Kryptowaluty
Waluta cyfrowa, która jest zabezpieczona
kryptograficznie i zazwyczaj pełni rolę środka wymiany w cyfrowym systemie ekonomicznym typu
peer-to-peer (P2P). Wykorzystanie technik kryptograficznych zapewnia całkowitą odporność tych systemów na oszustwa i podróbki.
Pierwszą kryptowalutą w historii był
bitcoin, wprowadzony przez dewelopera o pseudonimie
Satoshi Nakamoto w 2009 roku. Celem Nakamoto było stworzenie nowatorskiego elektronicznego systemu płatności, który umożliwi cyfrowe transakcje finansowe między użytkownikami bez potrzeby korzystania z pośredników, np. banków czy instytucji państwowych.
Większość systemów kryptowalutowych działa na strukturze zdecentralizowanej, którą wspólnie utrzymuje rozproszona sieć komputerów. Każdy komputer (lub urządzenie), który łączy się z siecią, to tzw.
węzeł. Mówiąc prościej, węzeł to dowolne urządzenie fizyczne podłączone do sieci, które może wysyłać, odbierać i przekazywać informacje. Każdy węzeł jest sklasyfikowany zgodnie z funkcjami, jakie pełni w układzie. Np. sieć Bitcoin składa się z co najmniej siedmiu różnych rodzajów węzłów, a węzły, które realizują wszystkie dostępne funkcje, to tzw. węzły pełne.
Systemy kryptowalutowe uchodzą za zdecentralizowane, ponieważ nie są zależne od scentralizowanego punktu władzy. Węzły sieci są rozsiane ogólnie po całym świecie, a emisja jednostek kryptowalut oraz zarządzanie nimi zależy od zaprogramowanych
algorytmów i dowodów matematycznych. Jednak każda kryptowaluta działa w określony sposób, co skutkuje różnym stopniem decentralizacji. Innymi słowy, niektóre kryptowaluty można uznać za bardziej zdecentralizowane od innych stosownie do struktury sieci i rozmieszczenia węzłów.
Większość systemów kryptowalutowych zależy od rozproszonej księgi publicznej, czyli tzw. sieci
blockchain, która jest w zasadzie stale rosnącą listą rekordów wysoce odpornych na modyfikacje. Jak sama nazwa wskazuje, sieć blockchain składa się z liniowego łańcucha
bloków i w kontekście kryptowalut odpowiada za prowadzenie stałego rejestru wszystkich potwierdzonych transakcji (oraz odpowiednich danych) – a wszystko zabezpiecza kryptografia. Ogólnie rzecz biorąc, każda kryptowaluta działa w sieci blockchain, która działa zgodnie z wcześniej ustalonym zbiorem reguł (tj. protokołem bazowym). Protokół definiuje sposób działania sieci blockchain i systemu kryptowalutowego.