Əsas diqqət yetiriləcək məqamlar
0G zəncirdə süni intellekt (Sİ) tətbiqlərini dəstəkləmək üçün nəzərdə tutulmuş mərkəzdənkənar infrastruktur qatıdır.
Platforma dörd əsas xidmət təklif edir: 1-ci qat blokçeyn, mərkəzdənkənar hesablama bazar yeri, mərkəzdənkənar yaddaş yeri və sürətli data əlçatanlığı.
0G protokolun yerli tokenidir. O, ekosistem üzrə qaz ödənişləri, idarəetmə və qovşaq əməliyyatları üçün istifadə olunur.
0G nədir?
0G və ya Zero Gravity xüsusi olaraq süni intellekt (Sİ) üçün yaradılmış mərkəzdənkənar infrastruktur qatıdır. Bu gün əksər Sİ sistemləri az sayda böyük texnologiya şirkətləri tərəfindən yaradılır və idarə olunur. 0G fərqli yanaşma təqdim edir: hər kəsə Sİ-ni zəncir daxilində yaratmaqda və istifadə etməkdə iştirak imkanı verir.
0G ilə Sİ-nin inkişafını dəstəkləyən tam xidmət paketinə çıxış əldə edə bilərsiniz:
0G zənciri: EVM-yə uyğun, Sİ tətbiqlərini dəstəkləyən 1-ci qat blokçeyn.
0G hesablama: sərfəli və əlçatan hesablama gücündən istifadə edə biləcəyiniz mərkəzdənkənar GPU bazar yeri.
0G yaddaş yeri: sizə böyük Sİ data dəstlərini sürətli və etibarlı şəkildə idarə etməyə kömək edən mərkəzdənkənar yaddaş yeri şəbəkəsi.
0G data əlçatanlığı: lazım olduqda datanızın əlçatan və doğrulana bilən qalmasını təmin edən sistem.
Sİ modelləri adətən böyük hesablama resursları və dataya sürətli çıxış tələb edir, lakin ənənəvi blokçeynlər bunu dəstəkləyəcək şəkildə yaradılmayıb. 0G bu xidmətləri birləşdirərək tərtibatçılara Sİ ilə işləyən tətbiqləri birbaşa blokçeyn üzərində yaratmaq və işlətmək imkanı verir, mərkəzləşdirilmiş təminatçılardan asılılığı azaldır.
0G-nin iş prinsipi
0G zənciri
0G zənciri Sİ tətbiqləri üçün nəzərdə tutulmuş 1-ci qat blokçeyndir. Əksər blokçeynlər ümumi məqsədlər üçün qurulsa da, 0G zənciri xüsusi olaraq Sİ tələblərini, o cümlədən genişmiqyaslı data emalını və sürətli qərar qəbuletməni idarə etmək üçün yaradılıb.
0G zənciri şəbəkənin tranzaksiyalarla razılaşma formasını (konsensus) emal etmə formasından (icra) ayıran modul arxitekturasından istifadə edir. Bu ayrılma şəbəkənin daha çevik və miqyaslanan olmasına imkan verir, eyni zamanda Ethereum virtual maşını (EVM) ilə uyğunluğu qoruyur. Bu o deməkdir ki, tərtibatçılar Ethereum smart müqavilələrini minimal səy ilə 0G zəncirində yenidən yerləşdirə bilərlər.
Bəzi qovşaqlar uğursuz olsa və ya düzgün fəaliyyət göstərməsələr belə 0G zənciri şəbəkəni qorumaq üçün qovşaqların datada razılaşmasını təmin edən təkmilləşdirilmiş CometBFT versiyasına, yəni Bizans Xəta Tolerantlığı konsensusu mexanizminə əsaslanır. Validatorlar bu prosesdə iştirak etmək üçün 0G tokenlərini pay qoya bilər və sistemi qorumağa kömək etdikləri üçün komissiya və stimullarla mükafatlandırılacaqlar.
0G hesablama
0G hesablama qlobal GPU şəbəkəsi vasitəsilə istifadəçilərin Sİ hesablama gücünə çıxışına imkan verir. Tərtibatçılar bahalı və məhdudlaşdırıcı mərkəzləşdirilmiş bulud xidmətlərinə əsaslanmaq əvəzinə, şəbəkədəki GPU sahiblərindən birbaşa hesablama resurslarını icarəyə götürə bilərlər.
Bu, mərkəzdənkənar bazar yeri vasitəsilə fəaliyyət göstərir. Tərtibatçısınızsa, kredit depozit qoya, model təlimi və ya nəticə çıxarma kimi xidmətləri tələb edə və ən yaxşı əlçatan GPU-dan nəticələr əldə edə bilərsiniz. GPU-nuz varsa, aparat təminatınızı qeydiyyatdan keçirə, qiymət təyin edə və tapşırıqları yerinə yetirdiyiniz üçün mükafatlar qazana bilərsiniz.
Smart müqavilələr prosesi arxa planda idarə edir, ödənişləri isə təhlükəsiz və avtomatik hala gətirir. 0G hesablama sıfır məlumat sübutlarından (ZKP-lər) istifadə edərək effektivliyi və etibarı artırır, mərkəzləşdirilmiş təminatçıdan asılı olmadan Sİ hesablama gücünə çıxış və təminat üçün çevik yol təqdim edir.
0G yaddaş yeri
0G yaddaş yeri Sİ modelləri üçün lazım olan böyük data dəstlərini idarə etmək üçün nəzərdə tutulmuş mərkəzdənkənar yaddaş sistemidir. Sistem mərkəzləşdirilmiş idarəetməyə fokuslanmayan Web3 yanaşmasından istifadə edərək bulud təminatçılarına bənzər sürət təklif edir. Hər kəs yaddaş qovşağı işlədə və yer təmin edərək mükafatlar qazana bilər.
0G yaddaş yeri datanı kiçik hissələrə bölür və bunu silmə kodlaşdırılması adlanan üsulla edir. Bu üsul bəzi qovşaqlar oflayn olsa belə məlumatların əlçatan qalmasını təmin edir. İkizolaqlı sistem hər şeyi səmərəli saxlayır: yayımlama zolağı metadata və əlçatanlıq sübutlarını idarə edir, yaddaş zolağı isə faktiki datanı və onların təkrarlanmasını təşkil edir.
0G yaddaşı yaddaş provayderlərini doğrulamaq üçün Təsadüfi Giriş Sübutu (PoRA) adlı sistemdən istifadə edir. Qovşaqlar təsadüfi şəkildə müəyyən datanı saxladıqlarını sübut etməyə çağırılır. Düzgün cavab verənlər mükafat qazanır, etibarsız olanlar isə müəyyənləşdirilir.
0G data əlçatanlığı (DA)
Sİ tətbiqləri və mərkəzdənkənar tətbiqlər üçün datanın yalnız saxlanılması kifayət deyil, həm də lazım olduqda mövcudluğu sürətli şəkildə doğrulanmalıdır. 0G data əlçatanlığı şəbəkə daxilində saxlanılan və istifadə olunan datanın əlçatan və doğrulana bilən olmasını təmin edir.
Sistem datanın düzgün saxlanıldığını yoxlamaq üçün təsadüfi seçilmiş DA qovşaqlarından istifadə edir. Bu qovşaqlar datanın müəyyən hissələrini yoxlayır və yekun doğrulama üçün şəbəkəyə sübutlar göndərirlər. Hər bir məlumatı yoxlamaq əvəzinə nümunə götürmə üsulundan istifadə etməklə 0G DA prosesi həm daha sürətli, həm də daha səmərəli hala gətirir və eyni zamanda təhlükəsizliyi qoruyur.
Data əvvəlcə bölünərək 0G yaddaş yeri şəbəkəsində saxlanılır, daha sonra DA qovşaqları tərəfindən təsdiqlənir və 0G tokenlərini pay qoyan validatorlar tərəfindən yekunlaşdırılır. Validatorlar eyni vaxtda bir neçə şəbəkəni qoruduqları üçün 0G DA müxtəlif zəncirləri dəstəkləyəcək şəkildə miqyaslana bilir. 2025-ci ilin sentyabr ayına olan məlumata görə, Optimism və Arbitrum kimi 2-ci qat şəbəkələri artıq böyük data dəstlərinə əsaslanan və etibarlı data əldə olunmasını tələb edən tətbiqləri dəstəkləmək üçün 0G DA-dən istifadə edir.
İstifadə halları
0G süni intellekt üçün nəzərdə tutulsa da, onun modul arxitekturası oyun və mərkəzdənkənar maliyyə (DeFi) tətbiqlərini də dəstəkləyə bilər.
Oyun
Müasir oyunlar sürətli yeniləmələrə, mürəkkəb rəqəmsal aktivlərə və oyunçular arasında real zamanlı interaksiyaya əsaslanır. 0G yüksək ötürmə qabiliyyətli saxlama və səmərəli data əlçatanlığı ilə bu tələbləri dəstəkləyə bilər. Oyun məntiqi, oyunçu fəaliyyəti və aktiv dəyişikliklərinin gecikmədən zəncir daxilində emal edilə bilməsi dinamik və həssas Web3 oyun təcrübələrinə imkan verir.
Mərkəzdənkənar maliyyə (DeFi)
DeFi tətbiqləri adətən treydinq, qiymət lentləri və çarpaz zəncir tranzaksiya idarə etmək üçün yüksək performans tələb edir. 0G bu tələbləri miqyaslana bilən data əlçatanlığı qatı vasitəsilə ödəyə bilər. Bu qat fərqli protokollar üzrə sürətli hesablaşma və komponentləşmə imkanını dəstəkləyir. Şəbəkənin hesablama və saxlama qatları həmçinin sürət və etibarlılığa əsaslanan mürəkkəb maliyyə alətləri, analizlər və tətbiqləri dəstəkləyə bilər.
0G tokeni
0G tokeni 0G ekosisteminin yerli tokenidir və 0G zəncirində qaz ödənişlərini ödəmək üçün istifadə olunur. 0G protokolda aşağıdakılar da daxil olmaqla müxtəlif məqsədlər üçün istifadə olunur:
Sİ və data xidmətləri: 0G zəncirdaxili Sİ hesablamaları, data əlçatanlığı, yaddaş yeri və mərkəzdənkənar xidmət qatları üçün ödəniş etmək üçün istifadə olunur.
Qovşaq əməliyyatları: Şəbəkəni dəstəkləyən düzləndirmə, validator və yaddaş yeri qovşaqlarını icra edən qovşaq operatorları 0G ilə mükafatlandırılır.
Şəbəkə təhlükəsizliyi: 0G validatorlara pay qoyula bilər və bu, zənciri qorumağa kömək edir və operatorları tranzaksiyaları doğrulmağa və Sİ model davranışına nəzarət etməyə təşviq edir.
İdarəetmə: 0G sahibləri təkmilləşdirmələr, komissiyalar və ekosistem siyasətləri ilə bağlı qərarlara təsir edərək idarəetmədə iştirak edə bilərlər.
Binance HODLer Airdrops-da 0G (0G)
21 sentyabr 2025-ci ildə Binance 0G-ni Binance HODLer Airdrop-ları proqramının 42-ci layihəsi kimi elan etdi. 15–17 sentyabr tarixləri arasında Sadə qazanc və/və ya Zəncirdaxili gəlirlər məhsullarına BNB yatıran istifadəçilər 0G airdrop-ları əldə etmək üçün uyğun oldular. Proqrama ümumilikdə 3 milyon 0G tokeni ayrılıb və bu, başlanğıcda tokenlərin ümumi təklifinin 0,3%-ni təşkil edir.
0G USDT, USDC, BNB, FDUSD və TRY cütlərinə qarşı treydinqə imkan verməklə toxum teqi ilə listinq edilib.
Yekun qeydlər
0G Web3-də ən yüksək tələbləri olan iş yükünü dəstəkləmək üçün nəzərdə tutulmuş mərkəzdənkənar infrastruktur təqdim edir. 1-ci qat blokçeyn, mərkəzdənkənar hesablama, yaddaş yeri və data əlçatanlığını birləşdirərək Sİ tətbiqlərini birbaşa zəncir daxilində yaratmaq və işlətmək üçün tam yığın yaradır.
Sİ əsas diqqət mərkəzi olsa da, eyni arxitektura sürət, miqyas və etibarlılığın vacib olduğu oyun və mərkəzdənkənar maliyyə sahələrini də dəstəkləyə bilər. Doğrulana bilən nəticələrdən istifadə, modul dizayn və stimullaşdırıcı iştirak 0G-yə böyük data dəstlərini, yüksək performanslı tətbiqləri və çarpaz zəncir fəaliyyətini idarə etmək üçün sərbəstlik verir.
Tövsiyə olunan ədəbiyyat
İmtina: bu məzmun heç bir formada təmsil və ya zəmanət olmadan yalnız ümumi məlumat və maarifləndirmə məqsədləri üçün "olduğu kimi" təqdim edilir. O, maliyyə, hüquqi və ya digər peşəkar məsləhət kimi təfsir edilməməli və hər hansı xüsusi məhsul və ya xidmətin satın alınmasını tövsiyə etmək məqsədi daşımamalıdır. Müvafiq peşəkar məsləhətçilərdən özünüz məsləhət almalısınız. Bu məqalədə adı çəkilən məhsullar regionunuzda əlçatan olmaya bilər. Məqaləyə üçüncü tərəf müəllif tərəfindən töhfə verildikdə nəzərə alın ki, ifadə edilmiş bu baxışlar üçüncü tərəf müəllifə aiddir və Binance Akademiyasının mövqeyini əks etdirmir. Əlavə təfərrüatlar üçün tam imtina mətnini oxuyun. Rəqəmsal aktivlərin qiymətləri dəyişkən ola bilər. İnvestisiyanızın dəyəri artıb-azala və investisiya qoyduğunuz məbləği geri almaya bilərsiniz. İnvestisiya ilə bağlı qərarlarınıza görə yalnız özünüz məsuliyyət daşıyırsınız və Binance Akademiyası baş verə biləcək hər hansı itkiyə görə məsuliyyət daşımır. Bu material maliyyə, hüquqi və ya digər peşəkar məsləhət kimi təfsir edilməməlidir. Ətraflı məlumat üçün İstifadə qaydası və Risk xəbərdarlığı bölməmizə nəzər salın.