TL;DR
Wprowadzenie
Na każdym rodzaju giełdy (powiązanym z Forex, akcjami czy krytpo) sprzedający są dopasowywani do kupujących. Bez tych punktów spotkań musiałbyś(-aś) reklamować swoje oferty wymiany Bitcoin na Ethereum w mediach społecznościowych i mieć nadzieję, że znajdzie się ktoś zainteresowany.
Porozmawiajmy o płynności
Uncja złota jest bardzo płynnym aktywem, ponieważ można ją łatwo wymienić na gotówkę w krótkim czasie. Dziesięciometrowy posąg prezesa Binance jadącego na byku jest niestety wysoce niepłynnym zasobem. Choć wyglądałby świetnie w każdym ogrodzie przed domem, w rzeczywistości nie każdy byłby zainteresowany takim przedmiotem.
I odwrotnie, rynek niepłynny nie wykazuje żadnej z tych właściwości. Jeśli chcesz sprzedać składnik aktywów, będziesz miał problem ze sprzedażą go po uczciwej cenie, ponieważ nie ma tak dużego popytu. W konsekwencji rynki niepłynne często mają znacznie wyższy spread bid-ask.
W porządku! Skoro omówiliśmy już płynność, czas przejść do makerów i takerów.
Makerzy i takerzy na rynku
Jak wspomniano, traderzy, którzy gromadzą się na giełdzie, działają jako makerzy albo takerzy.
Makerzy
Zlecenie Maker (Post Only), takie jak opisane powyżej, wymaga wcześniejszego ogłoszenia swoich zamiarów poprzez dodanie ich do księgi zleceń. Jesteś makerem, ponieważ w pewnym sensie „stworzyłeś(-aś)” rynek. Giełda w tej sytuacji działa jak sklep spożywczy, który pobiera opłatę od osób fizycznych za umieszczanie towarów na półkach, a Ty jesteś osobą, która właśnie takie towary chce wyłożyć na półke.
Często duzi traderzy i instytucje (np. specjalizujące się w transakcjach o wysokiej częstotliwości) przejmują rolę animatorów rynku. Alternatywnie, drobni handlowcy mogą zostać makerami, po prostu składając określone typy zleceń, które nie są realizowane od razu.
Pamiętaj, że użycie zlecenia limit nie gwarantuje, że Twoje zlecenie będzie zleceniem ekspresowym. Jeśli chcesz mieć pewność, że zlecenie trafi do księgi zleceń przed jego wypełnieniem, podczas składania zlecenia wybierz opcję „Post Only” (obecnie dostępne tylko w wersji przeglądarkowe i wersji aplikacji na urządzenia stacjonarne).
Takerzy
Trzymając się analogii sklepu - ludzie umieszczają swoje towary na półkach, aby ktoś przyszedł i je kupił. Takim kupującym właśnie są takerzy. Jednak zamiast brać puszki fasoli ze sklepu, "zjada" on płynność, którą zapewniasz.
Jeśli kiedykolwiek złożyłeś(-aś) zlecenie market na Binance lub innej giełdzie kryptowalut, aby dokonać transakcji, byłeś(-aś) takerem (biorcą płynności). Ale pamiętaj, że możesz być również zostać takerem, używając zleceń limit. W skrócie jest się takerem, ilekroć wypełniasz czyjeś zlecenia.
Opłaty maker-taker
Wiele giełd generuje znaczną część swoich przychodów, pobierając opłaty transakcyjne od dopasowanych zleceń użytkowników. Oznacza to, że za każdym razem, gdy tworzysz zlecenie i jest ono realizowane, płacisz niewielką kwotę w formie opłaty. Ale ta kwota różni się w zależności od giełdy, a także wielkości i roli twojej transakcji.
Przemyślenia końcowe
W przypadku giełd korzystających z modelu maker-taker, makerzy mają zasadnicze znaczenie dla atrakcyjności platformy jako miejsca obrotu. Generalnie giełdy wynagradzają twórców niższymi opłatami, ponieważ zapewniają płynność. Z drugiej strony, biorcy wykorzystują tę płynność do łatwego kupowania lub sprzedawania aktywów. Jednak często płacą za to wyższą opłatę.