Фискалдық саясат – бұл билік елдің салық мөлшерлемесі мен шығыс деңгейін реттеу жолын сипаттау үшін қолданылатын термин. Бұл оларға мемлекеттік қаражаттың қалай жиналып, пайдаланылатынын анықтау арқылы елдің экономикасын бақылауға және сайып келгенде әсер етуге мүмкіндік береді.
Фискалдық саясаттың мысалы – бюджет профицитін қысқарта отырып, жиынтық сұранысты арттыруға бағытталған мемлекеттік шығындарды ұлғайту және салықтарды қысқарту. Фискалдық саясатты жүзеге асыру экономикадағы әртүрлі адамдарға әсер етеді. Бұл процедура үкіметтер мемлекеттік шығындар мен салық деңгейлерін ұлғайтқанда немесе азайтқанда, олар макроэкономикалық өнімділікке ықпал етуі мүмкін деген алғышартқа негізделген.
Ықпал экономикаға бірнеше аспектіде пайдалы болуы мүмкін. Мысалы, жұмыспен қамту деңгейін көтеру, инфляцияны бақылау және ақшаның салыстырмалы түрде қолайлы құнын сақтау арқылы. Алайда ол дұрыс қолданылмаса, жағымсыз салдарлар тудыруы мүмкін, әсіресе сыбайлас жемқорлық деңгейі жоғары елдерде.
Салықтар көптеген фискалдық саясаттардың негізі болып табылады. Негізінен, олар үкіметтің қоғамның әр саласы үшін қанша ақша бөлетініне әсер етеді. Салықтар азаматтың қанша ақша жұмсағысы келетініне де әсер етуі мүмкін.
Бұл тұрғыда саясаткерлер жиі бір маңызды мәселеге тап болады: биліктің экономикаға қаншалықты белсенді қатыса алатынын және қатысуы керектігін шешу. Бұл мәселе қызу пікірталас тудырғанымен, кейбір экономистер мен саясаттанушылар салауатты қоғамды сақтау үшін кем дегенде мемлекеттің белгілі бір дәрежеде араласуы қажет деп санайды.
Бағалы қағаздар нарығын реттеуге жауапты тәуелсіз мемлекеттік мекеме.
Елдегі ақша қоры мен пайыздық мөлшерлемелерді бақылау үшін биліктің құратын және қабылдайтын саясатын білді...