Τι είναι το διαδίκτυο των πραγμάτων (Internet of Things, ή IoT);
Από τις πρώτες ημέρες της ψηφιακής επανάστασης στη δεκαετία του 1950, έχει δημιουργηθεί ένα ευρύ φάσμα πρωτοποριακής τεχνολογίας. Παρά το γεγονός ότι αρχικά περιορίστηκε σε λίγα άτομα, ο κλάδος αναπτύχθηκε πολύ γρήγορα και οι περισσότερες από τις νέες τεχνολογίες έγιναν όλο και πιο διαδεδομένες και προσιτές.
Η σύγκλιση των διάφορων πρωτοποριακών συσκευών (όπως τα τσιπ RFID, οι αισθητήρες και το διαδίκτυο) και η αυξημένη προσβασιμότητά τους, οδήγησαν τελικά στη δημιουργία της έννοιας του Διαδικτύου των Πραγμάτων (Internet of Things ή IoT). Η τεχνολογία IoT σηματοδοτεί μια σημαντική αλλαγή στην εποχή των υπολογιστών, η οποία επιτρέπει πλέον τη σύνδεση περισσότερων από υπολογιστές μέσω του διαδικτύου.
Η ιστορία του IoT
Η πρώτη γνωστή χρήση του ΙοΤ πραγματοποιήθηκε στο ΜΙΤ, όπου φοιτητές του πανεπιστημίου χρησιμοποίησαν φθηνούς αισθητήρες για την παρακολούθηση και την αναπλήρωση του μηχανήματος διανομής αναψυκτικών. Το 1994 σημειώθηκε μεγαλύτερη πρόοδος προς το IoT, όταν ένα άρθρο του Reza Raji σε περιοδικό, πρότεινε την ιδέα της μετακίνησης πακέτων δεδομένων για την αυτοματοποίηση σπιτιών και εργοστασίων.
Γύρω στη δεκαετία του 1990, η Microsoft μαζί με πολλές άλλες εταιρείες άρχισαν να πειραματίζονται με παρόμοιες ιδέες, και από το 2002 και μετά, πολλά μέσα ενημέρωσης άρχισαν να συζητούν τα επιτεύγματα του IoT - όπως τη χρήση έξυπνων συσκευών που συνδέονται μεταξύ τους, ενώ παράλληλα συνδέονται με ένα σύστημα παρακολούθησης πληροφοριών. Ωστόσο, το 2008 θεωρείται από πολλούς ως το επίσημο έτος δημιουργίας της βιομηχανίας IoT, όταν υπήρχαν περισσότερες ηλεκτρονικές συσκευές συνδεδεμένες στο διαδίκτυο από ό,τι άνθρωποι.
Πώς λειτουργεί το IoT;
Η τεχνολογία IoT είναι ουσιαστικά η διαδικτυακή δικτύωση πολλαπλών φυσικών συσκευών και αντικειμένων και, συνήθως, αποτελείται από ένα δίκτυο αισθητήρων και μη υπολογιστικών συσκευών που επικοινωνούν με υπολογιστές ή και συσκευές μέσω του διαδικτύου. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τη χρήση θερμοστατών, μετρητών καρδιακού ρυθμού, ψεκαστήρων και οικιακών συστημάτων ασφαλείας. Οι καινοτομίες της τεχνολογίας IoT καθιστούν δυνατή την εξ αποστάσεως παρακολούθηση, τον έλεγχο, την αυτοματοποίηση και την παρακολούθηση της κατάστασης διαφόρων συσκευών και αισθητήρων, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε έξυπνα σπίτια και αυτοοδηγούμενα αυτοκίνητα.
IoT για προσωπική και οικιακή χρήση
Η τεχνολογία IoT μπορεί να αναπτυχθεί με πολλούς διαφορετικούς τρόπους για προσωπική και οικιακή χρήση. Κοινά παραδείγματα αφορούν την έννοια του οικιακού αυτοματισμού, όπου διάφορες συσκευές μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση και τον έλεγχο της χρήσης του φωτισμού, των κλιματιστικών, των θερμαντικών σωμάτων, ακόμη και των συστημάτων ασφαλείας. Αυτές οι συσκευές μπορούν επίσης να συνδεθούν με άλλα προσωπικά αντικείμενα, όπως smartwatch και smartphone, ή και με ειδικούς έξυπνους κόμβους που έχουν σχεδιαστεί για τη σύνδεση διαφορετικών έξυπνων οικιακών προϊόντων (όπως έξυπνες τηλεοράσεις και ψυγεία).
Τα αυτοματοποιημένα σπίτια έχουν επίσης τη δυνατότητα να βελτιώσουν σημαντικά την ποιότητα ζωής των ηλικιωμένων και των ατόμων με αναπηρία, παρέχοντάς τους βοηθητική τεχνολογία - ειδικά για όσους αντιμετωπίζουν περιορισμούς στην όραση, την ακοή ή την κινητικότητα. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει τη χρήση αισθητήρων σε πραγματικό χρόνο που προειδοποιούν τα μέλη της οικογένειας όταν οι καρδιακοί παλμοί του συγγενή τους δεν είναι φυσιολογικοί ή όταν πέφτουν. Ένα άλλο ενδιαφέρον παράδειγμα είναι η χρήση έξυπνων κλινών που ανιχνεύουν αν μια κλίνη είναι κατειλημμένη ή όχι και ήδη δοκιμάζονται από ορισμένα νοσοκομεία για να παρακολουθούν πότε οι ασθενείς φεύγουν από τα κρεβάτια τους.
IoT για εμπορική και βιομηχανική χρήση
Ορισμένα παραδείγματα βιομηχανικών περιπτώσεων χρήσης μπορεί να περιλαμβάνουν τη χρήση αισθητήρων για την παρακολούθηση των περιβαλλοντικών συνθηκών, όπως η θερμοκρασία, η υγρασία, η πίεση και η ποιότητα του αέρα. Οι συσκευές IoT μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν από αγρότες για να παρακολουθούν πότε τα ζώα τους ξεμένουν από νερό ή τροφή, ή από κατασκευαστές για να γνωρίζουν πότε ένα σημαντικό προϊόν πρόκειται να εξαντληθεί. Θα μπορούσαν ακόμη και να ρυθμίσουν αυτοματοποιημένες μηχανές ώστε να παραγγέλνουν μεγαλύτερη ποσότητα του προϊόντος όταν η προμήθεια είναι λιγότερη από ένα ορισμένο όριο.
Περιορισμοί
Το διαδίκτυο των πραγμάτων φέρνει πολλές ενδιαφέρουσες καινοτομίες και είναι σίγουρα εδώ για να μείνει. Ωστόσο, όσον αφορά τους περιορισμούς του, ένα από τα προβλήματα στη χρήση των συστημάτων IoT τόσο για επιχειρήσεις όσο και για σπίτια, είναι ο αυξημένος αριθμός των συσκευών που απαιτείται να παρακολουθούνται και να συνδέονται (και πολλές από αυτές μπορεί να εξαρτώνται από τη σύνδεση στο διαδίκτυο). Εάν η εφαρμογή δεν είναι κατάλληλη, οι εταιρείες και οι ιδιοκτήτες κατοικιών μπορεί να πρέπει να έχουν πρόσβαση σε πολλές διαφορετικές εφαρμογές για να παρακολουθούν τις διάφορες συσκευές τους. Αυτό θα έκανε το IoT πιο χρονοβόρο και λιγότερο ελκυστικό για τους δυνητικούς πελάτες.
Για αυτόν τον λόγο, ορισμένες εταιρείες, όπως η Apple και η Lenovo, έχουν δημιουργήσει εφαρμογές που επιτρέπουν τον έλεγχο των συσκευών στο περιβάλλον του iOS, ακόμη και μέσω φωνητικών εντολών. Άλλες πλατφόρμες IoT λειτουργούν με κόμβους που είναι ανεξάρτητοι από το διαδίκτυο ή την πρόσβαση στο WiFi. Παραδείγματα αυτών είναι το Echo της Amazon και το SmartThings Hub της Samsung. Επομένως, το IoT λειτουργεί με τη σύνδεση των συσκευών με έναν αισθητήρα, ο οποίος συνήθως συνδέεται είτε με το ίδιο το διαδίκτυο είτε με έναν άλλο δέκτη WiFi, γεγονός που επιτρέπει τον κεντρικό έλεγχο, τον προγραμματισμό και την παρακολούθηση.
IoT κρυπτονομισμάτων
Πολλά συστήματα IoT πιθανότατα θα εξαρτώνται από οικονομικές μικρο-συναλλαγές μεταξύ ψηφιακών αντικειμένων, και αυτό θα προϋποθέτει τη σύνδεση των συσκευών IoT με τρόπο που να επιτρέπει τη λεγόμενη οικονομία μηχανής σε μηχανή (M2M) - η οποία είναι ουσιαστικά η ανταλλαγή χρημάτων μεταξύ συσκευών χωρίς τον ανθρώπινο παράγοντα. Σε ένα τέτοιο πλαίσιο, υπάρχει αυξανόμενη ζήτηση για νομίσματα συμβατά με το IoT και τα κρυπτονομίσματα είναι σίγουρα μια βιώσιμη εναλλακτική λύση.
Στην αρχή, πολλοί πίστευαν ότι το ίδιο το blockchain θα ήταν το βασικό στοιχείο για την οικονομία M2M, καθώς είναι κατάλληλο για μικροπληρωμές και χρησιμοποιείται ευρέως με κρυπτονομίσματα. Ωστόσο, πολλά δίκτυα blockchain παρουσιάζουν περιορισμένες επιδόσεις όσον αφορά τον αριθμό των συναλλαγών ανά δευτερόλεπτο που μπορούν να διεκπεραιώσουν. Αυτό σημαίνει ότι οι περισσότερες υλοποιήσεις blockchain Proof of Work και Proof of Stake διαθέτουν, προς το παρόν, περιορισμένες δυνατότητες κλιμάκωσης, γεγονός που τις κάνει ακατάλληλες για την επεξεργασία μικροσυναλλαγών M2M σε μεγάλη κλίμακα. Παρόλα αυτά, αξίζει να αναφερθεί ότι πολλά έργα blockchain ασχολούνται με λύσεις κλιμάκωσης, όπως το δίκτυο Lightning του Bitcoin και το Ethereum Plasma.
Συμπεράσματα
Το διαδίκτυο των πραγμάτων (IoT) θα οδηγήσει τελικά στην αυτοματοποίηση, την εποπτεία και τον έλεγχο των συσκευών σε μαζική κλίμακα, γεγονός που σίγουρα θα βελτιώσει την καθημερινή μας ζωή και θα αυξήσει την αποδοτικότητα των διαφόρων βιομηχανιών. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα τα κρυπτονομίσματα να αποτελέσουν κομμάτι της επανάστασης του IoT, χρησιμεύοντας ως ψηφιακό χρήμα για τις μικροσυναλλαγές και την οικονομία M2M. Προς το παρόν, υπάρχει ένας περιορισμένος αριθμός έργων κρυπτονομισμάτων που στοχεύουν στον κλάδο του IoT, αλλά πιθανότατα θα δούμε πολλά περισσότερα να δημιουργούνται στο εγγύς μέλλον, καθώς η τεχνολογία συνεχίζει να εξελίσσεται με γρήγορους ρυθμούς.