Xarici sahiblik hesabı (EOA)
Xarici sahiblik hesabı (EOA), əsasən,
şəxsi açardan istifadə edən şəxsin nəzarət etdiyi
Ethereum şəbəkəsində hesab növüdür. Başqa sözlə desək, bu, tranzaksiyalar göndərmək və ya ether-inizi (ETH) idarə etmək üçün istifadə edəcəyiniz hesabdır. Sırf kodla nəzarət olunan smart müqavilə hesablarından fərqli olaraq, EOA-lar birbaşa insanlar tərəfindən idarə olunur.
Ethereum-da hesabların iki əsas növü var:
Xarici sahiblik hesabı (EOA) – İstifadəçilər tərəfindən şəxsi açarla nəzarət olunur.
Həm EOA, həm də Müqavilə Hesabları ETH-ni saxlaya və transfer edə bilər. Bununla belə, yalnız EOA-lar tranzaksiyalara başlaya bilər. Müqavilə hesabları EOA və ya başqa smart müqavilələrlə işə salınmasa, heç nə edə bilməz.
Hər bir EOA iki kriptoqrafik açarla bağlıdır:
şəxsi açar və
ictimai açar. Şəxsi açarınız sizi hesabınıza nəzarətlə təmin edir – bundan tranzaksiyaları işarələmək üçün istifadə olunur və onlara icazə verənin siz olduğunu sübut edir.
İctimai açar Ethereum ünvanınızı yaratmaq üçün istifadə olunur. Sizə ETH göndərə bilmələri üçün onu başqaları ilə paylaşa bilərsiniz.
EOA-ların nə etdiyinə dair qısa ümumi baxış:
Tranzaksiyalar: EOA-lar digər hesablara tokenlər göndərə, smart müqavilələrlə əlaqə qura və ya blokçeyndə xüsusi funksiyaları çağıra bilər.
Qaz ödənişləri: hər bir tranzaksiya ETH ilə ödənilən
qaz tələb edir. Bu qaz tranzaksiyaları emal edən mədənçilərə və ya validatorlara gedir.
Təhlükəsizlik: EOA-nın təhlükəsizliyi şəxsi açarınızdan asılıdır. Başqasının əlinə keçərsə, hesabınıza onlar nəzarət edə bilər.
EOA-lar və Müqavilə hesabları token və datanı saxlaya bilsə də bəzi əsas fərqlər var:
EOA-lar: şəxsi açarlar tərəfindən nəzarət olunur və insanlar tərəfindən idarə edilir. EOA-lar tranzaksiyalar göndərə bilər, lakin kodu avtomatik icra edə bilməz.
Müqavilə hesabları: kod (smart müqavilələr) ilə idarə olunur və şəxsi açarları yoxdur. Müqavilə hesabları tranzaksiyaları özbaşına göndərə bilməz – işə başlamaq üçün onlara EOA və ya başqa müqavilə lazımdır. Bununla belə, onlar işə başladıqdan sonra xüsusi təlimat və ya qaydaları icra edə bilərlər.
Məsələn, tutaq ki, mərkəzdən kənar mübadilədə (
DEX) başqa token üçün ETH-ni svop etmək istəyirsiniz. EOA-nuz bu svopun baş tutması üçün Mərkəzdən kənar mübadilə (Müqavilə hesabı olan) ilə qarşılıqlı əlaqədə olacaq. Mərkəzdən kənar mübadilənin özü siz (EOA vasitəsilə) ona etməsini deyənə qədər heç nə etməyəcək.
EOA-lar Ethereum-un dayağıdır, çünki istifadəçilər şəbəkə ilə onlar vasitəsilə qarşılıqlı əlaqədə olur. Ethereum-da hər bir fəaliyyət EOA ilə başlayır. EOA-lar olmadan smart müqavilələr heç bir işə yaramayacaq – onlar öz-özünə icra edilə bilməzlər. Beləliklə, EOA-lar ETH göndərmək,
Dapp ilə qarşılıqlı əlaqə qurmaq və ya smart müqaviləni işə salmaqdan asılı olmayaraq hər şeyi necə hərəkətə gətirməyimizdir.
EOA-ya sahib olmaqla bağlı ən vacib məqam şəxsi açarınızın təhlükəsiz olduğuna əmin olmaqdır. Onu itirsəniz, hesabınıza və vəsaitlərinizə giriş imkanınızı həmişəlik itirəcəksiniz. Kimsə açarlarınızı oğurlasa, hesabınıza nəzarət edə və hər şeyi götürə bilər.
Xarici sahiblik hesabı (EOA) Ethereum-da istifadəçi tərəfindən nəzarət edilən hesabdır. O, ETH göndərməyinizə, smart müqavilələrlə qarşılıqlı əlaqədə olmağınıza və şəbəkədə bir çox başqa işləri görməyinizə imkan verir. EOA-lar kodla idarə olunan və işləmək üçün EOA tərəfindən işə salınmalı olan Müqavilə hesablarından fərqlidir. Ancaq hər ikisi Ethereum-un işləməsi üçün vacibdir.