Merkeziyetsiz Uygulama (DApp)
Merkeziyetsiz uygulamalar veya kısaca dApp'ler, daha şeffaf, güvenli ve kapsayıcı sistemler oluşturmak için blockchain teknolojisi üzerinde geliştirilmiş uygulamalardır. Standart uygulamalar, genellikle bir şirket veya organizasyon gibi merkezi bir birim tarafından kontrol edilir ve yürütülür. Diğer yandan DApp'ler, bir
blockchain üzerinde çalışır ve bir blockchainin düğümlerinin kolektif çalışmalarına ve
akıllı sözleşmelerde kodlanmış kurallara dayanarak özerk bir şekilde faaliyet gösterir.
DApp'ler, verileri üzerinde daha fazla kontrole sahip olmalarına imkan tanıyarak ve aracıları ortadan kaldırarak kullanıcılara güç verir. Verilerinin nasıl kullanıldığı ve paylaşıldığı konusunda kişilerin daha fazla söz sahibi olmasına imkan tanıyarak çoğu zaman kullanıcı verileri üzerinden para kazanan merkezi birimlere yönelik ihtiyacı azaltır. Kullanıcılar, kripto cüzdanları ile bağlanarak dApp'leri kullanmaya ve uzun kayıt süreçleri olmadan ya da kişisel bilgilerini paylaşmak zorunda kalmadan alım satım yapmaya ve diğer işlevleri kullanmaya başlayabilir.
DApp'ler kullanıcıların isterlerse bu platformlarda daha aktif bir rol üstlenmelerine imkan tanıyarak açık kaynaklı geliştirmeleri ve topluluk katılımını da teşvik eder. Kullanıcıları ve geliştiricileri uygulamanın kod, yönetişim ve karar alma süreçlerine katkıda bulunmaya davet ederek iş birliğini ve inovasyonu da destekler.
En yaygın üç DApp örneğini şunlardır:
Merkeziyetsiz Finans (DeFi)
DeFi dApp'leri, kullanıcıların bankalar gibi geleneksel aracılara ihtiyaç duymadan finansal hizmetlere erişmesine imkan tanır. Kullanıcılar borç alabilir, borç verebilir, alım satım yapabilir ve kripto paralardan faiz getirisi elde edebilir. DeFi dApp'leri, geleneksel bankacılık hizmetlerine erişimi olmayan kişilere finansal kapsama getirebilir.
Oyun
DApp'ler, merkeziyetsiz ve şeffaf oyun deneyimleri oluşturmak için
oyunlarda gitgide daha fazla kullanılmaktadır. Bu dApp'ler oyuncuların oyun içi varlıklara sahip olmasına ve bunları alıp satmasına, kanıtlanabilir bir şekilde adil yarışmalara katılmasına ve kripto tokeni cinsinden ödüller kazanmasına imkan tanıyabilir.
Yönetişim ve oylama