Kısa Özet
Giriş
Benzersiz tokenlar (NFT'ler), tüm blockchain ve DeFi ekosisteminde büyük talep görmektedir. NFT konusunda halihazırda birçok bilgi olsa da emanete dayalı olma konusundan pek bahsedilmez. Yarattığınız ya da satın aldığınız NFT'lerin tüm kontrolü aslında kimin elindedir? NFT'leriniz üzerindeki kontrolünüz sandığınızdan az olabilir.
Cüzdanlar ve kripto paralar hakkında bilgi sahibiyseniz bu kavram size tanıdık gelebilir. Aslında, NFT'lerinizin kontrolünün elinizde olması da kontrolü başkasına devretmeniz de geçerli seçeneklerdir. Her şey ne istediğinize ve üstlenmek istediğiniz sorumluluklara bağlıdır.
Emanete dayalı ve emanete dayalı olmayan NFT'lerle karşılaşacağınız başlıca yer, NFT yaratırken ya da alıp satarken kullanacağınız cüzdanı ve platformları seçme aşamasıdır.
Kripto cüzdanı nedir?
Emanete dayalı kripto cüzdanı nedir?
Emanete dayalı bir cüzdan, özel anahtarlarınızın tüm kontrolünü size vermez. Bir üçüncü taraf (örneğin bir borsa ya da emanete dayalı cüzdan hizmeti sağlayıcı) varlıklarınızı sizin adınıza saklar. Özel anahtarınıza kendiniz erişemezsiniz, fakat bu kötü bir anlama gelmez. Her şey, neye ihtiyacınız olduğuna bağlıdır.
Fakat unutmayın ki bu durumda fonlarınızı üçüncü bir tarafa emanet etmiş olursunuz. Kriptolarınız ancak emanetçinin tuttuğu kadar güvende olacaktır. Güvenilir bir borsa ya da hizmet sağlayıcı seçmek işte bu yüzden çok önemlidir.
Emanete dayalı olmayan kripto cüzdanı nedir?
Emanete dayalı olmayan kripto cüzdanı, yalnızca cüzdan sahibinin özel anahtarlara sahip olduğu ve bunları kontrol ettiği bir cüzdandır. Fonları üzerinde daha fazla kontrole sahip olmak isteyen kullanıcılar için emanete dayalı olmayan cüzdanlar en iyi seçenektir.
NFT'ler için hangi cüzdanları kullanabilirim?
Kripto sanat eserlerinizi ya da diğer NFT'lerinizi saklamak için hem emanete dayalı hem de emanete dayalı olmayan cüzdanları kullanabilirsiniz. Fakat cüzdanınızın saklamak istediğiniz NFT türünü desteklediğinden emin olmalısınız. NFT'ler farklı blockchainler üzerinde yer alabilir. Hatta bir blockchain üzerinde farklı türde token standartları bulunabilir. Her standart, tokenların nasıl yaratıldığını ve kullanıldığını belirleyen farklı özellikler ve kurallara sahiptir.
En yaygın token standartları şunlardır:
Emanete dayalı bir cüzdanda (örneğin bir kripto para borsasında) ya da emanete dayalı olmayan bir cüzdanda NFT tutmayı planlıyorsanız, öncelikle NFT'nin token standardını kontrol etmelisiniz. Bu bilgiye sahip olduğunuzda, dijital sanat eserinizin blockchaini ve token standardının cüzdan tarafından desteklendiğinden emin olabilirsiniz.
MetaMask, Trust Wallet ve MathWallet karşınıza çıkma ihtimali yüksek, en yaygın NFT'leri kabul eden, emanete dayalı olmayan cüzdanlardır. Fakat merkezi bir borsayla etkileşim kurarken emanete dayalı bir cüzdan kullanırsınız. En doğrusu, kabul ettiği NFT'ler hakkında daha fazla bilgi edinmek için borsanızın SSS bölümüne ya da web sitesine bakmanızdır.
Cüzdanımla nasıl NFT alabilirim?
Merkeziyetsiz platformlar (emanete dayalı olmayan)
NFT pazarları (emanete dayalı)
Bir NFT pazarı, satın alma sürecinde bir emanetçi gibi hareket eder. Açık artırmada teklif vermek istiyorsanız, fonlarınızı emanet altında tutulacakları platforma göndermeniz gerekir. NFT'nizi satın aldıktan sonra, bu NFT'yi platformun emanete dayalı cüzdanında tutabilir ya da başka bir cüzdana çekebilirsiniz.
Cüzdanımı kullanarak nasıl NFT çıkarabilirim ya da satabilirim?
Merkeziyetsiz platformlar (emanete dayalı olmayan)
NFT çıkarma işleminden sonra varlıklarınız zincir üzerinde saklanır ve değiştirilemez. İsterseniz NFT'lerinizi satışa çıkarabilirsiniz. Featured by Binance, ikincil pazar yeri için şu anda iki satış yöntemini desteklemektedir: sabit fiyatlı satışlar ve açık artırma.
Satışların tamamlanmasının hemen ardından NFT'leriniz alıcılara dağıtılır. Satış bedeli alıcının cüzdanından sizin cüzdanınıza transfer edilir. Süreç, akıllı sözleşme kurallarıyla otomatikleştirilmiş ve güvene alınmıştır.
NFT pazarları (emanete dayalı)
NFT'lerinizi emanete dayalı bir pazar yerinde satmak için kullandığınız platforma yatırmanız gerekir. Bunun için öncelikle platformun satmak istediğiniz NFT türünü kabul edip etmediğini kontrol etmelisiniz. Burada dikkatli olmazsanız, NFT'lerinizi uyumlu olmayan bir platforma göndererek kolayca kaybedebilirsiniz. Tüm pazarlar sabit fiyatlı satışlar ya da açık artırmalar gibi farklı satış seçeneklerine sahip olacaktır.
Başarıyla satılan NFT'leriniz pazar yeri tarafından yeni sahiplerine otomatik olarak transfer edilir. Fonlarınız ya doğrudan harici cüzdanınıza gönderilir ya da çekmeniz için platformda tutulur.
Emanete dayalı bir NFT hizmetinin artıları ve eksileri
Emanete dayalı bir hizmet, NFT alıcı ve satıcılarını eşleştirmek için basit bir yol sunar ve yeni başlayanlar tarafından kolayca kullanılabilir. Anahtarınızı kaybetme konusunda kaygılanmanıza gerek kalmaz ve bu da daha deneyimli kullanıcılar için bile rahatlık sağlar. Arayüzler genellikle kullanıcı dostudur ve tüm sürecin hata kaldırma kapasitesi çok daha yüksektir. Bir sorun yaşanırsa platformun destek hizmetleri yardımcı olabilir.
Emanete dayalı olmayan bir NFT hizmetinin artıları ve eksileri
Emanete dayalı olmayan NFT platformları işlem sürecinde size çok daha fazla kontrol sunar. NFT'leri bir aracı olmadan doğrudan cüzdanınızdan alıp satabilmeniz, işlem ücretlerinin daha düşük olmasını ve daha fazla gizliliğe sahip olmanızı sağlar. Fakat bu etmenler, daha fazla kullandığınız ağa bağlıdır. Gizliliğe önem veriyorsanız, KYC'den geçmeden anonim olarak alım satım yapabilirsiniz. Bunun için tek ihtiyacınız olan şey bir cüzdandır.
Emanete dayalı olmayan kontrolün bazı dezavantajları da vardır. Cüzdanlara pek aşina olmayan yeni kullanıcılar için emanete dayalı olmayan seçenekler daha az kullanıcı dostu ve daha az kullanışlı olabilir. Fakat neyse ki Tor.us gibi hizmet sağlayıcılar dApp kullanımını çok daha kolay bir hale getirmektedir.

Emanete dayalı ve emanete dayalı olmayan NFT'lere genel bakış
Emanete dayalı NFT hizmetleri | Emanete dayalı olmayan NFT hizmetleri | |
Özel anahtar | Üçüncü tarafların mülkiyeti | Cüzdan sahibinin mülkiyeti |
Erişilebilirlik | Kayıtlı hesaplar | Herkese açık |
İşlem Ücretleri | Genellikle daha yüksek | Genellikle daha düşük |
Güvenlik | Genellikle daha düşük | Genellikle daha yüksek |
Destek | Genellikle daha yüksek | Genellikle daha düşük |
KYC | Evet | Hayır |