Ana sayfa
Sözlükler
Paralelleştirme

Paralelleştirme

Orta Seviye


Paralelleştirme Nedir?

Paralelleştirme (Paralel İşlem Gerçekleştirme), birden fazla görevi aynı anda gerçekleştirmek için bir yöntemdir. Paralelleştirme, bilgisayar bilimlerinde birden fazla işlemi aynı anda yürütme imkanını tanımlayan bir kavram olan paralellik fikrine dayanır. Blockchain teknolojisinde bu yaklaşım, saniyede gerçekleşen işlem sayısını (TPS) artırır ve ağın genel işlem oranını yükseltir.

Paralelleştirme Süreci Nasıl İşler?

Paralelleştirme ağı, işlemleri sırayla (tek tek) gerçekleştirmek yerine birden fazla işlemi aynı anda doğrulayacak şekilde yapılandırır. Mevcut ağ kaynaklarından faydalanır ve işlem gerçekleştirme görevini birden fazla düğüme dağıtır. 

Paralelleştirme, her biri belirli bir dizi işlemin doğrulanmasının sonucunu gösteren birçok potansiyel ağ durumunu aynı anda kontrol eder. Ağ, bu durumları inceleyerek doğrulanması halinde her bir işlemin kayıt defterini nasıl etkileyeceğini anlar. Kontrol sona erdiğinde ağ ortak bir duruma ulaşır ve bu da paralel doğrulamanın sonucunu yansıtır.

Paralelleştirme Modelleri 

İki paralelleştirme modeli vardır: optimistik paralelleştirme ve durum erişimli paralelleştirme.

1. Optimistik paralelleştirme. Optimistik paralel işlem gerçekleştirme modelinde ağ sıralama aşamasını atlar ve işlemleri aynı anda gerçekleştirmeye başlar. Sırada bekleyen işlemlerin bağımsız olduğu varsayımıyla hareket eder ve hatalı gerçekleştirmeleri düzeltmek için bu işlemleri tekrar gözden geçirir. İşlemler arasında ek bağımlılıklar varsa, ağ doğru verilerle işlemi yeniden gerçekleştirir.
2. Durum erişimli paralelleştirme. Durum erişimli paralel işlem gerçekleştirme modelinde, belirli akıllı sözleşmeler veya hesaplarla etkileşim gibi etmenler göz önünde bulundurularak işlemler öncelikle ağın durumu üzerindeki etkilerine göre sıralanır. Sıralanan bu işlemler daha sonra ilgili ve ilgisiz işlemler olarak ayrılarak mutabakat sistemine aktarılır. İlgisiz işlemler verimliliği optimize etmek için eş zamanlı olarak gerçekleştirilirken, ilgili işlemler ise gerçekleştirme hızlarını artırmak için gas ücretlerine göre önceliklendirilerek işleme koyulmadan önce koordine edilir.

Paralelleştirmenin Avantajları

Yüksek işlem gerçekleştirme hızı

Görevleri birden fazla düğüme dağıtmak, işlemlerin gerçekleştirilme süresini önemli ölçüde azaltarak işlem hızını artırır. Dolayısıyla, paralelleştirmeyi uygulayan ağlar, sıralı işlem gerçekleştirme modellerini uygulayan ağlardan genellikle daha verimlidir.

Ölçeklenebilirlik

Paralelleştirme, işlem doğrulamasını ağ düğümleri arasında dağıtarak blockchain ölçeklenebilirliği sorununu giderir. Bu da süreci hızlandırır ve yatay ölçeklendirmeye imkan tanır. Yatay ölçeklendirme, ağın talebin yüksek olduğu dönemlerde düğümler ekleyerek kaynaklarını artırabilmesi ve talebin düştüğü zamanlarda küçülebilmesidir.

Daha düşük gas maliyetleri

Paralelleştirme, işlemleri düğüm alt gruplarına dağıtarak ücretleri en aza indirir ve tüm işlemlerin tüm düğümler tarafından doğrulandığı sıralı işlem gerçekleştirmeye kıyasla maliyetleri düşürür. Yüksek işlem hızları doğrulama için rekabeti de azaltarak işlem başına ücretleri daha da aşağı çeker. 

Son Söz

Paralelleştirme, blockchain ölçeklenebilirliği sorununa çözüm sunan bir işlem gerçekleştirme yaklaşımıdır. Paralelleştirme, işlemleri eş zamanlı olarak gerçekleştirerek ve doğrulamaları birden fazla düğüme dağıtarak blockchain ağlarının daha fazla işlemi gerçekleştirebilmesine, gas maliyetlerini düşürmesine ve daha hızlı işlem sürelerine ulaşmasına imkan tanır.