რა არის დეცენტრალიზებული მეცნიერება (DeSci)?

მთავარი დეტალები

• დეცენტრალიზებული მეცნიერება (DeSci) წარმოადგენს მოძრაობას, რომლის მიზანია საჯარო ინფრასტრუქტურის შექმნა სამეცნიერო კვლევებისთვის Web3 ტექნოლოგიების გამოყენებით.

• TradSci-სთან შედარებით, DeSci იძლევა დაფინანსების მეტი წყაროების მოზიდვის, ცენზურის გარეშე თანამშრომლობისა და კვლევის მონაცემებზე ღია წვდომის შესაძლებლობას.

• ბლოკჩეინის ტექნოლოგიის გამოყენებით, DeSci-ს აქვს პოტენციალი, გახადოს მეცნიერება უფრო დეცენტრალიზებული, გამჭვირვალე და ხელმისაწვდომი.

შესავალი

დეცენტრალიზებული მეცნიერება წარმოიშვა როგორც მოძრაობა, რომელიც სამეცნიერო კვლევის გასაუმჯობესებლად იყენებს Web3 ტექნოლოგიებს. ამ სტატიაში ჩვენ განვიხილავთ თუ რას წარმოადგენს დეცენტრალიზებული მეცნიერება, მისი გამოყენების ზოგიერთ გზას და იმას, თუ რით განსხვავდება იგი ტრადიციული მეცნიერებისგან.

რა არის დეცენტრალიზებული მეცნიერება?

დეცენტრალიზებული მეცნიერება (DeSci) არის მეცნიერული კვლევის მიდგომა, რომელიც დეცენტრალიზებულ ტექნოლოგიების მეშვეობით ახდენს ტრადიციული მეცნიერების (TradSci) ტრანსფორმაციას. ცენტრალიზებული ინსტიტუტებისა და შუამავლების გამოყენების ნაცვლად, DeSci იყენებს ცოდნის ბაზის შექმნისა და გავრცელების დეცენტრალიზებულ პრაქტიკას.

არსებითად, DeSci-ს მიზანია გააფართოვოს წვდომა სამეცნიერო მონაცემებზე, ხელი შეუწყოს კოლეგების მიერ მიმოხილვის უფრო გამჭვირვალე პროცესების წარმოებას და წაახალისოს მკვლევარებს შორის საერთაშორისო თანამშრომლობა. ბლოკჩეინის ტექნოლოგიის გამოყენებით, DeSci-ს შეუძლია უზრუნველყოს სამეცნიერო ჩანაწერების მთლიანობა და უცვლელობა და აღმოფხვრას მათი გამოყენების ბარიერები.

როგორ შეუძლია DeSci-ს სამეცნიერო პრაქტიკის გაუმჯობესება?

TradSci-ის ძირითადი პრობლემების გადასაჭრელად, DeSci იყენებს Web3 ტექნოლოგიებს. გაეცანით DeSci-ს მიერ მეცნიერების გასაუმჯობესებლად გამოყენებულ რამდენიმე ძირითადი მეთოდს.

თანხების განაწილება

DeSci-ს შეუძლია კვლევისთვის საჭირო თანხების მოზიდვის პროცესის ტრანსფორმაცია, ისეთი მექანიზმებით, როგორიცაა „კვადრატული“ შემოწირულობები და დეცენტრალიზებული ავტონომიური ორგანიზაციები (DAOs). ეს ხელს უწყობს რესურსების უფრო სამართლიან განაწილებას.

ხელმისაწვდომობა

DeSci-ს შეუძლია ხელმისაწვდომობის გაზრდა ბლოკჩეინზე დაფუძნებული კვლევის საცავების გამოყენებით. ეს უზრუნველყოფს სამეცნიერო მონაცემებისა და პუბლიკაციების გამჭვირვალედ შენახვას დეცენტრალიზებულ ლეჯერში, რაც მათ უფრო ხელმისაწვდომს გახდის. სმარტ კონტრაქტებს შეუძლიათ მონაცემებზე წვდომის მართვა, რაც ზოგადად უზრუნველყოფს მის სამართლიან და უსაფრთხო განაწილებას.

რეპროდუცირების უნარი

DeSci-ს შეუძლია რეპროდუცირების წამახალისებელი მეთოდების დანერგვა, როგორიცაა ტოკენის ჯილდოები და რეპუტაციის სისტემები. სმარტ კონტრაქტებს შეუძლიათ კოლეგების მიერ მიმოხილვის უფრო გამჭვირვალე და შემოწმებადი პროცესების ხელშეწყობა, რაც მეცნიერების აძლევს რეპროდუცირებადი სამეცნიერო ნაშრომის შექმნის სტიმულს. როგორც წესი, ეს ზრდის სამეცნიერო დასკვნების სანდოობის დონეს.

დეცენტრალიზებული მეცნიერების გამოყენების შემთხვევები

აკადემიური გამომცემლობა

ზოგიერთ DeSci პლატფორმას შეუძლია შექმნას დეცენტრალიზებული საცავები აკადემიური პუბლიკაციებისთვის. მკვლევარებს შეუძლიათ თავიანთი ნაშრომების უშუალოდ ამ პლატფორმებზე გამოქვეყნება, რაც გაზრდის წვდომას სამეცნიერო ცოდნაზე.

კვლევის დაფინანსება

სმარტ კონტრაქტების მხარდაჭერის მქონე დეცენტრალიზებულ დაფინანსების მექანიზმებს, შეუძლიათ კვლევისთვის საჭირო თანხების გამჭვირვალედ განაწილების ხელშეწყობა. დეცენტრალიზებულ მეცნიერებას შეუძლია დეცენტრალიზებული ქსელების გამოყენება კვლევითი პროექტების დასაფინანსებლად და კონტრიბუტორების დასაჯილდოებლად მათ მიერ შესრულებული სამუშაოს ხარისხზე დაყრდნობით.

მონაცემთა გაზიარება და თანამშრომლობა

DeSci პლატფორმებს შეუძლიათ, მეცნიერებს შორის კვლევის მონაცემებისა და რესურსების უსაფრთხოდ და გამჭვირვალე გზით გაზიარების ხელშეწყობა. ეს პოტენციურად დაეხმარება მკვლევარებს მათი მონაცემების ტოკენიზაციასა და მონეტიზაციაში და ამავდროულად საკუთრების უფლებების დაცვაში.

საექსპერტო შეფასებები

ბლოკჩეინზე დაფუძნებულ რეპუტაციის სისტემებს შეუძლიათ გაზარდონ სამეცნიერო პუბლიკაციების სარწმუნოობა და სანდოობა. DeSci-ს შეუძლია ბლოკჩეინის ტექნოლოგიის გამოყენება, რათა შექმნას უცვლელი ჩანაწერები მკვლევართა წვლილისა და კოლეგების მიერ შესრულებული მიმოხილვის შესახებ, რაც თავის მხრივ ხელს შეუწყობს გამჭვირვალობას და ანგარიშვალდებულებას სამეცნიერო კომუნიკაციების დროს.

დეცენტრალიზებული მეცნიერება და ტრადიციული მეცნიერება

მიუხედავად იმისა, რომ როგორც DeSci-ს, ისე TradSci-ს მიზანია ცოდნის განვითარება და რეალურ სამყაროში არსებული პრობლემების გადაჭრა, მათ შორის არსებობს მნიშვნელოვანი განსხვავებებიც.

გამჭვირვალობა და ნდობა

DeSci იყენებს ბლოკჩეინის ტექნოლოგიას გამჭვირვალობის და ნდობის ხელშეწყობის მიზნით, რაც უზრუნველყოფს სამეცნიერო ჩანაწერების მთლიანობასა და უცვლელობას. ამის საპირისპიროდ, ტრადიციული მეცნიერება, ეყრდნობა ცენტრალიზებულ ინსტიტუტებს კვლევის შედეგების დასადასტურებლად.

ხელმისაწვდომობა და ინკლუზიურობა

DeSci პლატფორმებს შეუძლიათ ხელი შეუწყონ ღია წვდომას სამეცნიერო მონაცემებზე და პუბლიკაციებზე, რაც ახდენს ცოდნის ხელმისაწვდომობის დემოკრატიზაციას. TradSci-ის გამომცემლობის მოდელები, როგორც წესი, მოიცავს გამოწერის გადასახადებს და წვდომის ბარიერებს, რაც ხშირად ზღუდავს კვლევის შედეგების განაწილებას.

თანამშრომლობა და ინოვაცია

DeSci ზოგადად ხელს უწყობს თანამშრომლობის განვითარებას და მკვლევარებს აძლევს ურთიერთქმედების და რესურსების გაზირების საშუალებას ბლოკჩეინზე დაფუძნებული ტექნოლოგიების გამოყენებით. ტრადიციული სამეცნიერო პრაქტიკა ხშირად შეზღუდულია ინსტიტუციური ჩარჩოებით, რაც პოტენციურად აფერხებს თანამშრომლობას.

დაფინანსება და წახალისება

DeSci იყენებს დეცენტრალიზებულ დაფინანსების მექანიზმებს, რათა წაახალისოს კონტრიბუცია და დააჯილდოვოს მკვლევარები მათ მიერ შესრულებული სამუშაოს ხარისხზე დაყრდნობით. ამის საპირისპიროდ, TradSci-ს დაფინანსება ხშირად ეყრდნობა საგრანტო სააგენტოებსა და ინსტიტუციონალურ ბიუჯეტებს, რაც ხშირად არაეფექტურია.

შეჯამება

დეცენტრალიზებულ მეცნიერებას აქვს სამეცნიერო სფეროს შეცვლის პოტენციალი. რატა ხელი შეუყოს თანამშრომლობას და გაზარდოს ახალი აღმოჩენების ტემპი. დეცენტრალიზებული ტექნოლოგიების მიღებით, DeSci-ს შეუძლია ცოდნის ხელმისაწვდომობის დემოკრატიზაცია, გამჭვირვალობის ხელშეწყობა და ინოვაციების წახალისება კვლევის სხვადასხვა სფეროში.

დამატებითი საკითხავი

• დეცენტრალიზებული ავტონომიური ორგანიზაციების (DAO-ების) განმარტება

• რა არის სმარტ კონტრაქტები და როგორ მუშაობს ისინი?

• Peer-To-Peer ქსელების განმარტება

• ბლოკჩეინის გამოყენების მაგალითები

უარი პასუხისმგებლობაზე: ეს კონტენტი თქვენთვის წარმოდგენილია „არსებული სახით“ და განკუთვნილია მხოლოდ საინფორმაციო და საგანმანათლებლო მიზნებისთვის, რაიმე სახის რეპრეზენტაციისა თუ გარანტიის გარეშე. იგი არ უნდა იქნას აღქმული, როგორც ფინანსური, იურიდიული ან პროფესიული რჩევა და არ არის განკუთვნილი იმისთვის, რომ რეკომენდაცია გაუწიოს რაიმე სახის კონკრეტული პროდუქტის, ან სერვისის შეძენას. რჩევის მისაღებად უნდა მიმართოთ შესაბამის პროფესიონალ მრჩეველს. რადგან წინამდებარე სტატია მოწოდებულია მესამე მხარის მიერ, გაითვალისწინეთ, რომ მასში წარმოდგენილი შეხედულებები ეკუთვნის მესამე მხარეს და არ წარმოადგენს Binance Academy-ს შეხედულებებს. დამატებითი ინფორმაციის მისაღებად, სრულად გაეცანით აქ წარმოდგენილ პასუხისმგებლობაზე უარის განაცხადს. ციფრული აქტივების ფასები შეიძლება იყოს არასტაბილური. თქვენი ინვესტიციის ღირებულებამ შეიძლება დაიკლოს ან მოიმატოს და შესაძლოა ვერ შეძლოთ ინვესტირებული თანხის დაბრუნება. თქვენ ერთპიროვნულად ხართ პასუხისმგებელი თქვენს საინვესტიციო გადაწყვეტილებებზე და Binance Academy არ არის პასუხისმგებელი თქვენ მიერ განცდილ არანაირ ზარალზე. აქ მოცემული ინფორმაცია არ უნდა იქნას აღქმული, როგორც რაიმე სახის ფინანსური, იურიდიული, ან პროფესიული რჩევა. დამატებითი ინფორმაციის მისაღებად, გაეცანით ჩვენს გამოყენების პირობებს და რისკის შესახებ გაფრთხილებას.