Kısa Özet
Donanım cüzdanı, özel anahtarlarınızı çevrimdışı olarak saklamak, bu sayede de anahtarları çevrimiçi tehditlerden korumak için tasarlanmış fiziksel bir cihazdır.
Donanım cüzdanları, kripto paraların güvenle saklanması bakımından çeşitli avantajlara sahiptir.
Donanım cüzdanları kripto paraları saklamanın en güvenli yollarından biri olsa da potansiyel bazı riskler de barındırır. Bir donanım cüzdanını güvenle nasıl kullanacağınıza yönelik güvenlik ipuçlarına makalemizden ulaşabilirsiniz.
Donanım Cüzdanı Nedir?
Donanım cüzdanları, kripto paraların özel anahtarlarını çevrimdışı şekilde saklamak için özel olarak tasarlanmış fiziksel cihazlardır. İşlemleri imzalamak için özel anahtarlar kullanılır. Bu da bir kişinin özel anahtarlarına erişebilmenin bu kişinin kripto varlıklarına erişmekle aynı şey olduğu anlamına gelir.
Soğuk cüzdan olarak da adlandırılan donanım cüzdanları, işlemleri dahili olarak imzalamak için kullanılan özel anahtarların cihazdan hiçbir zaman ayrılmamasını sağlayarak kötü amaçlı yazılımlar ve hacker'lar gibi dijital tehditlere karşı korunmasını sağlar. Bu da donanım cüzdanlarını kripto paraları saklamak için en güvenli yöntemlerden biri haline getirir.
Buna karşılık, yazılım cüzdanları veya diğer adıyla sıcak cüzdanlar ise bilgisayar veya akıllı telefon gibi bir cihaza yüklenen çevrimiçi uygulamalardır. Bu tür cüzdanlar daha fazla erişim imkanı sunar, fakat internet tabanlı saldırılara karşı daha savunmasızdır.
Bir Donanım Cüzdanı Nasıl İşlev Görür?
Donanım cüzdanları her zaman çevrimdışı oldukları için internete bağlı başka bir cihazla birlikte kullanılmaları gerekir. Donanım cüzdanları, özel anahtarı sızdırmadan bilgisayar veya akıllı telefonlara bağlanabilecek şekilde tasarlanmıştır. Bu cihazlara kötü amaçlı bir yazılım bulaşmış olsa bile özel anahtarlar sızma riskiyle karşı karşıya kalmaz. Cüzdan, cihaza bağlanmasının ardından kullanıcının bakiyesini görmesine ve işlemler yapmasına imkan tanıyan yazılımlarla etkileşime girer.
Kullanıcı bir işlem oluşturduğunda bunu donanım cüzdanına gönderir (aşağıdaki şemada 1). Bu noktada işlemin, cihazda özel anahtar tarafından imzalanması gerektiğinden halen tamamlanmamış olduğunu belirtmek gerekir. Kullanıcı, donanım cihazından gelen istemde tutarın ve adresin doğru olduğunu onaylar. İşlem imzalanır ve yazılıma geri gönderilir (2), yazılım da işlemi kripto para ağına yayınlar (3).
Bir Donanım Cüzdanını Kullanmak için Adım Adım Rehber
Bir donanım cüzdanını kullanmak, önemli birkaç adım gerektirir. Adımların tam olarak ne olacağı farklı model ve üreticiler arasında değişiklik gösterse de süreç genelde şu şekilde işler:
Kurulum
İtibarlı bir donanım cüzdanı satın alın
Cihazın kurcalanmamış olduğundan emin olabilmek için donanım cüzdanlarını yalnızca itibarlı kaynaklardan satın alın. Tercih ettiğiniz cüzdanı doğrudan markanın resmi web sitesinden satın almanız ve cüzdanın size ulaştığında mühürlü olduğundan emin olmanız gerekir.
Cüzdanı çalıştırın
Donanım cüzdanını bilgisayarınıza veya akıllı telefonunuza bağlayın. Bu adım genellikle cihazda arayüz oluşturması için belirli bir uygulamanın veya yazılımın indirilmesini içerir.
Yeni bir cüzdan oluşturun
Cihaz, yeni bir özel anahtar çifti oluşturmayı içeren, yeni bir cüzdanın kurulumu sürecinde sizi yönlendirecektir.
Yedekleyin
Kurtarma cümlesini not alın
Cüzdan, kurulum sırasında bir kurtarma cümlesi gösterecektir. Bu cümle genellikle BIP39 kelime listesinde yer alan 12-24 kelimeden oluşur. Bu kelimeleri not alın ve güvenli, çevrimdışı bir yerde saklayın. Cihazınızın kaybolması, çalınması veya hasar görmesi durumunda kurtarma cümlesi ile cüzdanınızı geri yükleyebilirsiniz.
Kurtarma cümlesi ile özel anahtar arasındaki farkı öğrenmek için okumaya devam edin.
Güvenlik
Bir PIN oluşturun
Donanım cüzdanlarının çoğu, ek bir güvenlik katmanı olarak bir PIN oluşturmanıza imkan tanır. İşlemleri onaylamak için bu PIN gerekli olacaktır.
Kripto paraları hesaba alma
Adresinizi bulun
Hesabınıza almak istediğiniz kripto paranın herkese açık adresini bulmak için cüzdanın uygulamasını veya yazılımını kullanın.
Adresinizi paylaşın
Adresinizi size kripto gönderecek kişi veya borsa ile paylaşın. Göndericiler kripto paraları bu adrese gönderecektir.
Kripto para gönderme
Bir işlem oluşturun
Yeni bir işlem oluşturmak için cüzdanın uygulamasını veya yazılımını kullanın. Alıcının adresini ve göndermek istediğiniz kripto para tutarını girin.
İşlemi imzalayın
Donanım cüzdanı, işlemi özel anahtarlarınızla imzalayacaktır. Bu işlem cihazın içinde yapılır, böylece anahtarlar hiçbir zaman cüzdandan ayrılmaz.
İşlemi yayınlayın
İşlemi imzalamanızın ardından cüzdanın yazılımı bu işlemi ağın geri kalanına yayınlayacaktır.
Özel Anahtar ve Kurtarma Cümlesi Arasındaki Farklar
Özel anahtarlar ve kurtarma cümleleri, kripto paralarınıza erişimi kontrol etmek için tasarlanmıştır. Fakat bu ikisi farklı biçimlerdedir ve farklı amaçlara hizmet eder.
Özel anahtar
Özel anahtar, genellikle on altı haneli gizli bir sayıdır ve bitcoin veya diğer kripto paraların harcanmasına imkan tanır. Kripto paraların arkasındaki kriptografi sistemlerinin çok önemli bir unsurudur. İşlemleri imzalamak için kullanılır ve işlemin cüzdan sahibi tarafından yapıldığına dair matematiksel bir ispat sunar.
Kurtarma cümlesi
Kurtarma cümlesi veya diğer adlarıyla tohum cümle/yedekleme cümlesi, bir kripto para cüzdanını kurtarmak için gerekli olan tüm bilgileri saklayan bir kelime listesidir. Bu cümle, özel anahtarı insan tarafından okunabilir bir biçimde temsil eder.
Cüzdanınıza erişiminizi kaybetmeniz, PIN'inizi veya şifrenizi unutmanız veya cihazınızı kaybetmeniz durumunda kripto paralarınıza tekrar erişebilmeniz için yedekleme olarak kullanılır.
Özetle, özel anahtar cüzdan içinde dahili olarak ve işlemleri imzalamak için kullanılan, ham ve insan tarafından kolayca okunamayan bir biçimdedir. Kurtarma ifadesi ise yedekleme ve kurtarma için kullanılan, insan tarafından kolayca okunabilen bir biçimdedir. Ham özel anahtara kıyasla kurtarma cümlesinin not alınması ve güvenle kaydedilmesi daha kolaydır.
Özel Anahtar, Herhangi Bir Noktada Donanım Cüzdanından Ayrılır mı?
Bir donanım cüzdanının temel güvenlik ilkelerinden biri özel anahtarların cihazdan hiçbir zaman ayrılmamasıdır.
Kullanıcılar bilgisayarlarında veya akıllı telefonlarında bir işlem oluşturur ve bu işlem verileri, işlemi dahili olarak özel anahtarla imzalayan donanım cüzdanına gönderilir. İmzalanan işlem daha sonra bilgisayara veya akıllı telefona geri gönderilir. Bu sürecin hiçbir noktasında özel anahtarlar açığa çıkmaz ve cihazın dışına aktarılmaz.
Bununla birlikte, donanım cüzdanı üreticileri tarafından özel anahtarların donanım cüzdanı dışında yeniden yapılandırılmasına imkan tanıyacak kurtarma seçenekleri ekleme önerileri sunulmuş olsa da bu öneriler fikir ayrılıklarına neden olmuştur.
Donanım Cüzdanlarını Güvenle Kullanmak için On İpucu
Donanım cüzdanlarının avantaj ve riskleri göz önüne alındığında, donanım cüzdanlarını kullanırken güvenliği en üst seviyeye çıkarmak için aşağıdaki 10 ipucunu göz önünde bulundurmak faydalı olacaktır.
1. Donanım cüzdanını güvenilir bir kaynaktan satın alın
Cihazınızın kurcalanmamış olduğundan emin olmak için donanım cüzdanınızı doğrudan üreticiden veya güvenilir bir satıcıdan satın alın.
2. En güncel donanım yazılımını yükleyin
Cihazınızın donanım yazılımını her zaman güncel tutun. Üreticiler sık sık, güvenliği ve işlevleri artıran yükseltmeler yayınlar.
3. Kurtarma cümlenizi hiçbir zaman paylaşmayın
Kurtarma cümleniz, özel anahtarınız kadar önemlidir. Birisi kurtarma cümlenize ulaşırsa, kripto paralarınızın kontrolünü de ele geçirebilir. Bu cümleyi hiçbir zaman paylaşmayın ve sizden cümlenizi isteyen birine karşı dikkatli olun.
4. Kurtarma cümlenizi güvende ve çevrimdışı tutun.
Kurtarma cümlenizi güvenli ve çevrimdışı bir yerde saklayın. Çevrimiçi saldırılara açık olabilecek dijital veya çevrimiçi depolama yöntemlerini kullanmayın.
5. Güçlü bir PIN kullanın
Cihazınızı yetkisiz kullanıma karşı korumak için güçlü bir PIN belirleyin. "1234" veya "0000" gibi tahmin edilmesi kolay bir PIN kullanmayın.
6. Adresleri tekrar kontrol edin
Kripto para gönderirken alıcının adresini mutlaka tekrar kontrol edin. Kötü amaçlı yazılımlar panonuza kopyaladığınız adresleri değiştirebilir.
7. İşlemleri cihazınızda doğrulayın
İşlemi onaylamadan önce işlem bilgilerini yalnızca bilgisayar veya akıllı telefon ekranında değil, donanım cüzdanının ekranında da doğrulayın.
8. Cüzdanınızı güvende tutun
Donanım cüzdanınıza değerli bir mücevher veya büyük miktarda para gibi davranın. Kullanmadığınız zamanlarda cüzdanı güvenli bir yerde tutun.
9. Bir parola kullanmayı düşünün
Bazı cüzdanlar, ekstra bir güvenlik katmanı olarak PIN'e ek olarak bir parola da belirlemenize imkan tanır. Bu parola ile aslında gizli bir cüzdan oluşturmuş olursunuz. Fakat parolayı unutursanız, cüzdanınızı hiçbir şekilde kurtarmanız mümkün olmayacağı için bu özelliği kullanırken dikkatli olun.
10. Güvenilir bilgisayarlar kullanın
Donanım cüzdanınızı yalnızca güvendiğiniz ve iyi güvenlik önlemlerine sahip bilgisayarlara bağlamaya çalışın. Donanım cüzdanınızı kolaylık olması için herhangi bir cihaza bağlamaktan kaçının.
Donanım Cüzdanlarının Avantaj ve Riskleri
Donanım cüzdanları, özellikle de kripto paraların güvenli bir şekilde saklanması açısından çeşitli avantajlar sunar. En önemli avantajlar arasında şunlar yer alır:
Güvenlik
Donanım cüzdanları güçlü güvenlik önlemlerine sahip olacak şekilde tasarlanmıştır. Özel anahtarlarınızı çevrimdışı şekilde tutarak onları hacker'lar, oltalama saldırıları ve kötü amaçlı yazılımlar gibi çevrimiçi tehditlerden korurlar.
Özel anahtar izolasyonu
Özel anahtarlar cihazdan hiçbir zaman ayrılmaz ve tüm işlemler cihaz içinde imzalanır. Böylece özel anahtarlarınızın açığa çıkma riski ortadan kalkar.
Yedekleme ve kurtarma
Donanım cüzdanları kurulum sırasında bir kurtarma cümlesi (tohum cümle olarak da adlandırılır) oluşturur. Orijinal cihazınızın kaybolması, çalınması veya hasar görmesi durumunda yeni bir cihazda fonlarınızı kurtarmak için bu cümleyi kullanabilirsiniz.
Dayanıklılık ve taşınabilirlik
Donanım cüzdanları, özel anahtarların veya kurtarma cümlelerinin not edilebileceği bir kağıt parçasından çok daha sağlam ve dayanıklı olacak şekilde tasarlanmıştır. Donanım cüzdanlarının çoğu, USB belleğe benzer boyutta küçük cihazlar oldukları için kolayca taşınabilirler.
Fonlar üzerinde kontrol
Kripto topluluğunda sıkça söylendiği gibi "anahtar sizde değilse coin'ler de sizin değildir". Bir donanım cüzdanı ile kripto paralarınızın tüm kontrolü size ait olur. Bir donanım cüzdanı kullandığınızda, özel anahtarlarınızı kendiniz tutarsınız. Böylece, emanetçilere ilişkin riskler hakkında endişelenmenize gerek kalmaz.
Donanım cüzdanları, kripto paraları saklamanın en güvenli yollarından birini sunsa da potansiyel riskler de içerir. Bir donanım cüzdanı kullanmaya ilişkin risklerden bazıları şunlardır:
Cüzdanın fiziksel olarak çalınması veya kaybedilmesi
Donanım cüzdanının fiziksel bir nesne olması, çalınmasının veya kaybolmasının mümkün olduğu anlamına gelir. Birisi PIN'inizi biliyorsa veya tahmin edebilirse, kripto paralarınıza da erişebilir.
Tedarik zinciri saldırısı
Güvenilir olmayan bir kaynaktan bir cüzdan satın alırsanız, cüzdan size ulaşmadan önce kurcalanmış olabilir. Cüzdanınızı mutlaka doğrudan üreticiden veya güvenilir bir satıcıdan satın alın.
Oltalama saldırıları
Bir oltalama saldırısı, güvenliği ihlal edilmiş bir bilgisayara PIN'inizi veya kurtarma cümlenizi girmeniz için sizi kandırarak bu önemli bilgilerin hacker'ların eline geçmesine neden olabilir.
Gereğince yedekleme yapılmaması
Donanım cüzdanınızı kaybederseniz ve kurtarma cümlenizi gereğince yedeklemediyseniz, kripto paralarınıza erişiminizi kaybedebilirsiniz.
PIN'in veya kurtarma cümlesinin unutulması
PIN'inizi unutursanız veya kurtarma cümlenizi kaybederseniz, cüzdanınıza erişimi kalıcı olarak kaybedebilirsiniz.
Cüzdanın hasar görmesi
Cihaz su, ateş veya zaman içinde yıpranma ve aşınma nedeniyle hasar görebilir. Cihaz hasar görmüşse ve kurtarma cümlenizi yedeklemediyseniz, kripto paralarınıza erişiminizi kaybedebilirsiniz. Fakat kurtarma cümlenizi yedeklediyseniz, yeni bir cihazdan tekrar erişim kazanabilirsiniz.
Donanım yazılımı güvenlik açıkları
Nadiren de olsa cüzdanın donanım yazılımındaki güvenlik açıkları özel anahtarlarınıza erişim kazanmak için kullanılabilir. Cüzdanınızın donanım yazılımını her zaman güncel tutun ve kapsamlı bir şekilde denetimden ve akran değerlendirmesinden geçmiş donanım cüzdanları satın alın.
Adres doğrulaması
Bir işlem sırasında cihazın ekranındaki adresi dikkatle doğrulamazsanız, bilgisayarınızdaki kötü amaçlı bir yazılım sizi yanıltarak kripto paraları yanlış adrese göndermenize neden olabilir.
Bu risklerin her biri yedeklemelerin gereğince yapılması, adreslerin dikkatle doğrulanması, cihazın güvenilir bir kaynaktan satın alınması ve cihazın fiziksel olarak güvende tutulması gibi dikkatli uygulamalarla azaltılabilir.
Son Söz
Donanım cüzdanları, kripto paraları yönetmek için yüksek güvenlik ve kullanım kolaylığı arasında güçlü bir dengeyi temsil eder. Dijital varlıklarınızı çevrimdışı tutmanız için son derece güvenli bir ortam sunar ve güvenliği ihlal edilmiş bir bilgisayara bağlandığında bile işlemlerin güvenle yapılmasına imkan tanırlar. Bununla birlikte, tüm güvenlik çözümleri gibi donanım cüzdanları da dört dörtlük değildir ve kullanıcıların bu cihazları dikkatle idare etmesini ve sorumluluk sahibi bir şekilde kullanmasını gerektirirler.
Özel anahtarların veya kurtarma cümlelerinin hiçbir zaman paylaşılmaması gerektiği unutulmamalıdır. Bu bilgiler güvenli, çevrimdışı bir yerde saklanmalıdır. Cüzdanları yalnızca itibarlı kaynaklardan satın almak, güçlü PIN'ler belirlemek, cüzdan donanım yazılımını düzenli olarak güncellemek ve işlem bilgilerini dikkatle doğrulamak da varlıklarınızın güvenliğini sağlamak için çok önemli önlemlerdir.
Donanım cüzdanları gerçekten de kripto para güvenliğinin temel taşıdır, fakat nihai sorumluluk olası tüm risklerin ve yaşanabilecek kayıpların bilincinde olması gereken kullanıcıya aittir. Teknolojiyi bilmek ve en iyi uygulamalara bağlı kalmak bu riskleri büyük ölçüde azaltabilir.
Ek Okumalar:
Donanım Cüzdanı Nedir (ve Neden Bir Donanım Cüzdanı Kullanmalısınız)?
Emanete Dayalı ve Emanete Dayalı Olmayan Cüzdanlar Arasındaki Farklar
Kripto Paralarınızı Nasıl Güvende Tutabilirsiniz?
Sorumluluk Reddi ve Risk Uyarısı: Bu içerik, size hiçbir beyan veya garanti verilmeksizin yalnızca genel bilgi sunma ve eğitim amacıyla "olduğu gibi" sunulmaktadır. Bu içerik finansal, hukuki veya diğer herhangi bir mesleki tavsiye olarak yorumlanmamalıdır ve belirli bir hizmet veya ürünün satın alınmasını önerme amacı taşımamaktadır. Uygun profesyonel danışmanlarla görüşerek kendinize yönelik tavsiye almanız gerekir. Üçüncü bir tarafın katkıda bulunduğu makalelerde yer alan görüşlerin bu üçüncü tarafa ait olduğunu ve Binance Academy'nin görüşlerini yansıtmayabileceğini lütfen dikkate alınız. Daha fazla bilgi için sorumluluk reddimizin tam metnini buradan okuyabilirsiniz. Dijital varlık fiyatları dalgalanabilir. Yatırımınızın değeri yükselebileceği gibi düşebilir de ve yatırım yaptığınız tutarı geri alamayabilirsiniz. Yatırım kararlarınızın tüm sorumluluğu size aittir ve Binance yaşanacak hiçbir kayıp için sorumluluk kabul etmez. Yatırım tavsiyesi değildir. Daha fazla bilgi için Kullanım Koşulları ve Risk Uyarısı bölümlerimize bakabilirsiniz.