Αποποίηση ευθυνών: Το παρόν άρθρο αποσκοπεί στην παροχή γενικών οδηγιών για την προστασία των χρηστών και των επενδυτών DeFi. Η λίστα είναι ενδεικτική και δεν πρέπει να θεωρείται οικονομική συμβουλή. Η Ακαδημάι Binance δεν φέρει την ευθύνη για τις επενδυτικές σας αποφάσεις.
TL;DR
Καθώς όλο και περισσότεροι άνθρωποι ενδιαφέρονται για τις συναρπαστικές οικονομικές καινοτομίες που πραγματοποιούνται λόγω DeFi, οι απατεώνες βρίσκουν περισσότερους τρόπους για να τις εκμεταλλευτούν.
Το DeFi είναι ένας ιδιαίτερα σκληρός χώρος – συνήθως, δεν υπάρχουν καλοί τρόποι για να ανακτήσετε χρήματα ή να καταστήσετε υπεύθυνους τους κακόβουλους παράγοντες. Ωστόσο, αν ξέρετε τι να προσέξετε, ίσως μπορέσετε να μειώσετε τις πιθανότητες να σας εκμεταλλευτούν οι απατεώνες.
Εισαγωγή
Η αποκεντρωμένη χρηματοδότηση (DeFi) καινοτομεί σε πολλούς τομείς. Απ' ό,τι φαίνεται, νέα έργα DeFi κυκλοφορούν κάθε λεπτό και είναι εξαιρετικά δύσκολο να συμβαδίσετε, πόσο μάλλον το να κάνετε τη δική σας έρευνα (DYOR).
Συχνά μιλάμε για το πώς τα blockchain είναι άνευ άδειας – κάτι που στην ουσία σημαίνει ότι είναι "δημόσια". Κανείς δεν χρειάζεται άδεια για να τα χρησιμοποιήσει, να τα αναπτύξει ή να ξεκινήσει έργα σε αυτά. Αν και αυτή η αξία είναι εγγενής σε κρυπτονομίσματα όπως το Bitcoin, έχει και τις αρνητικές της πτυχές.
Οποιοσδήποτε μπορεί να ξεκινήσει έργα απάτης ή παραπλανητικά έργα και δεν υπάρχει τρόπος για να τους σταματήσουν. Βασικά, όχι ακριβώς τίποτα – εμείς, ως κοινότητα, μπορούμε να βοηθάμε ο ένας τον άλλον για να αναγνωρίσουμε ορισμένα συνηθισμένα μοτίβα που διαχωρίζουν τις νόμιμες καινοτομίες από τις παραπλανητικές κινήσεις.
Τι πρέπει να προσέχετε;
Ποιος είναι ο στόχος του έργου;
Ίσως φαίνεται σαν μια προφανής ερώτηση, ειδικά αν είστε νέοι στον χώρο του DeFi.
Ωστόσο, η πλειονότητα των περιουσιακών στοιχείων κρύπτο δεν παρουσιάζει τίποτα καινούργιο. Βέβαια, υπάρχουν και εξαιρετικά συναρπαστικές καινοτομίες – γι' αυτό άλλωστε είμαστε εδώ! Αλλά πολλά νέα έργα προσπαθούν απλώς να επωφεληθούν από την προσοχή που είναι στραμμένη στο DeFi χωρίς καν να προσπαθήσουν να καινοτομήσουν.
Έτσι, ένα πράγμα που μπορείτε να ρωτήσετε είναι – προσπαθεί αυτό το έργο να κάνει κάτι νέο και καινοτόμο; Προσπαθούν να συμβάλουν στη νέα ψηφιακή οικονομία με το έργο τους; Σε τι διαφέρει από τους ανταγωνιστές του; Υπάρχει κάποια μοναδική πρόταση αξίας;
Αυτές είναι πολύ απλές ερωτήσεις κοινής λογικής. Ωστόσο, θέτοντας αυτές τις ερωτήσεις, μπορείτε να εξαλείψετε σημαντικές απάτες.
Αναπτυξιακή δραστηριότητα
Κάτι άλλο που μπορείτε να εξετάσετε είναι η δραστηριότητα των προγραμματιστών. Το DeFi είναι στενά συνδεδεμένο με την πρακτική του ανοιχτού κώδικα.
Έτσι, αν έχετε κάποιες γνώσεις προγραμματισμού, μπορείτε να προχωρήσετε και να ρίξετε μια ματιά στον κώδικα μόνοι σας. Το σημαντικό χαρακτηριστικό του ανοιχτού κώδικα, όμως, είναι ότι αν υπάρχει αρκετό ενδιαφέρον για το έργο, σίγουρα θα το κάνουν και άλλοι. Αυτό μπορεί πιθανότατα να αποκαλύψει αν το έργο έχει κακόβουλες προθέσεις.
Επιπλέον, μπορείτε επίσης να εξετάσετε τη δραστηριότητα ανάπτυξης. Οι προγραμματιστές στέλνουν συνεχώς νέο κώδικα; Παρόλο που αυτή η μέτρηση μπορεί να παραποιηθεί, μπορεί να αποτελέσει ένα καλό βαρόμετρο για να διαπιστώσετε αν οι προγραμματιστές λένε την αλήθεια ή αν θέλουν απλώς να βγάλουν γρήγορα λεφτά.
Έλεγχοι έξυπνων συμβάσεων
Κάτι που ακούγεται πολύ συχνά όσον αφορά τις έξυπνες συμβάσεις και το DeFi είναι οι έλεγχοι. Οι έλεγχοι υποτίθεται ότι διασφαλίζουν ότι ο κώδικας είναι ασφαλής. Αν και αποτελούν ουσιαστικό κομμάτι της ανάπτυξης έξυπνων συμβάσεων, πολλοί προγραμματιστές αναπτύσσουν τον κώδικά τους χωρίς ελέγχους. Αυτό μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο από τη χρήση αυτών των συμβάσεων.
Κάτι που πρέπει να σημειωθεί σε αυτό το σημείο είναι ότι οι έλεγχοι είναι ακριβοί. Τα νόμιμα έργα, συνήθως μπορούν να πληρώσουν για τους ελέγχους, αλλά τα έργα απάτης συνήθως δεν μπαίνουν στον κόπο.
Αυτό σημαίνει ότι αν ένα έργο έχει ελεγχθεί, είναι απολύτως ασφαλές για χρήση; Όχι. Οι έλεγχοι είναι απαραίτητοι, αλλά κανένας έλεγχος δεν σημαίνει ποτέ απόλυτη ασφάλεια. Να έχετε πάντα επίγνωση των κινδύνων της κατάθεσης των χρημάτων σας σε μια έξυπνη σύμβαση.
Είναι ανώνυμοι οι ιδρυτές;
Ο κόσμος των κρύπτο έχει βασιστεί στην ελευθερία της ανωνυμίας (και της ψευδωνυμίας) που μπορεί να προσφέρει το διαδίκτυο. Εξάλλου, πιθανότατα δεν θα μάθουμε ποτέ ποιος είναι ο Satoshi Nakamoto – το ίδιο το άτομο (ή της ομάδας) που δημιούργησε το πρώτο κρυπτονόμισμα.
Ωστόσο, οι ομάδες με ανώνυμους ιδρυτές εξακολουθούν να ενέχουν έναν πρόσθετο κίνδυνο που πρέπει να λάβετε υπόψη σας. Αν αποδειχθεί ότι είναι απατεώνες, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να μην μπορούν να αναλάβουν την ευθύνη. Αν και τα εργαλεία ανάλυσης εντός αλυσίδας εξελίσσονται όλο και περισσότερο, εξακολουθεί να είναι διαφορετικό αν οι ιδρυτές διακυβεύουν μια φήμη που συνδέεται με την ταυτότητά τους στον πραγματικό κόσμο.
Λάβετε υπόψη ότι δεν είναι απάτες όλα τα έργα που διευθύνονται από ανώνυμες ομάδες. Υπάρχουν σίγουρα πολλά παραδείγματα νόμιμων έργων με ανώνυμες ομάδες εκεί έξω. Παρόλα αυτά, θα πρέπει να εξετάζετε τις επιπτώσεις της ανωνυμίας της ομάδας κατά την αξιολόγηση των έργων.
Συνοψίζοντας, είναι απάτες τα έργα με ανώνυμους ιδρυτές; Όχι. Τα έργα με ανώνυμους ιδρυτές είναι πιο δύσκολο να αναλάβουν ευθύνη για κακόβουλη συμπεριφορά; Ναι.
Πώς διανέμονται τα token;
Η οικονομία που διέπει τα token είναι μια κρίσιμη πτυχή που πρέπει να εξετάσετε όταν ερευνάτε ένα έργο DeFi. Ένας από τους τρόπους με τους οποίους ένας απατεώνας μπορεί να βγάλει χρήματα είναι η αύξηση της τιμής του token, ενώ έχει ένα τεράστιο χαρτοφυλάκιο και στη συνέχεια το απορρίπτει στην αγορά.
Τι θα συμβεί εάν, ας πούμε, το 40-50-60% του συνολικού δημόσια διαθέσιμου όγκου πωληθεί στην ελεύθερη αγορά; Η τιμή των token πέφτει, χάνοντας σχεδόν όλη την αξία τους. Αν και η σημαντική κατανομή των token δεν αποτελεί από μόνη της προειδοποιητικό σημάδι για κάποιους, μπορεί να οδηγήσει σε προβλήματα στη συνέχεια.
Εκτός από τις κατανομές, πρέπει να λάβετε υπόψη πώς διανέμονται τα token. Γίνεται μέσω μιας αποκλειστικής προπώλησης, που είναι διαθέσιμη μόνο σε συγκεκριμένα άτομα, που κάνουν μια πολύ καλή συμφωνία και στη συνέχεια διαφημίζουν το έργο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης; Είναι μια αρχική νομισματική προσφορά (ICO); Προβαίνουν σε μια αρχική προσφορά ανταλλαγής (IEO) όπου ένα ανταλλακτήριο κρύπτο διακυβεύει τη φήμη του; Διανέμουν token μέσω ενός airdrop που πιθανότατα προκαλεί μεγάλη πίεση πώλησης;
Τα μοντέλα διανομής token έχουν πολλές πτυχές που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Σε πολλές περιπτώσεις, είναι δύσκολο ακόμη και να πάρει κανείς στα χέρια του αυτές τις πληροφορίες, γεγονός που από μόνο του μπορεί να αποτελέσει προειδοποιητικό σημάδι. Ωστόσο, αν θέλετε να έχετε μια πλήρη εικόνα του έργου, αυτές οι πληροφορίες είναι απολύτως απαραίτητες.
Πόσο πιθανή είναι μια απάτη εξόδου;
Η υπεργολαβία απόδοσης (ή εξόρυξη ρευστότητας) είναι ένας νέος τρόπος για την κυκλοφορία token DeFi. Πολλά νέα έργα DeFi χρησιμοποιούν αυτήν τη μέθοδο διανομής, καθώς μπορεί να δημιουργήσει κάποιες ευνοϊκές μετρήσεις διανομής για το έργο. Η ιδέα είναι ότι οι χρήστες κλειδώνουν τα κεφάλαιά τους σε έξυπνες συμβάσεις και παίρνουν ως αντάλλαγμα ένα μέρος των νέων token.
Πιθανότατα καταλαβαίνετε πού πάει αυτό. Ορισμένα έργα θα πάρουν κατευθείαν τα κεφάλαια του pool ρευστότητας. Κάποιοι θα χρησιμοποιήσουν πιο εξελιγμένες μεθόδους ή θα έχουν μεγάλη προ-εξόρυξη.
Επιπλέον, νέα altcoin καταχωρούνται συχνά σε αυτοματοποιημένους ειδικούς διαπραγματευτές (AMM) όπως το Uniswap ή το Sushiswap. Εάν η ομάδα έργου παρέχει ένα μεγάλο κομμάτι της ρευστότητας για το ζεύγος της αγοράς σε AMM, μπορεί κάλλιστα να το αφαιρέσει και να βγάλει τα token από την αγορά. Αυτό συνήθως έχει ως αποτέλεσμα η τιμή του token να μηδενίζεται. Δεδομένου ότι ουσιαστικά δεν υπάρχει μια αγορά για να πραγματοποιείτε πωλήσεις, αυτό το φαινόμενο ονομάζεται συχνά rug pull.
Συμπεράσματα
Είτε θέλετε να συμμετάσχετε στον σκληρό κόσμο της υπεργολαβίας απόδοσης είτε απλώς να χρησιμοποιήσετε αποκεντρωμένα πρωτόκολλα για ανταλλαγές και συναλλαγές, οι απάτες DeFi είναι άφθονες. Ελπίζουμε ότι αυτές οι γενικές οδηγίες θα σας βοηθήσουν να εντοπίζετε καλύτερα τα κακόβουλα έργα και τους κακόβουλους παράγοντες.
Έχετε ακόμα ερωτήσεις σχετικά με την αγορά DeFi και τις απάτες εξόδου; Ρίξτε μια ματιά στην πλατφόρμα ερωτήσεων και απαντήσεων, Ρωτήστε την Ακαδημία, στην οποία η κοινότητα της Binance θα απαντήσει στις ερωτήσεις σας.