Các điểm chính
ZKThread là một framework có thể nâng cao hiệu suất và khả năng mở rộng của các ứng dụng phi tập trung (DApp) bằng cách sử dụng bằng chứng zero-knowledge (ZKP).
ZKThread có thể mang lại lợi ích dưới dạng cải thiện trải nghiệm người dùng, giảm chi phí giao dịch và tăng cường bảo mật.
ZKThread có thể dùng trong nhiều ứng dụng, chẳng hạn như sàn giao dịch phi tập trung (DEX), game theo phiên, phần mềm trung gian được bảo mật bằng ZK và hệ thống AI trên chuỗi.
Giới thiệu
Tính bảo mật, khả năng kết hợp và khả năng tương tác là chìa khóa cho khả năng vận hành hiệu quả của các ứng dụng phi tập trung (DApp) nhưng thường khó cân bằng. ZKThread đem đến một giải pháp tiềm năng cho vấn đề nan giải này. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá ZKThread, cách thức hoạt động, sự khác biệt cũng như một số lợi ích và trường hợp sử dụng của ZKThread.
ZKThread là gì?
ZKThread là một framework sử dụng zero-knowledge giúp nâng cao hiệu suất và khả năng mở rộng của các DApp. ZKThread tận dụng khả năng của Starknet để tạo ra một môi trường chuẩn hóa cho việc phát triển và chạy các ứng dụng có thể tương tác trên blockchain.
ZKThread hoạt động như thế nào?
1. Triển khai logic ứng dụng
Quá trình bắt đầu với việc triển khai logic ứng dụng vào các hợp đồng ứng dụng của ZKThread. Về cơ bản, các hợp đồng này là các quy tắc và quy trình chi phối cách thức hoạt động của một ứng dụng.
2. Giao dịch theo lô
Thay vì xử lý từng giao dịch riêng lẻ, ZKThread nhóm nhiều giao dịch thành một lô duy nhất. Điều này giúp xử lý hiệu quả hơn những giao dịch có số lượng lớn.
3. Tạo bằng chứng
Sau đó, một bằng chứng mật mã gọi là bằng chứng STARK được tạo ra để đảm bảo rằng tất cả các giao dịch trong lô đều hợp lệ và đã được xử lý theo các quy tắc hợp đồng.
4. Xác minh
Tiếp theo, bằng chứng STARK được gửi đến công cụ sắp xếp Lớp 2 để xác minh dựa trên hồ sơ chính tắc của DApp. Hồ sơ chính tắc là trạng thái của ứng dụng đã được xác minh và chấp nhận.
ZKThread Verifier là một hợp đồng trên Starknet, kiểm tra bằng chứng để đảm bảo tính chính xác. ZKThread Verifier kiểm tra việc lặp chi, đảm bảo tất cả các giao dịch đều được ủy quyền và kiểm soát xem trạng thái kết quả có nhất quán với các quy tắc của blockchain hay không.
Nếu bằng chứng hợp lệ, ZKThread Verifier sẽ cập nhật hồ sơ trạng thái chính tắc của DApp. Nếu bằng chứng không hợp lệ, các thay đổi sẽ bị từ chối, đảm bảo tính toàn vẹn của ứng dụng.
So sánh ZKThread với các giải pháp ZK khác
Xử lý dữ liệu
ZKThread được thiết kế để lưu trữ cả dữ liệu trạng thái và dữ liệu giao dịch ngoài chuỗi, trong khi sử dụng zero-knowledge proof (ZKP) để xác thực giao dịch. Điều này khác với nhiều rollup zero-knowledge (zk-rollup) truyền thống vì zk-rollup truyền thống di chuyển tính toán ra ngoài chuỗi nhưng vẫn lưu trữ dữ liệu giao dịch trên chuỗi.
Bằng cách giữ tất cả dữ liệu ngoài chuỗi, ZKThread có thể giảm đáng kể tải dữ liệu trên blockchain chính, giúp tăng cường khả năng mở rộng và giảm chi phí. Ngược lại, các zk-rollup như zkSync định kỳ đăng dữ liệu giao dịch theo lô trên chuỗi, đảm bảo rằng lớp cơ sở xử lý tính khả dụng của dữ liệu.
Khả năng tương tác
ZKThread ưu tiên các ứng dụng có thể tương tác, giảm phân mảnh và đảm bảo các DApp khác nhau có thể tương tác liền mạch trong cùng một hệ sinh thái. Ngược lại, các giải pháp khác như zkEVM tập trung nhiều hơn vào khả năng tương thích.
Cơ chế xác thực
Quá trình xác minh trong ZKThread liên quan đến việc tạo các bằng chứng STARK xác thực tính chính xác của các giao dịch theo lô và các thay đổi trạng thái. Sau đó, những bằng chứng này được xác minh dựa trên trạng thái chuẩn của DApp. Để so sánh, một số zk-rollup như zkSync sử dụng zk-SNARK hoặc zk-STARK để tạo bằng chứng mật mã được xác minh trên chuỗi.
Lợi ích của ZKThread
Cải thiện trải nghiệm người dùng
ZKThread giúp nâng cao trải nghiệm người dùng bằng cách cho phép tương tác liền mạch giữa các DApp khác nhau. Người dùng có thể truy cập nhiều ứng dụng mà không cần phải chuyển đổi mạng lưới.
Giảm chi phí
Bằng cách nhóm các giao dịch lại với nhau và xử lý tất cả chúng cùng một lúc, ZKThread giảm số lượng giao dịch cần ghi lại trên blockchain chính. Điều này làm giảm phí giao dịch cho người dùng, giúp chi phí của các DApp phải chăng hơn.
Hơn nữa, chúng lưu trữ cả dữ liệu trạng thái và dữ liệu giao dịch ngoài chuỗi trong khi vẫn duy trì tính bảo mật và tính toàn vẹn thông qua các ZKP. Như vậy sẽ giảm tải dữ liệu trên blockchain, dẫn đến phí gas thấp hơn.
Tăng cường bảo mật
ZKThread sử dụng ZKP để tăng cường bảo mật. ZKP cho phép xác thực các giao dịch mà không tiết lộ dữ liệu cơ sở, bảo vệ quyền riêng tư. Hơn nữa, ZKP đảm bảo rằng tất cả các giao dịch được xử lý theo các quy tắc định sẵn, ngăn chặn các hoạt động trái phép.
Các trường hợp sử dụng của ZKThread
Sàn giao dịch phi tập trung (DEX) L2
ZKThread có thể khiến các DEX trên Starknet hiệu quả hơn bằng cách giảm phí giao dịch cho người dùng. Thông thường, các DEX trên Starknet sẽ không thực tế vì người dùng sẽ phải trả phí cho mỗi giao dịch. Với ZKThread, người dùng chỉ phải trả phí khi họ rút tiền, giảm tổng chi phí giao dịch và khiến DEX trở nên thiết thực và có chi phí phải chăng hơn.
Game theo phiên
Trong các game theo phiên, chẳng hạn như poker và cờ vua, ZKThread có thể giúp tổng hợp phí. Thay vì tính phí cho mỗi lần di chuyển, người chơi chỉ phải trả một khoản phí duy nhất vào cuối trò chơi khi kết quả cuối cùng được ghi lại trên Starknet. Nhờ vậy mà các nhà phát triển có thể tạo ra nhiều trò chơi hoàn toàn trên chuỗi hơn mà không phải lo lắng về chi phí giao dịch cao.
Phần mềm trung gian được bảo mật bởi Zk và cơ sở hạ tầng thanh khoản dùng chung
ZKThread cung cấp một framework an toàn và hiệu quả cho các ứng dụng phần mềm trung gian, chẳng hạn như oracle và cầu nối. Bằng cách xây dựng chức năng trực tiếp trong ZKThread, các ứng dụng này có thể dùng ZKP để đảm bảo tính bảo mật và khả năng tương tác.
AI trên chuỗi
ZKThread cung cấp năng lực tính toán cần thiết để chạy các mô hình AI trực tiếp trên blockchain. Điều này có nghĩa là một chương trình AI có thể được quản lý trong ZKThread, giữ cho dữ liệu lõi và hoạt động của chương trình nhất quán. Sau đó, các mô hình AI này có thể được nhiều ứng dụng dùng, chẳng hạn như game, nền tảng mạng xã hội và công cụ năng suất.
Tổng kết
ZKThread là một khung để xây dựng các DApp có thể mở rộng và an toàn bằng cách dùng các ZKP. Có thể dùng ZKThread cho các DEX Starknet, các game theo phiên và các ứng dụng phần mềm trung gian. Không giống như các giải pháp zk khác, ZKThread nhấn mạnh khả năng tương tác, duy trì tất cả dữ liệu ngoài chuỗi và sử dụng một cơ chế xác minh khác. Trong tương lai, ZKThread có tiềm năng nâng cao đáng kể hiệu suất và khả năng sử dụng của các DApp.
Đọc thêm:
Tuyên bố miễn trừ trách nhiệm: Nội dung này được trình bày cho bạn trên cơ sở "nguyên trạng" chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và hướng dẫn, không phải là sự cam đoan hay bảo đảm dưới bất kỳ hình thức nào. Không nên coi nội dung này là nội dung tư vấn tài chính, pháp lý hoặc chuyên môn khác, cũng như khuyến nghị mua bất kỳ sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể nào. Bạn nên tìm kiếm lời khuyên cho mình từ các cố vấn chuyên môn phù hợp. Trong trường hợp bài viết do cộng tác viên bên thứ ba đóng góp, xin lưu ý rằng những quan điểm được đưa ra thuộc về cộng tác viên bên thứ ba và không nhất thiết phản ánh quan điểm của Binance Academy. Vui lòng đọc toàn bộ tuyên bố miễn trừ trách nhiệm của chúng tôi tại đây để biết thêm chi tiết. Giá tài sản kỹ thuật số có thể biến động. Giá trị khoản đầu tư của bạn có thể tăng hoặc giảm và bạn có thể không lấy lại được số tiền đã đầu tư. Bạn hoàn toàn chịu trách nhiệm đối với các quyết định đầu tư của mình và Binance Academy không chịu trách nhiệm pháp lý đối với bất kỳ tổn thất nào bạn có thể gặp phải. Không nên coi tài liệu này là nội dung tư vấn tài chính, pháp lý hoặc chuyên môn khác. Để biết thêm thông tin, hãy xem qua Điều khoản sử dụng và Cảnh báo rủi ro.