TL;DR
Thiên lệch hành vi là những niềm tin phi lý có thể ảnh hưởng đến các quyết định giao dịch tiền mã hóa mà chúng ta không hề hay biết. Các hành vi phổ biến này có thể ảnh hưởng đến các quyết định bao gồm quá tự tin, mua hoặc bán sai thời điểm để tránh hối tiếc, hạn chế khả năng chú ý và chạy theo xu hướng. Các thương nhân và nhà đầu tư nên nhận thức được những thành kiến như vậy và tránh chúng để giảm rủi ro đưa ra các quyết định phi logic. Dưới đây là bốn xu hướng thiên lệch và cách giải quyết chúng.
Giới thiệu
Các thiên lệch về hành vi, khi không được kiểm soát, có thể dẫn đến các quyết định đầu tư và giao dịch tiền mã hóa kém hiệu quả. Trên thực tế, có cả một lĩnh vực nghiên cứu được gọi là tài chính hành vi, kết hợp lý thuyết tâm lý với kinh tế học tài chính thông thường. Thiên lệch thường hành động vô thức, vì vậy bạn phải hết sức chú ý đến hành vi của mình để giảm bớt việc đưa ra quyết định mang tính thiên vị.
Tâm lý học và hành vi của con người đã được nghiên cứu rộng rãi bởi nhà tâm lý và kinh tế học người Mỹ gốc Israel Daniel Kahneman và nhà tâm lý toán học và nhận thức quá cố người Israel Amos Tversky. Độc giả quan tâm có thể đọc bài viết Judgment Under Uncertainty: Heuristics and Biases để hiểu rõ hơn về những thành kiến của con người.
Quá tự tin
“Ảo tưởng rằng chúng ta hiểu rõ quá khứ thúc đẩy sự tự tin thái quá vào khả năng dự đoán tương lai của chúng ta.”― Daniel Kahneman
Việc quá tự tin xảy ra khi các nhà giao dịch quá chắc chắn về khả năng của mình, khiến họ đưa ra các quyết định rủi ro hoặc giao dịch quá thường xuyên. Bạn cũng có thể quá tin tưởng vào những tài sản mà bạn đã đầu tư rất nhiều, dẫn đến việc thiếu đa dạng hóa danh mục đầu tư.
Mặc dù có thể có những trường hợp ngoại lệ, một nghiên cứu do giáo sư Đại học Columbia, Tiến sĩ Kai Ruggeri dẫn đầu đã kết luận rằng các nhà đầu tư nhỏ lẻ càng năng động thì họ càng kiếm được ít tiền. Cân nhắc giao dịch ít hơn và đầu tư nhiều hơn, vì đầu tư thường đòi hỏi nhiều nghiên cứu cơ bản hơn về giá trị nội tại của một dự án hoặc đồng tiền mã hóa.
Bạn cũng có thể xem xét đa dạng hóa các giao dịch của mình sau khi thực hiện nghiên cứu thích hợp. Điều này có thể giúp bạn giảm rủi ro tổng thể liên quan đến việc nắm giữ một token duy nhất.
Tránh việc phải hối hận
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Lý thuyết Kinh tế của Jie Qin, giáo sư kinh tế tại Đại học Ritsumeikan, cho thấy các nhà giao dịch có khả năng bán một vị thế sinh lời quá sớm cao gấp hai lần và bán một vị thế thua lỗ quá muộn để tránh cảm thấy hối tiếc về việc mất lãi hoặc vốn. Chúng ta được lập trình sẵn để tránh hối hận, ngay cả khi điều đó khiến chúng ta thực hiện những hành động phi logic.
Để hạn chế sự thôi thúc làm như vậy, bạn có thể tuân thủ các chiến lược đầu tư và giao dịch cụ thể thay vì đưa ra quyết định trong những biến động của thị trường. Một cách tiếp cận đơn giản để giảm bớt việc này là tự động hóa các giao dịch của bạn với các điều kiện được xác định trước, chẳng hạn như giá cả và số lượng.
Điển hình là chiến luowjc trung bình giá (DCA), một phương pháp mà các nhà giao dịch sử dụng để đầu tư số tiền cố định theo định kỳ, bất kể giá của tài sản ở mức nào.
Bạn cũng có thể sử dụng lệnh dừng theo dõi , lệnh này cho phép bạn đặt một lệnh đặt trước với một tỷ lệ phần trăm cụ thể khác với giá thị trường. Ngoài việc tự động theo dõi hướng giá, các lệnh dừng theo dõi có thể giúp chốt lợi nhuận đồng thời hạn chế thua lỗ, cuối cùng giúp bạn tránh đánh giá sai thị trường do hối tiếc.
Hạn chế về khoảng thời gian chú ý
Với sự đa dạng của các token trên thị trường, có vô số cơ hội được bày ra. Tuy nhiên, chúng ta chỉ có một số lượng hạn chế sự chú ý để hiểu đúng từng tùy chọn trước khi giao dịch.
Hơn nữa, thường có rất nhiều ồn ào thị trường xung quanh các cơ hội đầu tư tiền mã hóa khác nhau. Điều này có thể dẫn đến các quyết định giao dịch được đưa ra với thông tin không chính xác hoặc không đầy đủ.
Đừng vội vàng tham gia vào bất kỳ giao dịch nào mà bạn chưa kiểm tra kỹ lưỡng trước. Thay vì dàn trải quá mỏng, hãy tự nghiên cứu (DYOR) và tiến hành các phân tích cơ bản và kỹ thuật phù hợp trước khi giao dịch.
Ngoài ra, tốt nhất là không nên dựa vào thông tin từ những người có ảnh hưởng thuộc bên thứ ba có nội dung xoay quanh các cơ hội giao dịch tiền mã hóa tiềm năng.
Chạy theo xu hướng
Một nghiên cứu khác do giáo sư Prem C. Jain của Đại học Tulane và giáo sư Joanna Shuang Wu của Đại học Rochester tiến hành đã phát hiện ra rằng 39% tổng số vốn mới cam kết cho các quỹ tương hỗ đã được chuyển vào 10% của các quỹ hoạt động hiệu quả nhất của năm trước, điều này chỉ ra rằng chúng ta luôn muốn đuổi theo xu hướng. Điều này có thể dẫn đến các động thái giao dịch vội vàng thay vì các quyết định hợp lý được hỗ trợ bởi nghiên cứu đầy đủ.
Do tính chất không ổn định của thị trường tiền mã hóa, các nhà giao dịch có thể bị đánh lừa bởi mức tăng giá theo cấp số nhân của một token và bỏ qua việc nghiên cứu các nguyên tắc cơ bản hỗ trợ mức tăng đột biến này. Thay vì nhảy vào cuộc, hãy xem xét giao dịch các tài sản đang có giá dưới mức giá trị nội tại mà bạn cảm thấy, thay vì chỉ tập trung vào các token đã hoạt động tốt một cách ngoạn mục.
Giống như Warren Buffet đã từng nói: “Hãy sợ hãi khi người khác tham lam và hãy tham lam khi người khác sợ hãi”.
Bạn cũng có thể cố gắng hoàn thiện chiến lược giao dịch của mình và tuân thủ nó thay vì tham gia giao dịch mỗi khi token được thổi phồng lên. Đối với người mới bắt đầu, có rất nhiều bài viết về các chiến lược giao dịch trên Binance Academy, bao gồm hướng dẫn dành cho người mới bắt đầu về các chiến lược giao dịch tiền mã hóa, chiến lược giao dịch trong ngày và cách kiểm tra lại chiến lược giao dịch của bạn.
Tổng kết
Là con người, việc dựa vào bản năng để đưa ra quyết định là điều tự nhiên. Theo dõi các hành vi và cố gắng kiểm soát các thành kiến sẽ giúp bạn giảm thiểu khả năng đưa ra các quyết định giao dịch tồi tệ.