Tóm lược
Token Soulbound (SBT) là token nhận dạng kỹ thuật số đại diện cho các đặc điểm, tính năng và thành tích tạo nên một người hoặc thực thể. SBT được phát hành bởi “các Soul”, đại diện cho các tài khoản hoặc ví blockchain và không thể chuyển giao được.
Giới thiệu
Soulbound Tokens (SBT) là một khái niệm được đề xuất vào tháng 5 năm 2022 bởi nhà đồng sáng lập Ethereum Vitalik Buterin, luật sư Puja Ohlhaver và E. Glen Weyl, một nhà kinh tế và công nghệ xã hội.
Sách trắng này có tên là “Decentralized Society: Finding Web3’s Soul (Xã hội phi tập trung: Tìm kiếm linh hồn của Web3)”, đưa ra nền tảng của một xã hội phi tập trung hoàn toàn (DeSoc) do người dùng quản lý và cách các token Soulbound (SBT) có thể hoạt động tương tự như thông tin đăng nhập mà chúng ta sử dụng trong cuộc sống hàng ngày.
Các SBT là gì?
Các token Soulbound (SBT) là token không thể chuyển nhượng, đại diện cho danh tính của một người bằng cách sử dụng công nghệ blockchain. Danh tính có thể bao gồm hồ sơ y tế, lịch sử làm việc và bất kỳ loại thông tin nào tạo nên một cá nhân hoặc thực thể. Ví lưu giữ hoặc phát hành những hồ sơ này được gọi là “Soul” (linh hồn).
Mọi người có thể có nhiều ví (hoặc Soul) đại diện cho các phần khác nhau trong cuộc sống của họ. Ví dụ: ai đó có thể có “Soul thông tin xác thực” cho quá trình làm việc của họ và “Soul y tế” cho hồ sơ sức khỏe. Các Soul và SBT sẽ cho phép mọi người xây dựng danh tiếng kỹ thuật số trên Web3, có thể được kiểm chứng dựa trên các hành động và kinh nghiệm trong quá khứ của họ.
Mặt khác, Soul có thể đại diện cho một thực thể phân bổ các SBT. Ví dụ, các công ty có thể là các Soul, cấp SBT cho từng nhân viên. Một câu lạc bộ quốc gia kỹ thuật số có thể phát hành SBT để xác minh tư cách thành viên.
Logic đằng sau soulbound bắt nguồn từ trò chơi online nổi tiếng World of Warcraft.
Người chơi không thể bán hoặc chuyển nhượng các vật phẩm linh hồn. Sau khi được nhặt, các vật phẩm có linh hồn sẽ mãi mãi bị “ràng buộc” vào “linh hồn” của người chơi.
Bây giờ, hãy tưởng tượng ý tưởng này nhưng được áp dụng cho các token không thể thay thế (NFT). Ngày nay, hầu hết các NFT được xem là giấy chứng nhận quyền sở hữu cho các tác phẩm nghệ thuật kỹ thuật số hoặc đồ sưu tầm, chẳng hạn như Câu lạc bộ Du thuyền Bored Ape. Mọi người sẽ mua, giao dịch hoặc phô trương NFT như một biểu tượng của địa vị và sự giàu có.
Mục đích của SBT là biến khái niệm NFT thành một thứ gì đó ngoài tiền mà con người có quyền khoe khoang, một token vừa là một thứ độc nhất, vừa không thể chuyển nhượng. Trong khi NFT đại diện cho tài sản và bất động sản, một SBT đại diện cho danh tiếng của một cá nhân hoặc tổ chức. Và không giống như NFT, SBT không có giá trị về mặt tiền tệ và không thể được giao dịch sau khi được cấp vào ví của ai đó.
Các SBT có thể được sử dụng như thế nào?
Có một loạt các trường hợp sử dụng tiềm năng đối với các SBT. Dưới đây là một số ví dụ có thể được sử dụng trong cuộc sống hàng ngày.
1. Lịch sử học tập - Khi mọi người tốt nghiệp đại học, họ nhận được chứng chỉ chứng minh đã hoàn thành các khóa học được yêu cầu. Trường đại học có thể là một Soul phát hành SBT, và sinh viên sẽ là các Soul khi nhận. SBT sẽ lưu trữ thông tin xác thực của sinh viên, chứng minh họ có các bằng cấp liên quan và là thành viên của trường đại học. Nói một cách đơn giản, SBT sẽ hoạt động như một bằng chứng về sự tham dự.
2. Đơn xin việc - Về lý thuyết, người xin việc có thể nộp tất cả quá trình làm việc trước đây và chứng chỉ chuyên môn của họ bằng cách sử dụng SBT chính thức do các công ty và tổ chức trước đó cấp. Các SBT sẽ hoạt động như một bằng chứng về chứng chỉ kỹ năng.
3. Hồ sơ sức khỏe - Việc chuyển đổi bác sĩ hoặc nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe có thể được đẩy nhanh hơn bằng cách sử dụng SBT có lưu giữ hồ sơ y tế của một người. Theo lý thuyết, SBT sẽ thay thế quy trình điền thủ tục giấy tờ, xác minh bệnh sử và liên lạc qua lại với ai đó qua điện thoại.
Các SBT hoạt động như thế nào trong Web3?
Niềm tin là một trong những thách thức chính ảnh hưởng đến ngành công nghiệp Web3. Làm thế nào bạn có thể tin tưởng danh tiếng của một người trong một hệ thống được thiết kế để không cần niềm tin? Hãy sử dụng việc cho vay tiền làm ví dụ. Tương tự như điểm tín dụng ngân hàng truyền thống, các SBT có thể theo dõi lịch sử vay DeFi của người dùng cũng như các số liệu khác nhằm xác định hồ sơ rủi ro của họ.
SBT cũng là một giải pháp thay thế được đề xuất cho việc bỏ phiếu của tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) . Thay vì mô hình quản trị hiện tại, dựa trên số lượng token mà một thành viên nắm giữ, các DAO có thể phát hành các SBT, chỉ định quyền biểu quyết dựa trên tương tác của người dùng với cộng đồng. Mô hình này sẽ ưu tiên quyền bỏ phiếu cho những người dùng tận tâm với danh tiếng mạnh mẽ nhất.
Bên cạnh việc tạo ra một hệ thống bỏ phiếu dựa trên danh tiếng, các SBT có thể cải thiện tính toàn vẹn của việc bỏ phiếu DAO - cụ thể là bảo vệ chống lại các cuộc tấn công Sybil - một trong những mối đe dọa lớn nhất đối với mô hình quản trị DAO ở thời điểm hiện tại.
Trong một cuộc tấn công Sybil, một cá nhân hoặc một nhóm các tác nhân xấu lật đổ DAO bằng cách mua phần lớn các token quản trị. Những người có quyền biểu quyết đa số có thể thao túng các đề xuất biểu quyết và định hướng dự án theo hướng có lợi cho họ. Tính chất công khai và có thể xác minh được của SBT có thể giúp phát hiện và ngăn chặn những kẻ xấu xâm nhập vào DAO, đồng thời ngăn chặn tham nhũng và các cuộc tấn công Sybil xảy ra.
Những ví dụ về SBT đang hoạt động là gì?
Tính đến tháng 8 năm 2022, các SBT vẫn chỉ tồn tại trên giấy. Glen Weyl, một trong những đồng tác giả đã đóng góp cho whitepaper SBT ban đầu, tin rằng sẽ có các trường hợp sử dụng SBT sớm vào cuối năm 2022.
Binance gần đây cũng đã công bố SBT của riêng mình được gọi là Binance Account Bound (BAB). Token BAB không thể chuyển nhượng, không có giá trị tiền tệ và là SBT đầu tiên được phát hành trên BNB Chain. Mục tiêu của BAB là giải quyết các vấn đề xác minh danh tính trong Web3, đóng vai trò như một công cụ xác minh kỹ thuật số cho những người dùng Binance đã hoàn thành KYC.
Ngoài hệ sinh thái Binance, các giao thức của bên thứ ba sẽ có thể sử dụng token BAB để airdrop các NFT, ngăn chặn hoạt động của bot và tạo điều kiện cho việc bỏ phiếu quản trị DAO và các trường hợp sử dụng khác.
Tổng kết
Các SBT đã trở thành một chủ đề nóng trong Web3. Về lý thuyết, SBT có thể cho phép mọi người thiết lập danh tiếng kỹ thuật số của riêng họ và đánh giá danh tiếng của người khác trên blockchain. Tuy vậy, vẫn cần thời gian để xem liệu SBT có thể hoạt động như “thẻ căn cước” trên Web 3 hay không.