Kısa Özet
Curve Finance, Ethereum üzerinde çalışan bir merkeziyetsiz borsadır (DEX). Sabit coinlerin takas edilebilmesi için özel olarak tasarlanmıştır. Tek ihtiyacınız olan bir Ethereum cüzdanı ve biraz da fondur. Böylece farklı sabit coinleri, düşük ücret ve fiyat kaymasıyla takas edebilirsiniz.
Curve'ü, "sabit coinler için Uniswap" olarak düşünebilirsiniz. Özel fiyatlama formülü sayesinde, bir coinin tokenlaştırılmış farklı versiyonlarını takas etmek için de ideal bir platform olarak hizmet eder.
Otomatik piyasa yapıcılar (AMM), kripto dünyası üzerinde büyük bir etki yarattı.
Uniswap, Balancer ve
PancakeSwap gibi likidite protokolleri, herkesin piyasa yapıcı olmasına ve farklı piyasa çiftlerinden işlem ücretleri kazanmasına imkan tanıyor.
Peki bu AMM'ler, merkezi borsalarla ciddi bir şekilde rekabet edebilir mi? Belki. Fakat şimdiden, bir alanda büyük bir potansiyel sergilemekteler – ve bu da sabit coin alım satımı. Curve Finance, bu alanın öncüsü konumuna yerleşmiş durumda.
Curve Finance (
https://curve.fi), sabit coinleri düşük ücret ve fiyat kaymasıyla takas etmek için tasarlanmış bir otomatik piyasa yapıcı protokolüdür. Herkesin, varlıklarını birkaç farklı likidite havuzuna ekleyebildiği ve işlem ücretlerinden kazanç elde edebildiği merkeziyetsiz bir
likidite toplayıcısıdır.
AMM makalemizi okuduysanız, AMM'lerin bir
emir defteri yerine fiyatlandırma algoritmasıyla çalıştığını biliyorsunuzdur. Curve'deki fiyatlandırma formülünün çalışma şekli nedeniyle platform, nispeten benzer bir fiyat aralığında kalan tokenları takas etmek için son derece kullanışlıdır.
Diğer bir deyişle yalnızca sabit coinleri değil, bir coinin tokenlaştırılmış farklı versiyonlarını takas etmek için de çok kullanışlıdır. Bu nedenle Curve; WBTC, renBTC ve sBTC gibi
tokenlaştırılmış farklı Bitcoin versiyonlarını takas etmek için kullanılabilecek en iyi yollardan biridir.
Bu makalenin yazıldığı tarih itibarıyla, farklı birçok sabit coin ve varlığı takas etmek için 17 Curve havuzu mevcuttur. Tabi ki bunlar, piyasa talebine ve sürekli değişim halinde olan
DeFi dünyasına bağlı olarak her an farklılık gösterebilir. En popüler sabit coinler arasında USDT, USDC, DAI, BUSD, TUSD ve sUSD yer alır.
Curve ekibi hakkında resmi bir bilgi yoktur, fakat
GitHub katkılarının büyük bir kısmı NuCypher adlı bilgisayar ve ağ güvenliği şirketinin CTO'su Michael Egorov tarafından yapılmıştır.
Daha önce de bahsettiğimiz gibi varlıkların fiyatı bir emir defteri yerine fiyatlandırma formülüne bağlı olarak belirlenir. Curve tarafından kullanılan formül, aşağı yukarı aynı fiyat aralığında yapılan takasları desteklemek için özellikle tasarlanmıştır.
Örneğin, 1 USDT'nin 1 USDC'ye ve onun da 1 BUSD'ye yaklaşık olarak denk gelmesi gerektiğini biliyoruz. Fakat 100 milyon dolarlık USDT'yi USDC'ye ve daha sonra da BUSD'ye çevirmek isterseniz, biraz fiyat kayması yaşanacaktır. Curve'ün formülü, bu kaymayı mümkün olduğunca en aza indirmek için tasarlanmıştır.
Burada dikkat edilmesi gereken nokta, varlıkların aynı fiyat aralığında olmaması durumunda Curve'ün formülünün de etkin bir şekilde çalışamayacağıdır. Fakat bunun sorumluluğu sistemde değildir. Sonuçta USDT'nin değeri 0,7 USD ise, Curve'ün dışında çok yanlış giden başka bir şeyler vardır. Sistem, kendi kontrolünün dışındaki şeyleri onaramaz, dolayısıyla tokenlar endekslerini koruduğu müddetçe formül de görevini başarıyla yapacaktır.
Bu formül sayesinde yüksek tutarlarda bile son derece düşük bir fiyat kayması yaşanır. Aslında Curve'deki
alış satış fiyat farkı, en yüksek
likiditeye sahip bazı merkezi borsalar ve OTC masalarıyla bile boy ölçüşebilir.
Platformlar arasında, güven ve risk konusunda farklı varsayımlar vardır, bu nedenle likidite ve uygulamaya koyma her şey anlamına gelmez. Fakat merkezi ve merkeziyetsiz dünya arasında böylesi bir rekabet yaşandığını görmek kesinlikle heyecan vericidir.
CRV, protokol üzerinde çalışan
merkeziyetsiz otonom organizasyon (DAO) CurveDAO'nun yönetişim tokenıdır. CRV, protokole likidite sunanlara devamlı olarak dağıtılmaktadır ve bu dağıtımın oranı yıllık olarak azalır.
Kasım 2020 itibarıyla, platform üzerinde yapılan her işlemden %0,04 işlem ücreti alınır ve bu da doğrudan likidite sağlayıcılara gider.
Curve, Trail of Bits tarafından denetlenmiştir. Peki, denetlenmiş olması bu projeyi kullanmanın tamamen güvenli olduğu anlamına mı gelir? Kesinlikle hayır! Kaç denetlemeden geçtiğinden bağımsız olarak, herhangi bir akıllı kontratı kullanmaya yönelik riskler her zaman mevcuttur. Yalnızca kaybetmeyi göze alabileceğiniz kadar fon yatırmalısınız.
Diğer tüm AMM protokollerindeki gibi,
geçici kaybı da dikkate almalısınız. Geçici kaybın ne olduğunu bilmiyorsanız, Curve'e likidite eklemeden önce bu konu hakkındaki makalemizi okuyabilirsiniz. Kısaca açıklayacak olursak geçici kayıp, likidite sağlayıcıların bir AMM'e likidite sunmaları nedeniyle yaşayabilecekleri dolar bazında değer kaybıdır.
Arka planda, likidite sağlayıcılara daha fazla gelir yaratmak için likidite havuzu
Compound ya da
yearn.finance'e de sunulabilir. Buna ek olarak, birleştirilebilirlik sayesinde kullanıcılar yalnızca Curve'de değil, aynı zamanda
diğer akıllı kontratlarda da alım satım yapabilir. Sonuç olarak, bu DeFi protokollerinin birçoğu birbirine bağımlı hale geldiği için bu durum ek riskler yaratır. Protokollerden biri çökerse, tüm DeFi ekosistemi içinde hasar yaratan bir zincir tepkime ortaya çıkabilir.
Swerve kendini "adil lansmanlı" olarak tanıtır, yani yönetişim tokenından (SWRV) ekip ya da kurucular için bir pay ayrılmamıştır. SWRV tokenları, herkesin farming için eşit fırsata sahip olduğu bir likidite madenciliği etkinliğiyle dağıtılmıştır. Dolayısıyla Swerve, Curve'ün %100 topluluğa ait ve topluluk tarafından yönetilen bir çatallanması olduğunu iddia eder.
Curve,
Ethereum üzerinde çalışan en popüler AMM'lerden biridir. Yüksek hacimli sabit coin alım satımlarının, düşük fiyat kayması ve alış satış fiyat farklarıyla emanete dayalı olmayan bir şekilde yapılmasına imkan tanır.
Curve'ü DeFi dünyasının merkezine koyan bir diğer unsur ise, diğer blockchain protokollerinin bu projeden büyük oranda faydalanmasıdır. Farklı
merkeziyetsiz uygulamaların birleştirilebilirliği kendine has risklere sahiptir, fakat bu aynı zamanda DeFi'nin en güçlü avantajlarından da biridir.
Curve ve Merkeziyetsiz Finans hakkında başka sorularınız varsa, sorularınızın topluluğumuz tarafından yanıtlandığı soru-cevap platformumuz
Academy'ye Sor'a göz atabilirsiniz.
