Arbitraj Alım Satımı Nedir?

Kısa Özet

Arbitraj alım satımı, farklı piyasalardaki fiyat farklarından faydalanan, nispeten düşük riskli bir alım satım stratejisidir. Bunun için çoğu zaman, aynı varlık (örneğin Bitcoin) farklı borsalarda alınıp satılır. Teoride Bitcoin'in fiyatının Binance'te ve diğer borsalarda aynı olması gerektiğinden böylesi bir fark olması muhtemel bir arbitraj fırsatı yaratır.

Bu yaklaşım, alım satım dünyasında çok sık kullanılan bir stratejidir, fakat bugüne kadar genellikle büyük finansal kurumlar tarafından tercih edilmiştir. Kripto paralar sayesinde finans piyasalarının demokratikleşmesiyle kripto para alım satımı yapanlar için de bu stratejiden faydalanma fırsatı ortaya çıkabilir.

Giriş

Ya yaptığınız alım satımın karlı olacağı garanti olsaydı? Bu işlem neye benzerdi? Bu durumda, bir alım satımı gerçekleştirmeden önce bile buradan bir kar elde edeceğinizi bilirdiniz. Böylesi bir avantaja sahip herkes, artık işe yaramaz hale gelene kadar bu avantajdan faydalanırdı.

Kar garantisi mümkün olmasa da, arbitraj alım satımı buna en yakın şeydir. Alım satım yapanlar, bu tip işlemlere girme fırsatı yakalamak için çılgınca bir rekabet halindedir. Tam da bu yüzden, arbitraj alım satımındaki karlar genellikle hem çok düşüktür hem de işlem başına hız ve hacme büyük oranda dayanır. Arbitraj alım satımlarının büyük kısmının yüksek hızda alım satım (HFT) şirketleri tarafından geliştirilmiş algoritmalar tarafından yapılmasının nedeni budur.

Arbitraj alım satımı nedir?

Arbitraj alım satımı, bir varlığı eş zamanlı olarak bir piyasadan alıp ve diğerinde satarak kar elde etmeyi amaçlayan bir alım satım stratejisidir. Bu işlem genellikle, aynı varlığın işlem gördüğü farklı borsalar arasında yapılır. Bu finansal araçların arasındaki fiyat farkı teoride sıfır olmalıdır, çünkü işlem gören varlıklar tamamen aynıdır.

Arbitraj alım satımı yapan kişilerin (arbitrajör) karşısındaki zorluk yalnızca bu fiyat farklarını bulmak değil, aynı zamanda bu farklar üzerinden hızla işlem yapabilmektir. Diğer kişilerin de bu fiyat farkını görmesi olası olduğundan, kar elde etmek için zaman aralığı oldukça kısadır.

Buna ek olarak, arbitraj alım satımları genellikle düşük riskli olduğundan getiriler de çoğu zaman düşüktür. Bu da arbitraj alım satımı yapanların hem hızlı davranması hem de dişe dokunur bir kazanç elde etmek için büyük miktarda sermayeye sahip olması gerektiği anlamına gelir.

Kripto para alım satımı yapanların hangi arbitraj alım satım türlerini kullanabileceğini merak ediyor olabilirsiniz. Şimdi bu farklı türlerden bahsedeceğiz. 

Arbitraj alım satımı türleri

Dünyanın farklı yerlerinde bulunan ve farklı piyasaları kullanan kişilerin faydalandığı birçok farklı arbitraj stratejisi türü vardır. Fakat söz konusu kripto para alım satımı olduğunda bazı türlerin kullanımı daha yaygındır.

Borsa arbitrajı

Arbitraj alım satımının en yaygın türü, kullanıcının aynı kripto varlığı bir borsadan alıp diğerinde sattığı borsa arbitrajıdır.

Kripto paraların fiyatı hızla değişir. Aynı varlığın farklı borsalardaki emir defterine bakarsanız, fiyatların neredeyse hiçbir zaman aynı anda birbirine eşit olduğunu göremezsiniz. İşte bu noktada, arbitraj alım satımı yapanlar devreye girer ve bu küçük farklardan faydalanarak kar elde etmeye çalışır. Böylece, farklı alım satım platformlarındaki fiyatlar belirli bir aralık içinde kalacağından piyasa daha verimli hale gelir. Bu bağlamda, piyasa verimsizlikleri fırsat anlamına gelebilir.

Peki, bu uygulamada nasıl çalışır? Binance ve başka bir borsa arasında Bitcoin fiyatında farklılık olduğunu varsayalım. Arbitraj alım satımı yapan bir kişi bunu gördüğünde, Bitcoin'i daha düşük fiyatın olduğu borsadan satın almak ve daha yüksek fiyatlı borsada satmak isteyecektir. Tabi ki zamanlama ve işlemi gerçekleştirme çok önemlidir. Bitcoin, nispeten olgun bir piyasadır ve borsa arbitraj fırsatları çok kısa fırsat aralıklarına sahip olma eğilimindedir.

Fonlama oranı arbitrajı

Kripto türev alım satımı yapanların kullandığı bir diğer tür de fonlama oranı arbitrajıdır. Burada, kullanıcı bir kripto para alır ve aynı kriptonun satın alım maliyetinden daha düşük fonlama oranına sahip bir vadeli işlem sözleşmesiyle fiyat hareketlerine karşı riskten korunur. Bu durumda masraf, pozisyonun yaratabileceği herhangi bir ücret anlamına gelir.

Biraz Ethereum'unuz olduğunu varsayalım. Bu yatırımınızdan şu an için memnun olabilirsiniz, ama Ethereum fiyatı çok dalgalanacaktır. Bu yüzden, Ethereum yatırımınızla aynı değerde bir vadeli işlem sözleşmesi satarak (açığa satış yaparak) fiyat riskinden korunmaya karar verirsiniz. Sözleşmenin fonlama oranının size %2 ödediğini varsayalım. Bu da, Ethereum'a sahip olmanın hiçbir fiyat riski olmadan size %2 vereceği ve karlı bir arbitraj fırsatı yakalayacağınız anlamına gelir.

Üçgen arbitraj

Kripto para dünyasındaki çok yaygın bir arbitraj alım satım türü de üçgen arbitrajdır. Bu arbitraj türü, kullanıcının üç farklı kripto para arasında fiyat farklılığı fark etmesi ve bunları bir tür döngü halinde alıp satmasıdır.

Üçgen arbitrajın altında yatan fikir, çapraz para birimi fiyat farklarından (BTC/ETH gibi) avantaj elde etmeye dayanır. Örneğin, BNB'leriniz ile Bitcoin alabilir, daha sonra Bitcoin'lerinizle Ethereum alabilir ve son olarak Ethereum'la tekrar BNB satın alabilirsiniz. Ethereum ve Bitcoin arasındaki bağıl değer, bu para birimlerinin her birinin BNB karşılığındaki değerine denk değilse bir arbitraj fırsatı ortaya çıkar.

➟ Kripto para dünyasına girmek mi istiyorsunuz? Binance'ten Bitcoin satın alabilirsiniz!

Arbitraj alım satımının riskleri

Arbitraj alım satımı nispeten düşük riskli olarak kabul edilse de bu hiç risk olmadığı anlamına gelmez. Risk olmadan ödül de olmaz ve arbitraj alım satımı da bu konuda bir istisna değildir.

Arbitraj alım satımındaki en büyük risk uygulamaya koyma riskidir. Bu durum, siz daha işlemi sonlandıramadan fiyat farklarının kapanması ve sıfır ya da negatif getiri elde etmeniz halinde yaşanır. Fiyat kayması, uygulamaya yavaş koyma, normalin dışında yüksek işlem ücretleri, oynaklıktaki ani bir artış ve benzeri nedenlerden kaynaklanabilir.

Arbitraj alım satımındaki bir diğer büyük risk ise likidite riskidir. Bu durum, arbitrajınızı tamamlamak içi girmeniz ve çıkmanız gereken piyasalarda yeteri kadar likidite olmadığında yaşanır. Vadeli işlem sözleşmesi gibi kaldıraçlı araçları kullanarak alım satım yapıyorsanız ve işlem tahmin ettiğiniz yönün aksinde ilerlerse bir marjin çağrısı da alabilirsiniz. Her zamanki gibi uygun risk yönetimi yapmak çok önemlidir.

Son düşünceler

Arbitraj alım satımından faydalanabilmek, kripto para alım satımı yapanlar için harika bir fırsattır. Bu tip stratejileri kullanmak için yeteri kadar sermayenizin bulunması ve hızlı olmanız durumunda kısa sürede düşük riskli ve karlı işlemler gerçekleştirebilirsiniz.

Arbitraj alım satımının getirdiği riskler göz ardı edilmemelidir. Arbitraj alım satımı “risksiz kar” ya da “garantili kar” izlenimi verse de aslında bu stratejiyi kullanan herkesin tetikte beklemesine neden olacak kadar risk söz konusudur.

Arbitraj alım satımı ya da istatistiksel arbitraj hakkında başka sorularınız varsa, sorularınızın topluluğumuz tarafından yanıtlandığı soru-cevap platformumuz Academy'ye Sor'a göz atabilirsiniz.