TL;DR
Solana to sieć blockchain, skoncentrowana na szybkich transakcjach i wysokiej przepustowości, aby zachęcić do masowego przyjęcia kryptowalut i blockchain przez konsumentów. Wykorzystuje kilka innowacji w celu poprawy prędkości, w tym Proof of History (PoH) i transakcje równoległe. Użytkownicy mogą płacić opłaty transakcyjne i wchodzić w interakcje ze smart kontraktami za pomocą SOL, natywnego tokena sieci.
Wprowadzenie
Skalowalność to jedno z największych wyzwań w technologii blockchain. W miarę rozwoju sieci, często napotyka się na ograniczenia, związane z prędkością transakcji i czasem potwierdzeń. Solana ma na celu znieść te ograniczenia, bez narażania bezpieczeństwa czy decentralizacji.
Założony w 2017 przez Anatola Yakovenko z Solana Labs, blockchain Solana stosuje nowe metody weryfikacji transakcji. Bitcoin, Ethereum i wiele innych projektów cierpi z powodu powolnego czasu transakcji, wysokich opłat i dużego zużycia energii. Solana wykorzystuje szereg innowacji, takich jak PoH i równoległość, aby efektywnie przetwarzać tysiące transakcji na sekundę (TPS).
Jak Działa Solana?
Solana to blockchain trzeciej generacji proof-of-stake (PoS), który wdrożył szereg unikalnych innowacji, ułatwiających wysoką przepustowość, szybkie transakcje i niskie opłaty:
Proof of History (PoH): Metoda weryfikacji czasu, bez konieczności stosowania konwencjonalnego znacznika czasu.
Równoległość: Możliwość przetwarzania więcej niż jednej transakcji w danym czasie.
Tower Byzantine Fault Tolerance (BFT): Zoptymalizowana pod kątem PoH wersja Practical BFT.
Turbine: Protokół propagacji bloków.
Gulf Stream: Protokół przekazywania transakcji bez pamięci.
Sealevel: Równoległy czas działania kontraktów smart.
Pipelining: Jednostka przetwarzająca transakcje dla optymalizacji walidacji.
Cloudbreak: Baza danych kont skalowana horyzontalnie.
Te cechy tworzą wysoko-wydajną sieć, z czasem blokowym wynoszącym 400ms i przetwarza tysiące TPS. Dla perspektywy, czas bloku Bitcoina wynosi około 10 minut, a Ethereum mniej więcej 15 sekund.
Posiadacze SOL, mogą stakować swoje tokeny w ramach mechanizmu konsensusu blockchaina, jakim jest PoS. Korzystając z kompatybilnego portfelu krypto, możesz stakować swoje tokeny z walidatorami, którzy przetwarzają transakcje w sieci. Walidator, któremu się to powiedzie, może podzielić się częścią nagrody z osobami, które stakowały swoje tokeny. Ten mechanizm nagradzania, zachęca walidatorów i osoby delegujące do działania na korzyść sieci.
Na grudzień 2022 roku, Solana ma 2 034 walidatorów i współczynnik Nakamoto wynoszący 31.
Co Sprawia, że Solana Jest Wyjątkowa?
Koncentracja na jednym pomyśle, aby transakcje były tanie, obfite i gotowe do powszechnego przyjęcia, doprowadziła do powstania wielu unikalnych innowacji:
Proof of History
Śledzenie kolejności transakcji jest znaczące dla kryptowalut. Bitcoin robi to, łącząc transakcje w bloki, a każdy z nich posiada znacznik czasu. Każdy węzeł musi zweryfikować dany blok, w porozumieniu z innymi węzłami. Proces ten powoduje jednak znaczny czas oczekiwania na potwierdzenie bloku, przez węzły w całej sieci. Solana stosuje inne podejście, zwane Proof of History (PoH).
Wszystkie wydarzenia i transakcje Solany są hashowane za pomocą funkcji hashowania SHA256, która przyjmuje dane wejściowe i wytwarza unikalne i niezwykle trudne do przewidzenia dane wyjściowe. Solana bierze dane wyjściowe z transakcji i używa ich jako danych wejściowych dla następnego hashu, więc kolejność transakcji jest teraz wbudowana w hashowane dane wyjściowe.
Taki proces hashowania tworzy długi, nieprzerwany łańcuch hashowanych transakcji. Dzięki temu transakcje są ustawione w jasnej, weryfikowalnej kolejności, którą walidator dodaje do bloku, bez konieczności użycia konwencjonalnego znacznika czasu.
Proces hashowania także wymaga pewnej ilości czasu, przez co walidatorzy mogą w łatwy sposób zweryfikować, ile czasu minęło. Poprzez ułożenie transakcji w łańcuch hashów, walidatorzy przetwarzają i przesyłają mniej informacji w każdym bloku. Korzystanie z hashowanej wersji ostatniego stanu transakcji, znacznie skraca czas potwierdzenia nowego bloku.
PoH nie jest mechanizmem konsensusu, ale zamiast tego, sposobem na skrócenie czasu, przeznaczonego na potwierdzenie kolejności transakcji. W połączeniu z PoS, wybór kolejnego walidatora dla bloku jest znacznie łatwiejszy. Węzły potrzebują mniej czasu na zatwierdzenie kolejności transakcji, co oznacza, że sieć wybiera nowego walidatora znacznie szybciej.
Niższe koszty
Solana ma wyjątkowo niskie opłaty - średnia transakcja kosztuje 0,00025 $. Niskie opłaty mogą usunąć niektóre z największych barier wejścia na rynek Web3, ponieważ opłaty gas w innych sieciach mogą znacząco zwiększyć koszty dla pojedynczego zakupu.
Efektywność energetyczna
Ponieważ węzły Solany potrzebują znacznie mniej czasu i mniej zasobów do walidacji transakcji — i ponieważ nie wymaga to wydobycia jak sieci proof-of-work (PoW) — sieć ta wyłoniła się jako jeden z najbardziej energooszczędnych blockchainów.
Fundacja Solana, organizacja non-profit zajmująca się zabezpieczaniem i wspieraniem sieci Solana, regularnie publikuje audyty stron zewnętrznych dotyczące wpływu Solany na energię, a także tego, jak wypada ona w porównaniu z innymi projektami blockchain i ich średnim zużyciem w gospodarstwie domowym. W najnowszym raporcie, opublikowanym we wrześniu 2022, zwrócono uwagę na następujące statystyki dotyczące zużycia energii:
Czym Jest SOL?
SOL to rodzimy token użytkowy Solany, który sieć spala w ramach swojego modelu deflacyjnego. Użytkownicy korzystają z SOL do opłacania transakcji podczas dokonywania transferów i interakcji ze smart kontraktami. Posiadacze SOL mogą także zostać walidatorami sieci. Podobnie jak w przypadku Ethereum, Solana pozwala deweloperom na budowanie smart kontraktów i tworzenie projektów bazujących na blockchainie.
SOL używa protokołu SPL; SPL to standard tokenów w Solana blockchain, podobny do ERC-20 na Ethereum. Token SOL ma dwa główne zastosowania:
Uiszczanie opłat za transakcje podczas korzystania z sieci lub smart kontraktów.
Stakowanie tokenów w ramach mechanizmu konsensusu Proof of Stake.
Zdecentralizowane aplikacje (DApps) zbudowane na Solanie tworzą nowe przypadki użycia dla SOL i innych tokenów zbudowanych przy użyciu standardu SPL.
Ekosystem Solana
Ekosystem Solany rozrósł się masowo od czasu uruchomienia jego mainnetu-beta w 2020 roku. W grudniu 2022 roku, było 21 255 repozytoriów deweloperskich GitHub używających Solany, która obsługuje osiem milionów aktywnych użytkowników.
Integrację z Solaną zapowiedzieli także tradycyjni giganci gospodarczy. Należą do nich Discord (który pozwala użytkownikom łączyć swoje profile i Portfele Solana) i ASICS (który wykorzystał szynę płatności Solana Pay, aby umożliwić klientom zakup limitowanego projektu butów).
Szybkie transakcje i wysoka przepustowość Solany sprawiły, że jest ona wybierana jako sieć dla kilku przypadków użycia Web3, takich jak:
NFT: Szybki czas transakcji i niskie opłaty, pobudziły rozkwit solidnego ekosystemu Solana NFT. Ponad 22,7 mln NFT zostało zmintowane na Solanie, przez ponad 150 000 twórców od grudnia 2022, a Solana NFT jest wspierana przez właściwości Meta, Facebook i Instagram. Kilka godnych uwagi projektów Solana NFT to Degenerate Ape Academy, Okay Bears i Solana Monkey Business.
Płatności: Protokół Solana Pay zasilił ekosystem bezproblemowych, niewymagających uprawnień struktur płatniczych, które mogą rozliczać płatności w ciągu kilku sekund. W ostatnim ogłoszeniu Stripe'a dotyczącym przejścia z fiat na krypto, 11 z 16 projektów wymienionych jako partnerzy początkowi, zostało zbudowanych na Solanie.
Gry: Według stanu na grudzień 2022, obecnie istnieje 15 gier, które są aktywne i używane przy użyciu Solany, z 37 oczekiwanymi do marca 2023 roku.
DeFi: Szybkie czasy transakcji Solany sprawiają, że jest ona idealna dla zdecentralizowanych finansów (DeFi), a projekty Solana DeFi zebrały ponad 150 milionów $ w 2022 roku. Godne uwagi projekty to m.in. społecznościowy portfel zleceń OpenBook i Jupiter Aggregator.
DAO: Nowe narzędzia doprowadziły do gwałtownego wzrostu decentralized autonomous organizations (DAO) na Solanie, co doprowadziło do 8489 propozycji DAO i 34 484 całkowitych głosów.
Urządzenia Mobilne: Wraz z czerwcowym ujawnieniem Sagi, pierwszego telefonu komórkowego, który wykorzystuje Solana Mobile Stack, ekosystem Solana przewodzi w rozwoju krypto typu mobile-first. Pierwsze urządzenia Saga wysłano do deweloperów w grudniu 2022 roku.
Co Dalej?
Konferencja Breakpoint 2022 organizowana przez Solana Foundation, zwróciła uwagę na szereg projektów, które będą realizowane w najbliższych miesiącach i latach, w tym:
Firedancer: Jump Crypto rozwija nowe, podstawowe oprogramowanie typu open-source Solana, w tym drugiego klienta walidatora, który od listopada może przetwarzać 1,2 mln TPS w środowisku testowym, co jeszcze bardziej zwiększy przepustowość Solany.
Urządzenia Mobilne: Urządzenia Saga mają być ogólnie dostępne w 2023 roku. Solana Mobile w styczniu 2023 roku uruchomi również Solana DApp Store, czyli bezpłatny, skoncentrowany na Web3 sklep dla DApps.
Modernizacja sieci: Wprowadzono szereg modernizacji w celu poprawy wydajności sieci, w tym QUIC, jakość usług ważoną stawkami oraz rynki opłat. Współzałożyciel Solana Labs, Anatoly Yakovenko, również przedstawił swoją wizję tego, jak chce ulepszać sieć.
Wnioski Końcowe
Po pojawieniu się na scenie blockchain w 2020 roku, Solana nadal dojrzewa do solidnego, zrównoważonego ekosystemu. Od tego czasu stała się popularnym wyborem zarówno dla projektów, jak i użytkowników, i wydaje się, że może się jeszcze bardziej rozwinąć.