βοηθήσουν να γίνει το διαδίκτυο πιο καθηλωτικό και συνδεδεμένο με τον πραγματικό κόσμο.
Το IoT θα μπορούσε να συνδέει διάφορες συσκευές μέσω του διαδικτύου, ενώ το AR θα μπορούσε να ενσωματώνει ψηφιακά οπτικά στοιχεία στον πραγματικό κόσμο και το VR θα μπορούσε να κατασκευάζει περιβάλλοντα δημιουργούμενα από υπολογιστή με αντικείμενα που αντιπροσωπεύονται ως ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία. Τέλος, η επέκταση και η συγκέντρωση αυτών των τεχνολογιών θα μπορούσε να καταστήσει ένα ενοποιημένο μετασύμπαν την πραγματικότητα του Web3.
Τα κρύπτο θα μπορούσαν να παρέχουν ψηφιακές εγγενείς γραμμές πληρωμών και πολλά άλλα. Τα token εναλλακτικής χρησιμότητας μπορούν να ξεκλειδώσουν ένα σύμπαν περιπτώσεων χρήσης που είναι απαραίτητες για το Web3. Επίσης, τα non fungible token (NFT) θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην επαλήθευση της ταυτότητας και της ιδιοκτησίας εντός της ψηφιακής σφαίρας με τρόπο που δεν θέτει σε κίνδυνο τον έλεγχο των χρηστών επί των προσωπικών δεδομένων τους.
Πώς θα μοιάζει το Web3 με κρυπτονομίσματα και blockchain;
Η τεχνολογία blockchain μπορεί να γίνει ένα από τα θεμέλια του Web3, αλλά οι χρήστες μπορεί καν να μην το παρατηρούν. Εάν οι εφαρμογές που έχουν δημιουργηθεί σε blockchain είναι φιλικές προς τους χρήστες και διαισθητικές, οι άνθρωποι δεν θα σκέφτονται τις υποκείμενες υποδομές – όπως σπάνια σκεφτόμαστε τους διακομιστές δεδομένων και τα πρωτόκολλα internet που είναι θεμελιώδη για τις πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης που χρησιμοποιούμε καθημερινά.
Τα NFT θα μπορούσαν να επιτρέψουν στους χρήστες να παρουσιάζουν ψηφιακά συλλεκτικά αντικείμενα σε άλλους χρήστες και να βοηθούν στη δημιουργία και διατήρηση της μοναδικής ψηφιακής τους ταυτότητας. Θα μπορούσαν, επίσης, να εξυπηρετούν άλλους λειτουργικούς σκοπούς, όπως την υποστήριξη πολλών βασικών διαδικασιών στα διαδικτυακά παιχνίδια.
Τα blockchain και τα κρυπτονομίσματα μπορούν να μεταμορφώσουν τον τρόπο που οι χρήστες του Web3 συντονίζουν και επιβάλλουν συλλογικές ενέργειες μέσα από αυτόνομους αποκεντρωμένους οργανισμούς (DAO). Οι DAO δίνουν τη δυνατότητα στους ανθρώπους να οργανώνονται γύρω από ένα κοινό συμφέρον χωρίς μια κεντρική αρχή λήψης αποφάσεων. Αντίθετα, οι κάτοχοι token ψηφίζουν για να καθορίσουν από κοινού την καλύτερη τακτική. Επιπλέον, όλη η δραστηριότητα και οι ψήφοι είναι ορατές σε ένα blockchain. Επομένως, οι DAO μπορούν να ωθήσουν το Web3 να είναι πιο αποκεντρωμένο, διαφανές και με επίκεντρο την κοινότητα.
Συμπεράσματα
Το Web3 μπορεί να λύσει τα μεγάλα προβλήματα του σημερινού internet και να ελαχιστοποιήσει τη δύναμη των τεχνολογικών κολοσσών. Ωστόσο, εξακολουθεί να είναι σε μεγάλο βαθμό ένα φιλόδοξο όραμα παρά μια απτή πραγματικότητα. Ωστόσο, οι τεχνολογίες που πιθανότατα θα υποστηρίξουν την επόμενη εκδοχή του Web βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη.
Το blockchain και τα κρυπτονομίσματα συχνά θεωρούνται από τις τεχνολογίες που είναι πιο πιθανό να φέρουν την επανάσταση του Web3, επειδή έχουν σχεδιαστεί για να διευκολύνουν τις αποκεντρωμένες, άνευ άδειας και μη εμπιστεύσιμες αλληλεπιδράσεις. Επιπλέον, η τεχνολογία blockchain και τα ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία δεν ανταγωνίζονται άλλα βασικά στοιχεία του Web – όπως το AR, το VR και το διαδίκτυο των πραγμάτων – καθώς είναι πιθανό να αποδίδουν τις περισσότερα υποσχόμενες λύσεις όταν συνδυάζονται μεταξύ τους.