Kısa Özet
Bitcoin hakimiyeti veya BTC hakimiyeti, bitcoinin piyasa değerinin kripto para piyasasının geri kalanının piyasa değerine oranı olarak ölçülür. Bazı kripto yatırımcıları, bitcoin hakimiyetini alım satım stratejilerini ve portföy yapılarını düzenlemek için bir rehber olarak kullanır.
Giriş
Piyasada artık binlerce altcoin olsa da ilk kripto para olan bitcoin, piyasa değeri bazında hala en büyük dijital varlık olmayı sürdürmektedir. Kripto piyasasının toplam değeri içinde Bitcoin'in payının dinamiklerini gözlemleyen yatırımcılar, tekrarlanan bazı piyasa koşulu kalıpları tespit etmiştir. Bunun sonucunda da bazı kişiler, BTC hakimiyetini alım satım davranışlarına yönelik bir rehber olarak kullanmaya başlamıştır. Bu kişiler, BTC hakimiyetinin genel piyasa trendlerinin güncel durumuna ilişkin içgörüler sunabileceğine inanmaktadır.
BTC hakimiyeti ve piyasa değeri
Basitçe ifade edecek olursak, piyasa değeri dolaşımdaki belirli bir varlığın toplam değerini ifade eder. Bitcoin için piyasa değeri, güncel fiyat ile bugüne kadar çıkarılmış BTC sayısını çarparak hesaplanır.
Bitcoin hakimiyetini şu formülle hesaplayabilirsiniz:
Bitcoin hakimiyeti = Bitcoin piyasa değeri/Toplam kripto para piyasa değeri
BTC hakimiyetini etkileyen faktörler
Değişen trendler
Altcoinlerin sayısının hızla artmasından önce bitcoin hakimiyetinin %90'ların üzerine çıkması alışıldık bir durumdu. Genel olarak altcoinlerin daha fazla kullanıcı edinmesi ve yatırımcıların ilgisini daha fazla çekmesiyle, bitcoin neredeyse tamamen kendisi üzerinde toplanmış ilginin bir kısmını büyük fiyat dalgalanmaları yaşayan diğer varlıklara ve heyecan verici yeni kullanım alanlarına sahip projelere kaptırmıştır.
Bitcoin değer transferinin işleyiş şeklini değiştirmek üzere yaratılmışken, kripto projeleri bundan çok daha fazlasını yapacak bir şekilde gelişmiştir. Bitcoin'in aksine birçok altcoin, para transferinin ötesinde oyun, sanat ve merkeziyetsiz finansal hizmetler de dahil olmak üzere farklı sektörlerde kullanılmaktadır. Güncel trendlere bağlı olarak belirli bir tür kripto projesine yönelik ilgi ve alım satım miktarı daha fazla olabilir. Örneğin NFT'lerin popülerlik kazanması, BTC hakimiyetinin NFT ile ilgili tokenlerin lehine olacak şekilde düşmesine neden olmuştur.
Zamanla Bitcoin, daha "istikrarlı" kripto varlıklarından biri konumuna gelmiştir. Alım satım yapanların yeni bazı altcoinlerin sergilediği daha dramatik fiyat dalgalanmalarına ve ilgili kâr fırsatlarına yönelik ilgisi de bitcoinin hakimiyetini etkileyerek fonların daha riskli varlıklara yönelmesine neden olabilir. Bu durumda, bu altcoinlerin hangi sektörleri temsil ettiği, söz konusu kâr potansiyeli kadar önemli olmayabilir.
Boğa veya ayı piyasası
Son birkaç yılda, sabit coinlerin popülerliği genel anlamda artmış ve bu trend BTC hakimiyeti üzerinde baskı yaratmaya başlamıştır. Sabit coinler, çoğunlukla ayı piyasasında veya oynaklık dönemlerinde düşen fiyatlar karşısında kripto yatırımcılarının fonlarını korumak için kullanılır. Sabit coin, değerini bir itibari para veya mal gibi fiyatı daha istikrarlı bir varlıkla eşit tutmak üzere tasarlanmış bir altcoindir. Kripto yatırımcıları ve alım satım yapanlar çoğu zaman sabit coinleri kriptolarını itibari paraya dönüştürmek zorunda kalmadan kârı almak için kullanır. Fonlar BTC piyasasından çıkarak sabit coinlere dönüştürüldüğünde de BTC hakimiyeti azalabilir.
Boğa piyasasında ise bunun tam tersi olması muhtemeldir. Piyasa yükselişe geçtiğinde, alım satım yapanlar sabit coinlerden daha fazla alım satım fırsatı sunan bitcoin gibi daha oynak varlıklara geçmek isteyebilir. Fakat bazı kişiler daha riskli seçenekleri de tercih edebilir ve likiditeyi BTC'den bile daha oynak altcoinlere kaydırabilir. Dolayısıyla, olumlu piyasa koşullarının bitcoin hakimiyeti üzerindeki genel etkisi büyük oranda bağlamla ilişkilidir.
Sabit coinler aracılığıyla piyasaya giriş
Sabit coinler, itibari para kullanmaya kıyasla farklı birçok kripto paraya erişmek için daha kolay bir yol sunar. Bunun nedeni, geçiş kanalı borsaları olarak adlandırılan itibari paradan kriptoya geçiş borsaları mevcut olsa da bunlarda bazı kısıtlamalar olabilmesi ve yalnızca daha popüler kripto para ve sabit coinleri sunmalarıdır. Buna karşılık, kriptodan kriptoya borsalar ise genellikle belirli sabit coinlerle takas edilebilen daha kapsamlı bir kripto para seçkisi sunar. Bu nedenle, belirli kripto paralarla işlem yapmak isteyen kişiler piyasaya sabit coinler aracılığıyla girebilir. Doğal olarak, yeni fonların önemli bir miktarı piyasaya bitcoinle değil de sabit coinlerle girerse, kripto piyasasının toplam değeri artar ve BTC hakimiyetinde bir düşüş yaşanır.
Yeni coinlerin ortaya çıkması
Bazen piyasaya yeni çıkan coinler hızla popülerlik kazanarak BTC hakimiyetinin düşmesine neden olabilir. Bitcoin'in piyasadaki diğer tüm coinlerle "savaştığını" göz önünde bulundurursak, aynı anda birkaç popüler altcoinin ortaya çıkması hakimiyetini etkileyebilir. Fakat bu altcoinlerin ilk heyecan sona erdikten sonra popülerliklerini kaybetme ihtimali de vardır. Bu olursa ve fonlar bu altcoinlerden BTC'ye aktarılır veya tamamen kripto piyasasının dışına çıkarılırsa, BTC hakimiyeti tekrar yükselebilir.
Alım satımda BTC hakimiyetini kullanma
Wyckoff Yöntemi
1930'ların başında geliştirilen Wyckoff Yöntemi, geleneksel piyasalardaki yatırımcılar ve alım satım yapanlar için tasarlanmış bir dizi ilkedir. Bu ilkelerden neden-sonuç yasası gibi bazıları, BTC hakimiyetini kullanarak kâr fırsatları yakalamaya çalışırken uygulanabilir.
Birçok yatırımcı Wyckoff Yöntemini bir piyasa trendini tespit etmek, trend değişimi olasılığını tahmin etmek ve alım satım işlemleri için en doğru zamanı belirlemek amacıyla kullanır. Wyckoff'a göre alım satım davranışları dört aşama altında sınıflandırılabilir: birikim, yükseliş trendi, dağıtım ve düşüş trendi. Fonların nereye ve ne zaman aktığını belirlemek, bilinçli alım satım kararları vermek için piyasada en doğru zamanı bulmaya çalışan bazı kişiler için önemli olabilir.
Yatırımlarını çeşitlendiren birçok kişi çoğu zaman bu yaklaşımı daha güçlü trendi seçmek için kullanır. Wyckoff Yönteminin kullanılabileceği birkaç senaryoyu aşağıda görebilirsiniz.
Altcoin sezonunu tespit etmek için BTC hakimiyetini kullanma
Piyasadaki altcoin sayısının artmasıyla, bitcoinin hakimiyetinin azalması hiç şaşırtıcı değildir. Son yıllarda bazı altcoinler daha fazla popülerlik kazanarak tüm altcoinlerin toplam piyasa değerinin kısa süreliğine bitcoininkini geçmesine neden olmuştur. Altcoinlerin istikrarlı bir şekilde bitcoinden daha iyi performans gösterdiği dönemlere "altcoin sezonu" veya alt sezonu adı verilir. Wyckoff Yöntemi ilkelerine göre, fonların bu şekilde bitcoinden altcoinlere kayması döngüseldir.
Altcoinler bir altcoin sezonu sırasında daha iyi performans gösterme eğiliminde olduğundan, piyasa döngüsünün bu evresinde bitcoinin hakimiyeti zayıflayabilir. Dolayısıyla, hem bitcoin hem de altcoin alıp satan kişiler portföylerini uygun şekilde düzenlemek için bitcoinin hakimiyetini takip edebilir.
Güncel bitcoin fiyatı ile BTC hakimiyetini kullanma
Bazı kişiler, alım satım kararlarına yardımcı olması için bitcoin hakimiyetiyle birlikte bitcoin fiyatını da takip eder. Bunlar kesin kurallar olmasa da BTC fiyatı ve hakimiyetinin işaret edebileceği olası bazı sonuçlar şunlardır:
BTC'nin hem fiyatının hem de hakimiyetinin yükselmesi, potansiyel bir bitcoin boğa piyasasına işaret edebilir.
BTC'nin fiyatı yükselirken hakimiyetinin düşmesi, potansiyel bir altcoin boğa piyasasına işaret edebilir.
BTC'nin fiyatı düşerken hakimiyetinin yükselmesi, potansiyel bir altcoin ayı piyasasına işaret edebilir.
BTC'nin hem fiyatının hem de hakimiyetinin düşmesi, tüm kripto piyasası için potansiyel bir ayı piyasasını işaret edebilir.
Bu iki etmen kesin bir ayı veya boğa piyasası anlamına gelmese de geçmişteki gözlemler böyle bir korelasyon olduğu göstermektedir.
Son Söz
BTC hakimiyeti, piyasa döngülerinin nasıl değiştiğine ışık tutan bir araçtır. Bazı kişiler BTC hakimiyetini alım satım stratejilerini belirlemek için kullanırken, bazıları da çeşitlendirilmiş portföylerini yönetmek için hakimiyetten faydalanır. BTC hakimiyetinin bitcoinin veya diğer herhangi bir kriptonun performansını garanti etmediği, fakat kişilerin alım satım yaklaşımlarını planlamasına yardımcı olan bir rehber addedildiği unutulmamalıdır.