TL;DR
Το διαδίκτυο είναι μια διαρκώς εξελισσόμενη τεχνολογία που συνεχίζει να καινοτομεί. Μέχρι στιγμής, έχουμε δει το Web 1.0 και το 2.0 και υπάρχουν πολλές συζητήσεις για το τι να περιμένουμε από το Web 3.0. Το Web 1.0 παρείχε μια στατική εμπειρία για τους χρήστες χωρίς τη δυνατότητα να δημιουργήσουν ιστότοπους με μπόλικο περιεχόμενο σαν αυτούς που έχουμε σήμερα. Το Web 2.0 μας έφερε κοντά με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τους δυναμικούς ιστότοπους, αλλά έφερε και τη συγκέντρωση.
Το Web 3.0 έχει ως στόχο να μας δώσει τον έλεγχο των διαδικτυακών μας πληροφοριών και να δημιουργήσει έναν σημασιολογικό ιστό. Αυτό σημαίνει ότι οι μηχανές θα διαβάζουν και θα επεξεργάζονται εύκολα το περιεχόμενο που δημιουργούν οι χρήστες. Το blockchain θα παρέχει τη δύναμη για αποκέντρωση, δωρεάν ψηφιακές ταυτότητες με πορτοφόλια κρύπτο και ανοικτές ψηφιακές οικονομίες.
Οι τρόποι με τους οποίους αλληλεπιδρούμε με το διαδίκτυο θα γίνουν πιο καθηλωτικοί με διαθέσιμες τρισδιάστατες επιλογές. Τα προνόμια για τον χρήστη περιλαμβάνουν επίσης αποτελεσματική περιήγηση, σχετική διαφήμιση και βελτιωμένη υποστήριξη πελατών. Μερικές από τις τεχνολογίες Web 3.0 που χρησιμοποιούνται σε μεγάλο βαθμό και αριθμό είναι οι εικονικοί βοηθοί όπως η Siri και η Alexa και τα συνδεδεμένα έξυπνα σπίτια.
Εισαγωγή
Τα τελευταία είκοσι περίπου χρόνια, το διαδίκτυο έχει αλλάξει δραματικά. Περάσαμε από τη Μεταγωγή συνομιλιών διαδικτύου (Internet Relay Chat ή IRC) στις σύγχρονες πλατφόρμες μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Από βασικές ψηφιακές πληρωμές σε εξειδικευμένες υπηρεσίες online τραπεζικής. Γνωρίσαμε ακόμη και ολοκαίνουργιες τεχνολογίες που βασίζονται στο διαδίκτυο, όπως τα κρύπτο και το blockchain. Το διαδίκτυο έχει γίνει ζωτικό μέρος των αλληλεπιδράσεων και της συνδεσιμότητας μεταξύ των ανθρώπων - και συνεχίζει να εξελίσσεται. Μέχρι στιγμής, έχουμε γνωρίσει το Web 1.0 και το 2.0, αλλά τι ακριβώς πρέπει να περιμένουμε από το Web 3.0; Ας εντρυφήσουμε στις λεπτομέρειες και ας δούμε τι μας περιμένει.
Τι είναι το Web 3.0;
Το Web 3.0 (γνωστό και ως Web3) είναι η επόμενη γενιά τεχνολογίας διαδικτύου που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη μηχανική μάθηση, την τεχνητή νοημοσύνη (AI) και την τεχνολογία blockchain. Ο όρος δημιουργήθηκε από τον Gavin Wood, ιδρυτή της Polkadot και συνιδρυτή του Ethereum. Ενώ το Web 2.0 εστιάζει σε περιεχόμενο που δημιουργείται από χρήστες και φιλοξενείται σε κεντρικούς ιστότοπους, το Web 3.0 θα δώσει στους χρήστες περισσότερο έλεγχο των διαδικτυακών τους δεδομένων.
Το κίνημα στοχεύει στη δημιουργία ανοικτών, συνδεδεμένων, έξυπνων ιστότοπων και εφαρμογών ιστού με βελτιωμένη κατανόηση των δεδομένων από μηχανήματα. Η αποκέντρωση και οι ψηφιακές οικονομίες διαδραματίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στο Web 3.0, καθώς μας επιτρέπουν να δώσουμε αξία στο περιεχόμενο που δημιουργείται στο διαδίκτυο. Επίσης είναι σημαντικό να κατανοήσουμε ότι το Web 3.0 είναι μια μεταβαλλόμενη έννοια. Δεν υπάρχει μόνο ένας ορισμός και η ακριβής σημασία του μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο.
Πώς λειτουργεί το Web 3.0;
Το Web 3.0 στοχεύει στην ταχύτερη παροχή εξατομικευμένων και σχετικών πληροφοριών μέσω της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης και προηγμένων τεχνικών μηχανικής μάθησης. Εξυπνότεροι αλγόριθμοι αναζήτησης και η ανάπτυξη αναλυτικών στοιχείων μεγάλων δεδομένων, σημαίνει ότι οι μηχανές μπορούν να κατανοούν διαισθητικά και να προτείνουν περιεχόμενο. Το Web 3.0 θα εστιάσει και στην ιδιοκτησία του περιεχομένου από τους χρήστες και στην υποστήριξη προσβάσιμων ψηφιακών οικονομιών.
Οι σημερινοί ιστότοποι εμφανίζουν συνήθως στατικές πληροφορίες ή περιεχόμενο που καθοδηγείται από τον χρήστη, όπως φόρουμ ή μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Παρόλο που αυτό επιτρέπει τη μαζική δημοσίευση δεδομένων στον κόσμο, δεν ανταποκρίνεται στις ανάγκες συγκεκριμένων χρηστών. Ένας ιστότοπος θα πρέπει να προσαρμόζει τις πληροφορίες που παρέχει σε κάθε χρήστη, με παρόμοιο τρόπο με τον δυναμισμό της πραγματικής επικοινωνίας μεταξύ ανθρώπων. Με το Web 2.0, από τη στιγμή που οι πληροφορίες αυτές βρίσκονται στο διαδίκτυο, οι χρήστες χάνουν την ιδιοκτησία και τον έλεγχο.
Άλλο ένα σημαντικό πρόσωπο πίσω από την ιδέα του Web 3.0 είναι ο επιστήμονας πληροφορικής Tim Berners-Lee, ο εφευρέτης του Παγκόσμιου Ιστού. Παρουσίασε την ιδέα του για το μέλλον του διαδικτύου το 1999:
Έχω ένα όνειρο για τον Παγκόσμιο Ιστό [στο οποίο οι υπολογιστές] θα είναι σε θέση να αναλύουν όλα τα δεδομένα στον Παγκόσμιο Ιστό – το περιεχόμενο, τους συνδέσμους και τις συναλλαγές μεταξύ ανθρώπων και υπολογιστών. Ο "Σημασιολογικός Ιστός", ο οποίος το καθιστά αυτό δυνατό, δεν έχει εμφανιστεί ακόμη, αλλά όταν εμφανιστεί, οι καθημερινοί μηχανισμοί του εμπορίου, της γραφειοκρατίας και της καθημερινότητάς μας θα διεκπεραιώνονται από μηχανές που θα συνομιλούν με μηχανές.
Το όραμα του Berners-Lee συνδυάστηκε έκτοτε με το μήνυμα του Gavin Wood. Σε αυτό, ένας ωκεανός αποκεντρωμένων πληροφοριών θα είναι διαθέσιμος σε ιστότοπους και εφαρμογές. Θα κατανοούν και θα χρησιμοποιούν αυτά τα δεδομένα έχοντας κάποιο σκοπό, με μεμονωμένους χρήστες. Το blockchain λειτουργεί ως μια λύση διαχείρισης αυτής της διαδικτυακής ταυτότητας, δεδομένων και ιδιοκτησίας με δίκαιο τρόπο.
Μια σύντομη ιστορία της εξέλιξης του ιστού
Για να κατανοήσουμε καλύτερα το Web 3.0, ας δούμε πού βρισκόμαστε τώρα και από πού έχουμε εξελιχθεί. Μέσα σε δύο δεκαετίες, έχουμε ήδη δει σημαντικές αλλαγές:
Web 1.0
Το αρχικό διαδίκτυο παρείχε μια εμπειρία που σήμερα είναι γνωστή ως Web 1.0. Ο όρος επινοήθηκε το 1999 από τη συγγραφέα και σχεδιάστρια ιστοσελίδων Darci DiNucci κατά τη διάκριση μεταξύ Web 1.0 και Web 2.0. Στις αρχές της δεκαετίας του 1990, οι ιστότοποι δημιουργούνταν με στατικές σελίδες HTML που μπορούσαν μόνο να εμφανίζουν πληροφορίες. Δεν υπήρχε τρόπος να αλλάξουν οι χρήστες τα δεδομένα ή να ανεβάσουν τα δικά τους. Οι κοινωνικές αλληλεπιδράσεις περιορίζονταν σε απλές συνομιλίες και φόρουμ.
Web 2.0
Στα τέλη της δεκαετίας του 1990, άρχισε να διαμορφώνεται μια στροφή προς ένα πιο διαδραστικό διαδίκτυο. Με το Web 2.0, οι χρήστες είχαν τη δυνατότητα να αλληλεπιδρούν με τους ιστότοπους μέσω βάσεων δεδομένων, επεξεργασίας από την πλευρά του διακομιστή, φορμών και μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Αυτά τα εργαλεία άλλαξαν την εμπειρία του διαδικτύου από στατική σε δυναμική.
Το Web 2.0 έδωσε μεγάλη έμφαση σε περιεχόμενο που δημιουργείται από χρήστες καθώς και στη διαλειτουργικότητα μεταξύ διαφορετικών ιστότοπων και εφαρμογών. Το Web 2.0 εστίαζε λιγότερο την παρατήρηση και περισσότερο τη συμμετοχή. Μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 2000, οι περισσότεροι ιστότοποι μεταφέρθηκαν στο Web 2.0 και οι μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας άρχισαν να δημιουργούν κοινωνικά δίκτυα και υπηρεσίες που βασίζονται στο cloud.
Το μέλλον και το Web 3.0
Η εξέλιξη ενός σημασιολογικά ευφυούς ιστού βγάζει νόημα όταν εξετάζουμε την ιστορία του διαδικτύου. Τα δεδομένα παρουσιάστηκαν πρώτα με στατική μορφή στους χρήστες. Στη συνέχεια, οι χρήστες θα μπορούσαν να αλληλεπιδράσουν με αυτά τα δεδομένα δυναμικά. Τώρα, οι αλγόριθμοι θα χρησιμοποιούν όλα αυτά τα δεδομένα για να βελτιώσουν την εμπειρία των χρηστών και να κάνουν τον ιστό πιο εξατομικευμένο και οικείο. Αρκεί να ρίξετε μια ματιά στο YouTube ή το Netflix για να δείτε τη δύναμη των αλγορίθμων και πώς έχουν ήδη βελτιωθεί.
Το Web 3.0, αν και δεν έχει οριστεί πλήρως, μπορεί να αξιοποιήσει τεχνολογίες ομότιμης σύνδεσης (P2P) όπως το blockchain, το λογισμικό ανοιχτού κώδικα, την εικονική πραγματικότητα, το Διαδίκτυο των πραγμάτων (IoT) και πολλά άλλα. Το Web 3.0 έχει ως στόχο να κάνει το Διαδίκτυο πιο ανοικτό και αποκεντρωμένο. Στο σημερινό πλαίσιο, οι χρήστες βασίζονται στους παρόχους δικτύου και κινητής τηλεφωνίας που έχουν πρόσβαση στα προσωπικά τους δεδομένα και πληροφορίες. Με την έλευση των τεχνολογιών κατανεμημένου καθολικού, αυτό μπορεί σύντομα να αλλάξει και οι χρήστες θα μπορούσαν να ανακτήσουν την ιδιοκτησία των δεδομένων τους.
Για να δείτε τις βασικές διαφορές μεταξύ Web 1.0, 2.0 και 3.0 με μια ματιά, ανατρέξτε στον παρακάτω πίνακα:
Βασικά χαρακτηριστικά του Web 3.0
Το Web 3.0 απέχει ακόμη πολύ από την πλήρη υιοθέτηση, αλλά οι βασικές του έννοιες έχουν ως επί το πλείστον ήδη καθοριστεί. Τα τέσσερα θέματα που ακολουθούν αναφέρονται συνήθως ως οι σημαντικότερες πτυχές του μέλλοντος του Web 3.0.
Σημασιολογική σήμανση
Με την πάροδο του χρόνου, οι μηχανές έχουν βελτιωθεί στην κατανόηση των δεδομένων και του περιεχομένου που δημιουργούν οι άνθρωποι. Ωστόσο, πρέπει να γίνουν ακόμα πολλά για τη δημιουργία μιας απρόσκοπτης εμπειρίας όπου η σημασιολογία είναι πλήρως κατανοητή. Για παράδειγμα, η χρήση της λέξης "κακό" μπορεί, σε ορισμένες περιπτώσεις, να σημαίνει "καλό". Μια μηχανή μπορεί να δυσκολευτεί πάρα πολύ να το κατανοήσει. Ωστόσο, με τα μεγάλα δεδομένα και περισσότερες πληροφορίες προς μελέτη, η τεχνητή νοημοσύνη αρχίζει να κατανοεί καλύτερα αυτά που γράφουμε στον ιστό και τα παρουσιάζει με διαισθητικό τρόπο.
Blockchain και κρυπτονομίσματα
Η ιδιοκτησία δεδομένων, οι διαδικτυακές οικονομίες και η αποκέντρωση αποτελούν βασικές πτυχές του μέλλοντος Web3 του Gavin Wood. Θα καλύψουμε το θέμα με περισσότερες λεπτομέρειες αργότερα, αλλά το blockchain παρέχει ένα δοκιμασμένο σύστημα για την επίτευξη πολλών από αυτούς τους στόχους. Η δυνατότητα του καθένα να μετατρέπει στοιχεία ενεργητικού σε token, να εισαγάγει πληροφορίες στην αλυσίδα και να δημιουργεί μια ψηφιακή ταυτότητα, αποτελεί μια τεράστια καινοτομία που προσφέρεται για το Web 3.0.
Παρουσίαση τρισδιάστατης οπτικοποίησης και αλληλεπίδρασης
Με απλά λόγια, η εμφάνιση του διαδικτύου θα αλλάξει σε μεγάλο βαθμό. Παρατηρούμε ήδη μια κίνηση προς τρισδιάστατα περιβάλλοντα που ενσωματώνουν ακόμη και την εικονική πραγματικότητα. Το μετασύμπαν είναι ένας τομέας που πρωτοπορεί σε αυτές τις εμπειρίες και είμαστε ήδη εξοικειωμένοι με την κοινωνικοποίηση μέσω τρισδιάστατων βιντεοπαιχνιδιών. Οι τομείς UI και UX επίσης προετοιμάζουν την παρουσίαση πληροφοριών με πιο διαισθητικούς τρόπους για τους χρήστες του διαδικτύου.
Τεχνητή νοημοσύνη
Η τεχνητή νοημοσύνη είναι το κλειδί για τη μετατροπή του περιεχομένου που δημιουργείται από ανθρώπους σε δεδομένα που μπορούν να αναγνωστούν από μηχανές. Είμαστε ήδη εξοικειωμένοι με τα bot εξυπηρέτησης πελατών, αλλά αυτό είναι μόνο η αρχή. Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί τόσο να μας παρουσιάσει δεδομένα όσο και να τα ταξινομήσει, καθιστώντας την ένα ευέλικτο εργαλείο για το Web 3.0. Το καλύτερο από όλα είναι ότι η Τεχνητή Νοημοσύνη θα μαθαίνει και θα βελτιώνεται μόνη της, μειώνοντας την εργασία που απαιτείται για την ανάπτυξη του ανθρώπου στο μέλλον.
Τι κάνει το Web 3.0 ανώτερο από τους προκατόχους του;
Ο συνδυασμός των βασικών χαρακτηριστικών του Web 3.0 θα οδηγήσει θεωρητικά σε πολλά προνόμια. Μην ξεχνάτε ότι όλα αυτά εξαρτώνται από την επιτυχία της υποκείμενης τεχνολογίας:
1. Χωρίς κεντρικό σημείο ελέγχου - Δεδομένου ότι δεν εμπλέκονται πλέον μεσάζοντες, δεν θα ελέγχουν τα δεδομένα των χρηστών. Αυτή η ελευθερία μειώνει τον κίνδυνο λογοκρισίας από κυβερνήσεις ή εταιρείες και μειώνει την αποτελεσματικότητα των επιθέσεων άρνησης υπηρεσιών (Denial-of-Service ή DoS).
2. Αυξημένη διασύνδεση πληροφοριών - Καθώς όλο και περισσότερα προϊόντα συνδέονται στο διαδίκτυο, τα σύνολα μεγαλύτερων δεδομένων παρέχουν στους αλγορίθμους περισσότερες πληροφορίες προς ανάλυση. Αυτό μπορεί να τους βοηθήσει να παρέχουν ακριβέστερες πληροφορίες που ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες ανάγκες του κάθε χρήστη.
3. Αποτελεσματικότερη περιήγηση - Όταν χρησιμοποιείτε μηχανές αναζήτησης, η εύρεση των καλύτερων αποτελεσμάτων αποτελεί μερικές φορές πρόκληση. Ωστόσο, με την πάροδο των ετών έχουν βελτιωθεί στην εύρεση σημασιολογικά συναφών αποτελεσμάτων με βάση το πλαίσιο αναζήτησης και τα μεταδεδομένα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα μια πιο εύκολη εμπειρία περιήγησης στο διαδίκτυο που μπορεί να βοηθήσει οποιονδήποτε να βρει τις ακριβείς πληροφορίες που χρειάζεται με ευκολία.
4. Βελτιωμένες διαφημίσεις και μάρκετινγκ - Σε κανέναν δεν αρέσει να βομβαρδίζεται με online διαφημίσεις. Ωστόσο, αν οι διαφημίσεις σχετίζονται με τις ανάγκες σας, θα μπορούσαν να είναι χρήσιμες αντί να σας ενοχλούν. Το Web 3.0 στοχεύει στη βελτίωση της διαφήμισης με την αξιοποίηση πιο έξυπνων συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης και τη στόχευση συγκεκριμένων κοινών με βάση τα δεδομένα των καταναλωτών.
5. Καλύτερη υποστήριξη πελατών - Η εξυπηρέτηση πελατών είναι ζωτικής σημασίας για την ομαλή εμπειρία των χρηστών σε ιστότοπους και εφαρμογές ιστού. Ωστόσο, λόγω του τεράστιου κόστους, πολλές υπηρεσίες ιστού που πετυχαίνουν, δυσκολεύονται να επεκτείνουν τις λειτουργίες εξυπηρέτησης πελατών τους. Χρησιμοποιώντας πιο έξυπνα chatbot που μπορούν να συνομιλούν με πολλούς πελάτες ταυτόχρονα, οι χρήστες μπορούν να απολαμβάνουν μια βέλτιστη εμπειρία όταν επικοινωνούν με αντιπροσώπους υποστήριξης.
Πώς σχετίζεται το κρύπτο με το Web 3.0;
Το blockchain και το κρύπτο έχουν πολλές δυνατότητες όσον αφορά το Web 3.0. Τα αποκεντρωμένα δίκτυα δημιουργούν επιτυχώς κίνητρα για πιο υπεύθυνη ιδιοκτησία δεδομένων, διακυβέρνηση και δημιουργία περιεχομένου. Ορισμένες από τις πιο σημαντικές πτυχές του για το Web 3.0 περιλαμβάνουν:
1. Ψηφιακά πορτοφόλια κρύπτο - Οποιοσδήποτε μπορεί να δημιουργήσει ένα πορτοφόλι που σας επιτρέπει να πραγματοποιείτε συναλλαγές και λειτουργεί ως ψηφιακή ταυτότητα. Δεν χρειάζεται να αποθηκεύσετε τα στοιχεία σας ή να δημιουργήσετε έναν λογαριασμό σε έναν κεντρικό πάροχο υπηρεσιών. Έχετε τον απόλυτο έλεγχο του πορτοφολιού σας και συχνά το ίδιο πορτοφόλι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε πολλά blockchain.
2. Αποκέντρωση - Η διαφανής διάδοση πληροφοριών και εξουσίας σε πολλούς ανθρώπους είναι απλή με το blockchain. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με το Web 2.0, όπου μεγάλοι τεχνολογικοί κολοσσοί κυριαρχούν σε τεράστιους τομείς της διαδικτυακής μας ζωής.
3. Ψηφιακές οικονομίες - Η δυνατότητα ιδιοκτησίας δεδομένων σε blockchain και χρήσης αποκεντρωμένων συναλλαγών δημιουργεί νέες ψηφιακές οικονομίες. Αυτές μας επιτρέπουν να προσδίδουμε αξία και να πραγματοποιούμε συναλλαγές εύκολα σε διαδικτυακά αγαθά, υπηρεσίες και περιεχόμενο χωρίς την ανάγκη τραπεζικών ή προσωπικών στοιχείων. Αυτό το άνοιγμα συμβάλλει στη βελτίωση της πρόσβασης στις χρηματοοικονομικές υπηρεσίες και δίνει τη δυνατότητα στους χρήστες να αρχίσουν να αποκομίζουν κέρδος.
4. Διαλειτουργικότητα - Οι DApp και τα δεδομένα στην αλυσίδα γίνονται όλο και πιο συμβατά. Τα Blockchain που έχουν δημιουργηθεί χρησιμοποιώντας την Εικονική μηχανή Ethereum μπορούν να υποστηρίξουν εύκολα τις DApp, τα πορτοφόλια και τα token μεταξύ τους. Αυτό συμβάλλει στη βελτίωση της πανταχού παρουσίας που απαιτείται για μια συνδεδεμένη εμπειρία Web 3.0.
Περιπτώσεις χρήσης Web 3.0
Αν και το Web 3.0 βρίσκεται ακόμη σε φάση ανάπτυξης, έχουμε κάποια παραδείγματα που χρησιμοποιούνται ήδη σήμερα:
Εικονικοί βοηθοί Siri και Alexa
Τόσο η Siri της Apple όσο και η Alexa της Amazon προσφέρουν εικονικούς βοηθούς που ανταποκρίνονται σε πολλά κριτήρια του Web 3.0. Η τεχνητή νοημοσύνη και η επεξεργασία φυσικής γλώσσας βοηθούν και τις δύο υπηρεσίες να κατανοούν καλύτερα τις φωνητικές εντολές των ανθρώπων. Όσο περισσότεροι άνθρωποι χρησιμοποιούν τη Siri και την Alexa, τόσο περισσότερο η τεχνητή νοημοσύνη βελτιώνει τις προτάσεις και τις αλληλεπιδράσεις. Αυτό την κάνει ένα τέλειο παράδειγμα μιας σημασιολογικά έξυπνης διαδικτυακής εφαρμογής που ανήκει στον κόσμο του Web 3.0.
Συνδεδεμένα έξυπνα σπίτια
Ένα βασικό χαρακτηριστικό του Web 3.0 είναι η πανταχού παρουσία. Αυτό σημαίνει ότι μπορούμε να έχουμε πρόσβαση στα δεδομένα και τις διαδικτυακές υπηρεσίες μας από πολλές συσκευές. Τα συστήματα που ελέγχουν τη θέρμανση, τον κλιματισμό και άλλες υπηρεσίες κοινής ωφέλειας του σπιτιού σας, μπορούν πλέον να το κάνουν με έξυπνο και συνδεδεμένο τρόπο. Το έξυπνο σπίτι σας μπορεί να καταλάβει πότε φεύγετε, πότε φτάνετε και πόσο ζεστή ή κρύα θερμοκρασία θέλετε να έχετε στο σπίτι σας. Μπορεί να χρησιμοποιήσει αυτές τις πληροφορίες, και όχι μόνο, για να δημιουργήσει μια εξατομικευμένη εμπειρία. Στη συνέχεια, μπορείτε να έχετε πρόσβαση σε αυτή την υπηρεσία από το τηλέφωνό σας ή άλλες διαδικτυακές συσκευές, όπου κι αν βρίσκεστε.
Συμπεράσματα
Η εξέλιξη του διαδικτύου ήταν ένα μακρινό ταξίδι και σίγουρα θα συνεχιστεί για περισσότερες επαναλήψεις. Με την εκτίναξη των διαθέσιμων δεδομένων, οι ιστότοποι και οι εφαρμογές μεταβαίνουν σε μια πιο καθηλωτική διαδικτυακή εμπειρία. Αν και δεν υπάρχει ακόμη συγκεκριμένος ορισμός για το Web 3.0, οι καινοτομίες βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη. Είναι φανερή η κατεύθυνση προς την οποία βαδίζουμε, και το blockchain, φυσικά, φαίνεται να αποτελεί βασικό μέρος του μέλλοντος του Web 3.0.