Plasma (XPL) деген эмне?

Plasma (XPL) деген эмне?

Орто
Жаңыртылган Sep 25, 2025
6m

Негизги жыйынтыктар

  • Plasma бул стейблкоин төлөмдөрү үчүн түзүлгөн, Эфириум виртуалдык машинасына шайкеш келген негизги блокчейн катмары болуп саналат, анда акысыз USDT которуулары жана демейки төлөм токендери бар.

  • Бул тармак ишенимге көз карандысыз Bitcoin көпүрөсүн колдойт, ал BTC'ни pBTC аркылуу акылдуу келишимдерде түздөн-түз колдонууга мүмкүнчүлүк берет.

  • XPL бул протоколдун өздүк жергиликтүү токени. Ал транзакция төлөмдөрү үчүн валидаторлорго сыйлык берүү жана тармакты коопсуз кылуу үчүн колдонулат.

Plasma деген эмне?

Plasma бул дүйнөлүк стейблкоин төлөмдөрү үчүн атайын иштелип чыккан негизги блокчейн катмары. Протокол акысыз USDT которууларын, демейки төлөм токендерин колдоону жана BTC'ни акылдуу келишимдерде колдонууга мүмкүнчүлүк берген жергиликтүү Bitcoin көпүрөсү сыяктуу мүмкүнчүлүктөрдү сунуштайт.

Plasma тармагы PlasmaBFT аттуу консенсус механизми аркылуу корголот, ал транзакциялардын тез жыйынтыкталышын камсыздап, төлөмдөргө багытталган колдонмолор үчүн талап кылынган жогорку өткөрүм жөндөмдүүлүгүн колдойт. Бул тармак эфириум виртуалдык машинасына шайкеш болгондуктан, иштеп чыгуучулар Ethereum негизиндеги акылдуу келишимдерди минималдуу аракет менен жайгаштыра алышат.

Plasma тармагы кандайча иштейт 

PlasmaBFT консенсус 

Plasma өз тармагын коопсуздаштыруу үчүн PlasmaBFT колдонот – ал Fast HotStuff Byzantine Fault Tolerant (BFT) протоколуна негизделген консенсус механизми болуп саналат. HotStuff бул заманбап консенсус ыкмасы, ал айрым катышуучулар туура эмес иш-аракет жасаган күндө да блокчейндердин коопсуз болушуна жардам берет, ал эми Fast версиясы валидаторлор ортосунда талап кылынган байланыш көлөмүн азайтат.

PlasmaBFT бул идеяны өркүндөтүп, блокторду текчелөө менен бирге параллель түрдө сунуштоо, добуш берүү жана тастыктоо сыяктуу этаптарды аткарат. Бул дизайн блок түзүүнүн ылдамдыгын жогорулатып, транзакциялардын секунддар ичинде аякталышына мүмкүнчүлүк берип, Plasma үчүн тезирээк эсептөөнү камсыздайт.  

Эфириум виртуалдык машинасынын аткаруу катмары

Plasma тармагынын аткаруу катмары Rust программалоо тилинде жазылган Ethereum кардары Reth аркылуу иштейт. PlasmaBFT тармактагы катарларды жана аяктоону башкарса, Reth транзакцияларды, абал өзгөрүүлөрүн жана Эфириум виртуалдык машинасы (EVM) логикасында иштетет. Бул Plasma'ны толугу менен эфириум виртуалдык машинасына шайкеш кылып, иштеп чыгуучуларга Solidity акылдуу келишимдерин жана Ethereum куралдарын үзгүлтүксүз колдонууга мүмкүнчүлүк берет.

Негизги функциялар

Нөл-акылуу USDT которуулары

Plasma paymaster системасы аркылуу курулган USDT которууларына акысыз колдоо көрсөтөт. Plasma фонду тарабынан кармалган paymaster стандарттык которуу функциялары үчүн төлөм чыгымдарын жабат жана колдонууну башкаруу үчүн жөнөкөй жарактуулук текшерүүлөрүн жана чектөөлөрдү колдонот.

Төлөмдү көзөмөлдөгөн XPL үлүшүнөн каржыланып, колдонмолорго колдонуучуларга акысыз USDT которууларын жүргүзүүгө мүмкүнчүлүк берет. Бул функция негизги USDT которууларына гана тиешелүү, ал эми калган бардык транзакциялар валидаторлордун сыйлыктарын жана тармактын коопсуздугун камсыздоо үчүн XPL акыларын талап кылынып жатат.

Демейки транзакция төлөмү токендери

Plasma ичинде курулган paymaster акылдуу келишимин камсыз кылат, ал колдонмолорго демейки транзакция төлөмү токендерин колдоого мүмкүнчүлүк берет. Иштеп чыгуучулар ERC-20 токендерин, мисалы, стейблкоиндерди же экосистемалык токендерди каттап, колдонуучуларга транзакция төлөмдөрүн түздөн-түз ушул активдер менен төлөөгө мүмкүнчүлүк беришет.

Paymaster протокол тарабынан иштетилет, коопсуздугу текшерилет жана кошумча эч кандай акыларды талап кылбайт. Колдонуучулар транзакция төлөмү чыгымдарын өздөрүндө бар токендер менен, мисалы USDT менен төлөй алышат жана транзакция төлөмү үчүн өзүнчө XPL балансын түзүүнүн кажети жок. Бул колдонуучулардын кирүүсүн жеңилдетип, Plasma'га жогорку көлөмдөгү төлөмдөрдү жана борборсуздаштырылган каржы (DeFi) колдонмолорунун муктаждыктарын канааттандырууга мүмкүнчүлүк берет.  

Жашыруун төлөмдөр

Жашыруун төлөмдөр бул Plasma иштеп чыгарып жаткан модуль болуп саналат, ал USDT сыяктуу стейблкоиндерге купуялык функцияларын берүүнү максат кылат. Бул модуль колдонуучуларга транзакциянын суммаларын жана кабыл алуучуларын жашырып коюуга мүмкүнчүлүк берип, учурдагы капчыктар жана борборсуздаштырылган колдонмолоруна (DApps) шайкештикти камсыз кылат. 2025-жылдын сентябрынан баштап, модуль активдүү изилдөө фазасында турат жана ар кандай купуялык ыкмалары боюнча изилдөөлөр уланууда.

Bitcoin көпүрө 

Plasma Bitcoin көпүрөсү BTC'ни түздөн-түз Plasma'нын Эфириум виртуалдык машина чөйрөсүнө өткөрүүгө мүмкүндүк берип, сактоочуларга же оролгон токендерге таянууну талап кылбайт. Сиз BTC'ни депозитке салганда, көзкарандысыз тастыктоочулар тармагы транзакцияны текшерип, Bitcoin менен 1:1 каралган pBTC токенин жаратат. 

Сиз pBTC'ни акылдуу келишимдерде, кепил мүлк катары же LayerZero'нун Omnichain Fungible Token (OFT) стандарты аркылуу блокчейндер аралык колдонсоңуз болот. Эгер чыгарып алууну кааласаңыз, сиз pBTC токендериңиз өрттөлөт, ал эми тастыктоочулар босого кол коюу схемасын колдонуп, BTC'ни коопсуз түрдө дарегиңизге кайтарышат.

XPL токени

XPL бул Plasma блокчейнинин жергиликтүү токени жана ал экосистема ичинде бир нече максаттарда колдонулат, мисалы:

  • Транзакция төлөмдөрү: XPL Plasma блокчейнинде транзакция акыларын жабуу үчүн колдонулат.

  • Коопсуздук: валидаторлор тармактын консенсусуна катышуу жана транзакцияларды текшерүү аркылуу блокчейнди коргоого жардам берүү үчүн XPL'ди стейкинг кыла алышат

  • Сыйлыктар: валидаторлор тармакты колдогондугу үчүн XPL токендерине ээ боло алышат. Plasma валидаторлорго карата стейкинг кылуу слешингди колдонбостон сыйлык слешингди колдонуп, туура эмес аракет кылган валидаторлор өз сыйлыктарын гана жоготушат, стейкинг кылган капиталын эмес.

  • Делегация: XPL ээлери өз токендерин валидаторлорго тапшырып, консенсуска катышууга жана сыйлыктардын бөлүгүн алууга мүмкүнчүлүк алышат, ал үчүн атайын өзүнчө инфраструктураны иштетүүгө муктаж болбойт.

Binance HODLer эйрдропстогу Plasma (XPL)

2025-жылдын 24-сентябрында Binance XPL'ди Binance HODLer эйрдропс программасында 44-долбоор катары жар салган. 10-сентябрдан 13-сентябрга чейин BNB'ни Simple Earn жана/же блокчейнден алынган пайда өнүмдөрүнө жазылган колдонуучулар XPL эйрдропс алуу укугуна ээ болушкан. Программага жалпы 75 миллион XPL токен бөлүнгөн, бул баштапкы жалпы токен запасын 0,75%ын түзөт.

XPL Seed теги менен тизмеленген, бул USDT, USDC, BNB, FDUSD жана TRY жуптары менен соода жүргүзүүгө мүмкүнчүлүк берген.

Жыйынтыктоочу ойлор

Plasma бул стейблкоин төлөмдөрүн арзан жана ылдамыраак кылуу үчүн түзүлгөн негизги блокчейн катмары. Акысыз USDT которуулары, демейки төлөм токендерин колдоо жана ишенимге көз карандысыз Bitcoin көпүрөсү сыяктуу функциялар аркылуу тармак стейблкоиндердин чоң көлөмдө үзгүлтүксүз кыймылына ыңгайлуу чөйрө түзөт. Негизги максат стейблкоиндерди күнүмдүк транзакциялар үчүн колдонуу ыкмасын жакшыртуу болсо да, ошол эле дизайн акчалай которуулар жана DeFi протоколдору сыяктуу кеңири колдонмолорду да колдоого мүмкүнчүлүк берет.

Андан ары окуу

Дисклеймер: бул мазмун сизге «бар болгон абалында» гана жалпы маалымат жана билим берүү максатында сунушталат, жана анын тактыгы, же башка кандайдыр бир кепилдик бериле албайт. Каржылык, юридикалык же башка кесиптик кеңеш катары кабыл алынбашы керек жана ал кандайдыр бир белгилеген үнөмдү же кызматты сатып алууну сунуштоо максатында да арналган эмес. Сиз өзүңүздүн абалыңызга ылайык тиешелүү кесиптик кеңешчилерден кеңеш алганыңыз маанилүү. Бул макалада айтылган өнүмдөр сиздин аймакта жеткиликтүү болбой калышы мүмкүн. Эгер макала үчүнчү жактын катышуучусу тарабынан берилсе, анда ал пикирлер үчүнчү жакка таандык экенин жана ал пикирлердин ар дайым Binance академиясынын көз карашын чагылдырбашы мүмкүн экенин эске алыңыз. Толугураак маалымат алуу үчүн биздин жоопкерчиликтен баш тартуу тууралуу толук эскертмени окуп чыгыңыз. Санарип активдердин баасы туруксуз болушу мүмкүн. Сиздин инвестицияңыздын наркы төмөндөшү же жогорулашы ыктымал жана сиз салган сумманы кайра кайтарып албай калышыңыз мүмкүн. Инвестиция боюнча кабыл алган чечимдер үчүн толугу менен өзүңүз жооп бересиз жана Binance академиясы сиз тарткан жоготуулар үчүн жооптуу эмес. Бул материал каржылык, юридикалык же башка кесиптик кеңеш катары кабыл алынбашы керек. Кененирээк маалымат үчүн биздин Колдонуунун шарттарын жана Тобокелчилик жөнүндө эскертүүнү окуп чыгыңыз.