Blockchain Teknolojisi Bankacılık Sektörünü Nasıl Etkileyecek?
Ana sayfa
Makaleler
Blockchain Teknolojisi Bankacılık Sektörünü Nasıl Etkileyecek?

Blockchain Teknolojisi Bankacılık Sektörünü Nasıl Etkileyecek?

Orta Seviye
Yayınlanma: Dec 2, 2019Güncellenme: Aug 8, 2023
6m

İçerik

Blockchain mevcut bankacılık dünyasını nasıl değiştirebilir?

Küresel ekonomi içinde bankalar genellikle iç kayıt defterlerinin kullanımıyla finansal sistemi idare ve koordine eden aracılar olarak hareket ediyor. Bu kayıt defterleri herkesin inceleyebileceği şekilde açık olmadığı için bankalara ve onların genellikle eski olan altyapılarına güvenme zorunluluğu ortaya çıkıyor.

Blockchain teknolojisi, aracıları ortadan kaldırarak ve bunların yerine herkes tarafından kolaylıkla erişilebilen, güvene dayalı olmayan, sınır tanımayan ve şeffaf bir sistem koyarak yalnızca dünyanın para piyasalarını değil aynı zamanda bir bütün olarak bankacılık sektörünü de değiştirme potansiyeli barındırıyor. 

Blockchainin, daha hızlı ve düşük masraflı işlemleri desteklemede, sermayeye erişimi artırmada, daha yüksek veri güvenliği sağlamada, akıllı kontratlar aracılığıyla güvene dayalı olmayan anlaşmaları mümkün kılmada, yasal uyumluluğu kolaylaştırmada ve daha birçok başka konuda yardımcı olması olası. 

Buna ek olarak blockchainin inovatif doğası sayesinde yeni ortaya çıkan finansal yapı taşlarının birbirleriyle etkileşim kurma yolları tamamen yeni türde finansal hizmetler yaratma potansiyeline sahip.


Blockchainin bankacılık ve finans için başlıca faydaları nelerdir?

  • Güvenlik: Blockchain temelli mimari tek hata noktalarını ortadan kaldırır ve verileri aracılara emanet etme ihtiyacını azaltır.
  • Şeffaflık: Blockchain ortak süreçleri standart hale getirir ve tüm ağ katılımcıları tarafından paylaşılan tek bir doğru bilgi kaynağı yaratır.
  • Güven: Şeffaf kayıt defterleri farklı partilerin işbirliği yapmasını ve anlaşmaya varmasını kolaylaştırır.
  • Programlanabilirlik: Blockchain, akıllı kontratların yaratılması ve kullanılması aracılığıyla iş süreçlerinin güvenilir şekilde otomatikleştirilmesine imkan tanır.
  • Gizlilik: Blockchainin mümkün kıldığı gizlilik teknolojileri, işletmelerin yalnızca tercih ettikleri verileri birbirleriyle paylaşabilmesini mümkün kılar.
  • Performans: Ağlar, yüksek sayıda işlem yaparken bir yandan da farklı zincirler arasında birlikte çalışılabilirliği destekleyerek birbiriyle bağlantılı bir blockchain ağı yaratacak şekilde tasarlanmıştır.


Blockchain kullanılarak fonlar üzerinde hızla uzlaşıya varılması

Mevcut bankacılık sisteminde para göndermek uzun bir süreç olabilir, hem bankalar hem de müşteriler için çeşitli işlem masrafları yaratabilir, ek doğrulamalar ve kayıt süreçleri gerektirebilir. Anında bağlanabilirlik çağında geleneksel bankacılık sistemi teknolojik gelişmeleri yakalamayı başaramaz. 

Blockchain teknolojisi 24 saat kullanılabilir olan, sınır tanımayan ve geleneksel sistemlerin sunduğu güvenliğin aynısını garanti eden daha düşük masraflı ve daha hızlı bir ödeme yöntemi sunabilir.

Bu konu hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz Blockchain Kullanım Alanları: Döviz Havalesi makalesini okumanızı öneririz.


Blockchain üzerinde doğrudan fon toplama

Geçmişte fon toplamak isteyen girişimciler melek yatırımcılar, girişim sermayedarları ya da bankacılar gibi dış finansörlere bağımlı oluyordu. Bu süreç değerleme, hisse paylaşma, şirket stratejisi ve daha birçok konu hakkında uzun pazarlıkların yapılmasını zorunlu kılan zorlu bir süreç olabiliyor.

İlk Coin Arzı (ICO) ve İlk Borsa Arzı (IEO) yeni projelere, bankacılara ve diğer finansal kurumlara ihtiyaç olmadan fon toplama fırsatı sunuyor. Blockchainin mümkün kıldığı ICO'larda şirketler, tokenların yatırımcılara kar sağlayacağı varsayımı üzerinden topladıkları fonlar karşılığında token satıyor. Geleneksel koşullarda bankalar şirket menkul kıymetleştirmelerini ve İlk Halka Arzları (IPO) destekledikleri için çok yüksek ücretler alırken, blockchain teknolojisi bu masraflardan kaçınmayı mümkün kılıyor.

ICO'lar fon toplama süreçlerini demokratik hale getirme potansiyeline sahiptir fakat onlar da kendine has sorunlar barındırabilir. ICO yapmanın görece kolay olması projelerin verdikleri sözleri gerçekten yerine getirmelerini sağlayacak herhangi bir resmi ya da gerçek bir zorunluluk olmadan büyük miktarlarda fon toplayabilmesini sağlar. ICO piyasası hala genel olarak yasal düzenlemeye tabi değildir ve gelecekteki yatırımcılar için ciddi bir finansal risk taşır.


Blockchain üzerinde varlık tokenlaştırma

Menkul kıymetleri ve hisse, bono, emtia, para birimi ya da türev gibi diğer varlıkları almak ve satmak bankalar, brokerlar, takas merkezleri ve borsalar arasında kompleks ve koordineli bir çaba gerektirir. Bu sürecin yalnızca verimli değil aynı zamanda hatasız da olması gerekir. Artan karmaşıklık daha yüksek zaman ve masrafla da doğrudan bağlantılıdır.

Blockchain teknolojisi, her türden varlığın kolayca tokenlaştırılmasını mümkün kılan bir teknolojik temel katman sunarak bu süreci kolaylaştırır. Birçok finansal varlık çevrimiçi brokerlar aracılığıyla dijital olarak alınıp satıldığı için bunları blockchain üzerinde tokenlaştırmak katılımcı tüm partiler için kolay bir çözüm sunar. 

Bazı inovatif blockchain şirketleri emlak, sanat eserleri ve emtialar gibi gerçek hayattan varlıkları tokenlaştırma üzerine çalışmaktadır. Böylece gerçek hayatta değer sahibi varlıkların mülkiyet transferi ucuz ve kolay bir süreç haline gelebilir. Ayrıca, sınırlı bir sermayeye sahip yatırımcıların daha önce kendileri için erişilebilir olmayan pahalı varlıklar ve yatırım ürünlerinden kısmi mülkiyet satın almasını sağlayarak bu kişiler için yeni yatırım alanları yaratabilir. 


Blockchain kullanarak borç verme

Bankalar ve diğer borç verme şirketleri borç verme sektörünü tekellerinde tuttukları için oldukça yüksek faiz oranlarıyla kredi verebiliyor ve sermayeye erişimi kredi puanlarına göre sınırlandırabiliyor. Bu da borç alma sürecini meşakkatli ve masraflı hale getiriyor. Bankalar avantaj elde etse de ekonomi, arabalar ve evler gibi daha pahalı ürünler için bankaların gerekli fonları sağlaması üzerine dayanıyor. 

Blockchain, teknoloji dünyasındaki herkesin, genellikle Merkeziyetsiz Finans (DeFi) olarak bilinen akımın bir parçası olan yeni türde bir borç verme ekosistemi içine dahil olmasına imkan tanıyor. DeFi, daha erişilebilir bir finansal sistem yaratmak için tüm finansal uygulamaları blockchainlerin üzerine yerleştirmeyi amaçlıyor.  
Blockchainin mümkün kıldığı eşler arası borç verme herkesin suni sınırlamalar olmadan basit, güvenli ve ucuz bir yoldan borç alabilmesini ve verebilmesini sağlıyor. Daha rekabetçi bir borç verme ortamı içinde bankalar da müşterileri için daha iyi koşullar sunmak zorunda kalabiliyor.


Blockchainin küresel ticaret finansı üzerine etkisi

Uluslararası ticaret yapmak, ithalatçılara ve ihracatçılara uygulanan çok sayıda uluslararası kural ve yasal düzenleme nedeniyle son derece zor. Ürünleri takip etmek ve farklı aşamalardan geçirmek hala elde yazılmış belgeler ve kayıt defterleri gibi manuel süreçler gerektiriyor.

Blockchain teknolojisi ticaret finansı katılımcılarının, ürünlerin dünya üzerindeki hareketini hatasız şekilde takip eden paylaşımlı bir kayıt defter aracılığıyla daha üst seviyede şeffaflık sergilemesine imkan tanıyor. Blockchain teknolojisi ticaret finansının karmaşık dünyasını basitleştirerek ve düzene sokarak ihracatçıların, ithalatçıların ve diğer işletmelerin paradan ve zamandan önemli ölçüde kar etmesini sağlıyor.


Akıllı kontratlar aracılığıyla daha güvenli anlaşmalar

Sözleşmelerin varoluş amacı bir anlaşmaya dahil olan kişileri ve işletmeleri korumak fakat bu korumanın masrafı da yüksek oluyor. Doğası gereği bir sözleşmeyi yaratmak yasal uzmanlar tarafından manuel olarak yapılacak birçok işlem gerektiriyor. 

Akıllı kontratlar bu sözleşmelerin blockchain üzerinde çalışan, değiştirilmeye dayanıklı, deterministik bir kodla otomatik hale getirilmesini sağlıyor. Para güvenle teminat olarak tutulup yalnızca sözleşmenin belirli gereksinimlerinin yerine getirilmesi durumunda serbest bırakılıyor. 

Akıllı kontratlar bir anlaşmaya varmak için gerekli olan güven öğesini ciddi oranda azaltıyor, finansal anlaşmaların risklerini ve mahkemeyle sonuçlanma olasılığını minimuma indiriyor.


Blockchainin sağladığı veri bütünlüğü ve güvenlik

Güvenilir aracılarla veri paylaşımı bu verinin başkaları tarafından ele geçirilmesi riskini de her zaman barındırıyor. Buna ek olarak birçok finansal kurum hala kayıt tutma masraflarını ciddi oranda artıran kağıt temelli saklama yöntemlerini kullanıyor. 

Blockchain teknolojileri veri doğrulamasını ve raporlanmasını otomatik hale getiren, KYC ile AML verilerini ve işlem geçmişini dijitalleştiren düzenli süreçleri mümkün kılıyor ayrıca finansal belgelerin gerçek zamanlı şekilde doğrulanabilmesini sağlıyor. Böylece operasyonel riskler, sahtecilik ihtimali ve finansal kurumlar için verinin idare masrafı azalıyor.
Bu konu hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz Blockchain Kullanım Alanları: Dijital Kimlik makalemizi okumanızı öneririz.


Son Fikirler

Bankacılık ve finans blockchain tarafından etkilenen başlıca sektörler arasında olacak. Gerçek zamanlı işlemlerden, varlık tokenlaştırmaya, borç vermeye, uluslararası ticaretin kolaylaşmasına, daha sağlam dijital anlaşmalara ve diğer birçok şeye kadar potansiyel kullanım alanlarının sayısı çok fazla. 

Bu yeni finansal altyapının tam potansiyelini ortaya çıkarmak için gerekli olan tüm teknolojik ve yasal sıkıntıların çözülmesini de an meselesi. 

Güvene dayalı olmayan, şeffaf ve sınır tanımayan bir temel katmana dayalı bankacılık ve finans sistemi daha açık ve birbiriyle bağlantılı bir ekonomiyi mümkün kılma potansiyeline sahip.