Негізгі тұжырымдамалар
Linea – жылдам және арзан транзакцияларды жеткізу үшін zk жиынтықтарын пайдаланатын Ethereum 2-деңгейлі масштабтау шешімі.
Желі EVM-мен толық үйлесімді, бұл Ethereum негізіндегі кез келген қолданбаның немесе смарт келісімшарттың Linea желісінде еш қиындықсыз жұмыс істеуіне мүмкіндік береді.
Linea архитектурасында транзакцияны жылдам әрі қауіпсіз өңдеу үшін бірге жұмыс істейтін секвенсер, дәлелдеуші және көпір делдал бар.
Әзірлеушілер теңшеу және масштабтау үшін MetaMask және Infura-мен нативтік интеграциялармен Ethereum желісіндегідей құралдар мен инфрақұрылымды пайдалана алады.
Linea дегеніміз не?
Linea – жылдам және арзан транзакцияларды жеткізу үшін zk жиынтықтарын пайдаланатын Ethereum 2-деңгейлі масштабтау шешімі. Әрбір транзакцияны тікелей Ethereum-де өңдеудің орнына, Linea оларды офчейн өңдейді, содан кейін желіге жарамдылық дәлелін жібереді. Бұл тәсіл Ethereum блокчейніндегі жүктемені азайта отырып, оның қауіпсіздігін пайдалануға көмектеседі.
Linea – бұл EVM баламасы, яғни әзірлеушілер бұрыннан бар Ethereum смарт келісімшарттарын Linea-ға еш қиындықсыз қайта орналастыра алады. Бұл желіні әлі де өзгертулер мен түзетулерді қажет ететін EVM-мен үйлесімді блокчейндерден ажыратады.
Linea – бұл MetaMask (танымал криптовалюта әмияны) және Infura (блокчейн инфрақұрылымын ұсынушы) жобаларын жасаған Consensys компаниясы әзірлеген жоба. Linea әдепкі бойынша MetaMask жүйесінде Infura RPC соңғы нүктесі арқылы қолдау көрсетеді, бұл пайдаланушыларға желіге тікелей қосылуды қамтамасыз етеді.
Linea жұмыс істеу жолы
zk жиынтықтары
Linea zk жиынтықтарын қолдана отырып, транзакцияларды офчейн топтап өңдейді және сол топтамалардың қысқаша есебін Ethereum желісіне қайта жібереді. Әрбір қысқаша есепке нөлдік білім дәлелі (ZKP) қоса беріледі, бұл барлық транзакцияның жарамды болғанын олардың егжей-тегжейін ашпай-ақ растайтын криптографиялық дәлел.
Linea нөлдік білім қысқаша интерактивті емес білім аргументі (zk-SNARK) деп аталатын дәлелдің нақты түріне сүйенеді. zk-SNARK бір тарапқа негізгі ақпаратты ашпай-ақ мәлімдеменің рас екенін дәлелдеуге мүмкіндік береді. Дәлелдер ықшам түрде беріледі, яғни үлкен есептеулер үшін де көлемі шағын және растауға тиімді болып қалады. Сондай-ақ олар интерактивті емес, яғни дәлелдеуші мен тексеруші арасында қосымша байланыссыз, бір рет қана жіберілсе жеткілікті.
zk-SNARK ықшам және жылдам расталатындықтан, Linea құралы Ethereum қауіпсіздігін сақтай отырып, қосымша транзакцияларды төмен бағамен өңдей алады. Бұл тәсіл алаяқтық дәлелдерін пайдаланатын және әдетте шығару үшін жеті күндік күту кезеңін талап ететін оптимистік жиынтықтардан ерекшеленеді. zk жиынтықтарының көмегімен жарамдылық Ethereum-ға тікелей жіберілген криптографиялық дәлелдер арқылы белгіленеді, бұл пайдаланушыларға қаражатты жылдам және қосымша шығынсыз шығаруға мүмкіндік береді.
Linea архитектурасы
Секвенсер
Транзакция Linea жүйесінде жіберілгенде, секвенсер оның өңделу ретін анықтайды. Ол мемпулдан транзакцияларды жинайды, оларды блоктарға топтайды, сол блоктарды орындайды және орындалу іздері деп аталатын нәтижелердің жиынтықтарын жасайды. Содан кейін бұл іздер есептеулердің дұрыс болғанын растайтын дәлелдеушіге беріледі.
Барлық транзакция деректері, сайып келгенде, сақтау қымбат тұратын Ethereum-да сақталуы керек болғандықтан, секвенсер сақтау шығындарын азайту үшін бұл ақпаратты қысып, оңтайландырады. Блоктарды ықшам ұстау арқылы секвенсер Linea-ға деректер тұтастығын сақтай отырып, тиімді және үнемді болып қалуға көмектеседі.
Дәлелдеуші
Дәлелдеуші секвенсер жасаған орындалу іздерін алып, zk-SNARK дәлелін жасайды. Бұл криптографиялық дәлел әрбір жеке транзакцияны қайта орындауды немесе ашуды қажет етпей, транзакциялардың тұтас блогының дұрыс өңделгенін растайды. Ethereum валидаторлары үшін бұл растауды жылдам әрі аз ресурспен орындалатындай етеді, себебі оларға әрбір транзакцияны емес, тек дәлелді ғана тексеру жеткілікті.
Көпір делдалы
Көпір делдалы Linea мен Ethereum және өзге блокчейндер арасындағы ақпарат алмасуды басқарады. Ол Linea-ның негізгі хабарлама қызметімен қатар жұмыс істейді, бұл желілер арасында активтер мен деректер алмасуды жеңілдететін смарт келісімшарттар мен қосалқы протоколдар жүйесі.
Делдал токендердің Ethereum мен Linea арасында қауіпсіз қозғалуын қамтамасыз етеді, сонымен қатар Меркл ағашы өзгертулері және жарамдылық дәлелдері сияқты негізгі күй жаңартуларын жібереді. Linea ұсынған жол картасы осы компонентті уақыт өте орталықсыздандыру жоспарларын қамтиды, бұл орталық операторға тәуелділікті азайтады және желінің қауіпсіздік мақсаттарына ықпал етеді.
Linea платформасында транзакциялардың жұмыс істеу жолы
Жіберу: әмиянда транзакцияға қол қойылып, Linea-ға жіберіледі, ол күтудегі транзакциялар үшін уақытша сақталатын орын – мемпулға түседі.
Блок құру: транзакция жарамды болса секвенсер растайды. Жарамды транзакциялар (көбіне алым мөлшеріне қарай) реттеліп, блокқа енгізіледі және орындалады. Транзакция блокқа енгізілгеннен кейін түбіртек беріледі.
Күйді жаңарту: транзакция Linea күйін жаңартып, орындалу іздерінде сақталады. Қазіргі кезеңде ол ішінара аяқталған, яғни Linea желісінде расталған, бірақ әлі Ethereum желісінде толық аяқталмаған.
Біріктіру: бірнеше блок бір топқа біріктіріледі, осылайша олар бірге дәлелденеді. Бұл шығындарды азайтады, себебі бір ғана дәлел көптеген транзакцияны қамти алады.
Дәлел жасау: топ үшін ZKP жасалады, ол барлық транзакцияның Ethereum желісін қайта іске қосуды қажет етпей, дұрыс орындалғанын растайды.
Қорытындылау: дәлелдер мен топтама Ethereum желісіне жіберіледі. Расталғаннан кейін транзакциялар өзгермейтін мәреге жетіп, блокчейнге біржола жазылады.
Linea токені
LINEA токені – бұл Linea желісінің нативтік токені, ол Linea мен Ethereum желілерін қолдауға арналған. Басқа 2-деңгейлі блокчейндерден айырмашылығы, Linea-дағы газ алымдары ETH түрінде төленеді. Токен басқаруға қатыспайды және инсайдерлер, инвесторлар немесе топ үшін арнайы бөлінбеген. Оның орнына LINEA пайдаланушылар мен әзірлеушілерге тікелей сыйақылар ретінде беріледі, бұл экожүйені ашық және қауымдастық басқаратын жолмен өсіруге көмектеседі.
Linea сонымен қатар екі есе жағу механизмін енгізеді. Газ алымдары ETH түрінде төленетіндіктен, желінің таза табысының бір бөлігі токендердің жалпы ұсынысын азайтуға бағытталады. Таза ETH пайдасының 20%-ы ETH жағуға жұмсалады, ал қалған 80%-ы LINEA токендерін жағуға пайдаланылады. Бұл жүйе Linea желісіндегі белсенділік пен екі токеннің тапшылығы арасында тікелей байланыс орнатады.
Binance ходлер эйрдроптарындағы Linea (LINEA)
2025 жылдың 8 қыркүйегінде Binance LINEA токенін Binance ходлер эйрдроптары бағдарламасындағы 37-жоба ретінде жариялады. 25-28 тамыз аралығында BNB криптовалюталарын Simple Earn және/немесе Ончейн кірістер өнімдеріне жазған пайдаланушылар LINEA эйрдроптарын алуға құқылы болды. Бағдарламаға барлығы 720 099 900 LINEA LA токені бөлінді, бұл жалпы токен ұсынысының 1%-ын құрады.
LINEA токені сид-тегпен тізімге енгізіліп, USDT, USDC, BNB, FDUSD және TRY жұптарында сауда жасауға мүмкіндік береді.
Қорытынды ойлар
Linea – қауіпсіздік пен дизайн принциптерін сақтай отырып, Ethereum масштабын кеңейтуге арналған 2 деңгейлі желі. Желінің zk жиынтықтарын пайдалануы тиімділікті арттырады, ал толық EVM-мен сәйкестік әзірлеушілерге қолданбаларды қиындықсыз іске қосуға мүмкіндік береді. Пайдаланушылар үшін бұл жылдам және қолжетімді транзакцияларды білдіреді. Газ алымдары үшін ETH пайдалану және екі есе жағу механизмін енгізу арқылы Linea қызметі Ethereum экожүйесін қолдауды және нығайтуды жалғастырады.
Қосымша оқитын материалдар
Жауапкершіліктен бас тарту туралы мәлімдеме: Бұл контент сізге «сол қалпында» тек жалпы ақпарат және білім беру мақсаттарына, ешқандай мәлімдемесіз немесе кепілдіксіз ұсынылады. Ол қаржылық, құқықтық немесе басқа кәсіби кеңес ретінде қабылданбауы керек, сондай-ақ қандай да бір нақты өнімді немесе қызметті сатып алуды ұсынуға арналмаған. Кеңесті тиісті кәсіби кеңесшілерден алуыңыз керек. Осы мақалада берілген өнімдер аймағыңызда қолжетімді болмауы мүмкін. Мақаланы үшінші тарап қатысушысы жазған жағдайда, айтылған пікірлер үшінші тарап қатысушысына тиесілі екенін және Binance Academy пікірін білдірмейтінін ескеріңіз. Қосымша мәліметтер алу үшін біздің жауапкершіліктен бас тарту туралы мәлімдемеміздің толық мәтінін оқыңыз. Цифрлық активтердің бағасы тұрақсыз болуы мүмкін. Инвестицияңыздың құны төмендеуі немесе жоғарылауы мүмкін және инвестицияланған соманы қайтара алмауыңыз мүмкін. Инвестициялық шешімдеріңізге тек сіз жауаптысыз және Binance Academy сізде туындауы мүмкін шығындар үшін жауап бермейді. Бұл материал қаржылық, құқықтық немесе басқа кәсіби кеңес ретінде қабылданбауы керек. Қосымша ақпарат алу үшін Пайдалану шарттары мен Тәуекел туралы ескертуді қараңыз.