Τι είναι η κρυπτοοικονομία;
Με απλά λόγια, η κρυπτοοικονομία προσφέρει έναν τρόπο συντονισμού της συμπεριφοράς των συμμετεχόντων στο δίκτυο συνδυάζοντας την κρυπτογραφία με την οικονομία.
Ειδικότερα, η κρυπτοοικονομία είναι ένας τομέας της επιστήμης των υπολογιστών που προσπαθεί να επιλύσει προβλήματα συντονισμού των συμμετεχόντων σε ψηφιακά οικοσυστήματα μέσω της κρυπτογραφίας και των οικονομικών κινήτρων.
Είναι σημαντικό να λαμβάνεται υπόψη η κρυπτοοικονομία κατά την ανάπτυξη αποκεντρωμένων δικτύων, επειδή ο μηχανισμός αυτός παρέχει έναν τρόπο ευθυγράμμισης των κινήτρων των συμμετεχόντων χωρίς την ανάγκη έμπιστων τρίτων μερών.
Αντί να αποτελεί υποκατηγορία των παραδοσιακών οικονομικών, η κρυπτοοικονομία είναι ένα μείγμα θεωρίας παιγνίων, σχεδιασμού μηχανισμών, μαθηματικών και άλλων μεθοδολογιών από τον τομέα των οικονομικών. Ο κύριος στόχος είναι η κατανόηση του τρόπου χρηματοδότησης, σχεδιασμού, ανάπτυξης και διευκόλυνσης της λειτουργίας των αποκεντρωμένων δικτύων.
Αυτό το άρθρο θα ασχοληθεί με την προέλευση της κρυπτοοικονομίας και τον ρόλο της στον σχεδιασμό του Bitcoin και άλλων αποκεντρωμένων δικτύων.
Ποιο πρόβλημα λύνει η κρυπτοοικονομία;
Πριν από την εμφάνιση του Bitcoin, υπήρχε η πεποίθηση ότι δεν ήταν δυνατή η δημιουργία ενός δικτύου peer-to-peer όπου επιτυγχάνεται συναίνεση χωρίς σημαντικά τρωτά σημεία σε επιθέσεις και σφάλματα.
Το πρόβλημα αναφέρεται συχνά ως Το πρόβλημα των βυζαντινών αρχηγών (Byzantine General’s Problem). Πρόκειται για ένα λογικό δίλημμα που υποδεικνύει πώς, στα κατανεμημένα συστήματα, είναι εξαιρετικά σημαντικό για τους διάφορους παράγοντες να καταλήγουν σε συμφωνίες. Το πρόβλημα αυτό προϋποθέτει ότι, εφόσον ορισμένοι από τους παράγοντες μπορεί να είναι αναξιόπιστοι, οι συμφωνίες δεν μπορούν ποτέ να συναφθούν και το δίκτυο δεν μπορεί να λειτουργήσει όπως προβλέπεται.
Με τη δημιουργία του Bitcoin, ο Satoshi Nakamoto έδωσε οικονομικά κίνητρα για ένα δίκτυο peer-to-peer και έλυσε αυτό το πρόβλημα.
Από τότε, τα αποκεντρωμένα δίκτυα συνεχίζουν να βασίζονται στην κρυπτογράφηση για την επίτευξη συναίνεσης σχετικά με την κατάσταση του δικτύου και το ιστορικό του. Επίσης, τα περισσότερα δίκτυα έχουν συμπεριλάβει οικονομικά κίνητρα που παρακινούν τους συμμετέχοντες στο δίκτυο να συμπεριφέρονται με ορισμένους τρόπους.
Αυτή η σύμπραξη κρυπτογραφικών πρωτοκόλλων με οικονομικά κίνητρα, προσφέρει τη δυνατότητα δημιουργίας ενός εντελώς νέου οικοσυστήματος αποκεντρωμένων δικτύων που είναι ανθεκτικά και ασφαλή.
Ο ρόλος της κρυπτοοικονομίας στην εξόρυξη Bitcoin
Ο στόχος του Bitcoin είναι η δημιουργία ενός δικτύου μεταφοράς αξίας που επαληθεύει με ακρίβεια τις μεταφορές αξίας και είναι αμετάβλητο και ανθεκτικό στη λογοκρισία.
Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της διαδικασίας εξόρυξης, κατά την οποία οι εξορύκτες που επικυρώνουν με επιτυχία ένα block συναλλαγών ανταμείβονται σε bitcoin. Ένα τέτοιο οικονομικό κίνητρο παροτρύνει τους εξορύκτες να ενεργούν με ειλικρίνεια, κάνοντας το δίκτυο πιο αξιόπιστο και ασφαλές.
Η διαδικασία εξόρυξης περιλαμβάνει την επίλυση ενός δύσκολου μαθηματικού προβλήματος που βασίζεται σε έναν κρυπτογραφικό αλγόριθμο hash. Σε αυτό το πλαίσιο, τα hash χρησιμοποιούνται για να συνδέουν τα block μεταξύ τους, δημιουργώντας ουσιαστικά μια εγγραφή με χρονοσήμανση εγκεκριμένων συναλλαγών που ονομάζεται blockchain.
Επίσης, τα hash χρησιμοποιούνται στους υπολογιστικούς γρίφους που ανταγωνίζονται να λύσουν οι εξορύκτες. Επιπλέον, ένας από τους κανόνες συναίνεσης που πρέπει να ακολουθούν οι συναλλαγές είναι ότι ένα bitcoin μπορεί να ξοδευτεί μόνο αν δημιουργηθεί μια έγκυρη ψηφιακή υπογραφή από ένα ιδιωτικό κλειδί.
Αυτοί οι τεχνολογικοί κανόνες σχετικά με την εξόρυξη εναρμονίζονται με τις απαιτήσεις ασφαλείας του δικτύου Bitcoin, συμπεριλαμβανομένης της αποτροπής των κακόβουλων παραγόντων από το να πάρουν τον έλεγχο.
Πώς ενισχύει η κρυπτοοικονομία την ασφάλεια του Bitcoin;
Το μοντέλο ασφαλείας του Bitcoin βασίζεται στην αρχή του κανόνα της πλειοψηφίας. Αυτό σημαίνει ότι κακόβουλοι παράγοντες θα μπορούσαν δυνητικά να αναλάβουν τον έλεγχο του blockchain αποκτώντας τον έλεγχο της πλειοψηφίας της υπολογιστικής ισχύος του δικτύου σε μια επίθεση που αναφέρεται συνήθως ως η επίθεση 51%.
Σε ένα τέτοιο σενάριο, οι εισβολείς θα μπορούσαν να εμποδίσουν τις νέες συναλλαγές από το να λάβουν επιβεβαίωση ή ακόμη και να αντιστρέψουν εντελώς τις συναλλαγές. Ωστόσο, ο έλεγχος αυτού του όγκου ισχύος hash θα ήταν εξαιρετικά δαπανηρός, καθώς θα απαιτούσε σημαντικό υλισμικό και σημαντικές ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας.
Η κρυπτοοικονομία είναι ένας από τους λόγους που το Bitcoin σημείωσε πρόοδο. Ο Satoshi Nakamoto χρησιμοποίησε προϋποθέσεις για να παρακινήσει ορισμένα κίνητρα για τις διάφορες κατηγορίες συμμετεχόντων στο δίκτυο. Η εγγύηση ασφάλειας του συστήματος εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την αποτελεσματικότητα αυτών των προϋποθέσεων σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι συμμετέχοντες στο δίκτυο αντιδρούν σε ορισμένα οικονομικά κίνητρα.
Χωρίς τη δυσκολία του κρυπτογραφικού του πρωτοκόλλου, δεν θα υπήρχε ασφαλής μονάδα λογαριασμού με την οποία θα ανταμείβονταν οι εξορύκτες. Χωρίς τους εξορύκτες, δεν θα υπήρχε καμία εμπιστοσύνη στην εγκυρότητα του ιστορικού των συναλλαγών του κατανεμημένου καθολικού, εκτός αν επαληθευόταν από ένα αξιόπιστο τρίτο μέρος, γεγονός που θα αναιρούσε ένα από τα κύρια πλεονεκτήματα του Bitcoin.
Με βάση τις υποθέσεις της κρυπτοοικονομίας, η συμβιωτική σχέση μεταξύ των εξορυκτών και του δικτύου Bitcoin παρέχει εμπιστοσύνη. Ωστόσο, αυτό δεν αποτελεί εγγύηση ότι το σύστημα θα συνεχίσει να υπάρχει και στο μέλλον.
Ο κρυπτοοικονομικός κύκλος
Ο κρυπτοοικονομικός κύκλος είναι ένα ολοκληρωμένο μοντέλο κρυπτοοικονομίας. Δημοσιεύθηκε από τον Joel Monegro και παρουσιάζει γενικές ροές αξίας μέσω των διαφόρων κατηγοριών συμμετεχόντων σε μια οικονομία peer-to-peer.
Το μοντέλο αναπαριστά μια τριμερή αγορά μεταξύ ανθρακωρύχων (η πλευρά της προσφοράς), χρηστών (η πλευρά της ζήτησης) και επενδυτών (η πλευρά του κεφαλαίου). Κάθε ομάδα ανταλλάσσει αξία με την άλλη χρησιμοποιώντας έναν σπάνιο κρυπτοοικονομικό πόρο (ένα token).
Στη σχέση εξορύκτη-χρήστη στον κύκλο, οι εξορύκτες αποζημιώνονται για την εργασία τους μέσω των token που χρησιμοποιούν οι χρήστες. Το πρωτόκολλο συναίνεσης του δικτύου τυποποιεί αυτήν τη διαδικασία, ενώ το κρυπτοοικονομικό μοντέλο ελέγχει πότε και πώς πληρώνονται οι εξορύκτες.
Η δημιουργία μιας αρχιτεκτονικής δικτύου που συντηρείται από μια κατανεμημένη πλευρά προσφοράς (εξορύκτες) θεωρείται επιθυμητή, εφόσον τα πλεονεκτήματα υπερτερούν των μειονεκτημάτων. Τα πλεονεκτήματα συχνά περιλαμβάνουν αντίσταση στη λογοκρισία, συναλλαγές χωρίς σύνορα και καλύτερη αξιοπιστία. Ωστόσο, τα αποκεντρωμένα συστήματα τείνουν να έχουν χαμηλότερες επιδόσεις σε σύγκριση με τα συγκεντρωτικά μοντέλα.
Ο ρόλος του επενδυτή σε αυτό το μοντέλο είναι διπλός: να παρέχει ρευστότητα για να πουλήσουν τα token τους οι εξορύκτες και κεφαλαιοποιώντας το δίκτυο με την υποστήριξη τιμών token που είναι υψηλότερες από το κόστος εξόρυξης.
Το μοντέλο περιγράφει αυτούς τους δύο ρόλους διαχωρίζοντας τους επενδυτές σε δύο ομάδες: σε επενδυτές (βραχυπρόθεσμοι επενδυτές) και σε κατόχους (μακροπρόθεσμους επενδυτές).
Οι επενδυτές δημιουργούν ρευστότητα για το token, ώστε οι εξορύκτες να μπορούν να πωλούν τα token που έχουν εξορυχθεί και να καλύπτουν τα λειτουργικά έξοδα, ενώ οι κάτοχοι κεφαλαιοποιούν το δίκτυο για ανάπτυξη, υποστηρίζοντας τις τιμές των token. Η σχέση εξορύκτη-επενδυτή λειτουργεί με άμεση ροή αξίας, ενώ η σχέση εξορύκτη-κατόχου λειτουργεί με έμμεση ροή αξίας.
Αυτό σημαίνει απλώς ότι όλοι οι συμμετέχοντες σε μια τέτοια οικονομία εξαρτώνται ο ένας από τον άλλον για να επιτύχουν τους οικονομικούς τους στόχους. Ένας τέτοιος σχεδιασμός δημιουργεί ένα ισχυρό και ασφαλές δίκτυο. Η συμμόρφωση με το σύνολο κανόνων βάσει κινήτρων είναι πιο ωφέλιμη για τον εκάστοτε συμμετέχοντα από ό,τι η κακόβουλη δραστηριότητα - γεγονός που κάνει το δίκτυο πιο ανθεκτικό.
Συμπεράσματα
Αν και πρόκειται για μια σχετικά νέα έννοια που εμφανίστηκε με την εμφάνιση του Bitcoin, η κρυπτοοικονομία είναι ένα σημαντικό δομικό στοιχείο που πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά τον σχεδιασμό αποκεντρωμένων δικτύων.
Η απομόνωση των διαφορετικών ρόλων στα κρυπτοοικονομικά μοντέλα βοηθά στην ανάλυση του κόστους, των κινήτρων και των ροών αξίας για κάθε ομάδα συμμετεχόντων. Επίσης, μπορεί να βοηθήσει να αναλογιστούμε τη σχετική ισχύ και να εντοπίσουμε πιθανά σημεία συγκέντρωσης, κάτι που είναι σημαντικό για τον σχεδιασμό πιο ισορροπημένων μοντέλων διακυβέρνησης και διανομής token.
Ο τομέας της κρυπτοοικονομίας και η χρήση κρυπτοοικονομικών μοντέλων μπορεί να είναι ιδιαίτερα επωφελής κατά την ανάπτυξη των μελλοντικών δικτύων. Μελετώντας τα κρυπτοοικονομικά μοντέλα που έχουν ήδη δοκιμαστεί σε πραγματικά περιβάλλοντα, τα μελλοντικά δίκτυα μπορούν να σχεδιαστούν ώστε να είναι πιο αποτελεσματικά και βιώσιμα, οδηγώντας σε ένα πιο ισχυρό οικοσύστημα αποκεντρωμένων οικονομιών.