TL;DR
ERC-4337 წარმოადგენს Ethereum-ის სტანდარტს, რომელიც უზრუნველყოფს ანგარიშის აბსტრაქციას პროტოკოლში კონსენსუსის დონეზე რაიმე ცვლილების გარეშე. ERC-4337 Ethereum-ის mainnet-ზე გაშვებულ იქნა 2023 წლის მარტში, რამაც შესაძლებელი გახადა ტრანზაქციების განხორციელება და კონტრაქტების შექმნა ერთი კონტრაქტის ანგარიშის გამოყენებით. მან კარი გაუღო ახალი დიზაინის, მომხმარებელზე მორგებული კრიპტო საფულეების შექმნის შესაძლებლობას, რომელთაც ფართო მასებში პოპულარობის მოპოვების პოტენციალი გააჩნია.
შესავალი
Ethereum-ის გაუმჯობესების შემოთავაზებებში (EIP-ებში) აღწერილია სტანდარტები, როგორიცაა ძირითადი პროტოკოლის სპეციფიკაცია და კონტრაქტის სტანდარტები Ethereum-ის პლატფორმისთვის. Ethereum-ის კომენტარის მოთხოვნა (ERC) წარმოადგენს EIP-ის ერთ-ერთ ტიპს, რომელიც განსაზღვრავს აპლიკაციის დონის სტანდარტებს, როგორიცაა კონტრაქტის და ტოკენის სტანდარტები. EIP შეიძლება გარდაიქმნას ERC-ად მხოლოდ იმ შემთხვევაში, თუ ბლოკჩეინის მმართველობა ამ ცვლილებას დაამტკიცებს.
ERC-4337 წარმოადგენს Ethereum-ის mainnet-ზე გაშვებულ უახლეს ERC სტანდარტს, რომლის მიზანიცაა ანგარიშის აბსტრაქცია. ზოგი ERC-4337-ს ისევ ძველი სახელწოდებით, EIP-4337-ით მოიხსენიებს. EIP-4337 პირველად შემოთავაზებული იქნა 2021 წელს, თუმცა მისი დამტკიცება და ERC-4337-ად გარდაქმნა მოხდა 2023 წელს.
რა არის ERC-4337?
ERC-4337 შემოთავაზებული იქნა 2021 წელს, Ethereum-ის თანადამფუძნებლის, ვიტალიკ ბუტერინის და სხვა დეველოპერების მიერ და მისი მიზანი იყო ანგარიშის აბსტრაქციის განხორციელება. Ethereum-ის mainnet-ზე მისი გაშვება მოხდა 2023 წლის მარტში და იმედია, რომ ის ხელს შეუწყობს ახალი დიზაინის, მომხმარებელზე მორგებული კრიპტო საფულის შექმნას.
Ethereum-ზე, ანგარიშის აბსტრაქციის მიზანია ამ პროტოკოლის ორი არსებული ტიპის ანგარიშის ფუნქციების კომბინაცია: გარე მფლობელის ანგარიშების (EOA) და სმარტ კონტრაქტის ანგარიშების. შედეგად მივიღებთ ერთ კონტრაქტის ანგარიშს, რომლითაც შესაძლებელი იქნება როგორც ტოკენების ტრანზაქცია, ასევე კონტრაქტების შექმნა. ეს ცვლილება გვაძლევს კრეატიული დიზაინის მქონე საფულის შექმნის საშუალებას, რომელსაც ექნება წვდომის აღდგენის, პერსონალიზაციის და განახლების შესაძლებლობა.
სხვაგვარად რომ ვთქვათ, ERC-4337 გვაძლევს შესაძლებლობას ერთ ანგარიშში გავაერთიანოთ სმარტ კონტრაქტის ფუნქციები და საფულეები. მისი მეშვეობით, უფრო მარტივი გახდება მულტიფაქტორული ავთენტიფიკაცია და ავტომატური გადახდების კონფიგურაცია.
რისთვის არის საჭირო ERC-4337?
იმისათვის, რომ გავიგოთ, თუ რისთვის არის საჭირო ERC-4337, პირველ რიგში უნდა ვიცოდეთ, თუ რატომ მოხდა მისი შემოთავაზება და დანერგვა. Bitcoin-ის ქსელის Unspent Transaction Output (UTXO) მოდულისგან განსხვავებით, Ethereum-ის პროტოკოლი იყენებს ანგარიშზე დაფუძნებულ მოდელს. ეს ნიშნავს, რომ Ethereum-ის პროტოკოლი თვალყურს ადევნებს და განაახლებს ანგარიშების ხელმისაწვდომი ბალანსის მონაცემებს ტრანზაქციის დადასტურების შემდეგ.
Ethereum-ზე ამ ორი ტიპის ანგარიშს საკუთარი ფუნქციები გააჩნია. EOA-ები მომხმარებლებს ეკუთვნის და მათ მიერ კონტროლდება, ხოლო სმარტ კონტრაქტის ანგარიშები წარმოადგენს ქსელში გაშვებულ სმარტ კონტრაქტებს. ორივე ანგარიშს აქვს შესაძლებლობა მიიღოს, შეინახოს და გაგზავნოს Ether ან ტოკენები.
Ethereum-ზე არსებული კრიპტო საფულეების უმეტესობა, მაგალითად MetaMask, წარმოადგენს EOA-ებს, რაც იმას ნიშნავს, რომ ისინი მოქმედებენ მხოლოდ EOA-ისთვის განსაზღვრული წესებით. მაგალითად, ანგარიშებზე წვდომისთვის ისინი იყენებენ მხოლოდ პირად გასაღებებს და ითხოვენ ყველა ტრანზაქციის ხელმოწერას. ამის გამო, საფულის კონფიგურაციის პროცედურები და პირად გასაღებთან დაკავშირებული უსაფრთხოების ღონისძიებები ჩვეულებრივ რთული და მოუხერხებელია. თუ მომხმარებელი დაკარგავს აღდგენის (seed ) ფრაზას, ის ვეღარ შეძლებს თავის საფულესთან წვდომას.
ERC-4337-ის მეშვეობით მსგავსი შეზღუდვები მოხსნილია. სმარტ კონტრაქტის საფულეები, მაგალითად UniPass და Safe, წარმოადგენს საფულეებს, რომელთა მართვა ხდება სმარტ კონტრაქტის ანგარიშებით, ნაცვლად EOA-ებისა და მათი გამოყენება იგივე დანიშნულებით შეიძლება. გაზის საკომისიოს გადახდისას ან ცენტრალიზებული რეტრანსლაციის სისტემის გამოყენებისას, მომხმარებლებს უწევთ საკუთარი Ether-ის ორი ანგარიშიდან მართვა. ERC-4337-ის წყალობით, ეს დაბრკოლება აღარ იარსებებს, რადგან ის აერთიანებს ორი ანგარიშის ფუნქციებს, რაც სასურველი ფუნქციების მქონე საფულის შექმნას ამარტივებს.
როგორ მუშაობს ERC-4337?
Ethereum-ის საზოგადოება უკვე დიდი ხანია მუშაობს ანგარიშის აბსტრაქციის საკითხზე. EIP-4337-მდე, საზოგადოებამ წარმოადგინა კიდევ ერთი შემოთავაზება, რომლის მიზანს ასევე ანგარიშის აბსტრაქცია წარმოადგენდა. მისი სახელწოდება იყო EIP-2938. EIP-2938 შეთავაზება ERC-4337-ის მსგავსი იყო, თუმცა მოითხოვდა ცვლილებებს კონსენსუსის დონეზე. ERC-4337 მსგავს ცვლილებებს არ საჭიროებს.
ამ შემოთავაზებით ხდება მაღალი დონის ფსევდო-ტრანზაქციის ობიექტის შემოტანა, რომელსაც UserOperation ეწოდება, რომლის ფუნქციები როლაფების მსგავსია, რადგან ორივე მათგანი გვთავაზობს მონაცემთა პაკეტებად გაერთიანების (bundling) კონცეფციებს. ERC-4337-ში, სხვადასხვა მომხმარებლები გზავნიან UserOperation ობიექტებს ცალკე mempool-ში.
მომხმარებლები, სახელწოდებით „ბანდლერები“, აერთიანებენ ამ ობიექტებს ერთ ტრანზაქციაში და ამატებენ ბლოკში. ბანდლერები იხდიან გაზის საკომისიოს ტრანზაქციების გაერთიანებისთვის და იღებენ საკომისიოს ინდივიდუალური UserOperation-ის აღსრულებისთვის. ვალიდატორების მსგავსად, ბანდლერები ირჩევენ, თუ რომელი ობიექტი იქნას შეტანილი ბლოკში შეთავაზებული საკომისიოების ოდენობის გათვალისწინებით.
ამ შემოთავაზებით დამატებული იქნა ახალი ფუნქციები, მათ შორის validateUserOp, რომელიც საფულეს საშუალებას აძლევს შეითავსოს სმარტ კონტრაქტის ფუნქციები. ასევე წარმოდგენილი იქნა ახალი კონტრაქტი, სახელწოდებით EntryPoint, რომელიც ამ ახალი ფუნქციების უსაფრთხოდ აღსრულებას უზრუნველყოფს.
რა მიზნები აქვს ERC-4337-ს?
ქვემოთ მოცემულია ERC-4337-ის მიზნები:
ანგარიშის აბსტრაქცია: მომხმარებელს საშუალებას აძლევს ერთი ანგარიშის გამოყენებით ისარგებლოს სმარტ კონტრაქტების და EOA-ების ფუნქციებით.
დეცენტრალიზაცია: ეგრეთწოდებულ „ბანდლერებს“ საშუალებას აძლევს მონაწილეობა მიიღონ ამ პროცესში.
კონსენსუსში ცვლილებების შეტანის საჭიროების გამორიცხვა: უზრუნველყოფს ცვლილებების მაქსიმალურად სწრაფად დანერგვას, რადგან Ethereum-ის კონსენსუსის დონე ფოკუსირებულია ზრდასთან დაკავშირებულ განახლებებზე.
ქსელის ინოვაციური გზით გამოყენების ხელშეწყობა: ეს შეიძლება მოიცავდეს გაერთიანებულ ხელმოწერას, ტრანზაქციის დღიური ლიმიტის დაწესებას, ანგარიშის გაყინვის ფუნქციას, თეთრ სიას და კონფიდენციალობის უზრუნველყოფის აპლიკაციებს.
დროის და გაზის დაზოგვა: რადგან ბანდლერებს შეუძლიათ UserOperation-ის ობიექტების ერთ ტრანზაქციაში გაერთიანება, ეს დროის და გაზის გადასახადის დაზოგვის საშუალებას იძლევა.
რატომ არის ERC-4337 მნიშვნელოვანი მომხმარებლებისთვის?
ERC-4337-ს შეუძლია წერტილი დაუსვას რთული კრიპტო საფულეების გამოყენებასთან დაკავშირებულ სირთულეებს და მის პოპულარიზაციას შეუწყოს ხელი. ქვემოთ მოცემულია ERC-4337-ის უპირატესობების ზოგიერთი მაგალითი:
საფულის კონფიგურაცია: აღარ არის საჭირო აღდგენის (seed) ფრაზების ჩაწერა. კონფიგურაციისთვის მხოლოდ რამდენიმე დაწკაპუნებაა საჭირო.
ანგარიშის უპრობლემო აღდგენა: მომხმარებლებს შეუძლიათ აღარ ინერვიულონ აღდგენის (seed) ფრაზების დაკარგვის გამო, რადგან უკვე ხელმისაწვდომია მრავალფაქტორიანი ავთენტიფიკაცია და ანგარიშის აღდგენის ფუნქცია.
მომხმარებელზე მორგებული საფულის ფუნქციები: მომხმარებლებს შეუძლიათ ისარგებლონ მრავალი პერსონალიზებადი სერვისებით, როგორებიცაა ავტომატური გადახდა, ტრანზაქციების წინასწარ დამტკიცება და გაერთიანებული (bundled) ტრანზაქციები. მის შესაძლებლობებს საზღვარი არა აქვს.
გაუმჯობესებული უსაფრთხოება: პოტენციურად, საფულეები უფრო დაცულია, რადგან შემცირებულია ადამიანური ფაქტორით გამოწვეული შეცდომების ალბათობა — აღარ არის საჭირო აღდგენის ფრაზების ლეიბის ქვეშ დამალვა! თეორიულად, ERC-4337-მა უნდა უზრუნველყოს მომხმარებლისთვის მარტივი და მოხერხებული სისტემის შექმნა, რაც მასობრივად დანერგვის გზაზე კიდევ ერთი დაბრკოლების მოშორებას შეუწყობს ხელს.
გაზის საკომისიოს გადახდის მოქნილი სისტემა: ERC-4337-ის მხარდაჭერის მქონე საფულეებით, უკვე შეგიძლიათ გაზის საკომისიო გადაიხადოთ ნებისმიერი ERC-20 ტოკენით და ასევე სხვა საშუალებებით. დეველოპერებს შეუძლიათ შექმნან საფულეები, რომელთა საშუალებით გაზის გადასახადის გადახდა შეგეძლებათ ნებისმიერი ტოკენით და ასევე ფიატ-ვალუტით.
შეჯამება
კრიპტო საფულეებთან დაკავშირებული ტერმინოლოგია – როგორიცაა seed ფრაზები, პირადი გასაღებები და საჯარო გასაღებები – შეიძლება დამაბნეველი იყოს ახალი მომხმარებლებისთვის. კრიპტო საფულეების გამოყენების პროცესი ზოგიერთისთვის კვლავ რთულ გამოწვევად რჩება. ბევრი თანხმდება, რომ კრიპტო პლატფორმის პოპულარიზაციისთვის საჭიროა, რომ საშუალო მომხმარებლისთვის განკუთვნილი ინტერფეისი რაც შეიძლება მარტივი უნდა იყოს.
ERC-4337 გვთავაზობს ტექნიკურ ფუნდამენტს, რომელიც კრეატიული კრიპტო საფულეების შექმნას შეუწყობს ხელს. მისი საშუალებით, დეველოპერებს შეუძლიათ ძირეულად შეცვალონ კრიპტოსა და მომხმარებელს შორის ურთიერთქმედების პროცესი. თუმცა რა გავლენა ექნება ERC-4337-ს მომხმარებლის გამოცდილებაზე და ზოგადად კრიპტო სამყაროზე, შემდგომი წლების განმავლობაში გამოჩნდება.
დამატებითი საკითხავი:
რა არის Ethereum Shanghai-ს განახლება და რა გავლენას მოახდენს ის ჩემზე?
რა არის EIP-4844 Ethereum-ში და რა სარგებლობის მოტანა შეუძლია მას მომხმარებლისთვის?
უარი პასუხისმგებლობაზე და რისკის შესახებ გაფრთხილება: ეს კონტენტი თქვენთვის წარმოდგენილია „არსებული სახით“ და განკუთვნილია მხოლოდ საინფორმაციო და საგანმანათლებლო მიზნებისთვის, რაიმე სახის რეპრეზენტაციისა თუ გარანტიის გარეშე. იგი არ უნდა იქნას აღქმული, როგორც ფინანსური, იურიდიული, ან პროფესიული რჩევა და არ არის განკუთვნილი იმისთვის, რომ რეკომენდაცია გაუწიოს რაიმე სახის კონკრეტული პროდუქტის, ან სერვისის შეძენას. რჩევის მისაღებად უნდა მიმართოთ შესაბამის პროფესიონალ მრჩეველს. რადგან წინამდებარე სტატია მოწოდებულია მესამე მხარის მიერ, გაითვალისწინეთ, რომ მასში წარმოდგენილი შეხედულებები ეკუთვნის მესამე მხარეს და არ წარმოადგენს Binance Academy-ის შეხედულებებს. დამატებითი ინფორმაციის მისაღებად, სრულად გაეცანით აქ წარმოდგენილ პასუხისმგებლობაზე უარის განაცხადს. ციფრული აქტივების ფასები შეიძლება იყოს არასტაბილური. თქვენი ინვესტიციის ღირებულებამ შეიძლება დაიკლოს ან მოიმატოს და შესაძლოა ვერ შეძლოთ ინვესტირებული თანხის დაბრუნება. თქვენ ერთპიროვნულად ხართ პასუხისმგებელი თქვენს საინვესტიციო გადაწყვეტილებებზე და Binance Academy-ი არ არის პასუხისმგებელი თქვენ მიერ განცდილ არანაირ ზარალზე. აქ მოცემული ინფორმაცია არ უნდა იქნას აღქმული, როგორც რაიმე სახის ფინანსური, იურიდიული, ან პროფესიული რჩევა. დამატებითი ინფორმაციის მისაღებად, გაეცანით ჩვენს გამოყენების პირობებსა და რისკის შესახებ გაფრთხილებას.