Czym jest i jak działa ZKsync?
Strona Główna
Artykuły
Czym jest i jak działa ZKsync?

Czym jest i jak działa ZKsync?

Średnio zaawansowany
Opublikowane Jun 19, 2024Zaktualizowane Aug 14, 2024
11m

Wyłączenie odpowiedzialności: Ten artykuł jest przeznaczony wyłącznie do celów edukacyjnych. Informacje przekazywane przez Akademię Binance nie stanowią porady ani rekomendacji inwestycyjno-handlowej. Binance nie ponosi odpowiedzialności za żadne Twoje decyzje inwestycyjne. Przed podjęciem ryzyka finansowego należy zasięgnąć profesjonalnej porady.

Najważniejsze informacje

  • ZKsync to rozwiązanie do skalowania warstwy drugiej, dzięki któremu transakcje na Ethereum są tańsze i szybsze w związku z zastosowaniem rollupów z wiedzą zerową (rollupów zk) i dowodów z wiedzą zerową (ZKP).

  • W ramach airdropu 17,5% podaży całkowitej ZKsync trafiło do użytkowników i współtwórców ze szczególnym uwzględnieniem czynnych uczestników sieci i współpracowników ekosystemu ZKsync.

  • Dzięki zastosowaniu ZKP sieć ZKsync zapewnia większe bezpieczeństwo i szybsze czasy rozliczeń niż rollupy optymistyczne.

Wprowadzenie

Skalowalność jest jednym z największych problemów technologii blockchain. W kontekście sieci blockchain chodzi tu o zdolność sieci do obsługi coraz większej liczby jednoczesnych transakcji. Główny problem polega na tym, że w miarę dodawania coraz większej liczby transakcji do portfela transakcji oczekujących sieci zazwyczaj stają się wolniejsze i droższe.

Rozwiązania z wiedzą zerową stanowią obiecującą metodę rozwiązywania problemów ze skalowalnością. W tym artykule przyjrzymy się rozwiązaniu skalującemu ZKsync, temu, jak działa, czym się różni od rollupów optymistycznych oraz kilku jego zaletom. Omówimy również wykorzystanie i dystrybucję tokenów ZK za pośrednictwem airdropów.

Czym jest ZKsync?

ZKsync jest rozwiązaniem do skalowania warstwy 2, które ma przyspieszać transakcje i obniżać ich koszty na Ethereum poprzez ich przetwarzanie poza łańcuchem głównym Ethereum. Odbywa się to za pomocą tzw. rollupów z wiedzą zerową (rollupów zk). Rollupy zk to rozwiązania do łączenia danych transakcji w pakiety i przetwarzania ich w trybie off-chain.

Rozwiązania warstwy drugiej można traktować jak dodanie do ruchliwej autostrady kolejnego pasa. Ponieważ zapewnia więcej miejsca dla samochodów (transakcji), zmniejsza korki na całej autostradzie (Ethereum). Ten dodatkowy pas reprezentuje przetwarzanie transakcji w trybie off-chain, które ZKsync realizuje za pomocą rollupów zk.

Jak działa ZKsync?

1. Agregowanie transakcji

Wszystko zaczyna się od zebrania i połączenia transakcji w trybie off-chain w partie przy użyciu rollupów zk. ZKsync unika przetwarzania ich pojedynczo, aby zmniejszyć obciążenie łańcucha głównego Ethereum.

Wyobraźmy sobie np. pocztę, na której zamiast oddzielnego wysyłania poszczególnych listów na konkretne adresy najpierw się je zbiera i grupuje, a następnie dostarcza wszystkie naraz, co znacznie wszystko usprawnia.

2. Stosowanie dowodów z wiedzą zerową

ZKsync tworzy następnie dowody z wiedzą zerową (ZKP) w celu weryfikacji partii. Dowody z wiedzą zerową gwarantują prawidłowość transakcji w obrębie partii oraz poufność ich danych.

Na dowód z wiedzą zerową można patrzeć jak na metodę udowadniania, że zna się tajne hasło bez jego podawania. Jeżeli np. Alicja chce udowodnić, że zna hasło do tajnego stowarzyszenia, może odpowiedzieć na konkretne pytania, które zna tylko ktoś, kto zna hasło, i nigdy nie ujawnić samego hasła.

3. Przesyłanie dowodów do Ethereum

Te dowody ZKP trafiają następnie do sieci głównej Ethereum, w której następuje ich dokładna kontrola. Po zweryfikowaniu i zatwierdzeniu następuje ich przyjęcie przez sieć Ethereum, co oznacza, że transakcje są oficjalnie zarejestrowane i potwierdzone w sieci blockchain.

Token ZK

Tokeny ZK dają użytkownikom możliwość udziału w systemie zarządzania ekosystemu ZKsync, ponieważ zapewniają prawo głosu. Uaktywnienie prawa głosu odbywa się w drodze delegowania. Spójrzmy, jak to działa:

  1. Aby uaktywnić prawo głosu swoich tokenów ZK, musisz je wydelegować na adres ZKsync. Może on należeć do Ciebie lub kogoś innego.

  2. Osoba, która kontroluje ten adres, staje się delegatem, który może głosować w sprawie propozycji związanych z zarządzaniem.

  3. Delegowanie nie powoduje zmiany własności tokena, ale uaktywnia prawo głosu wybranego adresu.

  4. Posiadacz tokena może w każdej chwili zmienić delegację, która trwa do czasu zmiany lub przekazania tokenów.

  5. Delegacji nie można dzielić na kilka adresów. Cała siła głosu na jednym portfelu jest przypisana do jednego adresu.

Token ZK został wprowadzony na Binance ze znacznikiem seed nadanym 17 czerwca 2024 roku. Więcej informacji można znaleźć w oficjalnym ogłoszeniu o notowaniu.

Airdrop ZKsync

W ramach airdropu do uprawnionych portfeli trafiło 17,5% podaży całkowitej tokenów ZK. Alokacja została rozdzielona na użytkowników i współtwórców.

Airdrop według wykorzystania

Aby zakwalifikować się do airdropu jako użytkownik, trzeba było przelać środki na ZKsync Era i spełnić co najmniej jedno z następujących siedmiu kryteriów:

  1. Wykonać działania na co najmniej dziesięciu smart kontraktach nietokenowych na ZKsync.

  2. Użyć kont paymaster do co najmniej pięciu transakcji na ZKsync Era. Konta paymaster to specjalne konta do rozliczania kosztów transakcji w imieniu innych kont, dzięki którym niektóre transakcje mogą być dla odbiorców bezpłatne.

  3. Zrealizować transakcje na co najmniej 10 różnych tokenach ERC-20 na zdecentralizowanych giełdach (DEX) ZKsync Era.

  4. Dostarczyć dowolną ilość płynności rejestrowanym giełdom DEX i protokołom pożyczkowym na ZKsync Era.

  5. Posiadać co najmniej jeden token niewymienny (NFT) Libertas Omnibus w chwili tworzenia snapshota

  6. Działać przez ponad trzy miesiące na ZKsync Lite przed uruchomieniem sieci głównej ZKsync Era.

  7. Przekazać darowiznę na Gitcoin w rundach organizowanych na ZKsync Lite.

Przydziały airdropów ZKsync

Według ZKsync przydziały wynikały z wzoru na skalowanie wartości, który składał się z kilku etapów:

1. Pierwszym etapem było określenie dziennego salda kryptoaktywów posiadanych przez adres. Dotyczyło to zarówno salda portfela, jak i kryptowalut przesyłanych do protokołów zdecentralizowanych finansów (DeFi).  

2. Następnie kryptoaktywa w protokołach DeFi były wyceniane na dwukrotność wartości nominalnej. Jeżeli np. ktoś miał krypto o wartości 100 $ w protokole DeFi, wzór liczył to jako 200 $.

3. Na koniec salda dzienne zostały zsumowane i podzielone przez okres snapshota (366 dni) w celu obliczenia średnich ważonych czasowo.

Wyobraźmy sobie np., że Alicja wysłała kryptoaktywa o wartości 200 $ do ZKsync Era na 30 dni przed snapshotem i od razu przydzieliła 1/4 z nich (50 $) do protokołu DeFi. Pozostałe 150 $ znajdowało się na portfelu aż do chwili snapshota. Obliczmy teraz jej średnie saldo ważone czasowo (TWAB):

TWAB = ( (150 $ * 30 dni) + (50 $ * 2 * 30 dni) ) / 366 dni = 20,50 $

Każdy adres mógł otrzymać dodatkowe mnożniki zależnie od konkretnych działań, które świadczyły o autentycznym zachowaniu użytkownika lub wkładzie w ZKsync. Mnożniki te były dodawane do przydziałów. Oto kilka działań, które mogły skutkować dodaniem mnożników:

1. Posiadanie w chwili snapshota co najmniej jednej z następujących natywnych kolekcji NFT ZKsync: Dudiez, Hue, Moody Mights, Webears, ZKPENGZ, zkSkulls lub zkVeggies.    

2. Trzymanie co najmniej 50% airdropu ARB/OP/ENS przez ponad 90 dni od jego odebrania.

Airdrop według wkładu 

Airdrop tokenów ZK obejmował również określone przydziały dla różnych współtwórców ekosystemu ZKsync. Oto szczegółowe zestawienie airdropu według wkładu:

1. Projekty natywne ZKsync: 215 250 000 tokenów ZK trafiło bezpośrednio do współtwórców i skarbców projektów natywnych tworzonych na ZKsync Era, np. protokołów DeFi, gier, łańcuchów ZK, kolekcji NFT oraz infrastruktury.

2. Twórcy: 86 895 375 tokenów przypadło w udziale osobom indywidualnym, deweloperom, badaczom, społecznościom i firmom, które przyczyniły się do rozwoju ekosystemu ZKsync poprzez programowanie, rzecznictwo lub edukację.

  • Deweloperzy z GitHuba: Deweloperzy z co najmniej 25 zatwierdzeniami w kwalifikujących się repozytoriach przed 24 marca 2024 r.

  • Gildia protokołu: Badacze i deweloperzy Ethereum.

  • Uczestnicy zadań ZK: Uczestnicy aktywacji deweloperskich w ramach zadań ZK na Istanbul Devconnect 2023 i/lub ETH Denver 2024.

  • I wiele innych osób.

3. Społeczności on-chain. 102 375 000 tokenów trafiło do małej grupy eksperymentalnych społeczności on-chain, aby poznać sposoby wykorzystania tokenów i NFT, np.:

  • Odbiorców airdropów tokenów DEGEN w sezonie 1.

  • Odbiorców airdropów tokenów BONSAI w sezonie 1.

  • Uczestników 1. i 2. sezonu Crypto The Game (CTG) oraz zespołu CTG.

  • Posiadaczy Pudgy Penguin i Milady Maker.   

Jak odebrać airdrop ZKsync?

Uważaj na fałszywe strony internetowe i ataki phishingowe. Pamiętaj, aby korzystać z oficjalnych stron internetowych i kanałów. 

Wykonaj poniższe kroki, aby sprawdzić, czy się kwalifikujesz, i odebrać swoje tokeny ZK:

1. Wejdź na oficjalną stronę airdropu i sprawdź, czy się do niego kwalifikujesz. Podaj adres swojego portfela lub nazwę użytkownika z GitHuba i naciśnij przycisk [Check].

2. Kliknij przycisk [Connect wallet] i podłącz według instrukcji portfel krypto.

3. Następne będziesz musiał(-a) wydelegować prawo głosu swoich tokenów ZK. Możesz je przekazać sobie lub dowolnemu członkowi społeczności.

4. Na koniec naciśnij przycisk [Claim your tokens] i wykonaj instrukcje. Jeżeli wystąpi błąd, ponownie kliknij przycisk [Claim your tokens].

Jak odebrać Airdrop ZKsync na Binance?

Aby odebrać tokeny ZK od Binance, uprawnieni użytkownicy muszą wpłacić na swoje konto Binance co najmniej 0,02 ETH z adresu umieszczonego na białej liście w sieci ZKsync Era. Za prawidłowe w ramach tej dystrybucji uznaje się tylko wpłaty realizowane bezpośrednio z adresów znajdujących się na aktywnych whitelistach użytkowników ZKsync.

Partie adresów z białej listy:

Tokeny ZK będą trafiać według kolejności zgłoszeń do użytkowników, którzy spełniają kryteria. Każdy użytkownik może odebrać tokeny ZK tylko raz (tj. jednorazowy odbiór na każdy ID użytkownika Binance), przy czym na użytkownika przypada limit 200 tokenów ZK. Nawet jeżeli użytkownik wpłaci 0,02 ETH z kilku adresów na jeden identyfikator UID Binance, może odebrać airdrop tylko raz, co daje łącznie 200 tokenów ZK.

Pierwszy airdrop tokenów ZK na Binance ma się rozpocząć 25 czerwca 2024 roku. Więcej informacji na temat programu dystrybucji tokenów ZK na Binance można znaleźć w oficjalnym ogłoszeniu.

Ataki typu Sybil i krytyka ze strony społeczności

Airdrop ZKsync wywołał kontrowersje w społeczności kryptowalutowej, ponieważ zastrzeżenia budziła realizacja i uczciwość.

Airdrop ZKsync był krytykowany za brak skutecznych sposobów na ataki typu Sybil. Wielu użytkowników twierdziło, że da się łatwo wykorzystać kryteria uprawnień, co umożliwia tworzenie wielu portfeli w celu oszukania systemu i uzyskania większej liczby tokenów.

W odpowiedzi programiści ZKsync wyjaśnili, że postanowili celowo nie używać zbyt rygorystycznego wykrywania ataków typu Sybil, aby uniknąć przypadkowego wykluczenia wielu użytkowników oddolnych. W zamian wdrożyli skalowanie wartości i mnożniki, aby wykrywać potencjalne ataki typu Sybil, ale jednocześnie traktować użytkowników oddolnych priorytetowo.

Część osób twierdziła, że dystrybucja tokenów ZK nie odbyła się sprawiedliwie. Krytycy twierdzili, że limit maksymalny 100 000 tokenów ZK na adres jest zbyt mały, ponieważ niesprawiedliwie obcina nagrody dla użytkowników, którzy są bardzo zaangażowani w ekosystem ZKsync. Niektórzy użytkownicy twierdzili, że nic nie dostali, mimo że spełniali kryteria kwalifikacyjne i korzystali z produktów ZKsync od wielu lat.

Odnosząc się do tych zastrzeżeń, projekt ZKsync wyjaśnił swoją strategię dystrybucji i podkreślił nastawienie na nagradzanie aktywnych uczestników. Zespół zwrócił uwagę, że 89% airdropów trafiło do użytkowników, którzy brali czynny udział w ZKsync Era.

ZKsync a rollupy optymistyczne

Mechanizm bezpieczeństwa

Rollupy optymistyczne wychodzą z założenia, że wszystkie transakcje są prawidłowe. Stosują metodę, w ramach której węzły dostają opłaty za sprawdzenie transakcji po ich przetworzeniu. Ewentualne problemy podlegają w przypadku wykrycia zgłoszeniu, a transakcje podlegają korekcie. Problem z tym podejściem polega na tym, że jest ono zależne od podmiotów ludzkich, które mogą łatwo popełniać błędy.

Z kolei ZKsync zapewnia bezpieczeństwo transakcji przy użyciu ZKP. Takie podejście może dawać stosunkowo wyższy poziom dokładności niż rollupy optymistyczne.

Czas rozliczenia

Rollupy optymistyczne mają tzw. siedmiodniowy okres kwestionowania. Jest to konieczne, ponieważ rollupy optymistyczne pierwotnie zakładają, że wszystkie transakcje są prawidłowe, i korygują je tylko jeżeli ktoś zakwestionuje ich prawidłowość. Dopóki ten okres nie upłynie, transakcje nie są sfinalizowane, co skutkuje spowolnieniem czasu rozliczenia.

Z kolei w modelu ZKsync do weryfikacji transakcji służą ZKP. Finalizacja transakcji następuje od razu po ich zweryfikowaniu przez węzły. Takie podejście eliminuje potrzebę istnienia okresu kwestionowania, co skraca czas rozliczenia.

Zalety ZKsync

Skalowalność

ZKsync zwiększa skalowalność sieci Ethereum poprzez przetwarzanie transakcji poza łańcuchem głównym Ethereum przy użyciu rollupów zk. Obniża to opłaty transakcyjne i skraca czas transakcji. W rezultacie ZKsync umożliwia sieci Ethereum obsługę większej liczby użytkowników i zdecentralizowanych aplikacji (DApp).

Zgodność z EVM

Zgodność z EVM oznacza, że deweloperzy, którzy mają już stworzone aplikacje DApp na maszynę wirtualną Ethereum (EVM), mogą je przenieść do ZKsync z minimalnymi zmianami. Skraca to czas potrzebny na naukę i ułatwia im przyjęcie rozwiązań do skalowania ZKsync. 

Wnioski Końcowe

Dzięki zastosowaniu rollupów z wiedzą zerową (rollupów zk) i dowodów z wiedzą zerową (ZKP) ZKsync jest rozwiązaniem do skalowania warstwy drugiej, które może zwiększyć szybkość transakcji i obniżyć koszty w sieci Ethereum. ZKsync jest w stanie zapewnić większe bezpieczeństwo i szybsze czasy rozliczeń niż rollupy optymistyczne. Ponadto zgodność z EVM ułatwia programistom naukę i wdrażanie rozwiązań do skalowania.

Dalsza Lektura

Wyłączenie odpowiedzialności: Niniejsza treść jest prezentowana w stanie, w jakim się znajduje, wyłącznie w celach ogólnoinformacyjnych i edukacyjnych, bez jakichkolwiek oświadczeń ani gwarancji. Nie należy jej interpretować jako porady finansowej, prawnej ani innego rodzaju porady specjalistycznej. Nie ma również charakteru zachęty do zakupu jakiegokolwiek konkretnego produktu ani usługi. Użytkownik powinien zasięgnąć własnej porady u odpowiednich zawodowych doradców. Jeżeli artykuł jest napisany przez osobę z zewnątrz, należy pamiętać, że wyrażone poglądy są poglądami tej osoby i nie muszą odzwierciedlać poglądów Akademii Binance. Więcej informacji można znaleźć w naszym pełnym wyłączeniu odpowiedzialności tutaj. Ceny aktywów cyfrowych mogą być zmienne. Wartość Twojej inwestycji może spaść lub wzrosnąć i możesz nie odzyskać zainwestowanej kwoty. Ponosisz wyłączną odpowiedzialność za swoje decyzje inwestycyjne, a Akademia Binance nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne straty. To nie jest porada z zakresu finansów, prawa ani innej dziedziny. Aby uzyskać więcej informacji, zapoznaj się z naszymi Warunkami Użytkowania i Ostrzeżeniem o Ryzyku.