Kısa Özet
IEO genellikle, yeni bir kripto projesi kripto para ya da blockchain ürünleri çıkarmak istediğinde, fakat bunu yapmak için önemli ölçüde sermaye yatırımına ihtiyaç duyduğunda yapılır.
IEO, Binance gibi bir kripto para borsasının yardımıyla gerçekleştirilebildiği için İlk Coin Arzından (ICO) farklıdır. Projeler, borsanın kullanıcı tabanının yardımlarıyla fon toplayabilir ve bundan kısa bir süre sonra da tokenlarını işleme açabilir.
Giriş
Kullanımda ya da geliştirilme aşamasında olan binlerce kripto para ve blockchain projesi vardır. Projelerin çoğu, geliştiricilerin ve katkıda bulunanların işlerine devam edebilmesi için bir tür finansal teşviğe ihtiyaç duyar. Tüm projelerin, cömert varlık sahiplerinin bağış ve katkılarından faydalanması mümkün değildir. Genellikle er ya da geç, dışarıdan bir fon desteğine ihtiyaç duyulur.
Geliştiricilerin sermaye toplamak için kullanabileceği farklı birçok yol vardır. Yatırım sermayedarlarından (VC'ler) fon almaya çalışmak, henüz ortaya konabilecek çok az gelişme olması ya da hiç gelişme olmaması durumunda çok zaman alıcı olabilir. Proje kullanıma sunulmadan önce "ön madencilik" olarak bilinen süreçle coin çıkarılması ve bu coinlerin hazinede tutulması da mümkündür, fakat bu yaklaşım genellikle topluluğun eleştirilerine maruz kalır.
IEO yapmayı tercih etmek, geliştiricilerin bir eylem planına sahip olduğu ve projenin vizyonunu ortaya koymaya kararlı olduğu varsayıldığında çoğu zaman ilgi çekici bir seçenek olabilir.
IEO nedir?
İsminden de anlaşılabileceği gibi İlk Borsa Arzı (IEO), yeni bir projeye fon toplamak için bir kripto para borsasının kullanımını içerir. Bu platformlarda varlıkların alınıp satılması yaygındır, fakat öncelikle projenin başlamasını sağlayacak fonun geliştiriciler tarafından toplanması gerekir.
IEO'da ise potansiyel yatırımcılar, henüz piyasayada kullanılabilir hale gelmeden önce bu varlıkları satın alabilir. KYC bilgilerini sunmuş olan kayıtlı kullanıcılar, token satışını destekleyen borsanın yardım sayesinde tokenlar henüz açık piyasada işlem görmeye başlamadan önce bu tokenlardan satın alabilir.
IEO, bir borsa tarafından düzenlendiği için bu yolu tercih eden startup'lar aksiyon planları hakkında ciddi olmak zorundadır. IEO talebi, katılımcı borsa tarafından genellikle çok detaylı bir şekilde incelenir. Bazı açılardan borsalar, sunmaya karar verdikleri her bir IEO ile itibarlarını da ortaya koymuş olur.
Bir IEO nasıl organize edilir?
Blockchain teknolojisi nispeten yeni olsa da piyasada binlerce kripto startup'ı ve şirketine rastlamak mümkündür. Bunların pek çoğu, ICO ya da IEO etkinliklikleri aracılığıyla potansiyel yatırımcılara ulaşmak için rekabet halindedir.
Bir kripto para projesinin geliştiricileri IEO düzenlemeye karar verdiğinde, ilk fonlar toplanana kadar takip edilmesi gereken kapsamlı bir prosedür vardır.
Proje ekibinin belirli kriterleri karşılaması gerekir. Sağlam bir iş modeline, deneyimli ekip üyelerine, teknoloji için geçerli bir kullanım alanına sahip olmak ve bir whitepaper sunmak kesinlikle çok önemlidir. Bir IEO düzenlemek, uzun vadede başarılı olacak bir proje taahhüt etmek anlamına gelir.
Bunlara ek olarak, İlk Borsa Arzında toplanacak maksimum sermayenin sınırlı mı yoksa esnek mi olacağını belirlemeleri de gerekir. Sınırlı sermaye, belirli bir tutarın üzerinde paranın yatırılamayacağı anlamına gelir. Esnek sermayede ise bir başlangıç hedefi belirlenir, fakat sonrasında daha fazla yatırım yapılması mümkündür.
Bu kararlar alındıktan sonra sıra IEO için bir borsa platformu seçmeye gelir. Binance Launchpad bugüne kadar onlarca projenin yatırım sermayesi ihtiyaçlarını karşılamasına imkan tanımıştır. Buna örnek olarak, BitTorrent (BTT), Band Protocol (BAND), Axie Infinity (AXS), Alpha Finance Lab (ALPHA) ve WazirX (WRX) verilebilir. Diğer borsalar da her biri kendine has avantajlara, gerekliliklere ve potansiyel risklere sahip kendi IEO platformlarını kurmuştur.
Blockchain projeleri neden IEO yapar?
Yeni kripto ya da blockchain projeleri için fon toplamak oldukça zor olabilir. Diğer tüm sektörlerdeki gibi burada da yatırımcıları çekmeye yönelik büyük bir rekabet söz konusudur. Herkesin, geleneksel araçlarla yatırım sermayesine ulaşması mümkün olmaz.
IEO faydalı olabilir çünkü halihazırda kripto tutan kişilere hitap eder. Katılımcı borsanın, fon toplayan projeye güvenilirlik anlamında yardım ettiği göz önüne alındığında, bir dereceye kadar güven söz konusudur. En nihayetinde borsa, IEO'yu gerçekleştirerek kendi itibarını ortaya koyar. Yine de finansal yatırımlar yapmadan önce herkesin, kendi ayrıntılı araştırmasını yapması gereklidir.
Bir borsanın yardımıyla para toplamak isteyen projeler için IEO geçerli bir seçenektir. İlk Borsa Arzlarının çoğunda, projenin vizyonuna ve kullanım alanlarına bağlı olarak tüm varlıklar kısa süre içinde satılır. Aynı zamanda projenin tokenı, satışın bitmesinin ardından borsada da listelenir.
➟ Kripto para dünyasına girmek mi istiyorsunuz? Binance'ten Bitcoin (BTC) satın alabilirsiniz!
IEO ve ICO farkı
IEO kavramı, kağıt üzerinde ICO'ya (İlk Coin Arzı) benzerdir. 2017-2018 yıllarında Ethereum'daki ICO balonu sırasında neredeyse her gün bir ICO düzenlenmiştir. Birçok proje milyonlarca dolar toplamayı başarmış olsa da çok sayıda yanıltıcı arz yapılmış, hatta doğrudan dolandırıcılık amaçlı projeler de ortaya çıkmıştır. ICO'ların "detaylı olarak incelenmesinden" sorumlu kimse olmadığı için kavram zamanla, daha güvenilir olduğu düşünülen IEO'ya dönüşmüştür. Birçok ICO'nun ABD menkul kıymet kanunlarını ihlal ettiği anlaşılmış, bunun sonucunda da birçok dava açılmış ve yatırımcılara fonları iade edilmiştir.
Bir ICO'ya katılmak çok daha risklidir. Yatırımcıların bitcoin ya da etherlerini bir akıllı kontrata ya da web sitesine göndermesi ve tokenların kendisine ulaşacağını umut etmesi gerekir. Akıllı kontratlar hakkında temel bilgilere ve web geliştirme becerilerine sahip herkes, gösterişli bir web sitesi kurarak umut vaat ediyormuş gibi gözüken bir yol haritası sunabilir ve para toplamaya başlayabilir. Bu yaklaşım idealden çok uzaktır ve ICO'lara yatırım yapan herkes için büyük bir risk teşkil eder.
IEO'lar bu riskleri büyük oranda ortadan kaldırır. Yatırımcılar, fonlarını projeye doğrudan göndermek yerine borsa cüzdanları aracılığıyla gönderir. Ayrıca, iş anlayışı başarısız olan ve dürüst olmayan proje ya da ekiplerin IEO düzenlemesi de çok katı zorunluluklar nedeniyle mümkün olmaz.
Buna ek olarak, IEO'lar ICO'lara kıyasla daha düşük riske ve daha yüksek esnekliğe sahiptir. Tokenların, satışı organize eden borsada listelenmesi garantidir. Bu durum, yatırımcıların ihtiyaç halinde pozisyonlarından çıkmasını kolaylaştırır.
IEO'nun riskleri ve avantajları
Her bir IEO, katılımcı borsa tarafından derinlemesine inceleniyor olsa da hiçbir yatırım risksiz değildir. Fon toplayan projenin, vizyonunu gerçekleştirememesi de olasıdır. Bu da genellikle, IEO sırasındaki değerinden bağımsız olarak tokenın fiyatını etkiler.
Bununla birlikte, IEO'lar avantajlı yatırım fırsatları da sunabilir. Piyasaya çıkacak tokenları erkenden, yüksek likiditeye sahip piyasalarda listeleneceklerini bilerek satın alabilmek bazı avantajları da beraberinde getirir. Fakat yine de, işleme açılan tüm IEO tokenlarının değeri yükselmeyebilir.
Son düşünceler
IEO'ların sayısının daha az olması, kripto para ve blockchain dünyasının daha az başarılı projelerinden bazılarının ayıklamasına yardımcı olmuştur. Hiçbir yöntem hatasız değildir, fakat en azından IEO'lar doğru yolda gibi gözükmektedir.
Bir IEO'nun yapılıyor olması, herkesin bu arzlara yatırım yapması gerektiği anlamına gelmez. Şirket ve projelerin nasıl fon toplamayı amaçladığından bağımsız olarak, her zaman için kendi detaylı incelemenizi yapmanız önerilir. Bir IEO'ya katkıda bulunmanın avantajları vardır, fakat riskler de göz ardı edilmemelidir.