Na czym polega Handel z Dźwignią (Margin Trading)?
Handel z dźwignią (inaczej handel przy użyciu depozytów zabezpieczających), to jeden z kilku rodzajów handlu różnymi aktywami. Margin Trading polega na użyciu środków dostarczanych handlującemu przez stronę trzecią. W odróżnieniu do zwykłego handlu aktywami z własnych środków, na koncie z dostępem do funkcjonalności dźwigni inwestorzy zyskują możliwość zwiększenia inwestowanego kapitału - krótko mówiąc zwielokrotnienia swojego kapitał przeznaczony do handlu za pośrednictwem pożyczki. Zasadniczo rzecz ujmując, trader korzystający z dźwigni zyskuje możliwość realizowania większego zysku z udanych transakcji handlowych. „Dźwignia” jest szczególnie popularna na rynkach charakteryzujących się niską zmiennością ceny danego aktywa - w szczególności na międzynarodowym rynku Forex. Margin Trading jest również obecny na rynkach opartych na handlu akcjami, towarami oraz kryptowalutami. Na tradycyjnych rynkach pożyczone środki są zazwyczaj dostarczane przez tzw. brokerów inwestycyjnych. W przypadku rynków handlowych kryptowalut, środki te najczęściej dostarczane są przez innych traderów, którzy dzięki pożyczaniu innym swoich środków otrzymują odpowiedni procent. Niektóre z giełd kryptowalut samodzielnie podejmują się pożyczania środków traderom zainteresowanym handlem z dźwignią - jest to jednak mniej popularne zjawisko.
Jak dokładniej odbywa się handel przy użyciu dźwigni?
Aby móc zainicjować transakcję przy użyciu dźwigni, trader w pierwszej kolejności musi zapewnić (czyt. zaangażować) pewien procent całkowitej wartości swojego zlecenia. Procent ten nazywany jest depozytem zabezpieczającym (ang. margin) i jest ściśle związany z koncepcją dźwigni finansowej. Innymi słowy, na podstawie wartości zapewnionego depozytu zabezpieczającego tworzone są tzw. lewarowane zlecenia. Dźwignia z kolei oznacza stosunek pożyczonych środków do wartości depozytu zabezpieczającego. Na przykład, aby móc utworzyć zlecenie handlowe przy użyciu dźwigni o wartości 100 000 PLN z lewarem 10:1, inwestor musi wpierw zapewnić 10 000 PLN kapitału własnego.
Niektóre platformy udostępniają również możliwość wystawiania zleceń handlowych z dźwignią na kontraktach typu futures - innymi słowy grając na wzrost ceny danego aktywa (dosł. pozycja długa „long”) lub spadek ceny danego aktywa (dosł. pozycja krótka - „short”). W sytuacji w której trader wystawi zlecenie przy użyciu dźwigni (czyt. jego pozycja jest otwarta), jego aktywa stanowią zabezpieczenie pożyczonych środków. Zrozumienie zasady działania mechanizmu dźwigni handlowej jest kluczowe dla każdego tradera, ponieważ większość maklerów zastrzega sobie prawo do wymuszenia sprzedaży (inaczej likwidacji) tych aktywów w przypadku, gdy cena danego aktywa na wskazanym rynku osiągnie wskazany wcześniej poziom (znajdzie się powyżej lub poniżej pewnego progu).
Dla przykładu, jeśli trader otworzy długą lewarowaną pozycję, może zostać wezwany do wykonania tzw. margin call (a więc zwiększenia wartości depozytu zabezpieczającego), gdy cena danego aktywa znacząco spadnie. Margin call ma miejsce w sytuacji, gdy trader zostanie zobowiązany do zdeponowania większej ilości środków na swoim rachunku depozytowym w celu spełnienia wymogów dotyczących wartości minimalnego depozytu zabezpieczającego. Jeśli trader zlekceważy margin call, zapewniony przez niego depozyt zabezpieczający zostanie automatycznie zlikwidowany w celu pokrycia strat pożyczającego. Do takiej sytuacji dochodzi najczęściej, gdy całkowita wartość wszystkich aktywów tradera zdeponowanych na na rachunku margin - inaczej liquidation margin - spadnie poniżej minimalnej wartości depozytu zabezpieczającego na konkretnej giełdzie lub u konkretnego brokera.
Zalety i wady
Najbardziej oczywistą zaletą Margin Tradingu jest fakt, iż może on przynieść większe zyski biorąc pod uwagę większą (względną) wartość pozycji handlowej. Co więcej, handel przy pomocy dźwigni okazuje się przydatny w przypadku dywersyfikacji swojej strategii handlowej - traderzy korzystając z dźwigni mogą otworzyć kilka pozycji przy stosunkowo niewielkich kwotach własnego kapitału inwestycyjnego. Wreszcie, posiadanie konta typu margin ułatwia inwestorom szybkie otwieranie pozycji bez konieczności przenoszenia dużych sum pieniędzy pomiędzy kontami.
Handel z dźwignią w świecie kryptowalut
Margin Trading jest z natury bardziej ryzykowny od zwykłego handlu. W świecie kryptowalut, ryzyko to jest jeszcze wyższe. Ze względu na wysoki poziom zmienności cen kryptowalut - który jest dla nich typowy - podejmując temat Margin Tradingu na kryptowalutach powinieneś być szczególnie ostrożny. Pomimo panującego przekonania, iż hedging i stosowanie różnych strategii zarządzania ryzykiem jest w stanie ograniczyć ryzyko, to mimo wszystko handel z dźwignią z pewnością nie jest odpowiedni dla początkujących fascynatów kryptowalut.
Margin funding
Dla traderów, którzy nie charakteryzują się wysoką tolerancją na ryzyko, aby móc samodzielnie handlować z dźwignią, stworzony została specjalna odmiana handlu dźwignią - tzw. margin funding. Niektóre platformy handlowe, wliczając w to giełdy kryptowalut oferują swoim użytkownikom możliwość przeznaczenia środków traderów na sfinansowanie transakcji handlowych z dźwignią innych użytkowników.
Proces ten zazwyczaj przebiega zgodnie z określonymi wcześniej warunkami, które zostały zaakceptowane przez obydwie strony takiej transakcji i przy zapewnia dynamiczne stopy zwrotu. Jeśli trader zaakceptuje warunki margin fundingu, a tym samym przyjmie ofertę od użytkownika dostarczającego środki do handlu (ang. funds provider), dostawca tych funduszy ma prawo do uzyskania stałej spłaty tak udzielonej pożyczki wraz ze wskazanymi w ofercie odsetkami. Chociaż mechanizmy działania margin fundingu może różnić się pomiędzy sobą w zależności od wybranej giełdy, to ryzyko związane z zapewnieniem margin funds dla innych traderów jest stosunkowo niskie, ponieważ pozycje lewarowane mogą zostać przymusowo zlikwidowane, aby zapobiec nadmiernym stratom. Mimo wszystko jednak, konstrukcja margin fundingu wymaga od użytkowników zdeponowania i przechowywania ich środków na wykorzystywanej przez nich giełdzie. Zrozumienie zasady działania margin fundingu i identyfikacja ryzyka z nim związanego jest kluczowe do osiągnięcia jakiegokolwiek sukcesu i zapobieżenia utraty środków.
Zakończenie
Dźwignia handlowa z całą pewnością okazuje się użytecznym narzędziem dla tych, którzy chcą zwiększyć zyski ze swoich udanych transakcji handlowych. Prawidłowe stosowanie dźwigni finansowej może pomóc zarówno w uzyskaniu większej rentowności inwestycji, jak i dywersyfikacji portfela.
Jak zostało to już wcześniej wspomniane, ten rodzaj handlu może również skutkować zwiększeniem strat w przypadku podjęcia złej decyzji handlowej i wiąże się z dużo większym ryzykiem od zwykłego, nie lewarowanego handlu. Z tego powodu handel przy użyciu dźwigni dedykowany jest jedynie najbardziej wyspecjalizowanym traderom. Z kolei jeśli chodzi o połączenie świata kryptowalut i dźwigni finansowej, ryzyko wynikające z tego miksu jest jeszcze większe z powodu naturalnie występującej zwiększonej fluktuacji cen kryptowalut. Zmienności, której nie da się porównać z żadnym innym rynkiem znanym z tradycyjnego świata finansów i inwestycji.