Mga Pribado, Publiko, at Consortium Blockchain - Ano ang Pagkakaiba?

Nang mailunsad ang Bitcoin, inilatag nito ang mga pundasyon para sa isang industriya na umiikot sa teknolohiya na sumasailalim sa blockchain protocol. Natuklasan ngayon ng mga masasabik na innovator ang potensyal ng tech, at tuklasin ang mga aplikasyon nito sa bawat naiisip na industriya.

Ang Bitcoin ang tinatawag na cryptocurrency – isang uri ng digital cash na hindi kinokontrol ng anumang solong entity. Sa halip, gumagamit ito ng isang kumbinasyon ng ipinamamahagi na teknolohiya ng database, mga pampasiglang pampinansyal, at mga diskarte sa cryptographic upang payagan ang isang malawak na ecosystem na makipag-ugnay nang walang mga pinuno o tagapangasiwa.

Ang istraktura ng data na ginamit ng Bitcoin network ay nakalikha ng malawakang apela sa 10 taon mula nang likhain ito. Ngayon, ang teknolohiyang blockchain ay eksperimento kasama sa mga sektor mula sa pananalapi at mga suplay ng chain hanggang sa mga ligal na sistema at gobyerno.

Kung sakaling napalampas mo ang aming gabay ng baguhan sa teknolohiya ng blockchain ang blockchain ay isang simpleng istraktura ng data na ang mga entry ay hindi mai-edit, ngunit pinalawig lang. Puwedeng makatulong na isipin ito bilang isang spreadsheet, kung saan ang bawat cell ay tumuturo sa nakaraang isa, upang ang anumang pagtatangka na baguhin ang isang naunang cell ay agad na maliwanag. Sa pangkalahatan, ang isang blockchain ay mag-iimbak ng impormasyon sa mga transaksyong pampinansyal, ngunit puwede itong magamit sa anumang uri ng digital data.

Upang magpatuloy sa aming pagkakatulad ng spreadsheet, ang dokumento mismo ay gaganapin ng maraming mga partido. Nagpapatakbo ang bawat isa ng dalubhasang software sa kanilang device, na kumokonekta sa iba pang mga device na nagpapatakbo ng software upang ang lahat ng mga kalahok ay nagtataglay ng isang napapanahong database.

Walang sentral na mapagkukunan na makuha ng mga kalahok ang impormasyong ito mula sa (ipinamamahagi ang network). Nangangahulugan ito na ang paglaganap ng impormasyon ay mas mabagal, ngunit ginagawa nitong mas malakas ang network sa mga tuntunin ng seguridad at kalabisan.

Sa sumusunod na piraso, titingnan namin ang tatlong uri ng mga blockchain – pribado, pampubliko, at mga chain ng consortium. Bago ito, ulitin natin ang ilang mga pangunahing tampok na magkatulad ang lahat:

Ang append-only ledger – upang maging kwalipikado bilang isang blockchain, kailangang sundin ng isang system ang chain ng istraktura ng mga block, kung saan ang bawat block ay na-link sa huli. Kung ang aming blockchain ay ang koleksyon ng mga cell sa aming spreadsheet, ang mga block ay ang indibidwal na mga cell.
Ang network ng mga peer – ang bawat kalahok sa network ay nagtataglay ng isang kopya ng blockchain. Ang mga kalahok na ito ay tinawag na node, at nakikipag-ugnayan sila sa isang peer-to-peer na mode.
Ang mekanismo ng consensus – dapat mayroong isang mekanismo para sa mga node upang sumang-ayon sa kawastuhan ng mga transaksyon na pinalaganap sa buong network, upang matiyak na walang bogus na data na nakasulat sa chain.

Ang talahanayan sa ibaba ay bumuo ng ilan sa mga pangunahing pagkakaiba.

	Uri ng Blockchain
Pampubliko	Pribado	Consortium
Hindi kailangan ng pahintulot?	Oo	Hindi	Hindi
Sino ang makakabasa?	Sinuman	Ang mga inimbitahang user lang	Depende
Sino ang puwedeng magsulat?	Sinuman	Naaprubahang mga kalahok	Naaprubahang mga kalahok
Pagmamay-ari	Walang sinuman	Solong entity	Maraming entity
Kilala ang mga kalahok?	Hindi	Oo	Oo
Bilis ng transaksyon	Mabagal	Mabilis	Mabilis

Mga pampublikong blockchain

Kung nagamit mo ang isang cryptocurrency kamakailan lang, malamang na nakipag-ugnay ka sa isang pampublikong blockchain. Ang mga ito ang bumubuo sa napakaraming namamahagi ng mga ledger na mayroon ngayon. Tinatawag namin silang pampubliko sapagkat puwedeng tingnan ng sinuman ang mga transaksyong nagaganap, at ang pagsali ay isang simpleng bagay sa pag-download ng kinakailangang software.

Madalas din naming ginagamit ang termino na walang permiso sa tabi ng publiko. Walang gatekeeper na puwedeng hadlangan sa paglahok, at ang sinuman ay puwedeng makisali sa mekanismo ng consensus (halimbawa, sa pamamagitan ng pagmimina o staking). Dahil ang sinuman ay malayang sumali at mabigyan ng reward para sa kanilang tungkulin sa pagkamit ng consensus, inaasahan naming makita ang isang lubos na desentralisadong topolohiya sa isang network na itinatag sa paligid ng isang pampublikong chain.

Sa parehong pag-iisip, inaasahan namin ang isang pampublikong blockchain na maging mas censorship-resistant kaysa sa isang pribado (o semi-pribado). Tulad ng sinumang puwedeng sumali sa network, dapat isama ng protokol ang ilang mga mekanismo upang maiwasan ang mga nakakahamak na artista mula sa hindi nagpapakilalang pagkakaroon ng bentahe.

Ang diskarte na nakatuon sa seguridad sa mga pampublikong chain ay mayroong trade-off sa harap ng pagganap, gayunpaman. Maraming nakatagpo ng mga hadlang sa pag-scale, at ang throughput ay medyo mahina. Bukod dito, ang pagtulak sa mga pagbabago sa isang network nang hindi nag-splinter ito ay puwedeng maging isang hamon, dahil bihira na ang lahat ng mga kalahok ay sumasang-ayon sa ipinanukalang mga pagbabago.

Mga Pribadong Blockchain

Sa sobrang kaibahan sa walang permiso na likas na katangian ng mga pampublikong blockchain, ang mga pribadong blockchain ay nagtatatag ng mga patakaran na nagdidikta kung sino ang makakakita at makakasulat sa chain (sila ay mga pinahintulutang kapaligiran). Ang mga ito ay hindi desentralisadong mga system, dahil mayroong isang malinaw na hierarchy tungkol sa pagkontrol. Ipinamamahagi, gayunpaman, sa maraming mga node na nagpapanatili pa rin ng isang kopya ng chain sa kanilang mga machine.

Ang mga pribadong chain ay mas nababagay sa mga setting ng enterprise, kung saan nais ng isang samahan na tangkilikin ang mga pag-aari ng blockchain nang hindi ginagawang naa-access sa labas ang kanilang network.

Ang Proof of Work ay nasasayang, ngunit napatunayan na kinakailangan para sa isang bukas na kapaligiran, binigyan ang modelo ng seguridad. Gayunpaman, sa isang pribadong blockchain, ang mga banta na pinipigilan ng PoW ay hindi nakakasama – kilala ang pagkakakilanlan ng bawat kalahok, at ang pamamahala ay nakatutok.

Ang isang mas mahusay na algorithm, sa kasong ito, ay isa kasama ang mga itinalagang validator, na mga node na napili upang kunin sa ilang mga function para sa pagpapatunay ng transaksyon. Sa pangkalahatan, nagsasangkot ito ng isang assortment ng mga node na dapat mag-sign off sa bawat block. Kung magsisimulang kumilos ang mga node, puwede silang mabilis na madakip at matanggal mula sa network. Dahil sa tuktok na pababa na kontrol ng blockchain, magiging madali lang ito upang mag-coordinate ng pabaligtad.

Mga Consortium Blockchain

Ang consortium blockchain ay nakaupo sa bakod sa pagitan ng publiko at pribadong mga chain, na pinagsasama ang mga elemento mula sa pareho. Ang pinaka-kapansin-pansin na pagkakaiba mula sa alinmang system ay puwedeng sundin sa antas ng consensus. Sa halip na isang bukas na sistema kung saan puwedeng patunayan ng sinuman ang mga block o isang sarado na kung saan ang isang solong entity lang ang nagtalaga ng mga tagagawa ng block, nakikita ng consortium chain ang isang dakot ng pantay-malakas na mga partido na gumana bilang mga validator.

Mula doon, ang mga patakaran ng system ay nababaluktot ang kakayahang makita ng chain ay puwedeng limitado sa mga validator, makikita ng mga awtorisadong indibidwal, o ng lahat. Ibinigay ng mga validator na puwedeng maabot ang consensus, ang mga pagbabago ay puwedeng madaling ilunsad. Tulad ng paggana ng blockchain, kung ang isang tiyak na threshold ng mga partido na ito ay kumikilos nang matapat, ang system ay hindi magkakaroon ng anumang mga isyu.

Ang consortium blockchain ay magiging pinaka-kapaki-pakinabang sa isang setting kung saan maraming mga organisasyon ang nagpapatakbo sa parehong industriya, at nangangailangan ng isang karaniwang batayan upang magsagawa ng mga transaksyon o maglipat ng impormasyon. Ang pagsali sa isang kasunduan ng ganitong uri ay puwedeng maging kapaki-pakinabang sa isang samahan, dahil papayagan silang magbahagi ng mga pananaw sa kanilang industriya sa ibang mga manlalaro.

Alin ang superiyor?

Sa panimula, ang pampubliko, pribado, at consortium blockchain ay hindi magkasalungat – magkakaiba sila ng mga teknolohiya:

Ang mga mahusay na nakadisenyo na mga pampublikong chain ay may posibilidad na magaling pagdating sa censorship-resistance, sa halaga ng bilis at throughput. Pinakamabuti ito para sa higit na mga katiyakan sa seguridad sa mga pakikipag-ayos sa transaksyon (o mga smart contract).
Puwedeng unahin ng isang pribadong chain ang bilis ng system dahil hindi ito kailangang mag-alala tungkol sa mga gitnang punto ng kabiguan hanggang sa lawak na ginagawa ng mga pampublikong blockchain. Ang mga ito ay perpektong na-deploy sa mga sitwasyon kung saan ang isang indibidwal o organisasyon ay dapat manatiling kontrol, at ang impormasyong pinananatiling pribado.
Ang mga consortium chain ay nagpapagaan ng ilan sa mga katapat na panganib ng isang pribadong chain (sa pamamagitan ng pag-aalis ng sentralisadong kontrol), at ang isang mas maliit na bilang ng node sa pangkalahatan ay pinapayagan silang gumanap nang mas epektibo ang isang pampublikong chain. Ang mga consortium ay malamang na mag-apela sa mga organisasyong nais na streamline komunikasyon sa isa't isa.

Pangwakas na mga ideya

Ang isang napakaraming mga pagpipilian sa blockchain ay nag-e-exist para sa mga indibidwal at mga negosyo na nakikibahagi sa iba't ibang mga aktibidad. Kahit na sa loob ng mga kategorya ng publiko, pribado, at consortium blockchain, mayroong isang bilang ng pagkakaroon ng maraming bahagi na humahantong sa iba't ibang mga karanasan ng user. Nakasalalay sa kaso ng paggamit, kailangang piliin ng mga user kung alin ang pinakaangkop sa pagkamit ng kanilang sariling mga layunin.