Các điểm chính
Linea là giải pháp mở rộng Lớp 2 dành cho Ethereum sử dụng zk-rollup để giúp giao dịch nhanh hơn và rẻ hơn.
Mạng lưới này hoàn toàn tương thích với EVM, cho phép mọi ứng dụng hoặc hợp đồng thông minh chạy trên Ethereum hoạt động trơn tru trên Linea.
Kiến trúc của Linea gồm sequencer, prover và bridge relayer, các thành phần này kết hợp với nhau để xử lý giao dịch nhanh chóng với độ bảo mật cao.
Nhà phát triển có thể sử dụng các công cụ và cơ sở hạ tầng giống như trên Ethereum với tính năng tích hợp MetaMask và Infura để thuận tiện cho việc tham gia và mở rộng quy mô.
Linea là gì?
Linea là giải pháp mở rộng Lớp 2 dành cho Ethereum sử dụng zk-rollup để giúp giao dịch nhanh hơn và rẻ hơn. Thay vì xử lý trực tiếp mọi giao dịch trên Ethereum, Linea xử lý giao dịch ngoài chuỗi, sau đó gửi bằng chứng hợp lệ trở lại mạng lưới. Phương pháp này giúp giảm tình trạng tắc nghẽn trên Ethereum mà vẫn hưởng lợi từ tính bảo mật của nó.
Linea tương thích với EVM, nghĩa là nhà phát triển có thể triển khai lại hợp đồng thông minh Ethereum hiện có lên Linea mà chỉ tốn rất ít công sức. Điều này tạo nên sự khác biệt của mạng lưới so với các blockchain tương thích EVM, vốn vẫn có thể cần những thay đổi và điều chỉnh.
Linea được phát triển bởi Consensys, công ty đứng sau MetaMask (một ví tiền mã hóa phổ biến) và Infura (nhà cung cấp cơ sở hạ tầng blockchain). Theo mặc định, Linea được hỗ trợ trong MetaMask thông qua điểm cuối RPC của Infura, cho phép người dùng kết nối trực tiếp đến mạng lưới.
Cơ chế hoạt động của Linea
Rollup ZK
Linea sử dụng zk-rollup để xử lý giao dịch theo lô ngoài chuỗi, sau đó gửi bản tóm tắt của các lô này trở lại Ethereum. Mỗi bản tóm tắt đều đi kèm một zero-knowledge proof (ZKP), đây là bằng chứng mật mã xác nhận tất cả giao dịch đều hợp lệ mà không tiết lộ chi tiết của giao dịch.
Linea dựa trên một loại bằng chứng cụ thể được gọi là zero-knowledge Succinct Non-interactive Argument of Knowledge (zk-SNARK). zk-SNARK cho phép một bên chứng minh một tuyên bố là đúng mà không tiết lộ thông tin cơ bản. Các bằng chứng ngắn gọn, nghĩa là chúng vẫn nhỏ gọn và hiệu quả để xác minh ngay cả đối với các phép tính lớn và không tương tác, nghĩa là chúng chỉ cần được chuyển một lần từ prover đến verifier mà không cần giao tiếp thêm.
Do zk-SNARK gọn nhẹ và xác minh nhanh chóng nên Linea có thể xử lý nhiều giao dịch hơn với chi phí thấp hơn trong khi vẫn thừa hưởng khả năng bảo mật của Ethereum. Cách tiếp cận này khác với optimistic rollup vốn sử dụng bằng chứng gian lận và thường yêu cầu người dùng phải chờ 7 ngày mới được rút tiền. Với zk-rollup, tính hợp lệ được thiết lập thông qua bằng chứng mật mã được gửi trực tiếp đến Ethereum, cho phép người dùng rút tiền nhanh hơn và không phát sinh thêm chi phí.
Kiến trúc của Linea
Sequencer
Khi một giao dịch được gửi trên Linea, sequencer sẽ xác định thứ tự xử lý giao dịch đó. Sequencer thu thập các giao dịch từ mempool, nhóm chúng thành các khối, thực thi các khối đó và tạo ra các bản tóm tắt kết quả được gọi là dấu vết thực hiện. Sau đó, các dấu vết này được chuyển đến prover để xác minh phép tính là chính xác.
Do tất cả dữ liệu giao dịch cuối cùng phải được đăng lên Ethereum, nơi chi phí lưu trữ rất cao nên sequencer cũng nén và tối ưu hóa thông tin này để giảm chi phí lưu trữ. Bằng cách giữ cho các khối gọn nhẹ, sequencer giúp Linea duy trì hiệu quả và tiết kiệm chi phí trong khi vẫn đảm bảo tính hợp lệ của dữ liệu.
Prover
Prover sử dụng dấu vết thực hiện do sequencer tạo ra và tạo bằng chứng zk-SNARK. Bằng chứng mật mã này xác minh rằng toàn bộ khối giao dịch được xử lý chính xác mà không cần phải chạy lại hoặc tiết lộ từng giao dịch riêng lẻ. Đối với validator Ethereum, điều này giúp việc xác minh nhanh hơn và tiêu tốn ít tài nguyên hơn vì họ chỉ cần kiểm tra bằng chứng thay vì xử lý từng giao dịch.
Bridge relayer
Bridge relayer quản lý việc giao tiếp giữa Linea, Ethereum và các blockchain khác. Nó hoạt động song song với dịch vụ tin nhắn chuẩn của Linea, một hệ thống hợp đồng thông minh và các giao thức hỗ trợ giúp tạo điều kiện chuyển giao cả tài sản và dữ liệu giữa các mạng lưới.
Relayer đảm bảo token di chuyển an toàn giữa Ethereum và Linea đồng thời truyền tải các cập nhật trạng thái quan trọng như cây Merkle thay đổi và bằng chứng hợp lệ. Lộ trình của Linea bao gồm các kế hoạch phi tập trung hóa thành phần này theo thời gian, giảm sự phụ thuộc vào một đơn vị điều hành trung tâm và góp phần vào mục tiêu bảo mật của mạng lưới.
Cơ chế hoạt động của các giao dịch trên Linea
Gửi giao dịch: Một giao dịch được ký trong ví và gửi đến Linea, tại đây giao dịch được đưa vào mempool, một khu vực tạm thời lưu trữ các giao dịch đang chờ xử lý.
Xây dựng khối: Sequencer xác minh xem giao dịch có hợp lệ hay không. Giao dịch hợp lệ được sắp xếp (thường theo phí giao dịch), đưa vào một khối và thực hiện. Biên nhận sẽ được phát hành sau khi giao dịch được xác nhận.
Cập nhật trạng thái: Giao dịch cập nhật trạng thái của Linea và được lưu trữ trong dấu vết thực hiện. Ở giai đoạn này, giao dịch tạm thời hoàn tất, nghĩa là giao dịch đã được xác nhận trên Linea nhưng chưa được hoàn tất trên Ethereum.
Gộp khối: Nhiều khối được gộp thành một lô để có thể được chứng minh cùng nhau, giúp giảm chi phí vì một bằng chứng có thể bao gồm nhiều giao dịch.
Tạo bằng chứng: ZKP được tạo ra cho lô giao dịch, xác nhận rằng tất cả các giao dịch được thực thi chính xác mà không yêu cầu Ethereum phải chạy lại.
Hoàn tất: Bằng chứng và lô giao dịch được gửi lên mạng lưới Ethereum. Sau khi được xác minh, giao dịch chính thức hoàn tất và được ghi lại vĩnh viễn.
Token Linea
Token LINEA là token gốc của mạng Linea và được thiết kế để hỗ trợ cả Linea và Ethereum. Khác với các blockchain Lớp 2 khác, phí gas trên Linea được thanh toán bằng ETH. Token này không gắn với quản trị và không có phân bổ đặc biệt cho người trong cuộc, nhà đầu tư hoặc đội ngũ phát triển. Thay vào đó, LINEA được trao trực tiếp cho người dùng và nhà phát triển như một phần thưởng, giúp phát triển hệ sinh thái theo cách cởi mở hơn và được cộng đồng dẫn dắt.
Linea cũng giới thiệu cơ chế đốt kép. Do phí gas được thanh toán bằng ETH nên một phần lợi nhuận ròng của mạng lưới được phân bổ để giảm lượng token cung cấp. 20% lợi nhuận ròng từ ETH được dùng để đốt ETH, trong khi 80% còn lại được dùng để đốt LINEA. Hệ thống này tạo ra mối liên kết trực tiếp giữa hoạt động trên Linea và sự khan hiếm của cả hai token.
Linea (LINEA) trong chương trình Binance HODLer Airdrop
Vào ngày 08/09/2025, Binance đã công bố LINEA là dự án thứ 37 trong chương trình Binance HODLer Airdrop. Những người dùng đã đăng ký BNB vào sản phẩm Simple Earn và/hoặc Sinh lợi trên chuỗi từ ngày 25/08 đến ngày 28/08 sẽ được airdrop token LINEA. Tổng cộng 720.099.900 token LINEA đã được phân bổ cho chương trình, chiếm 1% tổng nguồn cung token.
LINEA đã được niêm yết bằng Thẻ hạt giống, cho phép người dùng giao dịch với các cặp USDT, USDC, BNB, FDUSD và TRY.
Tổng kết
Linea là mạng lưới Lớp 2 được thiết kế để mở rộng quy mô cho Ethereum mà vẫn duy trì các nguyên tắc bảo mật và thiết kế của nó. Việc mạng lưới sử dụng zk-rollup giúp tăng hiệu quả và khả năng tương thích EVM hoàn toàn cho phép nhà phát triển triển khai ứng dụng một cách mượt mà. Đối với người dùng, điều này đồng nghĩa với việc giao dịch nhanh hơn và có chi phí thấp hơn. Bằng cách sử dụng ETH cho phí gas và tích hợp cơ chế đốt kép, các hoạt động trên Linea sẽ tiếp tục hỗ trợ và củng cố hệ sinh thái Ethereum.
Đọc thêm:
Tuyên bố từ chối trách nhiệm: Nội dung này được trình bày cho bạn trên cơ sở “nguyên trạng” chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và phổ biến kiến thức, mà không phải là sự cam đoan hay bảo đảm dưới bất kỳ hình thức nào. Nội dung này không nên hiểu là lời khuyên tài chính, pháp lý hoặc chuyên môn khác, cũng như không nhằm mục đích khuyến nghị mua bất kỳ sản phẩm hoặc dịch vụ cụ thể nào. Bạn nên tham khảo lời khuyên từ các cố vấn chuyên môn thích hợp. Sản phẩm được đề cập trong bài viết này có thể không được cung cấp tại khu vực của bạn. Trong trường hợp bài viết được đóng góp bởi người đóng góp bên thứ ba, xin lưu ý rằng những quan điểm thể hiện đó thuộc về người đóng góp bên thứ ba và không nhất thiết phản ánh quan điểm của Binance Academy. Vui lòng đọc toàn bộ tuyên bố từ chối trách nhiệm để biết thêm chi tiết. Giá tài sản kỹ thuật số có thể biến động. Giá trị khoản đầu tư của bạn có thể tăng hoặc giảm và có thể bạn sẽ không nhận lại được số tiền đã đầu tư. Bạn hoàn toàn chịu trách nhiệm về các quyết định đầu tư của mình và Binance Academy không chịu trách nhiệm pháp lý về bất kỳ tổn thất nào mà bạn có thể phải chịu. Tài liệu này không nên hiểu là lời khuyên tài chính, pháp lý hoặc chuyên môn khác. Để biết thêm thông tin, vui lòng xem Điều khoản sử dụng và Cảnh báo rủi ro của chúng tôi.