Kısa Özet
Meta evren, yoğun bir geliştirme aşamasına giriyor. Google ve Facebook (Meta) gibi teknoloji devlerinin yanı sıra daha küçük kripto projeleri, içerik yaratıcılar ve oyunlar da içerik ve meta platformlar yaratıyor. Trend hızlandıkça, meta evreni halihazırda destekleyen platformlara sahip teknoloji devleri de kendi geliştirmelerine başladı. Örneğin Google, dijital ve gerçek dünyaları birbirine bağlamak için artırılmış gerçekliği vurgulayan daha sessiz ve derinden bir yaklaşım sergiliyor.
Eskiden Facebook olarak bilinen Meta ise tam aksi şekilde hareket ederek meta evrene yönelik çok açık adımlar atıyor. Buna markanın adının değiştirilmesi de dahil. Şirket daha şimdiden, gerekli sanal gerçeklik donanıma ve kendi kripto para projesi Libra'ya sahip.
Microsoft, meta evrende sanal ofislere ve çalışma ortamlarına odaklanıyor. Şirketler, çalışanlarının işlerini yürütebilmesi ve standart görüntülü görüşmelerden daha derin bir seviyede birlikte çalışabilmesi için devamlı olarak kullanılabilecek sanal alanlar yaratacak.
Binance meta evrende aktif bir şekilde geliştirme yapmıyor olsa da temel kripto altyapısını sunuyor. Örneğin Binance NFT Pazar Yeri, dijital meta evren varlıklarının alıcı ve satıcılarını bir araya getiriyor. Binance, meta evren tokenlerinin alınıp satılabileceği likit piyasalar da sunuyor.
Epic Games, başlıca iki meta evren stratejisine sahip. Birincisi, daha fazla oyuncuyu desteklemek için kullanıcı tabanını ve teknolojisini geliştirmeyi amaçlıyor. İkinci olarak da içerik yaratıcılarına meta evren için üç boyutlu profesyonel varlıklar yaratma konusunda yardımcı olmak istiyor.
Çin'den Tencent, dünyanın en büyük video oyunu yayıncılardan ve mesajlaşma hizmeti sağlayıcılarından biri. Şirket, mevcut teknolojileriyle meta evrene giriş noktası olarak oyunlara odaklandığını açıkça belirtti.
Giriş
Meta evreni inşa etmek zaman ve çaba gerektirecek. Peki, meta evren için gerekli olan altyapı kimler tarafından geliştiriliyor? Meta evrenin en güzel yönlerinden biri de tek bir kişi ya da şirket tarafından yaratılmasının mümkün olmaması. Hayatın, iş dünyasının ve oyunların birçok ögesinin bir araya gelmesinden oluşuyor. Küçük ekipler de büyük küresel şirketlerle aynı sahnede yer alıyor ve isteyen herkes meta evrenin inşa edilmesine katkıda bulunabiliyor. Binance Academy, daha küçük kripto meta evren projelerinden daha önceki makalelerinde bahsetmişti. Bu makalemizde ise teknoloji sektöründen bazı büyük oyunculara göz atacağız.
Meta evreni nasıl inşa ediyoruz?
Şirketler neden meta evreni inşa etmekle ilgileniyor?
Bahsedeceğimiz şirketlerin birçoğu, önemli meta evren alanlarında önde gelen platformlara zaten sahip durumdadır. Birkaç örnek verecek olursak Tencent WeChat'e, Meta Facebook ve Instagram'a, Epic Games ise Fortnite'a sahiptir. Bu platformlar büyük ihtimalle bir şekilde meta evrende yer alacaktır, dolayısıyla da şirketlerin meta evren çözümlerini kendilerinin geliştirmesi oldukça mantıklıdır.
Bloomberg'e verdiği röportajda Google CEO'su Sundar Pichai meta evrene bakış açısını "bilgi işlemi artırılmış gerçeklikle kapsayıcı bir şekilde geliştirme" olarak tanımlamıştır. Aslında Google, Google Glass ürünüyle artırılmış gerçeklik konusunda halihazırda oldukça deneyime sahiptir. Kasım 2021'de Google, VR (sanal gerçeklik) ve AR (artırılmış gerçeklik) departmanlarını, Project Starline adındaki holografik video konferans aracını da kapsayan yeni bir Google Labs ekibi olarak tekrar organize etmiştir.
Google'ın şu anki odağı, artırılmış gerçekliğe sahip avatar'larla dijital ve fiziksel dünyaları birleştirerek bizi birbirimize bağlamaktır. Google'dan henüz net bir meta evren ürünü önerisi görmemiş olsak da bu hedefe yönelik temeller atılmış gibi gözükmektedir.
Facebook (Meta)
Facebook, büyük ölçekli meta evren geliştirmesi konusunda en ön plandaki şirketlerden biridir. Şirket adını bile Meta olarak değiştirerek markası altındaki Facebook, Instagram ve Oculus VR ile bu konu hakkında ne kadar ciddi olduğunu göstermiştir. Meta'nın daha şimdiden meta evrenin anahtar unsurlarından birçoğuna sahip olduğu çok açıktır. Daha küçük bir ölçekte ise meta evren geliştirmelerinden bazılarını şimdiden görmemiz mümkündür:
Microsoft
Microsoft'un meta evren için sunduğu başlıca ürün 2022'de piyasaya sürülecek olan Mesh for Teams yazılımıdır. Pandemi sırasında daha da güçlenen evde çalışma trendiyle birlikte yeni meta evren çılgınlığının bir araya gelmesinin doğrudan bir sonucudur. Yazılım, devamlı olarak kullanılabilecek bir sanal ofis deneyimi yaratmak üzere standart cihazlarla ve sanal gerçeklik gözlükleriyle kullanılabilecektir.
Mesh for Teams deneyiminin ana unsurlarından biri dijital kimliğiniz olarak hareket edecek sanal bir avatar yaratacak olmanızdır. Daha sonra bu avatar, sanal alanları ve dünyaları keşfetmek için kullanılabilecektir ve bu da tüm meta evrenlerin önemli bir ögesidir.
Binance
Epic Games
Epic Games, günümüzün en gelişmiş meta evren platformlarından biri olduğunu söyleyebileceğimiz Fortnite'a sahiptir. Yalnızca bir oyun olarak başlayan Fortnite, 350 milyondan fazla kullanıcıya sahip geniş bir sosyal platforma ve sanal dünyaya dönüşmüştür. Sanal etkinlikler arasında ödül törenleri ve konserler için ortaklıklar, ünlüler ve markalar yer almaktadır.
Epic'in meta evrene yönelik başlıca iki hedefi vardır. Öncelikle, Fortnite'ı büyüterek mevcut 60 milyon aylık kullanıcısından çok daha fazlasını çekebilecek ve destekleyebilecek bir platform haline getirmeyi istemektedir. Epic, "Açık ve birbiriyle bağlantılı bir Meta evren için kritik öneme sahip 3D, artırılmış gerçeklik ve sanal gerçeklik içeriğini daha erişilebilir hale getirmeyi ve büyütmeyi" de amaçlamaktadır. Bu da herkesin profesyonel 3D içerikler yaratmasına ve meta evren deneyiminin kalitesini artırmaya yardımcı olmasına imkan tanıyacaktır.
Tencent
Tencent, küresel anlamda en büyük video oyunu satıcılarından biri olarak faaliyet göstermenin yanı sıra Çin sosyal ağları ve mesajlaşma platformları WeChat ve Tencent QQ'nun da sahibidir. Bu alanların ikisi de meta evrenin gelişiminde önemli bir yere sahiptir. Örneğin, Tencent QQ halihazırda web portalında oyun, e-ticaret, müzik, film ve sesli sohbet özellikleri sunmaktadır. WeChat de sosyal medya platformlarına bağlanabilen bir mobil ödeme uygulamasına sahiptir.
Tencent yöneticileri, oyun altyapılarının meta evren gelişimindeki öneminden bir telekonferans sunumunda da bahsetmiştir. Tencent'in şu anda kullanılabilir durumda olan bir çok uygulaması ve projesi vardır. Meta evrende oyunlaştırmanın öncüsü olmayı ve sektördeki deneyiminden faydalanmayı planlamaktadır.
Fakat Tencent, diğerlerine kıyasla sanal gerçeklik donanımlarına daha az odaklanmaktadır. Bunun yerine, oyuncunun meta evrene daha fazla dahil olmasına imkan tanıyacak yazılım çözümlerine yönelmektedir. Bu da şirketin Fortnite'ın üreticisi Epic Games ve League of Legends'ın yayıncısı Riot Games'teki hisseleriyle örtüşmektedir. Bu nedenlerden dolayı Tencent, meta evrende muhtemelen video oyunlarıyla yer alacaktır.
Son Söz
Meta evreni geliştirme yarışı çoktan başlamış durumdadır. Fakat diğer teknolojilerin aksine, meta evren için inovasyon yapılabilecek birbirinden farklı birçok alan mevcuttur. Kripto ve meta evrende görülen başarının ardından Google ve Meta (Facebook) gibi devler şimdiden meta evreni planlarına dahil etmiştir. Fakat bu noktada, çok büyük bütçelere sahip şirketlerle küçük kripto ekipleri arasında doğrudan bir rekabet görmemiz mümkündür. Kimin "kazanacağından" bağımsız olarak inovasyon ve geliştirmeler muhtemelen büyük bir hızla yapılacaktır.