Yazar: Nick Chong
Kısa Özet
YFI, Yearn.finance protokolünün yerel kripto parasıdır. Kullanıcıların, protokolün ilerlemesini istedikleri yön doğrultusunda oy kullanmasına imkan tanıyan bir yönetişim tokenıdır.
Giriş
DeFi olarak da bilinen merkeziyetsiz finans, protokoller tarafından sunulan getiriler yükseldikçe parabolik bir büyüme sergilemeye başladı. Bu büyümenin önemli bir kısmı, protokolün hangi yönde gelişeceğinin token sahipleri tarafından belirlenmesine imkan tanıyan yönetişim tokenlarının kullanıma sunulmasına atfedilebilir. Yönetişim tokenları, DeFi protokollerini merkeziyetsiz hale getirmede çok önemli bir adımdır.
Yönetişim tokenları akımını takip eden Yearn.finance, Temmuz 2020'de YFI tokenı çıkardı. Bu token kısa sürede kripto para dünyasının ilgisini çekerek, bir ay içinde 3 USD'den 30.000 USD'ye yükseldi.
Yearn.finance nedir?
YFI'ın ayrıntılarına girmeden önce, yEarn olarak da adlandırılan Yearn.finance hakkında bilgi vermek faydalı olabilir.
Kullanıma sunulmasından kısa bir süre sonra platformun saldırıya uğramasının ardından Cronje, kullanıcılara yeni bir ürün portföyü sunmak için protokolü revize etmiştir.
Önemli Özellikler
YFI ile tanışın
Yearn.finance, Temmuz ayına kadar küçük bir gruba hitap ediyordu. 2020 yılının başındaki güvenlik ihlali ve Mart ayındaki kripto para piyasası çöküşünün ardından birçok kullanıcı o zamanlar yeni olan bu protokolü kullanmaya çekiniyordu.
Medium'da yayınlanan yazı, YFI'ın "içsel değere sahip olmadığını" belirtse de coinler piyasa tarafından hızla toplanmaya başladı. Bir Balancer havuzunda 3 USD'den işlem görmeye başlamasının ardından, yatırımcıların Yearn.finance yönetişimindeki değerin farkına varmasıyla bu kripto paranın fiyatı çok yükseldi ve platform yatırma işlemlerinden on milyonlar kazanmaya başladı.
Yearn.finance'in merkeziyetsizleşmesi
YFI, yatırma işlemlerini artırması ve dikkat çekmesi nedeniyle Yearn.finance için çok önemli olsa da coinin başka bir amacı daha vardı: protokolün gelişimini ve kontrolünü kullanıcılar arasında merkeziyetsiz hale getirmek.
Farming mekanizması, ister 100 USD ister 1.000.000 USD'ye sahip olsun tüm kullanıcıların aynı zamanda ve aynı masrafla YFI kazanmasına imkan tanıyordu. Bu da herhangi bir kullanıcının Yearn.finance üzerinde bir etki yaratmak için YFI sahibi olabileceği anlamına geliyordu.
Bugüne kadar alınan kararlar arasında bir pazarlama ve geliştirici ekibinin işe alınmasının yanı sıra Kasalar'a belirli stratejilerin eklenmesi de yer alır.
YFI neden önemlidir?
Birçok kişi YFI'ın geçmiş fiyat hareketlerine odaklansa da coinin asıl önemli özelliği, protokollerin benimsenmeyi nasıl teşvik edebileceğine yönelik bir değişime imza atmış olmasıdır. YFI'ın lansmanının, herkesin aynı fiyatı ödeyerek coinin yaratılmasında katılımcı olabilmesi nedeniyle "Bitcoin'den bu yana en adil lansman" olduğu iddia edilebilir.
Karşılaşılan zorluklar
YFI, bir takım zorluklar da yaşamıştır. Andre Cronje, çok uzun bir süredir Yearn.finance ve YFI'ın arkasındaki isim olduğu için yatırımcılar onun hareketlerini büyük bir ilgiyle takip etmektedir. Bu durumda Cronje kısa bir mola vermek isterse, bunun YFI üzerinde büyük bir etkisi olabilir. Dolayısıyla bazı kişiler, projenin hala bu önemli oyuncu etrafında merkezi olduğunu (en azından bir dereceye kadar) iddia eder.
Bunun bir örneği, bu yılın başlarında Cronje'nin DeFi dünyasından ayrılmak istediğini söylemesiyle yaşanmıştır. YFI fiyatları, projenin kapanacağı korkusuyla düşmeye başlar.
Fakat Yearn.finance, yeni ekip üyelerini bünyesine dahil ettikçe bu "Cronje Etkisi" (bazı kullanıcıların verdiği isimle) yavaşça gücünü kaybetmektedir. Cronje'nin etkisi olmadan merkeziyetsiz yönetişim gelişmeye devam ederse, böyle bir sorun artık söz konusu olmayabilir.
Son düşünceler
Yearn.finance'in kullanıma sunulması, kripto para projelerinin coinleri nasıl dağıttığı konusunda sektör genelinde bir değişim yaratmıştır. Projeler, erken dönem kullanıcılarına teşvikler sunarak hızlı bir benimsenme elde edebilir ve daha büyük topluluklara sahip olabilir. Bu da bir yatırımda duygusal ve maddi bir payı olanların, bu yatırımın başarılı olması için elinden geleni yapacağını savunan "ortaya bir şey koyma" kavramıyla yakından ilgilidir.
Yearn.finance, benzersiz merkeziyetsiz finans ürünleri geliştiren ilginç bir protokoldür. Projenin geleceği, geliştirici ve pazarlamacılardan oluşan bir ekibin işe alınması nedeniyle umut vaat edicidir, fakat projenin Ethereum Defi dünyasında uzun süre kalmayı başarıp başaramayacağını ancak zaman gösterebilir.